Bài liên quan theo dòng thời gian:
Lẽ ra không viết, vì làm dân một nước đã có đảng và nhà nước lo tất mọi chuyện. Ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng là phạm húy và cũng chẳng ai cần. Nhưng suy nghĩ kỹ thì cũng phải viết vì tôn chỉ của blog: "Chia sẻ kiến thức là con đường dẫn đến sự bất tử". Thôi thì cũng làm một cái tổng kết cho thế hệ mai sau có cái nhìn lịch sử nước nhà hôm nay vậy.
Giữa tháng 8 năm 2009, tôi viết bài Đu dây, để nói lên chiến lược ngoại giao của Việt Nam trong thời kỳ mới. Chính sách ngoại giao này đã mang lại một năm hùng cường cho ngoại giao Việt. Mặc dù những bộ phận còn lại của xã hội Việt đều thất bại. Thế nhưng, đời luôn biến động, mọi tư duy hôm nay sẽ là lỗi thời cho ngày mai. Càng dễ dàng lỗi thời khi ta không phải là một cường quốc, ta không nắm được quyền chủ động để thay đổi chiến lược toàn cầu.
Cho nên những thay đổi chớp nhoáng của thế giới trong năm 2011 đã làm cục diện toàn cầu có nhiều thay đổi. Cục diện mới ấy lại thay đổ khi cái chết của Osam bin Laden do người Mỹ gây ra bằng một lực lượng biệt kích chuyên nghiệp với 4 trực thăng tàng hình, diễn ra trong 2h đồng hồ (kể cả thời gian ông Obama viết bài diễn văn trên truyền hình đêm 11 rạng sáng 12/5/2011) tại một trung tâm quân sự, mà người ta cho rằng dùng để bảo vệ Osama, có thể có sự tiếp tay của Trung Hoa, mà cả thế giới không hay biết!!!
Câu chuyện cái chết của Osama đã làm một ông tướng cao cấp nhất của Trung Hoa tức tốc đến Mỹ, và công nhận với các tướng quân đội Hoa Kỳ rằng còn có một khoảng cách khổng lồ giữa quân độ Hoa Kỳ và Trung Hoa, nên Trung Hoa không đủ khả năng thách thức với quân đội Hoa Kỳ!
Nhưng quân đội Trung Hoa lại có khả năng thách thức với quân đội các nước khác? Và bằng chứng ấy đã thể hiện qua câu chuyện hôm 25/5/2011, họ phô trương giàn khoang sẽ hoạt động ở biển Đông. Lấn tới thêm bước nữa, họ đâm chìm tàu đánh cá của ngư dân Việt. Hôm qua, 27/5/2011, tàu hải giám của Trung Hoa vi phạm vùng biển của Việt Nam, và cắt đức cáp của hệ thống ra tìm giếng dầu ở biển Đông của tàu Petro Việt Nam đang hoạt động trên biển của Việt Nam. Việt Nam chỉ biết tuyên bố và đòi bồi thường thiệt hại.
Ngược dòng thời gian trong 5 tháng đầu năm 2011, đầu tiên là, ông đại sứ Michalak xong nhiệm kỳ trở về nước hồi tháng 02/2011, nhưng đến hôm nay, dù TT Obama đã bổ nhiệm ông David Shear làm đại sứ và sẽ nhậm chức ngay sau khi ông Michalak hoàn thành nhiệm vụ, chỉ vì lý do chuyện xin con nuôi bị gián đoạn, mà đại sứ Hoa Kỳ vẫn chưa có ở Việt Nam. Ô hay, chuyện quan hệ ngoại giao giữa 2 nước là chuyện lớn, nhưng chỉ vì cái cớ nhỏ chuyện xin con nuôi Việt Nam của người Mỹ đã làm gián đoạn là sao? Bên cạnh đó, công ty dầu hàng đầu của Hoa Kỳ rút khỏi biển Đông sau bao nhiêu năm hợp tác vì lý do "thiếu thanh khoản". Mọi động tịnh ở biển Đông được Hoa Kỳ quan tâm sâu sát năm 2010 bao nhiêu thì, năm 2011 những vấn đề Trung Đông và Bắc Phi, cũng như Trung Á làm họ không còn quan tâm đến biển Đông hay là có cái gì đó không hài lòng với ta, sau những nỗ lực của họ trong những năm gần đây?
Cũng ngược dòng thời gian, hơn 1 năm nay Trung Hoa không thấy quấy nhiễu ta trên biển Đông. Nhưng sau cuộc họp thượng đỉnh giữa ông TT Obama và ông Hồ Cẩm Đào, thì tình hình nguội lạnh xả ra trên biển Đông. Và Trung Hoa lấn tới, mặc dù ta vẫn tuyên bố Việt Nam và Trung Hoa đối thoại chiến lược quốc phòng. Và vẫn là hai người bạn 4 tốt và 16 chữ vàng. Cũng không nên quên chuyện Hoa Kỳ và Trung Hoa bán đứng VNCH qua hiệp định Paris 1973. Rồi sau đó, Hoa Kỳ cấm vận CHXHCN VN suốt từ 1975 đến 1994, còn Trung Hoa thì dạy cho một bài học năm 1979.
Cũng ngược dòng thời gian, năm 2007, những đoàn người Việt xuống đường biểu tình lên án Trung Hoa lấn chiếm biển Đông và đánh chìm. bắt nhiều ngư dân Việt trên biển Đông. Rồi cuối cùng, một số thành viên tiên phong xuống đường ấy bây giờ có người vẫn còn nằm ở trong tù hoặc được chính quyền quan tâm, vì nhiều lý do khác nhau: trốn thuế, vi phạm an ninh quốc gia, etc...
Những gì diễn ra trong tháng này có phải chăng là hậu quả của chiến lược đu dây trong ngoại giao? Và có phải chúng ta đã để lỡ một cơ hội nữa trong ngoại giao, sau những gì đã sai lầm trong ngoại giao sau thống nhất giang sơn 1975? Đứng ở góc độ người dân, khách quan nhìn sự việc, có 4 vấn đề cần quan tâm,
Thứ nhất là, Hoa Kỳ hay Trung Hoa đến với Việt Nam là chỉ đến với chính quyền Việt Nam. Họ đủ sức hiểu đến với nhân dân Việt Nam chẳng lợi lộc và chẳng hiệu quả bằng đến với chính quyền.
Thứ hai là, Hoa Kỳ không muốn Việt Nam chơi chính sách đu dây. Còn Trung Hoa thì muôn đời tráo trở. Bạn và thù với họ luôn song hành trong chính sách ngoại giao với ta.
Thứ ba là, đối với chính quyền Việt Nam đương đại, dân không được tham gia vào vấn đề nhạy cảm này. Chỉ nên bàn, chuyện to lớn hãy để các tinh hoa giải quyết.
Thứ tư là, để lực chọn giữa Trung Hoa và Việt Nam trong cùng một tư thế thì, Hoa Kỳ sẽ chọn Trung Hoa vì: (1) Một thị trường lớn nhất thế giới. (2) Ông chủ nợ lớn nhất của Hoa Kỳ. (3) Một cường quốc hiện đang đứng hàng thứ 2 về tiềm lực kinh tế. (4) và cuối cùng là hầu hết tất cả các tập đoàn lớn của Hoa Kỳ đề có nhà máy đặt ở Trung Hoa, và chính sách đồng Yuan giá rẻ là một mối lợi kếch sù để họ mang lợi nhuận về cho nước Mỹ. Còn với Việt Nam thì có gì để Hoa Kỳ quan tâm, ngoại trừ nếu chịu làm trái độn cho Hoa Kỳ bên cạnh Trung Hoa?
Cho nên vấn đề cuối cùng là đối với mỗi người dân Việt, tốt nhất dân Việt Nam không nên bị kích động dù bất kỳ 3 phía nào ở trên để phải vì nó mà vào vòng lao lý hoặc làm xấu đi tình hình, dù đó là lòng yêu nước tối thiểu! Vì trong ngoại giao, có những động thái thấy vậy, nhưng không phải là vậy. Và vì như tôi đã viết trong bài Gaddafi, hương hoa nhài và cách mạng xã hội rằng: "Qua lịch sử các cuộc cách mạng vô sản toàn cầu, từ Âu sang Á đến Phi. Chúng ta thấy một sự nghịch lý đau lòng: Chỉ có giai cấp vô sản mới làm cuộc cách mạng triệt để, vì họ không có gì để mất và ác độc. Nhưng họ không đủ khả năng để xây dựng và họ thiếu nhân bản. Cuối cùng các cuộc cách mạng xã hội thành công hầu hết quay lại con đường độc tài và tham nhũng. Cái mà họ đã từng chối bỏ nó. Họ đối xử với dân mình còn tệ hơn ngoại xâm đối xử với dân mình".
Thôi thì ai có quyền và lợi ở đất nước này, họ tự biết lo lấy những gì họ đang có vậy. Làm dân thì chỉ biết bàn, chuyện thực thi là chuyện của các tinh hoa.
Asia Clinic, 14h18', ngày 28/5/2011
