“Hơn 1 triệu giáo hữu Hoà Hảo liên tục được hưởng tự do tôn giáo ngày càng gia tăng kể từ khi nhà nước chính thức công nhận giáo hội từ năm 1999. Người ta không ngạc nhiên khi thấy một thiểu số người thuộc giáo hội Hoà Hảo không được công nhận tiếp tục bị nhà nước điạ phương gây khó khăn, đặc biệt là những người đối kháng và kêu gọi dùng bạo lực để chống nhà nước”
Câu trên, thoạt đầu tưởng của các báo chí quốc doanh hoặc của các viên chức đảng chuyên về quản trị tôn giáo, thật ra lại là do chính toà lãnh sự Hoa Kỳ ở Sàigòn viết cùng với toà đại sứ Hà Nội, trong một điện văn * kín ngày 24/2/2010 gởi về Washington, tựa đề “Hoà Hảo ngày nay”, nay được bật mí trên Wikileaks.
Bối cảnh của điện văn này là để chống lại việc vận động đặt chế độ Hà Nội trở lại danh sách CPC - một nỗ lực mà Ủy Hội Tự Do Tôn Giáo Thế Giới của Hoa Kỳ (USCIRF), một số Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ, một số NGO Mỹ, và cộng đồng Việt theo đuổi trong nhiều năm qua. Sứ quán Hoa Kỳ viết những điện văn về đề tài tôn giáo để cung cấp cho Bộ Ngoại Giao, rồi BNG lập luận rằng chế độ Hà Nội đang cởi mở, Hoa Kỳ không cần dùng CPC.
Vậy “bạo lực” mà sứ quán Hoa Kỳ nói là gì? Điện văn dẫn chứng “Năm 2005, hai giáo hữu Hoà Hảo Thuần Túy tự thiêu trong một cuộc đụng độ với công an, và [ông Lê Quang] Liêm cũng đe doạ sẽ tự thiêu trước toà lãnh sự”.
Trong toàn bài điện văn, sứ quán dùng cụm từ “bạo lực” (violence) để chỉ việc những người ở chân tường chỉ còn cách dùng mạng sống để bày tỏ sự đối kháng cuối cùng của mình. Nhưng sứ quán không chỉ trích những hành động nhà nước đàn áp, cướp tài sản giáo hội, đánh đập bỏ tù giáo hữu là bạo lực.
Và sứ quán dựa vào nguồn tin nào để viết điện văn này? Điện văn kể rằng viên chức toà lãnh sự thảo luận với ban lãnh đạo (không nêu tên) giáo hội Hoà Hảo, là giáo hội chính thức được nhà nước công nhận. Ngoài việc kể lại những lời họ chỉ trích cụ Liêm và những giáo hữu tự thiêu, điện văn cũng viết:
“Tuy nhà nước tịch thu một số tài sản của Hoà Hảo sau chiến tranh, nhưng ban lãnh đạo [của giáo hội chính thức] không có ý định đòi lại.”
Trong bài này trên vietbao.com, dưới đây Việt Báo đăng nguyên văn của điện văn.
*
SUBJECT: THE HOA HAO TODAY
WIKILEAKS :
Toà Đại Sứ Hoa Kỳ chỉ trích cụ Lê Quang Liêm ‘bạo lực’* ttngbt thêm đường dẫn
---------------------