Globalpost
Mạnh mẽ hơn cả một tòa cao ốc lớn
Ngày 20-4-2009
Công viên Thống Nhất đang được sử dụng hoàn toàn bởi cư dân địa phương, họ tụ tập vào những buổi sáng và buổi tối để chơi cầu lông, bóng đá, và cờ tướng, cờ vua, luyện tập thái cực quyền, hay tham gia vào những nhóm thể dục nhịp điệu. Hóa ra là một khu đất rộng 2 hecta ở một góc công viên đã được dành riêng cấp cho các nhà đầu tư nước ngoài để xây một khách sạn hạng sang được báo chí nói đến với cái tên “SAS Hà Nội.”
Bà Vân kể là dự án đó đã làm cho bà buồn bực trong suốt chuyến đi Âu châu, chuyến đi bao gồm cả cuộc viếng thăm lần đầu tiên của bà tới Paris. “Tôi đã từng được nghe về Paris nhưng chỉ là qua sách báo,” bà Vân nói. Sự hòa hợp giữa không gian đô thị và các công viên của thành phố đã gây cho bà một ấn tượng sâu sắc. “Người Pháp thích sống trong những không gian mở, giống như người dân Hà Nội.”
Khi quay trở về, việc ngăn chặn dự án khách sạn SAS là điều quan trọng hàng đầu trước tiên trong tâm trí của bà. Giả định rằng SAS đại diện cho hãng hàng không xứ Scandinavia (Thụy Điển) và có liên hệ vào một hệ thống nhiều khách sạn, bà Vân đã nhờ sự trợ giúp của chồng là ông Lê Tiến Thiện, 70 tuổi. Ông đã có các mối quan hệ với Tòa đại sứ Thụy Điển từ thời còn là một cố vấn kinh tế trong văn phòng thủ tướng.
Thế nhưng những cuộc liên lạc của ông Thiện với Tòa đại sứ Thụy Điển đã phủ nhận việc SAS có bất cứ mối liên hệ nào trong dự án này.
Trước đó đã từng có một đề nghị về một khách sạn SAS từ năm 1991, khi Thuỵ Điển còn là một trong số ít quốc gia có những mối quan hệ thương mại bình thường với Việt Nam, song đề nghị này đã được loại bỏ vào giữa những năm 1990. Tìm hiểu sâu thêm nữa, ông Thiện đã phát hiện những tài liệu cho thấy rằng cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã bác bỏ thẳng thừng dự án này.
Trong khi đó, bà Vân đã biết được rằng những hướng dẫn của Bộ Xây dựng đã loại bỏ việc sử dụng công viên này cho hoạt động du lịch thương mại.
Và với những tìm tòi thêm nữa, bà đã phát hiện ra rằng các nhà đầu tư đứng đằng sau dự án, có danh sách chính thức là một công ty vốn có tên là SIH, trên thực tế bao gồm trong đó là công ty bất động sản lớn của Việt Nam VinaCapital Land.
Bất chấp dự án sai lạc có tên SAS nầy, khách sạn trên thực tế đã được lên kế hoạch để trở thành khách sạn Novotel Hanoi với 376 phòng trong khu vực Công viên, được quản lý bởi công ty mẹ của Novotel là Accor.
Vào đầu tháng Hai, bà Vân đã viết một bức thư gửi tới Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội đề nghị tạm dừng dự án. Bức thư đã được trang web tin tức VietnamNews đăng tải. Và các tổ chức dân sự người Việt Nam đã tham gia phản đối.
Hội Kiến trúc sư Cảnh Quan Việt Nam đã tổ chức một cuộc hội thảo chỉ trích một cách mạnh mẽ dự án khách sạn này. Một vị cựu bộ trưởng xây dựng cũng đã ủng hộ. Hàng trăm bức thư đổ dồn tới các tờ báo và trang web. Các tổ chức phi chính phủ nước ngoài cùng tham gia như HealthBridge Canada and the Ford Foundation. Một tờ tạp chí của Bộ Xây dựng đã phát hiện ra rằng khách sạn này đã vi phạm vào những nguyên tắc sử dụng đất đai, và cần phải được di chuyển tới một địa điểm khác.
Những người ủng hộ bản dự án đã cảm thấy bị tấn công mà không ngờ tới. Một người phát ngôn của Accor, ông Evan Lewis, đã tuyên bố vào tháng Ba rằng công ty “tin chắc rằng tất cả những giấy phép đầu tư và quyền sử dụng đất đều thích hợp.” Các nhà đầu tư cho biết là họ đã chi ra 15 triệu đô la để khai quang mặt bằng và xây dựng bước đầu. Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Thảo đã không có khả năng đưa ra quyết định, và đã chuyển vấn đề này lên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Ngày 13-4, ông Dũng đã đưa ra một thông báo (gởi tới cho nhiều nơi) lệnh cho thành phố dừng dự án nầy lại và tìm một địa điểm mới cho khách sạn này. Thành phố sẽ phải đền bù những khoản phí tổn cho các nhà đầu tư.
Việt Nam đã có một thời gian khó khăn để tái thiết lập lại lời cam kết đi theo hướng chủ nghĩa tư bản gần đây của họ với những niềm tin từ lâu vào tình đoàn kết cả nước và trong cộng đồng. Đối với ông Thiện chồng bà Vân, việc dừng dự án khách sạn là một vấn đề của việc đặt lên những ranh giới thích hợp giữa các quyền lợi cộng đồng và quyền lợi cá nhân của một nhóm — những ranh giới mà các nhà đầu tư với hàng trăm triệu đô la chi tiêu ra và thường làm lu mờ nó.
“Chúng tôi rất tức giận,” ông Thiện nói. “Nếu các công ty tới đây với thái độ thân thiện, đem tới điều gì đó, như kiến thức, thậm chí cả tiền bạc, để xây dựng nên một đất nước Việt Nam thành công - thì tốt thôi. Họ sẽ được chào đón hoan nghênh. Và chúng tôi sẽ một lòng một dạ ủng hộ họ. Nhưng nếu như, với bất cứ cách nào, mà họ luồn lách giữa những chính sách, luồn lách giữa kế hoạch, để có được cái gì đó cho quyền lợi của riêng họ, và chống lại những quyền lợi của đất nước này - thì chúng tôi chống lại họ.”
Hiệu đính: Trần Hoàng
———
GlobalPost
More powerful than a tall building
By Matt Steinglass - GlobalPost
Published: April 20, 2009
