Đứng vững trước cám dỗ tiền bạc không phải là điều dễ- "Người trung thực bị thiệt thòi và bị coi là ngốc”
BBC- Thanh niên VN nghĩ gì về tham nhũng? Lần đầu tiên một tổ chức chuyên đánh giá về tham nhũng được thực hiện công khai một khảo sát để biết nhận thức của giới trẻ Việt Nam về vấn nạn này.
Tổ chức Minh bạch Quốc tế cùng đơn vị liên lạc của họ ở Việt Nam, Hướng tới Minh bạch, và một số tổ chức khác công bố ngày hôm nay nghiên cứu mang tựa "Liêm chính trong thanh niên Việt Nam".SGTT.VN - “Điều đáng buồn và đáng báo động hiện nay là nhiều người cho rằng sự trung thực gắn liền với sự thiệt thòi, người trung thực bị coi là kẻ ngốc”, TS Đặng Cảnh Khanh - nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu thanh niên, phát biểu tại buổi hội thảo Chia sẻ kết quả khảo sát liêm chính trong thanh niên Việt Nam.
| Học kỳ quân đội được đón chào vì nhiều bậc cha mẹ hy vọng rằng trong môi trường giả lập quân ngũ, con mình không chỉ học được kỹ năng sống mà còn tập đạt được những tính cách tích cực. Ảnh: TL nhà văn hoá Thanh Niên |
Cuộc khảo sát trên do Tổ chức Hướng tới minh bạch và trung tâm Nghiên cứu phát triển và hỗ trợ cộng đồng công bố ngày 8.8. Những kết quả cụ thể từ cuộc khảo sát trên với 1.022 thanh niên (từ 15 - 30 tuổi) và 524 người lớn ở 11 tỉnh thành đã khiến nhiều người phải giật mình.
Theo đó, thanh niên Việt Nam nhận thức rất rõ về tầm quan trọng của tính liêm chính nhưng cũng sẵn sàng chấp nhận thỏa hiệp để có lợi cho bản thân. Cụ thể, về suy nghĩ, 95% thanh niên cho rằng, tính liêm chính quan trọng hơn giàu có, nhưng về hành động có đến 40% thanh niên được hỏi nói sẵn sàng tham nhũng, hối lộ, nếu mang lại lợi ích cho bản thân; 38% số thanh niên cho rằng họ sẵn sàng vi phạm nguyên tắc liêm chính để được nhận vào một trường/công ty tốt; tỉ lệ này ứng với những người lớn được hỏi là 43%. Rất nhiều người cho rằng việc tố cáo tham nhũng không có tác dụng, hoặc cho rằng “đó không phải là việc của tôi”.
So sánh giữa nhóm thanh niên có trình độ học vấn cao nhất và thấp nhất, các nghiên cứu viên nhận thấy phần lớn nhóm người có trình độ học vấn cao nhất tỏ ra bi quan về tác dụng của việc tố cáo, trong khi phần lớn những người có học vấn thấp nhất cho rằng đó không phải là việc của họ; không ít thanh thanh niên không tố cáo tham nhũng là vì họ thờ ơ hoặc bi quan, cho rằng tố cáo cũng chẳng giải quyết được gì.
Theo TS Đặng Cảnh Khanh - nguyên viện trưởng viện Nghiên cứu thanh niên, điều đáng buồn và đáng báo động hiện nay là nhiều người cho rằng sự trung thực gắn liền với sự thiệt thòi, người trung thực bị coi là “kẻ ngốc”. Ông cho rằng thanh niên không có lỗi khi suy nghĩ như vậy mà trách nhiệm thuộc về xã hội, thuộc về các cơ chế tạo ra sự giả dối. “Giáo dục thanh niên rất quan trọng trong nhà trường, trên phương tiện truyền thông, … nhưng bản thân xã hội, đặc biệt là người lớn phải ngăn chặn tính không trung thực. Chúng ta không thể kêu gọi thanh niên trung thực khi xã hội đầy rẫy sự thiếu trung thực, tham ô, tham nhũng”.
Ông Nguyễn Minh Thuyết, nguyên phó chủ nhiệm uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội nhấn mạnh: “Cần giáo dục bằng tình huống cụ thể và thông qua các tấm gương liêm chính có thật trong lịch sử và cuộc sống hiện tại để thanh niên tin”.
PV (tổng hợp)
Họ phỏng vấn 1022 thanh niên trong độ tuổi 15-30 ở 11, tỉnh, thành phố, từ tháng Tám đến tháng 12 năm 2010.
Mặc dù khảo sát cho thấy đa số thanh niên đồng ý về tầm quan trọng của sự liêm chính, nhưng quan điểm của họ cũng thay đổi tùy tình huống cụ thể.
Ví dụ, khi phải đưa thêm tiền hay quà biếu tại bệnh viện để được chăm sóc tốt hơn, 32% người được hỏi cho rằng hành vi đó không sai.
35% sẵn sàng nới lỏng định nghĩa về sự liêm chính khi điều đó mang lại lợi ích kinh tế.
60% thanh niên nói sẽ tố cáo tham nhũng, nhưng trong số này lại chỉ có 4% đã từng tố cáo.
Lý do chính mà họ không tố cáo tham nhũng vì cho rằng "đó không phải là việc của tôi" hay "có tố cáo cũng chẳng giải quyết được gì".
Tham nhũng có vẻ đã được xem là hiện tượng bình thường trong xã hội, vì hầu như không có khác biệt giữa câu trả lời của những người trẻ từng là nạn nhân của tham nhũng và những người chưa từng thấy tham nhũng.
Ảnh hưởng thông tin
Theo khảo sát, nguồn thông tin chính thống (tivi và đài) giữ vai trò quan trọng nhất để hình thành quan điểm của thanh niên Việt Nam về sự trung thực (89%).
Tiếp theo là gia đình (80%), và bạn bè, đồng nghiệp (76%). Chỉ có 39% người được hỏi cho biết internet là nguồn hình thành nên quan điểm của họ về liêm chính.
Khảo sát này cho biết thanh niên có trình độc học vấn thấp thì dễ đồng ý hay chấp nhận những hành vi tham nhũng hơn, và cũng ít tố cáo tham nhũng hơn.
Tổ chức Minh bạch Quốc tế, và các tác giả khảo sát, khuyến nghị tập trung nỗ lực phòng chống tham nhũng vào những lĩnh vực và nhóm đối tượng có nguy cơ nhất như khu vực thành thị, ngành cảnh sát hay y tế.
Họ cũng cho rằng cần tuyên dương, động viên bằng hình thức cụ thể với những thanh niên trung thực để đưa giới trẻ thành nhân tố góp phần giảm tham nhũng tại Việt Nam.
Theo thống kê, trên 55% dân số Việt Nam hiện nay ở độ tuổi dưới 30.
