--
- -Tử Vi Nhâm Thìn Của Trung Quốc - Nguyễn Xuân Nghĩa - Ngày Nay Houston Xuân Nhâm Thìn
- -Tử Vi Nhâm Thìn Của Trung Quốc - Nguyễn Xuân Nghĩa - Ngày Nay Houston Xuân Nhâm ThìnNăm Nhâm Thìn Và Những Trăn Trở Của Lãnh Đạo Bắc Kinh...
* Con rồng xanh lè con mắt... *
Đầu năm con rồng, Ngày Nay chơi khó. Đòi chuyên gia kinh tế kiêm bình luận gia Nguyễn Xuân Nghĩa đội mão tướng số mà luận đoán về Trung Quốc. Kết luận của ông có khi lại là chuyện "tiền hung hậu cát" cho Việt Nam....
Trong sự vận hành miên viễn của vũ trụ và nếp sinh hoạt thường tình của nhân loại, thời khoảng một năm thật ra chỉ là một giai đoạn ngắn. Và từ đêm trước qua đến sáng hôm sau của một năm mới chỉ là khoảnh khắc ồn ào tiếng pháo. Khác biệt nếu có thì đó là tâm lý của con người, với nhiều kỳ vọng về một chu kỳ mới sau khi kiểm điểm những gì xảy ra năm trước, và vài lời tâm niệm rút tỉa được từ kinh nghiệm đã qua.... Vời từng người, chuyện ấy đã thành nhàm.
Với một quốc gia, sự thể lại phức tạp hơn.
Và tại một quốc gia bát ngát có dân số đông nhất địa cầu như Trung Quốc thì chuyện "phức tạp" đó là một mớ bòng bong. Trước thềm năm mới, chúng ta sẽ gỡ mối bòng bong đó ra xem, vì định mệnh của Việt Nam vẫn bị ớm bóng Trung Quốc.
Bài viết này sẽ... mở lá tử vi Trung Quốc và nói đến lẽ "Tứ Hành Xung" trong thế "Hung Tinh Đắc Địa" của xứ này....
Phân tách sự chuyển động của các quốc gia trong khung cảnh thời gian – nói cho thi vị và ra vẻ uyên bác thì ta gọi là "trường đoản luận" – người ta cần nhìn rộng hơn khuôn khổ của một năm.
Ngôn từ của tử vi gọi đó là "đại vận" của mười năm, trong đó có niên hạn hoặc thậm chí nguyệt hạn! Biến cố ngắn hạn, của một tháng hay một năm, trong một chu kỳ dài hơn mà ta gọi là trường kỳ có thể là những gì mà mình suy đoán được, nhất là khi nhìn rộng ra cục diện quốc tế.
***
Thế giới đang ở giữa một giai đoạn đổi thay lớn lao, vài thế hệ mới thấy một lần. Đấy là chuyện "thương hải tang điền", ruộng dâu bỗng lại ra màu biển xanh!
Lần trước, từ khi bức tường Bá Linh sụp đổ đến ngày Liên bang Xô viết tan rã – từ mùa Thu 1989 đến mùa Đông 1991 – người ta đã hồn nhiên... ăn Tết mấy lần mà không biết. Vì vậy không mấy ai để ý hoặc còn nhớ đến vụ tàn sát Thiên an môn Tháng Sáu năm 1989 và những chọn lựa chính trị của lãnh đạo Bắc Kinh. Hoặc việc truất phế và cầm tù Tổng bí thư đương nhiệm là Triệu Tử Dương.
Khi ấy, người ta cũng chưa nhìn ra chu kỳ suy sụp của Nhật, khởi sự từ năm 1990, hoặc những biến động âm ỉ trong thế giới Hồi giáo. Người ta chỉ ngợi ca việc Chiến tranh lạnh kết thúc và Lịch sử Cáo chung! Thật ra, thế giới đã trải qua một thời kỷ đổi thay lớn lao chưa từng thấy kể từ 1945.
Ngày nay cũng vậy.
Đổi thay lớn lao của ngày nay khởi sự từ năm 2008. Thế vận hội Bắc Kinh năm đó khai mạc cùng ngày Liên bang Nga tấn công Georgia sau khi nước Nga mất tám năm mới hồi phục từ vụ khủng hoảng của buổi giao thời. Tháng Chín năm 2008, khủng hoảng tài chánh Hoa Kỳ bùng nổ giữa một chu kỳ suy trầm và trở thành Tổng suy trầm cho cả thế giới.
Hoàn cảnh bất thường ấy khiến Bắc Kinh phải tung ra biện pháp kích thích kinh tế từ Tháng 11 2008, và cũng hoàn cảnh bất thường đó đã phơi bày ra những nhược điểm nội tại của Âu Châu, kết tinh thành vụ khủng hoảng tài chánh ngân hàng, công trái, đồng Euro và tương lai Liên hiệp Âu châu, v.v....
Khi ấy, chúng ta chỉ nhìn ra chuyện ngắn hạn và thường thu tầm nhìn vào Hoa Kỳ, với sự lãnh đạo của một tổng thống da đen. Ai hoài nghi cậu bé quàng khăn đỏ này liền bị chụp mũ là kỳ thì màu da!
Chuyện "trường đoản luận" đó là khung cảnh "cân sao", cân nhắc ảnh hưởng mạnh yếu và xấu tốt, của từng yếu tố chi phối lá tử vi của Trung Quốc.
***
Trong năm 2012, trùng hợp với năm Nhâm Thìn của tâm lý chúng ta, Trung Quốc gặp những yếu tố bất trắc xuất phát từ nhiều hướng - hay nhiều "cung", nếu nói theo ngôn ngữ tử vi!
Ngay tại cung "Mệnh", xứ này đã trải qua – và chấm dứt – ba đại vận hưng phấn là 30 năm tăng trưởng ngon lành sau khi Đặng Tiểu Bình tiến hành cải cách: hãy nhớ đến khoảng thời gian 1979-2009. Thế rồi, khi phải chuyển hướng vì đã thấy ra những giới hạn của chiến lược tăng trưởng theo kiểu Đông Á, với xuất cảng là đầu máy, thì Trung Quốc lại bị hiệu ứng của vụ khủng hoảng 2008 và nạn Tổng suy trầm sau đó.
Từ những năm 2003, khi thế hệ thứ tư của những Hồ Cẩm Đào hay Ôn Gia Bảo lên cầm quyền, lãnh đạo Bắc Kinh hiểu ra giới hạn kinh tế và xã hội của chiến lược này. Làm sao có thề tăng trưởng một cách hài hòa cân đối giữa các thành phần sản xuất, giữa các giai tầng xã hội và các địa phương, với kết quả được phân phối đồng đều hơn? Đó là đã bài toán được thấy ra và nói tới.
Nhưng họ giải quyết không được vì mâu thuẫn giữa tăng trưởng kinh tế và ổn định xã hội.
Một cách khách quan thì muốn chuyển hướng kinh tế của một quốc gia lớn lao và phức tạp như Trung Quốc, thì ai cũng gặp chuyện nan giải. Huống hồ, và đây là nghịch lý, xứ này lại theo chế độ độc đảng!
Trong bối cảnh suy trầm toàn cầu khi đó, yêu cầu tăng trưởng trở thành ưu tiên với quyết định kích cầu khổng lồ về số lượng công chi và tín dụng, mấy ngàn tỳ đô la, ít nhất lên tới 40% của Tổng sản lượng Nội địa GDP. Và gây hậu quả vĩ đại.
Quyết định kích cầu gây lạm phát, thổi lên bong bóng đầu tư, kích thích phản ứng đầu cơ và cướp giật - được chế độ độc đảng bao che - dấy lên phong trào vay mượn vô trách nhiệm của các địa phương, gây căm phẫn trong nhiều thành phần dân chúng, v.v. khiến một số học giả trí thức của đảng cũng thấy phân vân, bất an...
Ngược với sự phán đoán lạc quan của giới đầu tư quốc tế và các trung tâm tạo ảnh hưởng vào nhận thức của thiên hạ, Trung Quốc đang gặp những thách đố sinh tử, chưa từng thấy vào năm 1979 – khi bắt đầu cải cách – hay vào năm 1989, khi bị hậu quả đợt đầu của 10 năm cải cách khiến cả ngàn người bị tàn sát sau những ngày dài biểu tình tại quảng trường Thiên an môn.
Cung "Mệnh" đã vậy, nhìn qua cung "Thân" và các cung xung chiếu thì ta thấy ra cách "hung tinh đắc địa".
***
Trong năm nay, kinh tế xứ này phải đạt mức tăng trưởng cao, dù chưa được 10% một năm như trong ba chục năm liền thì ít ra cũng phải trên 8%. Chuyện ấy hơi khó.
Lý do thứ nhất, thị trường xuất cảng số một của Trung Quốc là Âu Châu sẽ suy trầm (recession), có khi suy thoái (depression). Thị trường kế tiếp là Hoa Kỳ vẫn bị đình đọng, có khi lại bị suy trầm nếu Âu Châu lâm hạn suy thoái. Đó là chuyện ngắn hạn của riêng năm 2012 này. Nó báo hiệu những mâu thuẫn và thậm chí tranh chấp về ngoại thương và kinh tế giữa các nước với nhau vì xứ nào cũng tìm cách xuất cảng tối đa nhập cảng tối thiểu để thoát khỏi nguy nàn.
Thứ hai, đến Tháng 10 năm nay, đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ có Đại hội khoá 18 để chuẩn bị thế hệ thứ năm lên lãnh đạo kể từ đầu năm 2013 trở đi.
Sau thế hệ Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo sẽ đến thời của Tập Cận Bình, Lý Khắc Cường. Trong khung cảnh suy trầm kinh tế, ưu tiên chính trị lại là một mâu thuẫn khác. Thế hệ đang ra đi phải bảo toàn di sản sẽ bàn giao cho thế hệ nối tiếp nên không thể lấy những quyết định quá mạnh bạo, dù là cần thiết.
Mà vì Đại hội 18 sẽ bầu lại 70% số Trung ương Ủy viên cùng đa số Ủy viên Bộ Chính trị, nhất là bảy ủy viên mới trong Thường vụ Bộ Chính trị, cho nên thế hệ sắp lên cũng mở ra nhiều cuộc vận động. Và họ gây nhiễu âm hoặc cản trở những cố gắng xoay chuyển mà Hội nghị Ban chấp hành Trung ương đã đề ra từ Tháng 10 năm ngoái.
Nhu cầu vận động ấy trong khung cảnh bất ổn khiến người ta thấy tái xuất hiện lý luận cực tả kiểu Mao, hoặc tư tưởng cực hữu nhuốm mùi phát xít của các tướng lãnh trong quân đội. Đảng có thể chỉ huy khẩu súng và lãnh đạo quân đội, nhưng muốn lên lãnh đạo đảng thì phải có hậu thuẫn của các tướng lãnh, các Uỷ viên trong Quân ủy Trung ương hay Ban Chấp hành Trung ương. Chẳng phải ngẫu nhiên mà đầu năm 2012 dương lịch, nhiều người đã nêu nghi vấn là hình như trong năm qua một số tướng lãnh đã dựng lại hài kịch Lâm Bưu, là tiến hành đảo chánh!
Có tin đồn là Đại tá Hải quân là Đàm Lâm Thuật đã bị bắt hồi Tháng 12, sau đó hai sĩ quan Không Quân bị câu lưu và một tiềm thủy đĩnh nguyên tử đang tuần duyên được lệnh lập trức trở về căn cứ vì bị nghi là có liên hệ đến một âm mưu đảo chánh... Đấy là chuyện cuối năm.
Chứ tình trạng động loạn lan rộng suốt năm càng khiến Uỷ ban Chính pháp Trung ương - cơ quan tối cao về an ninh và trật tự có chức năng lãnh đạo Bộ Công an (Bộ Nội vụ và bàn tay cảnh sát) và Bộ Quốc gia An toàn (Bộ An ninh và bàn tay tình báo) - phải đạp thắng rất mạnh. Thành phần phụ trách an ninh và bảo vệ chế độ đã đẩy lui những đề nghị cải cách hoặc thoả hiệp với quần chúng và tung ra khẩu hiệu quản lý xã hội để thẳng tay dẹp loạn.
Ngày mùng chín vừa qua, một báo cáo của phân khoa Xã hội học thuộc Đại học Thanh Hoa do Giáo sư Tôn Lập Bình vừa được niêm yết trên trang nhà của Thanh niên Nhật báo đã lập tức bị bóc. Tôn Lập Bình là nhà xã hội học và cố vấn của Phó Chủ tịch Tập Cận Bình, người sẽ lên lãnh đạo sau Đại hội tới. Phúc trình của nhóm nghiên cứu về Phát triển Xã hội do ông chỉ đạo trong Đại học Thanh Hoa đề cập tới cái bẫy của sự chuyển tiếp ("chuyển hình hãm tịnh") vì những đề nghị cải cách đã bị các nhóm quyền lợi ngăn cản....
Đâm ra không chỉ có Hoa Kỳ mới bị ách tắc chính trị trong một năm bầu cử!
Nói cách khác, cung "Mệnh" của Trung Quốc đã có những bất toàn bẩm sinh vì xứ này ở vào hoàn cảnh đói ăn khát dầu trên một lãnh thổ thật ra rất nghèo và có quá nhiều dị biệt nên lệ thuộc vào thế giới. Nhưng cung "Thân" của xứ này còn có đầy mâu thuẫn nội tại vì sự chọn lựa của Cộng hoà Nhân dân Trung Quốc: xã hội chủ nghĩa và chế độ độc đảng. Gặp hoàn cảnh đó, các nước khác thường cố gắng xây dựng chế độ liên bang, Thiên triều đỏ thì không!
Cho nên vào năm Nhâm Thìn này, cả hai cung Mệnh và Thân đều gặp sao xấu!
Huống hồ, trong năm 2012, lãnh Bắc Kinh lại gặt hái kết quả của những mầm độc họ đã gieo rắc bên ngoài.
***
Lãnh đạo Bắc Kinh biện minh cho quyền lực độc tôn của đảng là đem lại cơm ăn áo mặc cho thần dân. Hết rồi, cái thời mà nhân dân phải chia nhau chiếc quần thâm và tranh nhau ăn bát gỗ.
Nhưng nạn Tổng suy trầm và sự chuyển hướng của cả thế giới từ năm 2008 khiến cho cái lẽ chính danh này bị lu mờ.
Nói về cơm ăn áo ấm thì làm sao bằng Đài Loan, một xứ tân hưng kinh tế đã có dân chủ chính trị từ lâu? Cuộc bầu tử Tổng thống vào đầu năm nay tại "Trung Hoa Dân Quốc" là một nhắc nhở. Sự chuyển hóa của Cộng Hoà Mông Cổ ("Ngoại Mông") qua chế độ dân chủ từ mấy năm trước là một nhắc nhở khác.
Ở giữa là hương nhài khét lẹt của Mùa Xuân Á Rập 2011!
Không thể dùng bao tử sai khiến cái đầu, Bắc Kinh cho thần dân ăn bánh vẽ: vuốt ve tự ái dân tộc bằng cách xiển dương thế lực đại cường quốc của Hán tộc!
Chuyện bành trướng ảnh hưởng quân sự để bảo vệ luồng giao dịch kinh tế đã được Bắc Kinh tiến hành từ hai chục năm rồi. Nhưng theo phép "thao quang dưỡng hối" của Đặng Tiểu Bình: che giấu giấc mơ bá quyền dưới vẻ quang minh tử tế mà Hồ Cẩm Đào gọi là "quật khởi hòa bình".
Năm 2011 vừa qua, Bắc Kinh đổi cung bậc và cho thần dân uống thuốc cường dương. Đảng đưa đất nước lên hàng cường quốc trung tâm của thế giới, với khả năng vuốt mặt vầng Thái Dương và quậy sóng ngoài Đông Hải.
Kết quả là hàng loạt phản ứng của các quốc gia hải đảo hay bán đảo vây quanh.
Tam giác đầu tiên là Hoa Kỳ, Nhật Bản và Ấn Độ, những cường quốc có truyền thống hải dương từ khi Thiên triều Bắc Kinh còn quay đầu ngó vào trong vách . Vành cung bên ngoài là các nước từ Đông Bắc Á xuống Đông Nam Á tới tận Úc Châu. Và những vọng động của Bắc Kinh, từ Phi Châu đến Trung Đông qua Trung Nam Mỹ đều được thế giới chú ý. Các chế độ độc tài và hung đồ như Lybia, Syria, Iran hay Venezuela bỗng dưng được thiên hạ phát giác là đồng chí của Thiên triều đỏ!
Đáng chú ý nhất là việc Hoa Kỳ tuyên bố trở lại Đông Á, còn xăm xoi thăm hỏi lưu vực Mekong, đẩy mạnh diễn biến hoà bình tại Miến Điện, và tạo cơ hội cho Hiệp hội 10 Quốc gia Đông Nam Á cân nhắc lại quan hệ của họ với Trung Quốc.
Đã vậy, lãnh tụ Kim Chính Nhật bỗng dưng "chuyển sang từ trần" để cậu bé bụ sữa Kim Chính Ân xuất hiện là Đại tướng, Tổng tư lệnh Quân đội và Lãnh đạo Tối cao của Bắc Hàn! Năm nay, việc chuyển quyền trong chân không đầy mù mịt của xứ này sẽ gây bất ổn cho cả bán đảo Triều Tiên. Và trở thành một mối lo khác cho Thiên triều....
Làm như Bắc Kinh có thể dỗi hơi giải quyết thiên hạ sự trong vùng trái độn hay phiên trấn của
mình!
***
Tổng kết lại, trong bản lề kéo dài nhiều năm của những thay đổi lớn, lãnh đạo Trung Quốc đang gặp cảnh ngộ bất lợi trùng phùng. Mà toàn những hung tinh đắc địa.
Kinh tế sẽ hạ cánh nhẹ nhàng hay nặng nề? Nội tình xã hội sẽ gặp hạn Ôn Châu của Chiết Giang hay Ô Khảm của Quảng Đông - khi tư doanh phá sản hàng loạt hoặc dân chúng nổi lên đánh đuổi chính quyền địa phương? Chưa biết xoay trở thế nào với nguy cơ nội loạn và cả phản ứng kiêu binh của một số tướng lãnh, Thiên triều lại nhức đầu với tiếng sát phạt của các nước vây quanh.
Chuyện đao binh là điều ai cũng muốn tránh. Bài toán của Trung Quốc chưa hẳn là dụng binh với ngoại thù mà có thể là bắn vào thần dân của chính mình.
Chỉ dấu cho Việt Nam về một cơ hội thoát hiểm, hay tiếng pháo báo tiếng bom vào năm con rồng quậy?- --Thông Điệp Cửu Long Nguyễn Xuân Nghĩa - Việt Báo Xuân Nhâm Thìn 2012
Luận rồng năm Thìn: những biến cố đánh thức chín con rồng....
Rồng là con vật không có thật. Ai cũng biết vậy. Mà ai cũng có thể nói về rồng vì đấy là con vật thần thoại phổ biến trong các tôn giáo hay văn hóa từ Á sang Âu, từ Đông qua Tây sang tới Mỹ. Riêng có người Việt ta, đón mừng một năm Thìn thì mình có thể nói tới... chín con rồng lận!Từ truyện tích "con tiên cháu rồng", rồng là biểu tượng của tổ tiên – với hai đức tính là trí tuệ và sự dũng mãnh – còn tiên là biểu hiệu của từ tâm, lòng nhân ái. Chuyện ấy, chúng ta mượn của văn hoá Trung Hoa, mình nói ngàn năm cũng chưa hết.
Người ta thường tin rằng rồng là loài lưỡng cư – hay lưỡng thê – sinh vật có thể sống với đất và nước. Riêng có rồng của ta lại là loài... đa thê. Khác với hình tượng rồng của Trung Hoa chỉ vần vũ trên mây, rồng Việt Nam, với đầy đủ năm móng, được trình bày với hoa văn tượng trưng cho cả mây và nước. Từ đất nước vọt lên trời!
Trong thế kỷ 21, Việt Nam cũng mơ có nền kinh tế của con rồng, là bay lên ngang tầm các nước tân hưng châu Á. Xin hãy đợi đã.Nhưng vì sao lại đòi nói đến chín con rồng? Xin hãy đợi đã!
***
Con người ta thường mượn những gì thấy trước mắt để diễn tả những gì... không hiểu được.
Con rồng xuất hiện như vậy, với hình ảnh của những giống vật có thật. Có thể là con cá nước ngọt, cá sấu, đã cho ta hình tượng giao long và truyện tích về kinh đô Thăng Long. Có thể là sinh vật dưới biển, như loài rắn biển cho ta truyện thuồng luồng và tục xâm mình. Cũng có thể là loài bò sát có vảy, như kỳ đà, rồng đất hay giống khủng long mà hình ảnh còn rơi rớt lại từ thời tiền sử.
Thế rồi chúng ta phát huy trí tưởng tượng.
Vẽ rắn thêm chân, chắp cánh lên lưng cá, điểm cặp sừng hươu, châm bờm sư tử, cho rắn phun lửa bay lên trời thành linh vật thần kỳ. Con vật ấy trở thành phi phàm, siêu khoa học và kết tụ những mơ ước hoặc ám ảnh vô cùng của chúng ta. Các tôn giáo cũng từ đó quy nạp linh vật thành biểu tượng của thiện và ác. Thiện như con rồng của Ấn giáo và Phật giáo, như rồng của thổ dân Nam Mỹ, ác là con rồng Tây phương....
Đấy là sản phẩm của cái tâm, dựa trên giới hạn của cái trí. Và phóng dội niềm khâm phục hoặc nỗi e sợ cái dũng vượt quá sức mạnh của con người.
Khốn nỗi, các Hoàng đế Trung Hoa bèn... quốc hữu hóa con rồng, lấy làm biểu tượng của mình. Đã thế, còn cho mình duy nhất có năm móng. Rồng của dân gian thì chỉ được bốn móng thôi. Hèn chi mới hóa long đong.
Sau này, từ năm 1958 rồi, Tây phương có môn "rồng học", "dracology" hay "dragonologie", để nghiên cứu về con rồng trong các nền văn hoá thế giới.
Mà lý thú làm sao khi ta thấy mô hình rồng trong môn "rồng học" của Nga, cứ tưởng như loài khủng long có cánh thời xưa nhưng lại tương tự như một phi cơ không người lái thời nay của Mỹ. Hoa Kỳ có một hỗn danh cho loại võ khí siêu hiện đại này là "dragonfly". Nếu có dịch là "chuồn chuồn" thì e rằng... chưa tới! Nhân đây, khi đọc tờ báo Xuân này, độc giả nên nhớ đến biệt danh của máy bay thám báo U2 ngày xưa là "Dragonlady", hoặc loại trinh sát tự động ngày nay là RQ-14 có tên là "Dragon Eye". Nếu dịch ra Long Nữ hay Mắt Rồng thì có lẽ sai bét.Cho hay, khoa học cũng biết trả thù và mượn lại thần thoại để tô điểm cho sự uy dũng của mình!
Rồng Mỹ
Con rồng theo nét vẽ của bộ môn "rồng học" của Nga -
Trông như một "máy bay không người lái" kiểu hiện đại của Mỹ!***
Từ khi tóc còn để chỏm, bài địa lý đầu đời của chúng ta dạy rằng Việt Nam nằm trên vùng giao lưu giữa hai nền văn hoá lớn của châu Á là Ấn Độ và Trung Hoa. Bán đảo ta gọi là Đông Dương mà có tên Ấn-Hoa – Indo China – thì cũng từ cái lẽ đó.
Những di chỉ còn lại – chưa bị phủ lấp hoặc tẩu tán – đều nói đến sự hiện hữu của các sắc dân bản địa không thuộc Trung Hoa. Mà các sắc dân Đa đảo hay Nam đảo ấy còn sớm du nhập văn hoá Ấn Độ, kể cả Phật giáo, trước khi biết thế nào là Thánh hiền phương Bắc. Chỉ vì từ thời xưa rồi, luồng giao lưu hàng hải khiến miền Nam nước ta - "Đàng Trong" là tên gọi sau này - đã tiếp nhận tư tưởng và hàng hóa từ những nơi rất xa, khi mà văn hoá Trung Hoa vẫn chỉ có sắc thái đại lục và chưa tràn xuống nước Nam để lánh nạn cường Tần.
Chúng ta quên mất lịch sử khi chỉ nhìn thấy ảnh hưởng Nam tiến của văn hoá Trung Hoa làm nhiều người nghĩ rằng Việt Nam chỉ là hậu duệ hay chư hầu của phương Bắc. Người ta quên mất phần đóng góp của nhiều sắc thái văn hoá khác mà tổ tiên đã tiếp nhận từ miền Nam. Sau này còn học thói Trung Hoa mà gọi đó là man mọi! Chúng ta không hát và múa như người Hoa chính là nhờ Chiêm Thành....
Thế rồi, việc nước ta phát triển xuống miền Nam, chính thức từ năm 1558, đưa đến hai thay đổi lớn: 1) phân nửa của quốc gia mặc nhiên ra khỏi quỹ đạo Trung Hoa, và 2) tiếp nhận những đóng góp mới của "dị tộc", từ dân Chàm đến Java, Mã Lai, để thành cường quốc Đông Nam Á. Chúng ta quên hẳn kết quả bất ngờ đó của thời Trịnh Nguyễn phân tranh.
Khi nước nhà được thống nhất năm 1802, thì Việt Nam lại tự trôi vào trật tự Trung Hoa. Đó là thành tích của nhà Nguyễn Sơ, trước tiên là của vua Gia Long. Ông có công thống nhất đất nước, mà lại thống nhất theo quy củ văn hoá và chính trị của Mãn Thanh!
Đời sau, đời nay, Hoàng thành Thăng Long cổ xưa đã xuất hiện mấy năm - chớp nhoáng thôi, vì bị lãnh đạo u mê thời nay chôn thêm lần nữa - xin đọc lại Xuân Việt Báo của những năm trước cho khỏi quên chuyện "Các Cụ Hiện Ra". Dù chỉ như ánh chớp, di sản bị chôn vùi dưới mấy tầng văn hoá, kiến trúc và mỹ thuật cũng giúp ta kiểm chứng được những gì đã thấy trên mặt đất, trụ in kinh trong các ngôi chùa cổ chẳng hạn. Đó là phần đóng góp của văn hoá Ấn Độ.
Sau ngàn năm Bắc thuộc rồi ngàn năm tự Hán hóa vì hệ thống tập quyền của triều đình và độc quyền tư tưởng của Nho thần, chúng ta mặc nhiên xóa dần những yếu tố Ấn Độ và cả di sản Ấn Độ từ các nước Đông Nam Á.
Trong một giai đoạn quá dài, con rồng Việt Nam tự nhắm một mắt mà trôi vào mây mù Trung Hoa. Rồi quên cả sông lạch nước non, mất luôn đường ra biển. Năm Nhâm Thìn này có khi là năm thức tỉnh, mở mắt.
Chỉ vì thời sự vừa nhắc nhở rằng Ấn Độ đã trở về Đông hải, đã kết hợp với Nhật Bản và Hoa Kỳ, để đảm bảo quyền tự do giao lưu ngoài biển. Khi Việt Nam nói chuyện hợp tác với Ấn Độ về quân sự, chúng ta không nhắc đến chuyện "thỉnh kinh Thiên trúc" hay Hà Nội liên kết với đảng Quốc Đại, một đồng chí "xã hội chủ nghĩa" của Liên bang Xô viết năm xưa. Chuyện ấy xưa rồi.
Từ một quốc gia đa chủng, đa văn hoá, đa nguyên và dân chủ, nền dân chủ lớn nhất địa cầu với hơn một tỷ dân, ngưởi ta có thể học lại nhiều thứ. Học lại vì là nhiều điều đã biết mà lại quên!
***
Trở lại lịch sử, khi Nguyễn Hoàng đi vào Thuận Hóa từ năm 1558, với con cháu anh hùng là các đời chúa Nguyễn, Việt Nam thật sự bung ra khỏi châu thổ sông Hồng sông Mã. Và tiếp nhận rất nhiều kiến thức mới trên một vùng địa dư rộng gấp đôi, thong dong buôn bán và giao tiếp bình đẳng với các nước. Sau này, một người kết hợp được những yếu tố hiện đại ấy chính là Nguyễn Huệ, một nhân vật trưởng thành từ vùng đất mới và không hề khiếp sợ phương Bắc, dù là Bắc Hà hay Bắc Kinh.
Thời Tây Sơn, chiến công của tổ tiên không chỉ có các trận thủy chiến lừng danh lịch sử ở trên sông mà còn là hải chiến, ở ngoài biển, từ cửa Thị Nại qua các hải đảo Phú Quốc, Cổ Long đến Vịnh Xiêm La. Địa dư hình thể - vì phân nửa miền Nam của chữ S đã đưa ra ta ra biến lớn chứ không bị khép trong Vịnh Bắc bộ – và tinh thần khai phóng của dân miền Nam có thể giải thích hiện tượng đó.
Thế rồi, đúng 300 năm sau khi Nguyễn Hoàng mở nước – và 10 năm sau Chiến thắng Đống Đa – Việt Nam lại bị ngoại bang khuất phục vào năm 1858, với việc ba tỉnh miền Đông của Nam kỳ Lục tỉnh rơi vào tay quân Pháp. Rồi mất nốt ba tỉnh còn lại vào năm 1862, 60 năm sau khi Gia Long thống nhất đất nước. Mười năm sau đó, một dúm quân Pháp tiến ra Bắc, rồi tước đoạt luôn chủ quyền nước Nam, vào năm 1884, với "Hoà ước" Giáp Thân.
Ách Pháp thuộc chỉ thực sự kết thúc với Hiệp định Genève năm 1954 - đúng 70 năm sau - và lại mở ra cảnh phân chia Nam-Bắc cho đến năm 1975. Sau đó là khủng hoảng và tụt hậu trên một lãnh thổ thống nhất. Chuyện rồng cọp gì thì cũng chỉ là sừng thỏ lông rùa, bất khả về thực tế.
Một trong những nguyên nhân khiến quân Pháp vào Nam rồi mới ra Bắc chính là sự hiểu lầm về địa dư! Y như triều đình Pháp sau này, thương nhân và bọn tứ chiếng Phú Lãng Sa cứ tưởng có thể ngược dòng Cửu Long mà vào tới Vân Nam và giao thương với các tỉnh nội địa của Trung Quốc. Khi thấy bị nghẽn, họ mới tiến vào châu thổ sông Hồng!
Ngẫm lại thì đi sau Đế quốc Anh nên tới Ấn Độ rồi Đông Á khá trễ, lại bị Đức khuất phục vào năm 1870, vậy mà Đế quốc Pháp vẫn làm chủ nước Nam trong gần một thế kỷ. Chỉ vì nước ta lụn bại dần trong nội loạn dưới vòng Hán hóa độc chuyên và lạc hậu của triều Nguyễn. Khi bị giặc Pháp tấn công, triều đình còn muốn tựa vào Bắc Kinh lẫn thổ phỉ Tầu.
Cũng thế, khi tiến hành cách mạng vô sản tại miền Bắc, rồi "giải phóng miền Nam", đảng Cộng sản Việt Nam lại trông cậy vào Trung Quốc. Dù đã thấy Hoàng Sa bị cướp năm 1974, rồi xứ sở bị tấn công trong một bài học nháng lửa vào năm 1979, đảng vẫn lại nương vào bài bản cải cách của Bắc Kinh từ năm 1991 cho đến sau này. Cho đến khi con rồng bị chặn ngoài Đông hải, xương sống bị điểm huyệt tại Tây nguyên và cái đầu lại là đầu gấu đầu bò.
Cái gốc của thảm họa ngày nay nằm trong trào lưu tai hại đó.
***
Bây giờ mới đến chuyện chín con rồng....
Từ trước khi có Hiệp định Genève chia đôi đất nước bằng con sông Bến Hải vào năm 1954, một nghệ sĩ đã ví ba dòng sông nước Nam như ba cô gái. Và mơ ngày hợp nhất ngoài đại dương. Đó là nhạc sĩ Phạm Đình Chương trong bài "Hội Trùng Dương" mà ai cũng biết, cũng nhớ:
Ô hò ơi! Ra biển khơi. Trùng Dương...
Ba chị em là ba miền
Nhưng tình thương đã nối liền
Gặp nhau bên trời biển Đông thắm duyên
Hẹn nhau.
Pha hòa sóng lan bốn phương trời,
Đem tự do tranh đấu bao người,
Cho quê hương ấm no muôn đời
Giờ đây bao tâm tư, rộn ràng như câu thơ
Hội Trùng Dương tay tay xiết chặt cùng hô
Dựng mùa vinh quang hứa đời tự do.
Cầm bản Hội Trùng Dương, thấy in ở bìa lưng: "K.D. Số 559 T.X.B. ngày 29-7-54" do nhà An Phú xuất bản tại Sàigon, với chi tiết "Tổng phát hành Bắc Việt: Nhà sách A.B.C 52 Hàng Gai Hà Nội", chúng ta bỗng bồi hồi: Hoài Bắc Phạm Đình Chương soạn hợp khúc này như một giấc mơ đoàn tụ từ trước khi có chuyện chia ly! Lý do là hiệp định Genève được ký ngày 20 Tháng Bảy năm đó.
Sau đấy, mùa Xuân 1960, Phạm Duy hoàn thành giấc mơ ấp ủ từ 1954, bỏ dở trong các năm 1956-1958, là ra mắt Trường ca "Con Đường Cái Quan".
Y như trong "Hội Trùng Dương", đoạn cuối của ca khúc cũng là tiếng sông Cửu Long:
Cửu Long Giang! Gió về vui như sóng sông
Uốn quanh như chín con rồng ôm chặt đứa con
Và kết thúc với đoạn hoan ca nghe như lời tiên tri ở câu cuối" "con đường thế giới xa xôi":
Đường đi đã tới! Lòng dân đã nối!
Người tạm dừng bước chân vui, người ơi!
Người mơ ước tới: đường tan ranh giới
Để người được mãi
Đi trong một duyên tình dài.
Con đường thế giới xa xôi,
Trong lòng dân chúng nơi nơi....
Trực giác của người nghệ sĩ thường nhìn ra nhiều chuyện trước những kẻ phàm tục là chúng ta.
Cả hai nhạc sĩ tài ba đều thấy rằng người người đều sẽ xuôi Nam. Bắc kỳ di cư cũ mới gì, từ Nguyễn Hoàng, Đào Duy Từ hay "năm tư", "bảy lăm" gì thì ai ai cũng muốn xoá tan ranh giới để cùng gặp nhau bên trời biển Đông thắm duyên. Ngày Xuân, ai mà chẳng muốn một cuộc hội ngộ để dựng mùa vinh quang như vậy?
Nhưng thực tế là Đông hải đã nổi sóng "ngư chính" của Trung Quốc. Và Cửu Long Giang ở sau lưng thì bị cạn dòng.
Đấy là lúc mình nhớ đến Lê Thương và ba bài "Hòn Vọng Phu" bất hủ. Bài số hai, "Ai Xuôi Vạn Lý" có nhắc đến chín con rồng của Cửu Long như một ẩn dụ tiên báo:
Chín con long thật lớn
Muốn đem tin tới nàng
Núi ngăn không được xuống
Chúng kêu ca dưới ngàn...
Đấy là lúc ta mở lại tấm bản đồ.
Bắt nguồn từ Tây Tạng, trên cao độ hơn 5.000 thước của rặng Hy Mã Lạp Sơn, sông Mekong chảy qua gần 5.000 cây số, tỏa nhánh trên mấy trăm ngàn cây số vuông của năm nước là Trung Hoa, Miến Điện, Lào, Thái Lan và Cam Bốt, trước khi trở thành dòng Cửu Long hùng vĩ mà hiền hòa của Việt Nam. Bài địa dư đầu đời của chúng ta nghi như vậy. Một cách thi vị mà thực tế không kém, gốc từ Tây Tạng, chín con rồng này tuôn ra Đông hải và đang nuôi sống 20 triệu người Việt Nam dưới hạ nguồn.
Nuôi sống hay giết chết....
Chỉ vì trên thượng nguồn, con sông bị Trung Quốc lạm thác để giải quyết nhu cầu của họ, nhân tiện khống chế các nước họ coi là hạ lưu ở bên dưới!
Mọi chuyện khởi đầu từ năm 1949: Trung Quốc khống chế Tân Cương, chiếm đoạt Tây Tạng rồi sau này xây đập trên thượng nguồn Mekong để có thể trấn nước 60 triệu dân dưới hạ nguồn. Hoặc cho hạn hán vào mùa mưa. Một phần ba dân số 60 triệu đó là người Việt, những người sống trên vùng đồng bằng Cửu Long!
Nghĩa là khi chúng ta mơ ước trùng phùng để xây đời tự do ở bên dưới, thì từ đầu nguồn, chín con rồng của chúng ta đã bị bó gân, khoét ruột....
***
Từ năm 1957, cùng Ủy ban Kinh tế ECAFE (sau này là ESCAP) của Liên hiệp quốc, bốn nước Đông Dương là Việt, Mên, Lào, Thái đã lập ra Ủy ban Mekong để cùng nghiên cứu và khai thác nguồn sống sinh tử này. Một nước thứ tư không có mặt, là Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ở Hà Nội! Cái xứ không phải là cộng hoà mà cũng chẳng có dân chủ đang bận chuyện khác: giải phóng miền Nam để hoàn thành cách mạng vô sản trên toàn cõi Đông Dương!
Rồi chinh chiến Đông Dương khiến Ủy ban Mekong quay trong chân không, và bị tê liệt vì chính trị trong hai chục năm sau 1975. Khi Ủy ban này được hồi sinh thì cũng là lúc Trung Quốc xen lấn, trong nghĩa đen.
Tháng Tư năm 1995, đúng 20 năm sau khi... "miền Nam được giải phóng", Việt Nam và Thái Lan tổ chức màn trình diễn mừng lễ ký kết Hiệp định Mekong: một giang thuyền sẽ nối liền hai nước, với sự cổ võ của hai xứ Miên Lào ở giữa. Tuyệt chiêu!
Nhưng chiếc du thuyền "hoành tráng" này bị kẹt giữa dòng nước cạn: trên đầu nguồn, Bắc Kinh cho bơm nước vào hồ chứa của đập Mạn Loan. Thiên triều đỏ chắc cũng biết chơi chữ. Mạn Loan là cho Loạn Man, các dị tộc man di mọi rợ ở miền Nam phải biết có trên có dưới chứ!
Nhắc lại chuyện đó, ta mới mở ra cái nan quạt như xương rồng: Bắc Kinh muốn gồm thâu lục quốc. Chiếm đóng Tây Tạng rồi khuynh đảo năm nước Mekong là Miến, Lào, Miên, Thái, Việt!
Nhưng thiên bất dung gian.
Trên thượng nguồn, đập Tam Hiệp và một dẫy công trình thủy lợi hay thủy điện vĩ đại của Trung Quốc đã trở thành những trái bom nguyên tử nổ chậm. Chẳng có phóng xạ mà cũng gây đại họa.
Tại Tân Cương, mối lo về phong trào Hồi giáo ly khai không giảm mà tăng, cùng nội loạn ở nhiều tỉnh. Từ Tứ Xuyên về Đặc khu Tự trị Tây Tạng, là lãnh thổ Tây Tạng, phong trào chống đối lan rộng với tăng ni xuống đường biểu tình, tự thiêu. Sáu triệu dân Mông Cổ ở Nội Mông ngóng cổ nhìn sang Cộng hoà Mông Cổ ở phía Bắc nay đã có dân chủ. Việc Cộng hoà Mông Cổ bất chấp lời phản đối của Bắc Kinh mà đón chào đức Đạt Lai Lạt Ma của Tây Tạng là tín hiệu khó lầm cho người Mông Cổ, xưa nay vẫn theo Lạt ma giáo, Phật giáo Tây Tạng....
Từ Ấn Độ qua tới Dharamsala của Chính quyền Lưu vong Tây Tạng – nay đã có một Thủ tướng mới là một học giả của Harvard – vào đến đất Tầu, dân chúng đều loan truyền lời tiên tri của Chư Thiên đã nhập vào một bé gái người Ấn, Achary Sambhavi: năm 2012 này Trung Quốc sẽ có dân chủ và Tây Tạng được giải phóng!
Vốn đã quen thuật tuyên truyền qua sấm ký và đồng dao, các đấng Thiên tử đỏ bỗng thấy chột dạ về cái lẽ hư thực của thánh thần. Và e ngại cái chuyện lộng giả thành chân!
Có cái gì đó rất lạ đang làm Bắc Kinh rung chuyển, ngoài trăm mối tơ vò về kinh tế, nào suy trầm, lạm phát, nào nợ nần, bong bóng đầu tư bị bể, tư doanh phá sản, v.v... Đến cuối năm, dân Ô Khảm của thị trấn Lục Phong tại Quảng Đông biểu tình phản đối nạn cướp đất. Khi bị đàn áp, họ nổi dậy đánh đuổi đảng bộ và chính quyền địa phương - để lập ra... công xã tự trị!
Bên trong đã như vậy, bên ngoài thì Ấn Độ kết hợp với Nhật Bản, Hoa Kỳ tuyên bố trở lại Đông Á và cộng tác về quân sự với Indonesia và Úc, lên tiếng bênh vực Philippines... Quái đản nhất, một xứ phên giậu của Trung Quốc là Miến Điện bỗng dưng nghĩ lại.
Lãnh đạo xứ này cho phép tổ chức bầu cử và hủy bỏ một dự án thủy điện trị giá hơn sáu tỷ đã ký với doanh nghiệp Trung Quốc. Rồi Ngoại trưởng Mỹ liên tục hội họp với Ngoại trưởng của năm nước trong Ủy ban Tiểu vùng Mekong.
Từ thượng nguồn Tây Tạng xuống tới sông Cửu Long, hình như con rồng đã quậy, làm mặt rồng tại Bắc Kinh bỗng xám ngoét!
***
Đầu năm ôn cố tri tân, chúng ta khởi sự từ chuyện tiên rồng và tình cảm gắn bó của từng người đến nơi chôn rau cắt rốn. Ta theo dõi bước chân của cả trăm thế hệ và nhiều thế kỷ để thoát khỏi sự tù hãm mà tiến tới vùng đất của khai phóng tư tưởng. Dân ta ca tụng sông Hồng anh dũng, sông Hương thơ mộng và Cửu Long hiền hòa dẫn mình đến thịnh vượng và giao lưu cùng thế giới.... Cả một phần đời của chúng ta đã được nuôi sống trong những giấc mơ đó.
Cho đến khi Cửu Long cạn dòng và Đông hải bị khóa, chín con long không thể kêu ca mãi dưới ngàn mà có lúc vùng dậy. Nhâm Thìn có thể báo hiệu chuyện đó.
(Bài này được viết cho Giai phẩm Xuân Nhâm Thìn 2012 của Việt Báo, vừa phát hành tại Quận Cam, miền Nam California, vào ngày Thứ Sáu 06 Tháng Giêng 2012 vừa qua. Chủ để ghi trên trang bìa là... "Thông điệp Cửu Long" Xin quý độc giả hãy tìm mua... NXN)
Những năm gần đây, khi đăng bài về tình hình kinh tế Việt Nam và để nhấn mạnh khoảng cách giàu nghèo đang ngày một lớn, báo chí phương Tây thích đưa hình ảnh những cửa hàng đồ hiệu sang trọng, thường là Louis Vuitton hoặc Chanel, đi kèm là hình ảnh một ông xe ôm nằm ngủ gật trên yên xe máy, hoặc một bà bán rong đội nón, gánh thúng lủi thủi đi ngang.
Khi nhìn những hình ảnh này, tôi thường nhớ đến bài học chính trị năm lớp 10. Một thời chúng ta được dạy để tin vào sự bình đẳng trong xã hội, khi tất cả mọi người trong xã hội đều như nhau. Nhưng lịch sử dường như đã và đang diễn ra không theo bài học tôi được học. Việt Nam mở cửa với nền kinh tế thị trường, thay đổi chóng mặt trong vòng hơn 20 năm qua. Đi kèm với những đổi thay đó là khoảng cách ngày một lớn giữa các tầng lớp có thu nhập khác nhau trong xã hội. Điều đáng nói là, câu chuyện của Việt Nam cũng là câu chuyện chung của thế giới, của cả những nước lớn như Mỹ, Trung Quốc. Liệu khoảng cách giàu nghèo có phải là một mối đe dọa đến an ninh xã hội, hay là một hiện tượng hiển nhiên?
Phong trào "Chiếm phố Wall" nở rộ ở các thành phố lớn của Mỹ kể từ hồi tháng 9-2011 được coi như là một "cuộc chiến giai cấp" đang nổ ra trong lòng xã hội Mỹ. "99% chúng ta" - tức là đa số dân cư trong xã hội, chống lại "1% chúng nó", những người có thu nhập cao nhất xã hội, được cho là nắm đa số tài sản xã hội trong khi phần đông còn lại không có gì. Những người biểu tình tự cho là đại diện cho 99% không có yêu sách gì cụ thể, nhưng thành công thấy rõ của họ là bày tỏ được nỗi bất bình đang ngày càng tăng lên trong xã hội Mỹ, vào thời điểm nền kinh tế sa sút, khó khăn, tỷ lệ thất nghiệp cao, nhiều gia đình nợ nần chồng chất.
Mặc dù vậy, 1 và 99 có thể là những con số mang tính ước lệ để gây ấn tượng hơn là chính xác. Không có những thống kê chính xác để chứng minh rằng 1% dân số là những người giàu nhất ở Mỹ đang nắm 99% của cải trong xã hội. Theo một kết quả điều tra về giới giàu có của nước Mỹ do Harrison Group và American Express Publishing công bố, những người giàu nhất ở Mỹ được xác định là có khoảng 668.000 hộ gia đình, chiếm 0,6% dân số, với thu nhập trung bình trên 950.000 đô la/năm và tài sản trung bình khoảng 4,5 triệu đô la. Còn theo danh sách 400 người giàu nhất nước Mỹ do tạp chí Forbes bình chọn, người giàu nhất là Bill Gates với 59 tỉ đô la, và người "nghèo" nhất danh sách này có tài sản trên 1 tỉ đô la. Bốn trăm người giàu nhất Mỹ này chiếm tỷ lệ rất nhỏ - 0,0000013% trong tổng dân số Mỹ.
Chưa biết chắc "1% chúng nó" có nắm hết 99% tài sản hay không, nhưng nhìn cách họ tiêu xài là "99% chúng mình" thấy bực mình rồi. Doanh số bán các loại xe đắt tiền như Rolls-Royce, Bentley, Lamborghini, Porsche và Maybach trên toàn thế giới có giảm một chút vào năm 2007 nhưng từ đó đến nay liên tục tăng. Tình hình kinh tế tuy có khó khăn sa sút, nhưng chi tiêu của giới giàu có không hề sụt giảm. Theo một nghiên cứu thị trường của Bain & Company và hiệp hội hàng xa xỉ Ý Fondazione Altagamma, trong năm 2010, doanh số bán hàng xa xỉ ở Mỹ tăng 12%, ở châu Âu tăng 6%, châu Á tăng 22% và Trung Quốc tăng 30%.
Nói đến khoảng cách bất bình đẳng trong xã hội, Trung Quốc có thể coi là một trong những quốc gia có khoảng cách giàu nghèo lớn. Tốc độ phát triển kinh tế đáng kinh ngạc ở quốc gia này trong thời gian qua đã đi kèm với sự trỗi dậy của giới tư bản tư nhân. Khoảng cách giàu nghèo ở Trung Quốc được cho là cao hơn cả Mỹ, với chỉ số bất bình đẳng ở mức 0,47 (mức 0 là hoàn toàn bình đẳng, và mức 1 là cực kỳ bất bình đẳng). Khoảng 50,3% dân số Trung Quốc (khoảng 674 triệu người) sống ở khu vực nông thôn, có thu nhập trung bình trong năm 2010 ở mức 898 đô la/người, chưa bằng một phần ba mức thu nhập trung bình của người sống ở khu vực thành thị (2.900 đô la/người).
|
Ảnh minh họa |
Tổng số người thuộc diện chính sách nghèo đói ở Trung Quốc hiện vào khoảng 128 triệu người, tức là khoảng trên 13% dân số nước này. Cùng lúc, Trung Quốc là nơi có nhiều người giàu mới nhất thế giới. Tuy tổng số tỉ phú ở nước này ở mức 115 người năm 2011, còn thấp hơn nước Mỹ, nhưng Trung Quốc lại có nhiều tỉ phú mới nhất, 54 tỉ phú "mới ra lò" trong năm ngoái, theo danh sách những người giàu nhất thế giới của Forbes. Như đã dẫn các số liệu ở trên, Trung Quốc hiện là thị trường hấp dẫn nhất đối với các công ty hàng xa xỉ vì những nhà giàu mới nổi không ngại chi tiêu, hưởng thụ những gì được coi là tốt nhất, đắt nhất.
Ở Việt Nam, câu chuyện phổ biến nhất cho khoảng cách này có lẽ vẫn còn là chuyện về tô phở bò có giá gần 1 triệu đồng ở Hà Nội, gây xôn xao dư luận hồi đầu năm 2011. Một triệu đồng, hay 50 đô la, có thể không phải là một khoản chi tiêu lớn với nhiều người, nhưng đã bằng nửa tháng lương tối thiểu của một công nhân may ở Bình Dương. Câu chuyện được kể vào thời "bão giá" khi những người thu nhập thấp phải vật lộn với giá cả leo thang gây ra nhiều tâm trạng bất bình trong xã hội. Nhưng cùng lúc, báo chí "lá cải" với nhan nhản các tin tức về đại gia đi xe "khủng", người đẹp chân dài xài đồ hiệu... dường như đã giúp cho công chúng làm quen và chấp nhập cái khoảng cách đang ngày càng gia tăng ấy. Cô diễn viên Lý Nhã Kỳ không ngần ngại khoe chiếc váy Alexandra McQueen giá 40.000 đô la, một điều cũng trở nên bình thường như một người bán hàng rong đi qua cửa tiệm Louis Vuitton, biết hay không biết chiếc túi treo trong tiệm có thể trị giá bằng thu nhập cả sự nghiệp bán hàng rong của mình. Giàu nghèo là chuyện của muôn đời. Tại sao cái khoảng cách đang tăng lên ấy phải khiến chúng ta suy nghĩ?
Kinh tế thị trường đi kèm với cơ hội kinh tế cho mọi người, trong đó sẽ có người thành công và có người không. Sẽ có những người làm ông chủ, và có người làm nghề phục vụ. Điều đáng quan tâm, không phải là có một khoảng cách tồn tại giữa những tầng lớp thu nhập khác nhau, mà là khoảng cách ấy được tạo ra như thế nào, và liệu thể chế xã hội có đảm bảo được sự phát triển cân bằng không, khi sự bất bình đẳng trở nên quá lớn? Steve Jobs, khi còn sống, nằm trong danh sách 400 người giàu nhất nước Mỹ, và xứng đáng như vậy với tầm nhìn và những sản phẩm ông đã tạo ra cho thế giới. Thế nhưng có phải người giàu có nào ở Việt Nam cũng có thể tự nhận là xứng đáng với tài sản mà họ có được không? Rằng trong quá trình tích lũy tài sản, họ đã tạo ra được giá trị mới cho xã hội? Rằng họ đã chia sẻ lại cho xã hội một phần những gì họ giành được?
Ý tưởng về một xã hội hoàn toàn bình đẳng trong bài học lớp 10 dường như còn xa xôi. Nhưng khi chứng kiến đám đông những người biểu tình "Chiếm phố Wall" ở Mỹ, ít nhất người viết bài này thấy một mong muốn chung: mong muốn một xã hội mà ai cũng có cơ hội bình đẳng để vươn lên.
Theo TBKTSG
-
Nhập siêu và bao giờ cân bằng cán cân thương mại?- 2011: EVN lỗ 3.500 tỷ đồng (Tầm nhìn). -- Sân bay Đồng Hới và nhiều cuộc tình “mang con bỏ chợ “ ! (Tầm nhìn).- Phạt 3 kiểm toán viên do vi phạm quy định về kiểm toán (Gafin.vn).
- Chứng khoán trước ngã rẽ của tăng trưởng tín dụng (TBKTSG). - Tại sao tàu Việt Nam bị bắt giữ tăng đột biến? (TVN).
- Tìm đầu ra cho căn hộ (NLĐ).
- Từ lơ xe thành đại gia bất động sản (VNE).
- Ông Tư cây cảnh (NLĐ).---"Việt Nam là một đất nước, không phải là chiến trường" ---- IMF giảm bớt dự báo kinh tế năm 2012 — (VOA).
- Khủng hoảng kinh tế và cuộc đào tẩu của người Hy Lạp (Tầm nhìn/Deutsche Welle).- Warren Buffett kiếm bạc tỷ, tiêu bạc cắc (Sàn OTC). - Những thất bại chết người của Kodak (VEF). - 2012 : một năm đầy khó khăn cho dân Ý — (RFI). - Pháp đề nghị đánh thuế vào các khoản dịch vụ tài chính — (RFI).-World Bank to recommend China financial reforms
CHICAGO (Reuters) - The World Bank will recommend reforms to China's domestic financial system as part of broader proposals to help wean the country from a dependence on exports to sustain economic growth, World Bank President Robert Zoellick said on Saturday.
