Thứ Năm, 19 tháng 1, 2012

Quyền lực giá bao nhiêu? “Nhầm vai”, chuyện dài từ rừng Cát Tiên đến nghị trường

P8070542 -Nguồn:-Năm qua, nhờ nỗ lực của lực lượng cảnh sát môi trường mà nhiều vụ làm ăn gian dối xâm hại môi trường bị lật tẩy. Ảnh: Lê Quỳnh-“Nhầm vai”, chuyện dài từ rừng Cát Tiên đến nghị trường
-Có thể thấy rằng, tuyên bố của một đại biểu Quốc hội (ở địa bàn tỉnh Đồng Nai) hay như lời “thành thật xin lỗi hội đồng, cử tri” của vị đại biểu HĐND TP.HCM ngay trong kỳ họp sau những gì doanh nghiệp do họ điều hành tàn phá môi trường đã khiến họ trở thành những kẻ “đóng nhầm vai”, một cụm từ mà thời gian gần đây thường được dư luận xã hội sử dụng. Và những trường hợp nhầm vai như thế dường như đang nhiều lên.


Lần đầu tiên, một báo cáo đánh giá tác động môi trường ở hai dự án thuỷ điện tầm cỡ quốc gia là 6 và 6A (sông Đồng Nai) bị các nhà khoa học lật tẩy “sao chép, ăn cắp” từ một vài dự án đâu đó ở miền Trung và miền Tây. Dự án nếu thực hiện sẽ phá trắng ít nhất 370ha rừng nguyên sinh ngay trong Vườn quốc gia Cát Tiên, nơi đậm dấu ấn của văn hoá, lịch sử, con người, hệ sinh thái… được nhiều tổ chức quốc tế, cả UNESCO công nhận. Nếu rừng biến thành thuỷ điện, theo nhà nghiên cứu sinh vật Ngô Văn Trí “thành luỹ cuối cùng để bảo tồn nguyên vị những giống loài sinh học của quốc gia và quốc tế, là nguyên khí xanh của mỗi đất nước” cũng sẽ mất. Chưa kể những hậu hoạ như gây thiếu nước, lụt lội khi vận hành, đe doạ cuộc sống cư dân sinh sống ở dưới mà hiện chưa đo đếm được.
Có thể vì lợi ích kinh tế của doanh nghiệp, tập đoàn Đức Long Gia Lai sẽ làm mọi cách để được cưa cây, ủi đất, ngăn đập tích nước. Nhưng, việc tính toán, đong đếm chi li những được mất để không gây ra hệ luỵ, mà thế hệ tương lai phải gánh chịu, là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước (ở đây là bộ ngành) sau khi đã có khuyến cáo từ các nhà khoa học. Ngay từ đầu, ở hai dự án thuỷ điện trên, cách làm khoa học đã bộc lộ sớm bệnh “ăn xổi ở thì”, còn quản lý nhà nước thì buông lỏng, quan liêu. Một báo cáo đánh giá tác động môi trường của hai dự án thuỷ điện trị giá khoảng 7.500 tỉ đồng do một cơ quan của bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn thực hiện (viện Quy hoạch thuỷ lợi miền Nam) lại chỉ là sự sao chép, thiếu bước chân thực tế, như lời của người giữ rừng. Ba bộ có liên quan, chỉ một phản ứng (Tài nguyên và môi trường), còn lại đều phê duyệt. Khi dư luận lên tiếng, một số nhà khoa học ở hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường (Vacne) lại lấy tài trợ của chủ đầu tư để tổ chức một hội thảo rầm rộ và soạn công văn kiến nghị cơ quan có thẩm quyền cho triển khai dự án. Lẽ ra, đứng trước nguy cơ một cánh rừng, cùng những loài thú ở đó biến mất thì Vacne, với chức phận của mình, phải quyết liệt bảo vệ môi trường. Nhưng những gì Vacne làm không thể hiện là người phản biện, điều này khiến dư luận nghi ngờ, bài toán kinh tế được nhiều, mất ít không phải của Vacne mà là của những người ra quyết định, những nhà kinh tế. Vậy, Vacne có chức năng làm công văn xin làm thuỷ điện cho Đồng Nai không? Vacne đang thay mặt cho nhà đầu tư? Rõ ràng, Vacne đang đóng nhầm vai.
Điển hình trong chuyện đóng nhầm vai lại rơi vào hai vị đại diện cử tri khi doanh nghiệp họ quản lý cố tình gây ô nhiễm môi trường. Tuy thái độ có khác nhau nhưng qua cách ứng xử cho thấy, sự phân thân, diễn đúng vai khi xung đột lợi ích của doanh nghiệp với cộng đồng, không phải dễ.
Khi doanh nghiệp Thái Tuấn bị bắt quả tang xả nước thải không qua xử lý thẳng ra kênh Tham Lương, trả lời phỏng vấn với tư cách đại biểu ngay tại kỳ họp HĐND, ông Thái Tuấn Chí, tổng giám đốc công ty dệt Thái Tuấn (đồng thời là đại biểu HĐND TP.HCM) khi thì “là một đại biểu, tôi xin thành thật xin lỗi trước hội đồng, cử tri” lúc thì tỏ ra ăn năn “đây là một bài học kinh nghiệm lớn đối với tôi trong công tác điều hành doanh nghiệp…” Ở đây, cái người ta cần hơn ở ông dân biểu là phải có phát ngôn với tư cách là một người đại diện cho dân chứ không phải chủ một doanh nghiệp!
Cũng nhầm vai, nhưng lời lẽ, thái độ của bà đại biểu Quốc hội Đỗ Thị Thu Hằng, chủ tịch hội đồng thành viên, tổng giám đốc tổng công ty Sonadezi, vẫn đầy giọng hành chính của doanh nghiệp vốn nhà nước “nếu phát hiện sai phạm, với vai trò là cơ quan chủ quản, tôi sẽ cùng với các cơ quan chức năng xử lý theo quy định”. Sonadezi Long Thành, công ty thành viên của tổng công ty Sonadezi – một doanh nghiệp hàng đầu của tỉnh Đồng Nai, cả về quy mô lẫn danh hiệu – đã bị cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C49) bộ Công an bắt quả tang khi chỉ trong một đêm, Sonadezi Long Thành xả khoảng 9.300m3 nước thải không đạt tiêu chuẩn (thu gom từ 42 doanh nghiệp) vào môi trường.
Trong năm năm hoạt động, Sonadezi Long Thành đã thường xuyên bị xử phạt hành chính vì hành vi xả thải gây ô nhiễm. Nếu làm phép tính cộng, các họng xả ngầm đã âm thầm bức tử dòng sông Đồng Nai bằng hàng chục triệu mét khối nước thải. Hàng chục hécta vườn cây trái, vuông tôm... bị nước thải phá hoại, nhiều hộ nông dân đã phải bỏ nghề nuôi trồng đánh bắt, có hộ phải lìa xứ. Ít nhất ngoài 200 hộ dân sống cạnh đã đệ đơn đòi bồi thường. So với Vedan, hành vi phá hoại môi trường của Sonadezi Long Thành chẳng kém cạnh. Thế nhưng, cách hành xử theo luật của cơ quan quản lý ở hai vụ việc trên rất khác nhau. Dù bị bắt quả tang, Sonadezi Long Thành vẫn được tiếp tục hoạt động và xả thải (Vedan bị đình chỉ). Hay như việc cân đong đo đếm thiệt hại và bồi thường, cho đến nay vẫn phải chờ kết quả từ đơn vị được thuê thuộc đại học Quốc gia TP.HCM (ở vụ Vedan, việc này do một viện của bộ Tài nguyên và môi trường thực hiện ngay và sớm định được mức phí phải trả)… Nhìn cách hành xử khác biệt như trên, người ta hoài nghi về sự công bằng khi một bên là doanh nghiệp có vốn nhà nước, người đứng đầu lại là đại biểu Quốc hội…
Dũng cảm từ bỏ lợi ích của một phía để tránh đóng nhầm vai chắc khó xảy ra khi hai lợi ích trái ngược có khi bổ trợ, tương tác lẫn nhau. Trong chừng mực, đại biểu dân cử chưa nghĩ sẽ sợ làm mất lòng những người đã bỏ phiếu cho mình. Như nhận xét của tiến sĩ Nguyễn Ngọc Điện: “không loại trừ khả năng những người này không nghĩ rằng cử tri có thể làm gì ảnh hưởng bất lợi đến chiếc ghế đại biểu dân cử của mình”. Một thực tế, khi công ty Men Mauri La Ngà năm 2011 tiếp tục gây ô nhiễm lòng hồ Trị An, vi phạm các cam kết bảo vệ môi trường trước đây với dân, hàng trăm hộ dân lần thứ 3 tiếp tục kéo đến cửa công ty phản đối, ngăn chặn. Cái khác so với những năm trước là những cư dân đòi đối thoại với doanh nghiệp, cơ quan quản lý, buộc kẻ vi phạm phải thực hiện đúng cam kết cũ mới cho doanh nghiệp hoạt động trở lại. Hay như kiến nghị bằng nhiều phương pháp của các hộ dân sống cạnh doanh nghiệp thuộc da Hưng Thái vừa qua, những động thái quyết liệt của người bị thiệt hại đã khiến kẻ gây ô nhiễm buộc phải giảm thiểu ô nhiễm nếu muốn được yên ổn hoạt động.
VĨNH HOÀ
- Nhà báo, nhà thơ Bùi Hoàng Tám: Vì sao lại vu oan cho Nhân dân? (DT). -- Trọng Bảo: NHÀ TA MẤT RUỘNG RỒI (blog lienson).  – Nguyễn Bính Châu – Đoàn Luật sư TP. HCM: Mơ về Mùa xuân của Pháp luật  –  (BBC). “Đi (xe) là chết ở trong lòng một ít” (TVN).TƯ CÁCH CÔNG DÂN CỦA HỘI NHÀ VĂN VN ? Nhật Tuấn -Thứ hai, ngày 16 tháng một năm 2012-- VN sẽ sử dụng năng lượng hạt nhân có trách nhiệm (TTXVN).


Cho lâm tặc "mượn" con dấu, 1 kiểm lâm bị bắt Ngày 18-1, tin từ cơ quan chức năng của tỉnh Hà Giang cho biết, Phòng CSĐT tội phạm về TTXH Công an tỉnh Hà Giang đã ra lệnh bắt và tạm giữ đối với Trịnh Quang Trung (SN 1957, cán bộ Hạt Kiểm lâm huyện Quản B, Hà Giang) do có hành vi cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
-Quyền lực giá bao nhiêu?
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Giang vừa bắt tạm giam Trịnh Quang Trung, cán bộ Hạt Kiểm lâm Quản Bạ, về hành vi cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo kết quả xác minh, Trịnh Quang Trung đã đưa dấu búa của hạt cho các đối tượng buôn bán vận chuyển lâm sản trái phép để nhóm này tự đóng dấu búa vào hơn 10 m3 gỗ quý nhưng thực chất là gỗ lậu. Trước đó, Phòng CSĐT tội phạm về trật tự xã hội của tỉnh bắt quả tang vụ vận chuyển lâm sản trái phép tại quốc lộ 4C với sáu người tham gia và gần 20 m3 gỗ nghiến và gỗ trai (nhóm IIa) được chở trên ba xe ô tô. Mở rộng vụ án, cơ quan điều tra phát hiện thêm hơn 17,5 m3 gỗ nghiến và gỗ trai, trong đó có tới 142 thanh gỗ (hơn 10 m3) được đóng dấu búa của Hạt Kiểm lâm Quản Bạ.

Như vậy, sau vụ kiểm lâm áp tải xe gỗ lậu tại Nghệ An bị phát giác (từ vụ lật xe) cách đây hơn một tháng, đây là vụ mới nhất cho thấy một số cán bộ nhà nước tha hóa đã tiếp tục dùng chính quyền lực được giao để “bảo kê” cho bọn phá rừng!

Còn nhớ vào cuối tháng 12-2011, nhóm nghiên cứu của TS Tô Xuân Phúc (thuộc Tổ chức Forest Trend) đã công bố kết quả điều tra tình trạng khai thác gỗ lậu và quản lý rừng với Cục Kiểm lâm và Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT), trong đó họ nhận thấy riêng cán bộ nhà nước (trong đó có kiểm lâm) hưởng 39% lợi ích từ việc buôn gỗ lậu, phần còn lại thuộc về "đầu nậu" và người dân.

Ngay khi ấy không có tổ chức, cá nhân nào phản bác kết quả của nhóm nghiên cứu, chỉ thấy Bộ NN&PTNT ra văn bản yêu cầu chấn chỉnh hoạt động của lực lượng kiểm lâm. Trong khi đó, qua theo dõi số liệu thu thập được lấy từ một xe vận chuyển 6 m3 gỗ lậu, nhóm nghiên cứu nhận thấy có tới 23 cán bộ thuộc các cơ quan khác nhau tham gia vào dòng luân chuyển gỗ lậu.

Ở xã có trưởng thôn, chủ tịch UBND, công an xã, kiểm lâm địa bàn; ở huyện có kiểm lâm, công an kinh tế, thuế, cảnh sát giao thông; ở tỉnh thì cơ cấu tương tự cấp huyện và có thêm một bộ phận là cảnh sát 113. Tính toán của nhóm nghiên cứu thấy 23 cán bộ nói trên hưởng lợi khoảng 39% tổng số tiền nhận được, trong đó kiểm lâm là một bộ phận!

Như vậy, dù vụ việc ở Hà Giang hay Nghệ An có được coi là “cá biệt”; “cảnh báo” từ kết quả nghiên cứu của TS Phúc rất đáng suy gẫm khi quyền lực được “ra giá”, “trả giá”!

Nghĩa là không còn là nhận "chung chi" để bỏ qua sai phạm, mức can dự đã đến độ chia chác - một loại mafia hoá quyền lực!

-Săn gỗ quý ở Mù Cang Chải (Dân Việt).Gần Tết, 2 cây sưa tại thủ đô bị “làm thịt” (VOV).
Nền văn minh Maya sụp đổ do mất rừng? (Thiennhien.net).-Cây bách 3.500 tuổi bốc cháy, sụp đổ (DT).
Hy vọng mới cho “linh hồn sông Mekong” (SGTT). - Giây phút tuyệt vọng trên biển của 9 ngư dân (VNN).
-Trần Chiến: Hà Nội nhìn từ nhà quê (viet-studies 17-1-12)
Tọa đàm về “3.3.3.9 [những mảnh hồn trần] của Đặng Thân”: Các bài tham luận của Nguyễn Quang Thiều, Đỗ Lai ThúyPhạm Xuân ThạchĐà LinhHoàng HạcĐỗ Minh TuấnĐỗ Quyên
Văn hóa Việt tiếp thu gì từ tinh hoa văn hóa nhân loại? (ĐĐK 17-1-12) -- Nghe câu này chỉ muốn khóc rống, nghẹn ngào...
Cận cảnh một chân dung uy lẫm (TTVH 17-1-12) -- Vi Thuỳ Linh viết về Vũ Khiêu
Vào mùa bói toán (SGGP 17-1-12)
Bài bạc từ bến xe đến công viên (NLĐ 17-1-12)
Nghệ sĩ ăn mặc phản cảm lên sân khấu: Phải có "thuốc đắng" mới "giã tật" (CAND 17-1-12)
Ảnh Phó TT Nguyễn Thiện Nhân thăm nơi làm việc của Gs Ngô Bảo Châu (GD 17-1-12) -- Yên tâm, cứ vào xem, không có ảnh sờ đùi. (Nhưng chớ để bị xao lãng bởi Chùm ảnh "Xuân về cùng hot girl Đại học Công đoàn" kế cận)
Huỳnh Như Phương: Con cá vẫn bặt tăm (viet-studies 16-1-12) ◄ 
Tập văn Ngày Mai - Nhóm Ngày Mai trong phong trào Hòa Bình tại Huế (1954) Phần 1 (SH 13-1-12) Phần 2 (SH 16-1-12) -- Các bạn của tôi nên đọc bài này của Chu Sơn.
Giải Hồ Xuân Hương: vẫn chưa hết chuyện (TT 16-1-12)
Giúp những hạt mầm côi cút nở thành hoa (SGTT 16-1-12) -- P/v TS Lê Kim Ngọc
Tiến sĩ toán: 'Giá đừng học toán thì tốt hơn' (VnEx 16-1-12)
Câu chuyện cũ của lớp hoạ sĩ mới: bản sắc riêng (SGTT 16-1-12)
Những người đàn bà im lặng phía sau nhà thơ (CAND 13-1-12)
Điều ít biết về Phan Khôi và Nhất Linh (Bee.net 16-1-12)
Quán ca cổ trên chợ nổi Cái Răng (TBKTSG 16-1-12) -- Nhớ nhà là vì những tin như thế này!
Hốt hoảng vì váy của Phi Thanh Vân (VNN 16-1-12) -- Mỹ thì có "Thung lũng Silicon" (Silicon Valley) cho hi-tech, Việt Nam thì có "Đồi Silicon" (Silicon Hills) cho hi-sex. (THD giữ bản quyền câu này!)
Đời buồn thảm của cụ bà 86 tuổi bị con cháu ruồng bỏ (VTC).
-Khởi tố sư trụ trì đánh đập trẻ mồ côi (NLĐ).---

Tổng số lượt xem trang