(Tamnhin.net) - Việt Nam đã có một số dấu hiệu cho thấy “độ nóng” của Nợ nước ngoài trong thời gian gần đây đã tăng nhanh, cả về định tính và định lượng; nói cách khác, gánh nặng nợ nước ngoài đang tăng liên tục cả về quy mô nợ, dịch vụ nợ và điều kiện nợ. Ngoài ra, vấn đề hiệu quả quản lý, sử dụng nợ cũng chưa có sự cải thiện rõ rệt…; cụ thể , đang nổi lên 3 điểm nóng sau đây:Thứ nhất, quy mô nợ tăng nhanh và vượt dự báo
Theo Bản tin nợ nước ngoài -Bộ Tài chính, đến 31/12/2009, tổng nợ nước ngoài gồm nợ nước ngoài của Chính phủ và nợ do Chính phủ bảo lãnh là 27,929 tỷ USD, tương đương với khoảng 479,5 nghìn tỷ đồng; Trong đó, nợ nước ngoài của Chính phủ là trên 23,9 tỷ USD.
Đến cuối 2010, Nợ nước ngoài của Chính phủ và nợ do Chính phủ bảo lãnh đạt 32,5 tỷ USD (trong đó tổng dư nợ nước ngoài của Chính phủ là 27,86 tỷ USD, tức chiếm 85,7% tổng dư nợ), tương đương 42,2% GDP năm 2010 và tăng 4,6 tỷ USD so năm 2009, đạt mức nợ cao nhất kể từ năm 2005. Cần lưu ý là con số 42,2% GDP cũng cao hơn nhiều so với mức 38,8% mà Chính phủ dự kiến hồi cuối năm 2010.
Tỷ lệ nợ nước ngoài so với GDP của Việt Nam giai đoạn 2006-2010
Thứ hai, dịch vụ nợ tăng nhanh trong khi dự trữ ngoại tệ giảm nhanh hơn hẳn
Dịch vụ nợ nước ngoài của Việt Nam trong năm 2010 là 1,67 tỷ USD, trong đó riêng tiền lãi và phí là hơn 616 triệu USD, tăng gần 30% so với con số 1,29 tỷ USD của năm 2009. Dịch vụ nợ Chính phủ so với tổng ngân sách Nhà nước của Việt Nam năm 2009 là 5,1%, ngưỡng an toàn của WB đưa ra là dưới 35%.
Tuy nhiên, Dịch vụ nợ nước ngoài năm 2010 bằng tới 50% tổng đầu tư phát triển cùng năm ngân sách của Việt Nam. Một con số không hề nhỏ trong quy mô khiêm tốn của NSNN hiện nay.
Đặc biệt, theo cảnh bảo của Bộ Tài chính, dự trữ ngoại hối của Việt Nam trong năm 2010 chỉ còn tương đương 187% tổng dư nợ ngắn hạn, giảm mạnh so với con số 290% và 2.808% của các năm 2009 và 2008; trong khi mức khuyến nghị của Ngân hàng thế giới WB là trên 200%.
Việc mua vào thêm 4 tỷ USD trong những tháng đầu năm 2011 ít nhiều đã cải thiện tỷ lệ an toàn này của Việt Nam. Song, việc mua vào anyf không phải là giait háp bền vững xét dưới góc độ chống lạm phát tiền tệ, vì nó dễ trở thành nguồn xung lực làm tăng lạm phát triền tệ ở nước ta.
Thứ ba, điều kiện nợ ngày càng ngặt nghèo hơn
Bộ Tài chính cho biết, lãi suất vay nợ của Việt Nam đang có xu hướng tăng lên cả do Việt Nam đã bị giảm mức nhận ưu đãi vì gia nhập nhóm nước có thu nhập trung bình, cũng như do ít nhiều giảm cả mức tín nhiệm quốc gia (theo một vài đánh giá cá biệt là từ BB+ xuống BB) vì những e ngại bất ổn của kinh tế vĩ mô và sự kiện Vinashin…
Các khoản vay nước ngoài của Việt Nam đa số có lãi suất thấp, trong tổng nợ cuối năm 2009 thì vay ODA chiếm tỷ trọng 74,67%, vay ưu đãi chiếm 5,41%, vay thương mại 19,92%...
Sang năm 2010, vay nợ với lãi suất thấp 1 - 2,99%/năm chiếm khoảng 65,5% tổng dư nợ. Tuy nhiên, khoản vay có lãi suất cao từ 6 - 10%/ năm trong năm 2010 cũng đã lên tới 1,89 tỷ USD, gấp hơn 2 lần năm 2009. Hiện các chủ nợ chính của Việt Nam vẫn là Nhật Bản, Pháp, ADB, WB... Các chủ nợ này đã nâng lượng nắm giữ trái phiếu Chính phủ Việt Nam lên hơn 2 tỷ USD trong năm 2010 (so với con số hơn 1 tỷ USD của năm 2009).
Tóm lại, dù tự tin và thận trọng, muốn hay không thì cũng phải rung chuông tự cảnh cảnh báo rằng mức nợ nước ngoài của Việt Nam đã tiếp cận giới hạn chịu đựng của nền kinh tế so với khả năng trả nợ, vì rõ rằng đã ở chấp chới dưới mức cảnh báo an toàn của WB như trên đã nêu; vấn đề càng nhậy cảm hơn trong bối cảnh khủng hoảng nợ công đang bao phủ toàn cầu và đe dọa nhấn chìm nền kinh tế thế giới vào vòng xoáy khủng hoảng tồi tệ mới vô tiền khoáng hậu…
Cần tỉnh táo thấy rõ sự thực trần trụi rằng, nếu khủng hoảng nợ công xẩy ra, Việt Nam sẽ phải “một mình vượt cạn”, khó trông cậy vào sự cứu trợ “giá rẻ “hay vô tư nào từ các chủ nợ, các khối kinh tế hay tổ chức tài chính khu vực và quốc tế như chuyện của EU hiện tại….
Đã chín muồi điều kiện và đòi hỏi bức xúc về sự ra đời và thực thi hiệu lực, hiệu quả trên thực tế Một Luật đầu tư công và Luật về Nợ nước ngoài, cũng như Luật về khai thác và bảo vệ tài nguyên-môi trường, bảo vệ người hiền tài và các lợi ích quốc gia khác của Việt Nam, để góp phần phát triển bền vững đất nước, bình ổn vững chắc đời sống kinh tế -xã hội và con cháu mai sau không phải chịu cảnh “Đời cha ăn mặn, đời con khát nước”…
TS.Nguyễn Minh Phong
Viện nghiên cứu phát triển KT-XH Hà Nội- TS.Nguyễn Minh Phong:-Ba “điểm nóng” trong nợ nước ngoài của Việt Nam…! - (Tầm nhìn).
- Đâm lao nên phải theo lao? – ĐB Trần Du Lịch bàn về việc dùng vốn trái phiếu chính phủ (VNN).
- Phỏng vấn TS Vũ Thành Tự Anh: Đầu tư công: Vấn đề ở cơ chế giám sát và công khai (DVT).
- Cảnh báo từ nợ tư tăng mạnh (TP).- Phỏng vấn TS Trịnh Duy Luân, viện trưởng Viện Xã hội học VN: Vỡ nợ – hậu quả của tâm lý hám lợi (TT). – TS Nguyễn Minh Phong: Sẽ còn nhiều vụ vỡ nợ tín dụng “đen” (TP).
- Phỏng vấn TS Cao Sỹ Kiêm: “Sáp nhập ngân hàng, không rõ ràng sẽ dễ… hỏng”(PLVN). – Tái cơ cấu đầu tư công: Cấp bách nhưng phải có lộ trình (ĐV).-Tái cơ cấu đầu tư công: Cấp bách nhưng phải có lộ trình
Có một sự kiện gây chấn động giới địa ốc là ban lãnh đạo Công ty Cổ phần Địa ốc Dầu khí (PV Power Land, mã CK: PVL) vừa thông báo việc “đại hạ giá” căn hộ dự án của họ lên tới 35%!
- Mũi nhọn kiểu quả mít (TP).
- Lãi suất: đồng thuận hay độc quyền nhóm? (TBKTSG).
- Đói vốn, ngân hàng tung chiêu độc câu khách (VEF). - Nói và làm: ‘Chợ’ vàng phải khác chợ rau (VEF). – Tại sao vàng chưa tăng giá?. – Chênh lệch giá vàng trong và ngoài nước lại mở rộng (VNE).
- Kiềm chế tỉ giá: Không quá lo, nhưng đừng chủ quan (LĐ).
- Vẫn lo lắng về thị trường vàng (SGTT).
- TS Trần Vinh Dự: Tái cấu trúc kinh tế: Nhìn từ góc độ lợi ích (TT).
– Cải cách kinh tế VN đương đầu với khủng hoảng niềm tin: Vietnam economic reform faces crisis of confidence (MSN/ AFP).
-- Cải cách kinh tế của Việt Nam đang đối mặt với khủng hoảng niềm tin (Phía trước/ninemsn). – Minh bạch hơn – khởi đầu để tái cấu trúc (VEF). -- Tái cấu trúc DNNN:“Bình mới rượu cũ”? (TQ). – Vai trò quan trọng của khâu quản trị đối với tái cấu trúc doanh nghiệp (Tầm nhìn). --- Tái cấu trúc doanh nghiệp Nhà nước: Thay đổi vai trò, thích ứng thời cuộc(SGTT). – Xóa bỏ ưu đãi cho doanh nghiệp nhà nước (ĐV).- Phỏng vấn Chủ nhiệm uỷ ban Tài chính – ngân sách quốc hội Phùng Quốc Hiển:Năm 2012 hoặc 2013, có thể giảm thuế thu nhập doanh nghiệp xuống còn 20%(SGTT).
-Đến lượt ngân hàng 'lũng đoạn' giá USD(VEF.VN) - Hiện nay, khi thị trường tự do hết tác oai tác quái thì chính cái "chợ đen" trong lòng các ngân hàng mới lộ diện là tác nhân có tác động mạnh nhất đến thị trường. - Sát nhập ngân hàng để xử lý thua lỗ (PLTP).
-“Chết” trên sàn vàng ! NLĐO -
Họ từng là những nhà đầu tư lớn trên sàn vàng, từng đặt lệnh mua bán vàng… ảo với hàng chục tỉ đồng. Tuy nhiên, tỉnh lại sau cuộc chơi, họ chẳng còn gì ngoài số tiền nợ khổng lồ và những ngày tháng mướt mồ hôi vì phải “đáo tụng đình”…-Tại sao ngân hàng đổ bể-
- ĐBSCL: Dân nhìn mía… chết (TBKTSG).- Xuất đường sang TQ: Có thể làm tăng giá trong nước (DV).- Xuất khẩu nông sản sang TQ: Chính quyền không thể đứng ngoài cuộc (TT).
Các công ty sản xuất giày Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ mất thị trường xuất cảng vì bị từ chối đề nghị mở lại các nhà máy thuộc da.
-
- Phan Thế Hải: Sau cú sốc ‘bán tháo’, địa ốc xuống thang? (VEF). – BĐS cuối năm: Bỏ tiền vào đâu dễ sinh lời? (VEF). – Đuối vốn, địa ốc “xả hàng” (TN). – Bất động sản: Thời của thua lỗ, nợ nần và… bán tháo? (DT).- Ngân hàng ngày càng khắt khe với bất động sản (VNE). – Thị trường bất động sản: Sẽ có làn sóng đại hạ giá? (TP).
-Sẽ có làn sóng đại hạ giá?TP -Nhiều ý kiến cho rằng nhiều dự án đang giảm giá bán căn hộ là bước khởi đầu cho làn sóng hạ giá của thị trường bất động sản.
- Tháo chạy khỏi bất động sản (NLĐ).
- Đầu tư bất động sản: “Thèm cuộc sống không nợ nần” (VnEconomy). – Sóng ngầm bán tháo địa ốc (VNE). – Doanh nghiệp địa ốc: giảm giá từ trực tiếp đến gián tiếp (SGTT).
- Trái phiếu doanh nghiệp: Bị can thiệp quá mức? (TBKTSG).
- Nước cực trị và ngành kinh tế biển ở Việt Nam (P1) (Tầm nhìn).
- Trung Quốc không nên giải cứu châu Âu? (VEF/CNBC).- Triệu phú “vượt biên”: Một xu thế đáng ngại ở Trung Quốc (Tầm nhìn).
Nên vui hay buồn về nước Mỹ?
Theo GS Joseph Nye, cựu Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu gần như đã đúng khi ông nói rằng Trung Quốc “sẽ là đối thủ đáng gờm của Mỹ” nhưng không thể vượt Mỹ về mặt tổng lực trong nửa đầu thế kỷ này.
ECON WEEKLY: The Coming Global Credit Glut Project Syndicate -ECON WEEKLY: The Coming Global Credit Glut When world leaders meet at the end of this week at the G-20 in Cannes, France, the next economic minefield that they will face is already coming into view. It is likely to take the form of an opaque global credit glut, turbocharged by the fragile mixture of too-big-to-fail global banking with shadow banking.
- Hai đoạn phim về phong trào Chiếm Phố Wall (Bùi Văn Phú).
Commentary says China not a "savior" for EuropeBEIJING (Reuters) - Europe should not expect China to ride to the rescue as its "savior" from the debt crisis, though Beijing will do what it can to help a friend in need, state-run news agency Xinhua said in a commentary on Sunday.
-
Occupy Wall Street arrests in Texas, Oregon
AUSTIN, Texas (Reuters) - Dozens of protesters at economic inequality demonstrations in Austin, Texas, and Portland, Oregon were arrested peacefully early on Sunday over allegedly failing to comply with rules in each city.
-When French President Nicolas Sarkozy took the reins as host of this year’s G-20 summit, to be held in Cannes on November 3-4, he called on the IMF to develop an enforceable “code of conduct” for the use of capital controls in the world economy. But, while the IMF’s proposed code is a step in the right direction, it is misguided.
