CWIHP (Cold War International History Project – Đề án Lịch sử Quốc tế về Chiến tranh Lạnh)
Ngọc Thu dịch
Thảo luận giữa Hoa Quốc Phong và Pol Pot
29-09-1977
Pol Pot: Liên Xô, Việt Nam và Cuba đang hợp tác chống lại chúng ta ở các khu vực biên giới. Chúng tôi nghĩ rằng họ đã chuẩn bị nhân viên tình báo trong lực lượng của chúng ta. Ở cấp trung ương, họ có 5 nhân viên tình báo; ở cấp độ phân khu, họ có từ 4 – 10 người; ngoài ra, họ còn có một số người ở các tỉnh.
Từ tháng 9 năm 1975, họ đã được chuẩn bị tấn công Phnom Penh, Preyveng và các khu vực biên giới. Họ cũng đang chuẩn bị ám sát lãnh đạo của chúng tôi bằng súng có độ chính xác cao và chất độc. Nhiều lần họ đưa thức ăn có thuốc độc mà tình cờ chúng tôi đã không ăn. Thái Lan, Liên Xô và Việt Nam đang hợp tác để làm như vậy. Chúng tôi cũng có tài liệu cho thấy rằng Hoa Kỳ và Việt Nam cũng hợp tác về vấn đề này.
Năm 1976, chúng tôi bắt đầu giải quyết vấn đề tay sai Việt Nam và đến tháng 6 năm 1977, công việc đã cơ bản hoàn thành. Chúng tôi đã chọn các cán bộ cẩn thận, chịu trách nhiệm về Phnom Penh và các khu vực biên giới, đặc biệt là ở biên giới phía Đông [với Việt Nam], nơi có nhiều tay sai của CIA.
Chúng tôi hiểu rằng bản chất của các lực lượng vũ trang Việt Nam đã thay đổi. Họ không thể chịu đựng khó khăn được nữa. Bây giờ họ dựa vào vũ khí hạng nặng, xe tăng và máy bay. Đồng thời, bản chất của lực lượng bộ binh của họ cũng đã thay đổi. Quân của họ không muốn chiến đấu. Nhiều người trong quân lính của họ từ miền Bắc đã lấy vợ khác ở miền Nam và không thể chiến đấu. Chúng tôi không ngại đánh, mà ngại mối đe dọa thường xuyên từ Việt Nam. Không chỉ Việt Nam muốn thôn tính Campuchia và Lào. Họ còn muốn chiếm toàn bộ Đông Nam Á. Chúng tôi đã tiến hành các cuộc đàm phán với họ nhiều lần nhưng vô ích.
Để giải quyết vấn đề bằng quân sự nghĩa là sẽ dẫn đến sự suy giảm lực lượng của chúng tôi. Do đó, định hướng chiến lược cần phát triển cách mạng ở Đông Nam Á. Nếu không, sẽ mất nhiều thế kỷ để giải quyết vấn đề giữa Việt Nam và Campuchia. Theo sự hiểu biết của chúng tôi, Lào sẽ đóng một vai trò quan trọng trong chiến lược của Việt Nam. Hiệp ước Việt – Lào ngày 13 tháng 7 năm 1977 là một hiệp ước, theo đó Việt Nam thôn tính lãnh thổ Lào.
Lào có dân số ba triệu. Tuy nhiên, chỉ riêng số người Việt Nam ở Lào không thôi, không kể người Lào gốc Việt, là ba triệu. Dân số Việt Nam gia tăng từ một đến hai triệu mỗi năm. Sau 5 năm, Lào sẽ là dân thiểu số. Tuy nhiên, Việt Nam không thể kiểm soát Lào bởi vì nguồn nhân lực, tài chính, và thực phẩm không đủ. Nếu cuộc cách mạng ở Đông Nam Á tiến bộ mạnh mẽ, khai thác các cơ hội, thì tình hình sẽ tốt hơn và chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề của chúng tôi.
Chúng tôi đã trò chuyện với những người bạn Miến Điện, Malaysia, Indonesia và Thái Lan và đạt được thỏa thuận với họ. Đây là một thắng lợi chính trị lớn, mặc dù sẽ phức tạp hơn khi chúng ta đi vào chi tiết. Chúng tôi tin cậy vào những người bạn Trung Quốc của chúng tôi ở phía Bắc. Đông Nam Á là thống nhất. Tình trạng này ủng hộ chúng tôi một cách chiến lược.
Theo chính sách đối ngoại của chúng tôi, chúng tôi cố gắng đoàn kết các lực lượng Đông Nam Á. Ủy ban Trung ương của chúng tôi coi đây là một nhiệm vụ quan trọng. Chúng tôi dành nhiều thời gian làm việc với các bên đảng trong khu vực Đông Nam Á.
Campuchia có thể bảo vệ chính mình là góp phần vào việc bảo vệ khu vực Đông Nam Á. Cũng như trước đây, chúng tôi cảm thấy an toàn khi có Trung Quốc là bạn. Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 11 mới đây khuyến khích chúng tôi và hứa hẹn với chúng tôi và cuộc cách mạng Đông Nam Á một tương lai tươi sáng.
Hoa Quốc Phong: Chiến lược của ông liên quan đến các nước láng giềng là đúng.
Ghi chú:
1. Hoa Quốc Phong: là người được Mao lựa chọn kế vị, lúc đó là Chủ tịch ĐCS và Thủ tướng Trung Quốc.
2. Ngay trước đi Bắc Kinh, vào cuối tháng 9, Pol Pot đã có một bài phát biểu tại Phnom Penh, trong đó ông ta đã công khai tiết lộ sự tồn tại của Đảng Cộng sản Campuchia và rằng chính ông ta là Tổng Bí thư. Ngày 24 tháng 9, lực lượng Khmer Đỏ đã tung ra đợt tấn công chống lại một số làng mạc ở biên giới Việt Nam.
Nguồn: Wilsoncenter.org