-
- Trong bài viết của mình đăng trên Tạp chí Wall Street Journal ngày hôm nay (18/11), nhà báo James Hookway cho rằng Việt Nam đang giữ vai trò trung tâm trong sự chuyển đổi chính sách của Mỹ từ Trung Đông sang Đông Á. Từng là một đối thủ khốc liệt của Mỹ trong chiến tranh, Việt Nam giờ đây đang nổi lên như một trong những đồng minh mới quan trọng nhất của Washington trên cả lĩnh vực ngoại giao và thương mại. Đồng thời, mối quan hệ đang nồng ấm giữa Washington với Hà Nội, có lẽ, là minh chứng tốt nhất cho sự tham gia của Mỹ trong khu vực trên toàn diện các lĩnh vực.
Từ hợp tác quân sự…
Sự kiện đáng chú ý nhất, ngược hẳn so với những năm chiến tranh, là lần đầu tiên trong hơn 3 thập kỷ, một tàu hải quân Mỹ đã viếng thăm căn cứ hải quân ở Vịnh Cam Ranh của Việt Nam hồi tháng 8 vừa qua. Tại đây, tàu tiếp nhiên liệu USNS Richard E. Byrd đã lưu lại 7 ngày để bảo dưỡng tại các xưởng sửa chữa tàu từng bị Pháp, Mỹ chiếm đóng và cuối cùng được quân đội Việt Nam giành lại sau hơn 60 năm. Chuyến viếng thăm này nhấn mạnh thêm mối quan hệ đang được đẩy mạnh giữa hải quân hai nước sau khi Việt Nam và Mỹ cùng tổ chức các cuộc huấn luyện quân sự phi tác chiến chung trong tháng 7.
|
| Chiến hạm USNS Richard E. Byrd neo đậu tại vịnh Cam Ranh tháng 8/2011 |
Vịnh Cam Ranh - một trong những căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ thời kỳ chiến tranh với Việt Nam, dự kiến quy hoạch làm điểm dừng sửa chữa tàu, được xem là chủ trương gần sát với những tuyên bố của Mỹ cho rằng các tuyến vận tải bận rộn trên Biển Đông phải được tự do. Đây có thể coi như một lời cảnh báo rõ ràng trước các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với toàn bộ khu vực.
Các nhà chiến lược quân sự xem vịnh Cam Ranh như địa điểm có sức thu hút rất lớn - một vịnh nước sâu có khả năng che chắn sự đổ bộ của các cơn bão thường xuyên xảy ra ở khu vực cũng như là một căn cứ chiến lược trên Biển Đông. Các nhà lãnh đạo Việt Nam đang cải tạo cơ sở vốn được bảo vệ chặt chẽ này với chủ đích khuyến khích tàu thuyền của các quốc gia khác ghé thăm thường xuyên để bảo dưỡng hay tham gia luyện tập quân sự - một cách quốc tế hóa hiệu quả các tuyến đường vận tải biển xung quanh.
Đó cũng là một cách tiến cận hữu hiệu để Mỹ thúc đẩy các quan hệ mạnh mẽ hơn. Một trong những nhà ngoại giao hàng đầu của Washington, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Kurt Campbell cho rằng, sự hiện diện mạnh mẽ hơn của Mỹ có thể giúp bảo đảm sự tăng trưởng kinh tế của tất cả các quốc gia trong khu vực, gồm cả Trung Quốc, qua việc đảm bảo sự ổn định và ngăn chặn những xích mích nhỏ trong khu vực leo thang thành các cuộc xung đột lớn hơn.
“Tôi cho rằng, xét theo nhiều khía cạnh, những tiến triển đáng ghi nhận về kinh tế và chính trị trong 30, 40, 50 năm qua, theo nhiều cách khác nhau, đều có sự bảo trợ bằng sự hiện diện đầy đủ của Mỹ và chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy nỗ lực này và đa dạng hóa nó”, ông Campbell phát biểu tại Bangkok hồi tháng trước.
… Đến vấn đề môi trường và kinh tế
Mỹ cũng đang tham gia giải quyết các vấn đề về môi trường đang nổi lên trong khu vực mà phần lớn do nhu cầu tài nguyên to lớn của Trung Quốc gây nên. Ví dụ như, tại vựa lúa Đồng bằng sông Mekong, người Mỹ đang tham gia giúp Việt Nam đối phó với những tác động môi trường tiềm ẩn gây nên bởi những dự án thủy điện đang được xây dựng trên thượng nguồn. Trong số đó có các nhà địa chất đến từ Cục Địa chất Mỹ (USGS) đang giúp lập bản đồ và chống lại một số thiệt hại do hệ quả từ việc xây dựng thủy điện phía đầu nguồn. Các đập này đã chặn luồng phù sa màu mỡ chảy xuống, giảm đất bồi ở đồng bằng sông Mê Kông và khiến nước mặn xâm nhập vào trong đất liền, phá hủy giá trị canh tác của đất nông nghiệp.
“Một khi bạn phân luồng một dòng sông, nó có thể gây lên rất nhiều vấn đề”, Richard Cronin nhận xét. Ông Cronin từng là một cựu binh Mỹ tại Việt Nam, một chuyên gia về các thách thức môi trường mà hệ thống sông Mê Kông đang phải đối diện và hiện đang đứng đầu chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Stimson có trụ sở tại Washington.
Mỹ cũng là một nhà đầu tư lớn tại Việt Nam, dẫn đầu bằng khoản vốn đầu tư 1 tỷ USD của Tập đoàn Intel tại một nhà máy sản xuất chip ở TP.HCM.
 |
| Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng Tổng thống Mỹ Barack Obama và các nhà lãnh đạo TPP tại APEC 19 |
Việt Nam còn là một đối tác chính của Mỹ trong các kế hoạch xây dựng một tổ chức thương mại tự do mới được biết đến với tên gọi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), gồm cả các quốc gia như Chile, Malaysia và New Zealand. Cho tới nay, đề xuất thương mại này dường như đang có những triển vọng nhiều hứa hẹn. Nhật Bản, Mexico và Canada đã tuyên bố họ cũng muốn tham gia.
Từ quan điểm cá nhân, các quan chức tại Washington nói rằng, họ hy vọng kế hoạch thương mại này sẽ vượt qua các đề xuất của Trung Quốc thiết lập một khối thương mại cho riêng châu Á và giúp làm giảm bớt ảnh hưởng thương mại và quân sự của Bắc Kinh trong một khu vực mà nước này xem là sân sau.
-Nguồn:
Quan hệ Việt – Mỹ qua nhận định của Wall Street Journal
-
- Quách Đình Nhân đoạt giải nhất tuần 2 “Biển đảo quê hương” (TT). -- Một ngày ở đại bản doanh của ‘vũ khí sống’ (VNN).
- Tuyên bố các nguyên tắc quan hệ, kết nối ASEAN (VNE). – Diện mạo chiến lược mới ở châu Á (VTV). – ASEAN và Đông Á hợp tác vì hòa bình, ổn định (TT). – Hướng tới một Asean tiến bộ: Towards a progressive Asean (New Straits Times).
- Đảng Cộng sản Philippines nói, Philippines là một con tốt quân sự, không phải là đồng minh của đế quốc Mỹ: Philippines is a military pawn, not an ally of imperialist US– CPP (Bulatlat).
- Stephen M. Walt: Lý giải chính sách châu Á của Obama — (Boxitvn/Foreign Policy). – Vì sao Mỹ coi châu Á là trọng tâm chiến lược? (VOV).-
- Iran vẫn tập trận bất chấp chỉ trích về hạt nhân (NLĐ). – Nín thở trước nguy cơ Israel tấn công Iran (DV). – Iran tuyên bố trả đũa nếu Mỹ tấn công (VOV/THX).- Mỹ thất bại trong giải quyết vấn đề hạt nhân ở Iran (TTXVN).
-- Hàn Quốc bắt giữ một điệp viên Triều Tiên (GDVN/Yonhap).-----
