Nhân viên Công ty Điện lực Gò Vấp, TP.HCM chốt chỉ số điện kế của khách hàng - Ảnh: N.C.T.
Chiều 21-12, Tập đoàn Điện lực VN (EVN) và đại diện Bộ Công thương đã họp báo công bố giá điện mới. EVN công nhận năm 2012 lãi 3.500-4.000 tỉ đồng, nhưng vẫn phải tăng giá điện để bù các khoản lỗ trước đây.
Trả lời phỏng vấn tại buổi họp báo, ông Đinh Quang Tri - phó tổng giám đốc EVN - cho biết:
- Dự kiến năm nay EVN sẽ lãi 3.500-4.000 tỉ đồng. Vì vậy, năm nay chúng tôi phấn đấu dành ra bù lỗ các năm trước khoảng 3.500 tỉ đồng. Thủ tướng cũng đã chỉ đạo trong năm 2012-2013 EVN cần bù hết lỗ các năm trước.
Lý do thứ hai là giá các nguyên liệu đầu vào năm nay tăng. Ngày 15-9, Bộ Tài chính yêu cầu EVN tăng giá mua than. Tổng mức tăng chi của EVN do giá than tăng khoảng 900 tỉ đồng. Giá khí cho điện trước đây cũng rẻ, nhưng năm 2010 đã tăng khoảng 35%, năm 2012 tăng tiếp, từ ngày 1-1-2013 sẽ tăng nữa...
* Lần tăng giá này EVN sẽ thu thêm được bao nhiêu và dự kiến dùng vào việc gì?
- Đợt tăng giá này dự kiến EVN thu được hơn 7.000 tỉ đồng. Số tiền này trước hết sẽ dùng để bù chi phí giá than tăng gần 900 tỉ đồng, 3.800 tỉ đồng cho khoản “vượt bao tiêu khí” và 3.000 tỉ đồng để bù chênh lệch tỉ giá. Số tiền bù cho chênh lệch tỉ giá trên là rất nhỏ, bởi tổng mức đã lên đến 26.600 tỉ đồng. Thủ tướng đã cho chúng tôi bù dần để đến năm 2015 giải quyết hết số 26.600 tỉ đồng.
EVN liên tục tăng giá điện - Đồ họa: Vĩ Cường
* Năm nay kinh tế khó khăn, tăng giá điện liệu có phù hợp không?
- Với góc độ người tiêu dùng thì tăng giá điện... chả lúc nào phù hợp cả, kể cả tăng chỉ 1 đồng. Nhưng nhìn tổng thể nền kinh tế, do EVN là người đi mua điện rồi bán lại là chính, nếu EVN ép nhà máy bán giá thấp sẽ khiến nhà đầu tư không đầu tư nhà máy mới nữa, gây ảnh hưởng đến khả năng cung ứng điện trong tương lai.
Chúng tôi cũng đã làm việc với các nhà máy tiêu thụ điện. Họ nói giá điện VN so với các nước không cao, với họ quan trọng nhất là đủ điện, nếu cắt 1-2 giờ thiệt hại lớn hơn tăng giá. Với trách nhiệm của mình, EVN báo cáo Chính phủ cho tăng giá trên cơ sở đảm bảo ổn định, tăng để đủ bù những khoản lỗ thì phải tăng vài chục phần trăm.
* Giá thành điện của EVN là bao nhiêu? Người dân có cảm giác EVN yếu kém, đầu tư ngoài ngành lỗ khiến phải tăng giá điện? Năm nay lãi, giá điện lại tăng, lương thưởng của EVN sẽ thế nào?
- Giá thành của EVN chúng tôi mới tính. Với nhà máy thủy điện lớn của EVN, giá thành chỉ 507 đồng/kWh, với các nhà máy EVN mua điện thì bình quân 1.041 đồng/kWh. Nhà máy điện khí thì giá khoảng 1.037 đồng/kWh, riêng điện chạy dầu thì giá lên 4.692 đồng/kWh.
“Không tác động lớn?”
Tính toán với mức giá điện tăng 5% lần này, EVN vẫn cho rằng sẽ “không tác động lớn tới sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của nhân dân”. Cụ thể, các hộ nghèo, thu nhập thấp sử dụng điện sinh hoạt đến 50 kWh/tháng: giá không tăng. Các hộ sử dụng điện sinh hoạt bình thường: dùng đến 100 kWh phải trả thêm 6.600 đồng/tháng. Nếu dùng 150 kWh/tháng, chi phí tăng thêm khoảng 11.000 đồng/tháng. Dùng 200 kWh phải tăng chi 16.200 đồng/tháng, sử dụng 300 kWh/tháng sẽ phải tăng chi 27.000 đồng/tháng, sử dụng 400 kWh/tháng phải tăng chi 38.200 đồng/tháng.
Còn khoản lỗ do đầu tư ngoài ngành, Thủ tướng đã yêu cầu đến năm 2015 phải thoái hết vốn. Giá thành điện chúng tôi công bố để làm cơ sở tăng giá không bao gồm khoản lỗ trên.
* EVN tăng được giá, nhưng nhiều nhà máy thủy điện vẫn có nguy cơ phá sản do EVN trả giá mua điện quá rẻ?
- Chúng tôi đang mua điện của các nhà máy điện theo hai cơ chế. Thủy điện có công suất dưới 30 MW, EVN mua theo giá Bộ Công thương công bố. Bộ không xét suất đầu tư bao nhiêu mà công bố giá trần, EVN cứ thế mua. Nên ai đầu tư giá thành thấp thì lãi lớn, nhiều anh đã lãi lớn. Anh làm suất đầu tư cao, rừng phá hết, không có nước thì lỗ. Việc lỗ đó không thể đổ cho EVN.
Với thủy điện trên 30MW, EVN đàm phán trực tiếp theo đúng thông tư của Bộ Công thương, có xét chi phí đầu tư, chi phí huy động vốn, chi phí vận hành, trong đó giá có tính cả lợi nhuận. Những thủy điện này không phá sản vì đã tính luôn lợi nhuận trong giá, vấn đề chỉ là cao hay thấp. Nếu đi vay quá cao thì có lỗ, vì năm 2011 có đơn vị vay lãi suất 25-27%/năm thì “chết”.
Cái đó do khách quan.
EVN ký hợp đồng đều được Cục Điều tiết điện lực thẩm định. Nói EVN ép là không phải, chúng tôi tính đúng quy định. Còn quy định hợp lý chưa thì hỏi Bộ Công thương. Khi đã tham gia thị trường, thủy điện cũng phải tự chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình, tránh đổ cho người khác.
* Tổn thất điện năng của EVN hiện nay vẫn cao? Giá điện năm 2013 có lộ trình tăng như thế nào?
- Tổn thất điện năng năm nay của EVN khoảng 9% so với mức 9,23% năm 2011, theo đúng kế hoạch. Thủ tướng yêu cầu chúng tôi đến năm 2015 giảm mức tổn thất xuống 8%. EVN đang lên kế hoạch đầu tư để đạt được con số trên.
Còn lộ trình điều chỉnh giá điện năm 2013-2015, chúng tôi đang tính toán và đã báo cáo Bộ Công thương. Tuy nhiên, căn cứ để tính còn khó ở thông số đầu vào, như thủy điện, điện chạy dầu tỉ lệ sẽ bao nhiêu... năm 2013 có thể lại gặp vấn đề thiếu nước thủy điện. Miền Trung từ đầu năm đến giờ chưa có cơn lũ, cơn bão nào. Nếu khả năng xấu, khả năng EVN phải phát tới 1,5 tỉ kWh chạy dầu. Nếu thế sẽ lại làm chi phí tăng tới 6.000-7.000 tỉ đồng...
CẦM VĂN KÌNH ghi
Hộ nghèo không phải đăng ký lại
Tổng công ty Điện lực TP.HCM (EVN HCMC) cho biết ngày 21-12 đã có công điện khẩn yêu cầu 15 công ty điện lực trực thuộc tập trung nhân sự thực hiện hoàn tất công tác chốt chỉ số khoảng 130.000 điện kế thuộc đối tượng sản xuất kinh doanh, cơ quan hành chính sự nghiệp trong hôm nay.
Riêng hơn 1,7 triệu điện kế của khách hàng thắp sáng sinh hoạt sẽ được tính chủ yếu theo phương pháp nội suy (lấy bình quân ngày sử dụng điện trong tháng rồi căn cứ vào mốc 22-12 để xác định lượng điện theo giá cũ và giá mới).
Cũng theo EVN HCMC, đối tượng hộ nghèo thu nhập thấp có mức tiêu thụ không quá 50 kWh/tháng thì theo thông tư 38, mức giá vẫn giữ nguyên là 933 đồng/kWh, do đó không cần phải đăng ký lại. Hiện trên địa bàn TP.HCM có khoảng 7.000 đối tượng này.
Những đối tượng hộ nghèo, thu nhập thấp phát sinh muốn hưởng giá điện 933 đồng/kWh chỉ cần điền vào mẫu đăng ký với các công ty điện lực. Tuy nhiên điều kiện là tiêu thụ hằng tháng của khách hàng không vượt quá 50 kWh. Nếu trong ba tháng liên tục tổng số lượng điện tiêu thụ của khách hàng vượt quá 155 kWh thì sẽ được chuyển sang hộ sinh hoạt bình thường.
QUANG KHẢI
Doanh nghiệp kêu trời
Ông Nguyễn Như Khuê (giám đốc Công ty TNHH Lotus RKW):
Đừng vì lợi ích cục bộ
Điện dù chỉ chiếm 0,5-1% trong chi phí sản xuất của ngành nhựa nhưng khi giá điện tăng, giá các nguyên liệu đầu vào khác cung cấp cho ngành nhựa cũng tăng theo, đẩy chi phí đầu vào khiến giá thành sản phẩm sẽ tăng không dưới 3%. Trong khi hiện nay để kiếm được lợi nhuận ở mức 3% cũng là quá khó. Chưa kể chúng tôi không thể báo giá mới cho nhà đặt hàng. Rõ ràng chỉ tính về yếu tố cạnh tranh, doanh nghiệp VN thua đứt.
Hiện có được đơn hàng, duy trì công việc ổn định cho người lao động là thách thức quá lớn đối với doanh nghiệp. Chẳng lẽ vì lợi ích cục bộ mà ngành điện bắt toàn xã hội gánh thay gánh nặng này cho ngành điện?
* Ông Phạm Chí Cường (chủ tịch Hiệp hội Thép VN):
Quá khó cho doanh nghiệp
Trong ngành thép, chi phí điện chiếm nhiều nhất trong khâu luyện phôi thép, khoảng 6% giá thành sản xuất. Với giá điện tăng 5%, chi phí khâu luyện phôi thép sẽ tăng khoảng 3,4% so với trước, tương ứng khoảng 480.000 đồng/tấn phôi thép. Ngành thép đang gặp rất nhiều khó khăn, giá bán không thể tăng được vì hàng tồn kho còn nhiều.
Tôi nghĩ đây là thời điểm không phù hợp để điều chỉnh giá điện, khi mà hàng loạt doanh nghiệp thuộc ngành công nghiệp nặng đang bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng và tiếp tục đối mặt với một năm khó khăn sắp tới.
* Ông Trần Bá Dũng (phó giám đốc kinh doanh Công ty may túi xách Hương Mi):
Rất sợ vật tư nguyên liệu tăng giá
Suốt từ đầu năm đến nay các sản phẩm balô, túi xách của chúng tôi hầu như không tăng giá, thậm chí công ty phải bán lỗ để duy trì sức mua. Dù không phải là đơn vị sử dụng quá nhiều điện, nhưng việc tăng giá điện thêm 5% cũng tạo ra nhiều áp lực nặng nề.
Lãnh đạo công ty vừa yêu cầu bộ phận kế toán phải tính toán lại các khoản chi phí để làm sao cho cân đối. Vấn đề đáng lo ngại nhất là mỗi lần tăng giá điện, nước hay xăng dầu là các nhà cung cấp nguyên vật liệu đều điều chỉnh giá bán. Giá điện tăng sẽ gây áp lực cả trực tiếp và gián tiếp lên chi phí đầu vào của doanh nghiệp.
* Ông Đỗ Phước Tống (giám đốc Công ty TNHH cơ khí Duy Khanh):
Quá ngán giá điện!
Phải nói là quá bất ngờ. Trước đó, hầu như tôi chưa nắm được thông tin nào về việc tăng giá điện bắt đầu từ hôm nay (22-12). Thú thật, tôi đã quá ngao ngán về vấn đề này. Doanh nghiệp, người tiêu dùng than quá nhiều về giá điện nhưng Bộ Công thương có bao giờ nghe.
Từ đầu năm đến nay, nhiều loại chi phí đầu vào tăng giá mạnh, nhưng sản phẩm bán ra không thể tăng giá. Trong ngành cơ khí chúng tôi, phần điện rất nặng. Hầu hết các khâu sản xuất đều phải dùng điện.
Tại Công ty Duy Khanh, chi phí tiền điện chiếm khoảng 4% trong tổng chi phí sản xuất. Việc tăng giá điện có tác động rất lớn đến hoạt động của công ty. Trong khi đó ở thời điểm này không thể tăng giá đầu ra vì còn phụ thuộc vào sức mua, doanh nghiệp phải tự gánh khoản tăng giá điện lần này.
TRẦN VŨ NGHI - BẠCH HOÀN ghi
-Lãi 3.500-4.000 tỉ đồng, EVN vẫn tăng giá điện
Lý giải tăng giá điện của EVN chưa thuyết phụcTiền Phong Online
TP - Ngày 21-12, EVN họp báo công bố quyết định tăng giá điện và trấn an dư luận. Nhưng các chuyên gia kinh tế phân tích, tăng giá điện lúc này không thích hợp, giá cả hàng hoá khác sẽ leo thang, người dân thêm khốn đốn.
Giá điện tăng, người dân thêm khốn đốn. Ảnh: Hồng Vĩnh.
EVN thừa nhận có tác động đến đời sống
Ông Hoàng Văn Tùy - Phó trưởng Ban Tài chính kế toán (EVN) cho biết, việc điều chỉnh giá điện lần này để bù đắp phần chi phí phát điện tăng lên do tăng giá than, tăng giá khí,
quyết toán sản lượng vượt bao tiêu khí và bù đắp một phần chênh lệch tỷ giá còn tồn của các năm trước chưa tính hết vào giá bán điện.
Theo đó, lần điều chỉnh này không có sự thay đổi về đối tượng áp giá, cơ cấu biểu giá mà chỉ điều chỉnh mức giá đối với các đối tượng theo cơ cấu (được quy định tại Quyết định số 286 của Thủ tướng).
Riêng mức giá bán điện sinh hoạt bậc thang từ 0 đến 50 kWh áp dụng cho hộ nghèo, hộ thu nhập thấp không điều chỉnh, giữ nguyên ở mức 993 đồng/kWh.
Theo ông Tùy, việc điều chỉnh giá bán điện từ ngày 22-12 không tác động lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của người dân. Các hộ nghèo, hộ thu nhập thấp sử dụng điện sinh hoạt đến 50kWh/tháng không bị tác động do giữ nguyên giá bán điện (993 đồng/kWh).
Các hộ sử dụng điện sinh hoạt bình thường 100 kWh/tháng tăng chi 6.600 đồng/tháng; sử dụng 150 kWh/tháng tăng chi 11.000 đồng/tháng; sử dụng 200 kWh/tháng tăng chi 16.200 đồng/tháng; sử dụng 300 kWh/tháng tăng chi 27.000 đồng/tháng; sử dụng 400 kWh/tháng tăng chi 38.200 đồng/tháng.
Phản ứng trước quyết định tăng giá điện của EVN, chiều cùng ngày, nhiều chuyên gia kinh tế khẳng định, việc tăng giá điện vào thời điểm này là chưa phù hợp, có thể gây ra đợt tăng giá mới.
Theo TS. Lê Đăng Doanh, tăng giá điện sẽ tạo nên một cơn lốc tăng giá của nhiều mặt hàng từ nay đến cuối năm, đặc biệt là dịp trước Tết Nguyên đán.
“Tăng giá lúc này không thích hợp sẽ làm khó thêm người dân và doanh nghiệp. Vì giá điện là sản phẩm cơ bản đầu vào của sản xuất và đời sống nên sẽ tác động dây chuyền từ ngành này sang ngành khác”- ông Doanh nói.
TS. Vũ Đình Ánh, thì bình luận: “Thực ra ngành điện bảo là lãi thì là lãi, họ bảo lỗ cũng là lỗ. Bởi vì có thể lý giải bằng chênh lệch tỷ giá và số lỗ của các năm trước cộng dồn lại... Nó giống hệt như đối với ngành xăng dầu, cần lãi thì lãi mà cần lỗ thì lỗ. Chính vì thế, EVN nợ xã hội này một câu trả lời thuyết phục của việc điều chỉnh tăng giá điện” - ông Ánh nói.
Tại họp báo, ông Đinh Thế Phúc- Phó Cục trưởng Cục Điều tiết điện (Bộ Công Thương) thừa nhận việc tăng giá điện có tác động tới đời sống của người dân và doanh nghiệp. “Bộ Công Thương và Bộ Tài chính tính toán tác động của việc tăng giá điện sẽ làm tăng CPI khoảng 0,72%” - ông Phúc nói.
Phó Tổng Giám đốc EVN: Về nhà vợ hỏi tôi cũng nói không nên tăng giá
Ông Đinh Quang Tri - Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, với việc tăng giá điện thêm 5%, doanh thu của EVN sẽ tăng khoảng hơn 7.000 tỷ đồng; trong đó, giá than được gần 900 tỷ đồng, giá khí và bao tiêu là 3.800 tỷ và 3.000 tỷ còn lại bù cho chênh lệch tỷ giá.
Trả lời câu hỏi của PV Tiền Phong về việc vì sao năm nay EVN lãi lớn mà vẫn tăng giá điện, ông Tri cho biết, trước khi công bố tăng, giá thành điện năm 2011 đã được kiểm toán. Dự kiến, năm nay, nếu không xảy ra lỗ như năm trước thì hạch toán lãi của EVN khoảng 3.500-4.000 tỷ đồng.
Vị lãnh đạo EVN cũng cho biết, EVN đã báo cáo với Bộ Tài chính sẽ bù lỗ cho năm trước khoảng 3.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, từ nay đến cuối tháng 12, khi đã có báo cáo quyết toán chính thức, EVN sẽ báo cáo Bộ Tài chính và Bộ Công Thương để điều chỉnh tiếp.
Về việc tăng giá liệu có phù hợp khi kinh tế suy thoái và đời sống người dân đang gặp khó, ông Tri thừa nhận, nếu đứng về góc độ người tiêu dùng thì tăng giá điện chắc chắn là không phù hợp.
“Bản thân tôi cũng thế. Nếu về nhà vợ hỏi thì chắc chắn tôi cũng sẽ nói tăng giá điện là không phù hợp vì nó làm tăng chi phí sinh hoạt của cả gia đình. Nhưng đứng dưới góc độ tổng thể của nền kinh tế, việc tăng giá điện là cần thiết” - ông Tri nói.
Liên quan đến vấn đề đang có nhiều nhà máy thuỷ điện đối mặt với nguy cơ phá sản do EVN mua điện giá rẻ, ông Tri khẳng định không có vì giá do Bộ Công Thương công bố.
Ông Tri lý giải, chúng tôi mua điện theo 2 cơ chế. Đối với các nhà máy có công suất nhỏ hơn 30MW, EVN mua theo giá trần do Bộ Công Thương công bố. Do đó, nhà máy nào có suất đầu tư thấp, với mức giá EVN mua hiện nay là lãi lớn, còn suất đầu tư cao sẽ bị lỗ.
Đó hoàn toàn do khách quan và không thể đổ lỗi cho EVN. Còn với thủy điện trên 30MW, EVN đàm phán mua điện trực tiếp, trong đó có xét đến chi phí đầu tư của dự án, huy động vốn, vận hành và tính cả phần lợi nhuận cho các nhà máy.
Ông Tri cũng cho biết thêm, hiện EVN đã và đang thoái vốn hết đối với các dự án đầu tư ngoài ngành.
Toàn bộ các công ty kinh doanh bất động sản, ngân hàng, bảo hiểm (của EVN) phải thoái vốn đến 2015 theo chỉ đạo của Thủ tướng. “Do đó, giá thành điện hôm nay chúng tôi công bố không bao gồm các chi phí đó mà là một hoạt động độc lập”- ông Tri khẳng định.
Tại họp báo, ông Đinh Quang Tri cho biết năm nay, EVN sẽ không có thưởng Tết Quý Tỵ cho cán bộ công nhân viên. “Ban lãnh đạo không có kế hoạch thưởng Tết trong năm nay. Nếu có chăng thì phải tìm cách để ứng lương cho cán bộ công nhân viên” - ông Tri khẳng định.
- EVN buộc phải tăng giá điện (TN). - Tăng giá bán điện thêm 5% (DV).
> Chính thức công bố tăng giá điện thêm 5%
> Giá điện lại tăng: EVN và chuyên gia nói gì?
-"Giá điện tăng 5% làm CPI tăng khoảng 0,12%"
EVN thu được 7.000 tỷ đồng từ đợt tăng giá điện này.- Điện tăng giá trước tết: CPI có thể tăng thêm 0,12% (LĐ).
EVN không thưởng Tết năm nayVNExpress
- Phó tổng giám đốc EVN: “Vợ tôi cũng chẳng thích tăng giá điện” (VnEconomy). – Giá điện tăng, dân thiệt kép (NLĐ).Giá điện tăng: Nhiều doanh nghiệp sẽ “chết hẳn”?An ninh thủ đô
- Lãi nghìn tỷ, EVN vẫn buộc phải “cắt” thưởng Tết(VnEconomy). - Giá xăng dầu tăng nhanh, giảm chậm vì thuế? (VOV).
- Giá điện vẫn bất ngờ và kịch trần (VEF). - Điện lại tăng giá, chuyên gia kêu ‘vô lý’ (VTC). - EVN: Giá điện tăng 5% làm cho CPI tăng thêm 0,12% (TTXVN). - Tăng giá điện, EVN thu thêm 7.000 tỷ (VEF). - Giá điện tăng 5% trên cơ sở nào? (KT). - Doanh nghiệp, người tiêu dùng thêm hoang mang vì giá điện (VNE). - Lý giải nguyên nhân khiến giá điện tăng(VnMedia). - EVN tuyên bố lãi lớn, không thưởng Tết (Infonet). -EVN có thêm 7.000 tỉ nhờ tăng giá điện 5% từ ngày 22.12
Kiểm toán Nhà nước có “giơ cao đánh khẽ”?
Chất lượng sống tại TP.HCM: Giàu, nghèo đều khóc
- Mỹ áp thuế chống phá giá lên trụ điện gió Việt Nam và Trung Quốc (VOA).
ADB cho Việt Nam vay 251 triệu USD
Đây là khoản vay và viện trợ không hoàn lại nhằm cải thiện hệ thống giáo dịch, cung cấp điện, giảm nhẹ tác động của lũ lụt và hạn hán.
Hàn Quốc cấp 1,2 tỷ USD tín dụng ưu đãi cho Việt Nam
Hai bên đã ký kết Hiệp định khung quy định các điều kiện khung cho việc cung cấp và sử dụng gói tín dụng 1,2 tỷ USD trong giai đoạn 2012-2015.
Chất lượng cuộc sống người dân TP.HCM: Giàu, nghèo đều khóc (SGTT 21-12-12)
Canh cánh nỗi lo thất nghiệp, giảm lương (VnEx 21-12-12)
- Hàng loạt công ty mất khả năng trả nợ bảo hiểm xã hội (TBKTSG/ Gafin). 71 ngàn Bằng khen “mỏi cổ” chờ tiền thưởng (CAĐN).
- Phải biết cứu người nộp thuế (ANTĐ). - Chấm điểm đại biểu HĐND (TT). - 30% cán bộ công chức “đi vắng cũng không sao” (DV).
- Đi xe không nộp phí, phạt 10 triệu đồng (GDVN).
- Xấu hổ vì bằng lái xe “song ngữ” của Bộ GTVT (Sống Mới/ DV).
- Cuối cùng TP.HCM cũng có lực lượng 141 (VNN).
- Doanh nghiệp thắng kiện quản lý thị trường (TN).
- Tiền ở đâu giải quyết nợ xấu? (TBNH).
- Lại “quên” chương trình cổ phần hóa (TBKTSG).
- Kỷ lục chênh lệch giá vàng mới được thiết lập (VnEco).
- Toàn cảnh kinh tế 21-12-2012: “Đột biến” - Tổng quan Tài chính – Ngân hàng 21-12-2012: Ngẫm hay muôn sự tại… - Vào chợ mỗi ngày TTCK 21-12-2012 (VF).
- Bộ Xây dựng đề xuất 6 giải pháp cứu thị trường BĐS (TN). - Hàng chục ngàn tỷ đồng có cứu được thị trường bất động sản? (PLVN).
- 2013: thời điểm tốt để khởi nghiệp (TBKTSG). - Người Việt canh cánh nỗi lo thất nghiệp, giảm lương (VNE).
- Tồn kho 7 triệu tấn than trong năm 2012 (VOV).
- Buôn hàng hiệu, người ngay sợ kẻ gian (VEF).
Bộ Xây dựng đề xuất 6 giải pháp cứu thị trường BĐS (TN 21-12-12) -- Có lẽ đề xuất này được thoả thuận chung quanh bàn cơm gia đình của thủ tướng, có mặt Nguyễn Thanh Nghị, Nguyễn Thanh Phượng và Henry Hoàng.
- Kiểm toán mạnh để chống tham nhũng (TN). - Năm 2013: kiểm toán nhiều tập đoàn, tổng công ty (TT). - Lo kiểm toán “đầu voi, đuôi chuột” (NLĐ). - Kiểm toán chuyển cơ quan điều tra 4 vụ việc (DV).
-
- Sẽ truy tố nếu có chuyện “chạy công chức 100 triệu” (TN).
Hậu họa 'công chức 100 triệu'
Tiền Phong Online
TP - Phát biểu công khai của ông Trần Trọng Dực, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội, giữa chốn nghị trường HĐND thành phố về nạn “chạy” công chức giá 100 triệu tiếp tục gây sự chú ý đặc biệt của dư luận cùng các ban ngành hữu quan.
Bộ Nội vụ muốn làm rõ việc “chạy” công chứcLao động
Sẽ truy tố nếu có chuyện “chạy công chức 100 triệu”Thanh Niên
Bộ Nội vụ hướng tới đẩy mạnh cải cách hành chínhĐài Tiếng Nói Việt Nam
-Big C nói gì về “nghi ngờ chuyển giá”?
Big C, một trong những đại gia được cho là đang bị “nghi ngờ chuyển giá”, vừa có công văn báo chí để cung cấp thêm thông tin về vấn đề này.
Người dân vẫn mua vàng nhưng không bán ra
Những ngày qua, khi giá liên tục giảm thì lực mua càng tăng mạnh. Người bán lại rất ít. Do đó, giá vàng trong nước đắt hơn giá vàng thế giới.
- Người dân vẫn mua vàng nhưng không bán ra (PLTP).
- TS Nguyễn Quang A: Có gì đột phá trong 21 giải pháp của Bộ Tài chính? (LĐ). - 21 giải pháp tài chính hỗ trợ thị trường 2013 (SGĐT). – Lập Ban Chỉ đạo Quốc gia về Chương trình Đánh giá Khu vực Tài chính – Sẽ kiểm toán Vietinbank, Vietcombank, Agribank, VDB trong 2013 (Vietstock).
- OCB nhận giải thưởng NH phát hành tốt nhất (SGĐT).
- Ủy thác tiền gửi nhìn từ vụ án Huyền Như (Vietstock).
- SCIC có thể tham gia vốn trong dự án điện Sekaman 1 (SGTT).
- Thị trường chứng khoán 2012: Trái táo độc của mụ phù thủy(CafeF).
- Cổ đông chiến lược mới của Bảo Việt lớn như thế nào? (TTVN/CafeF).
- Chủ tịch tập đoàn Mai Linh: “Thua lỗ do chúng tôi sai lầm” (TT).
- TP.HCM: Cao tốc triệu đô chưa hết nguy cơ chờ đường dẫn (VEF). –“Cứu” bất động sản: BIDV và Agribank “xuống tiền” (VnEconomy).
- Năm 2013, xuất khẩu dệt may gặp nhiều thách thức (SGTT).
- Gần một triệu người Việt Nam thất nghiệp (BBC).
- “Chuyện nhỏ” gây khó lớn – Kỳ 6: Nhà hàng, khách sạn buộc phải “rộng cửa” (TN). - Chuẩn 1USD (LĐ).
- Bắt quả tang 4 xe tải chở hàng nhập lậu (TN). - “Sốc” với hàng hiệu dỏm (TN).
- Thủy sản Việt có mặt ở 136 nước trên thế giới (DV). - Đà Nẵng: Nghêu chết trắng vịnh Mân Quang (DV).
- Chỉ 30% sản phẩm chè Việt Nam đạt chuẩn quốc tế (DV).
- Làm rõ nguyên nhân “heo cắn đuôi nhau” (TT).
- Viễn cảnh kinh tế Pháp 2013 không sáng sủa (RFI).
--Nợ Nhật Bản do nước ngoài nắm giữ cao nhất 15 năm
Điều này cho thấy Nhật Bản ngày càng phụ thuộc vào nhà đầu tư nước ngoài để tái cấp vốn các khoản nợ chính phủ.
-Trung Quốc cam kết linh hoạt tỷ giá nhân dân tệ sau làn sóng nới lỏng toàn cầu
Trước việc các ngân hàng trung ương thế giới liên tiếp tung kích thích mới, Trung Quốc cũng có kế hoạch gia tăng sự linh hoạt cho đồng nhân dân tệ.
-Xấc Bấc Xang Bang Trong Tiếng Cười
Nguyễn-Xuân Nghĩa Việt Báo Ngày 121221
Tương lai của Thế hệ Y là đây chăng?
* Tại người già cứ ôm lấy việc và cướp mất chỗ của lớp trẻ? *
Theo quy ước phổ thông của dân số học hay nhân khẩu học tại Hoa Kỳ và cả Âu Châu, người ta thường có tên gọi tắt từng thế hệ.
Lớp người sinh ra trong khoảng thời gian từ cuộc Tổng khủng hoảng 1929-1933 đến Thế chiến II thường được gọi là "Thế hệ Câm nín" hoặc "Thế hệ Anh hùng". Câm nín vì chịu đựng những lầm than kinh tế thời khủng hoảng rồi anh hùng vì tòng quân ra trận để bảo vệ tự do cho xã hội. Quy ước chung là những người sinh ra từ năm 1925 đến 1942.
Nối tiếp là "Thế hệ Hậu chiến" hay Baby Boomers, những người sinh sau Thế chiến II, theo quy ước thông thường là từ 1946 đến 1964. Họ là lớp người đông đảo nhất và đã góp phần phát triển các quốc gia bị chiến tranh tàn phá và ngày nay là thế hệ đang chuẩn bị về hưu.
Sau "Thế hệ Hậu chiến" là lớp người sinh từ 1965 đến 1982, được gọi là "Thế hệ X" với chữ X như một ẩn số toán học mà những người đặt tên khi ấy chưa rõ là gì. Đặc tính chung là lớp người này hồn nhiên an hưởng hoà bình và trưởng thành trong thế giới điện toán, toàn cầu hóa. Nhiều người còn gọi họ là "Thế hệ MTV" vì cùng theo dõi hệ thống nhạc truyền hình MTV xuất hiện từ năm 1981.
Nhưng ẩn số còn ít có giải đáp hơn nữa chính là "Thế hệ Y", lớp người ra đời từ năm 1982 đến 2004. Đấy là thế hệ thanh thiếu niên có thể đang bị hy sinh – mà không biết. Bài này được viết về thế hệ đó, cho những ai còn quan tâm đến tương lai....
***
Giới nghiên cứu kinh tế thường coi dân số một quốc gia là "định mệnh" trong ý nghĩa là yếu tố chi phối cả xã hội một cách chậm rãi thầm lặng mà người ta không cưỡng nổi.
Một thí dụ dễ hiểu là khi cả một thế hệ sinh sau Thế chiến II, ở lớp tuổi từ 65 đến 48, mà lục tục về hưu thì sinh hoạt kinh tế của quốc gia sẽ bị ảnh hưởng. Lớp người cao niên này thu vén phương tiện, ở căn nhà nhỏ hơn, sản xuất ít đi, tiết kiệm nhiều hơn mà vẫn có nhu cầu về hưu liễm hay y tế kéo dài nhờ sống thọ hơn thế hệ đi trước...
Sau nhiều thập niên năng động và thậm chí tạo ra phép lạ kinh tế thời hậu chiến, lớp người này trở về già và sống nhờ những gì họ đã đóng góp và đầu tư khi còn sung mãn. Kinh tế học rất phũ phàng gọi đó là "thành phần lệ thuộc", cuộc sống về già của họ lệ thuộc vào sức sản xuất và đóng góp của các thế hệ sinh sau. "Sống nhờ con cháu" không là gia cảnh của lớp người cao niên đang đến tuổi vàng hoặc bước vào thời hoàng hôn, đấy là hoàn cảnh kinh tế của cả quốc gia xã hội.
Khi nói đến "định mệnh" kinh tế đó, người ta mới nhìn vào cơ cấu dân số xếp theo tuổi tác, xem là thành phần nào ở vào hoàn cảnh năng động nhất về sản xuất để đóng góp cho các thế hệ khác. Cho lớp người về già và cần tiền hưu liễm lẫn thế hệ trẻ đang còn đi học và chỉ biết chi tiêu....
Đấy là bối cảnh chung của yếu tố dân số trong kinh tế.
***
Bây giờ, bài toán chung của hầu hết các quốc gia trên thế giới là nạn "lão hóa dân số": lớp người già lão hoặc "thành phần lệ thuộc" chiếm tỷ trọng ngày một cao trong cơ cấu dân số.
Người ta đều thấy ra trào lưu lão hóa tại các nước hậu công nghiệp tiên tiến như Nhật Bản, Hoa Kỳ hay Âu Châu. Trong thế giới gọi là văn minh đó, người ta thích tự do, lập gia đình trể hơn và có con ít hơn. Trong khối tiên tiến, bị lão hóa nhẹ nhất là Hoa Kỳ vì xứ này còn tiếp nhận di dân, là thành phần vẫn chịu khó sinh con đẻ cái. Ôi, cái chữ "chịu khó" tuyệt vời....
Thật ra, trào lưu này chẳng chừa một ai vì nhiều nước tân hưng Đông Á cũng có chung đặc tính là có sinh suất thấp hơn và tuổi thọ dài hơn. Ngoại lệ là Trung Quốc.
Vì tinh thần duy ý chí - đồng nghĩa với nông cạn - lãnh đạo xứ này chủ động kiểm soát dân số qua kế hoạch "mỗi hộ một con", dư thừa là phải ráo riết phá thai triệt sản. Bốn chục năm sau, là ngày nay, Trung Quốc cũng bị nạn lão hóa dân số. Người dân chưa kịp giàu thì đã già và lãnh đạo chưa kịp đan mạng lưới phúc lợi về hưu liễm và bảo dưỡng sức khoẻ nên sẽ lãnh họa.
Những chuyển động chậm rãi và lâu dài ấy là định mệnh kinh tế của xã hội và là yếu tố giải thích sự thịnh suy mạnh yếu của các quốc gia trong năm mười năm tới.
Bây giờ, hãy trở lại thế hệ đang bị hy sinh....
***
Năm 2010, khi biến động chính trị bùng nổ tại Tunisia và lan ra toàn khu vực Bắc Phi và Trung Đông, người ta đã nói đến làn sóng dân chủ trong khối Hồi giáo, được gọi với mỹ danh là "Mùa Xuân Á Rập" hay "Cách mạng Hoa nhài".
Người viết này thành thật khai báo là rất hoài nghi kịch bản lý tưởng đó, và những gì đang xảy ra tại Egypt (Ai Cập) hay Lybia, Syria đang cho thấy rằng đấy là ảo tưởng. Nhưng chuyện đáng nói là đa số truyền thông Hoa Kỳ và Tây phương đều nhắc tới một thế hệ trẻ của các nước Á Rập này đã có học để biết khát khao và không chịu câm nín, nhưng vẫn thất nghiệp nặng vì cái học đó chỉ là kiến thức vô dụng. Lớp trẻ đó bất mãn, tuyệt vọng và xuống đường kêu đòi thay đổi....
Nhìn từ sự nông cạn của truyền thông phương Tây thì đấy là động lực cách mạng cho dân chủ. Nhưng sự nông cạn này vẫn chưa đáng kể. Điều kinh hãi là hệ thống truyền thông đó chỉ biết gáy mà không có gáy đề sờ. Một phần vì sự mù mờ phổ biến về kinh tế.
Từ cơn chấn động về nợ nần vào năm 2007 cho đến nạn Tổng suy trầm 2008-2009 cho đến nay, năm năm tròn đã qua và cả Hoa Kỳ lẫn Âu Châu đều bị chung một nạn là tình trạng thất nghiệp quá cao của lớp người dưới 25 tuổi, thanh niên đã tốt nghiệp, thành tài mà chưa thành người. Bị thất nghiệp cao nhất là tuổi trẻ tại Hy Lạp, Tây Ban Nha hay Bồ Đào Nha, các quốc gia lâm nạn trong khối Euro.
Nhưng Hoa Kỳ cũng chẳng khá hơn.
Phân nửa những người trẻ đã tốt nghiệp cao đẳng, là bốn năm sau trung học, hiện vẫn không có việc, hoặc phải làm công việc chẳng cần đến học vị cử nhân hay kỹ sư.... Nhiều người nản chí quay về sống với gia đình, với phụ huynh thuộc Thế hệ Hậu chiến, hoặc/và quay lại nhà trường để đi học tiếp.
Họ vay tiền chính phủ trong một cái quỹ sẽ vỡ nợ mà chẳng ai nói tới.
Lượng tín dụng cho sinh viên, student loans, hiện đang căng phồng như trái bóng vì lên đến ngàn tỷ đô la. Và bóng sẽ bể vì nhiều "sinh viên cụ" đi vay tiền để sống hơn là để học. Có tới 31% tìm không ra việc nên đành xù nợ.... Lần này bóng bể không vì nhà băng mà vì nhà nước.
Người lạc quan thì tin rằng giai đoạn hoạn nạn này rồi cũng sẽ qua sau khi kinh tế ra khỏi khoảng trũng của năm năm vừa qua. Có thể lắm. Hoặc nói theo kiểu bình luận bâng quơ vô vị, "mong lắm thay"! Nhưng chúng ta cũng có những câu hỏi không thể tránh được.
Thầy cô dạy dỗ ra sao mà học xong vẫn không có việc làm? Vì thế giới đổi thay quá nhanh, vì công việc của cấp cử nhân đã bị cấp cao học hay tiến sĩ lấy mất? Vì lớp người già vẫn chưa chịu lui để nhường việc cho lớp trẻ như tấm hình ở trên đã minh diễn? Nghĩa là lại đấu tranh giai cấp, giữa đám già và trẻ trên thị trường lao động? Ngần ấy lý do đều có thể đúng, nhưng sự thật vẫn là một tiến trình đầu tư kém hiệu năng, tốn tiền đi học những điều vô bổ.
Có cái gì đó không ổn trong hệ thống giáo dục và trong vai trò quá tẽ của các nghiệp đoàn giáo chức. Chuyện giáo dục ấy đã đáng lo mà chưa đáng sợ. Đáng sợ nhất là nếp văn hóa bất cần, hoặc tinh thần ỷ lại và nền chính trị bao cấp.
Trong một xã hội đang bị lão hóa với 40% các gia đình bị tan vỡ, cả một thế hệ lẫn nhiều bà mẹ độc thân đã hồn nhiên trông cậy vào một nhà nước mắc nợ, vào chế độ bao cấp. Và Thế hệ Y còn dệt mộng phù du là tiếp tục có phương tiện hiện đại để giải trí. Có gì thì ai đó sẽ lo cho mình - miễn phí. Không phải cha mẹ thì đã có nhà nước.
Kết quả bầu cử vừa qua tại cả Hoa Kỳ lẫn các nước Âu Châu đã cho thấy hiện tượng bất thường ấy.
Giới kinh tế thường lạnh lùng nhìn vào sự chuyển động chậm rãi của xã hội. Lâu lâu thì gióng lên hồi chuông báo động về cái giá phải trả – mà chẳng ai nghe. Nếu quan tâm đến xã hội và cả những yếu tố nằm ngoài kinh tế, người ta có thể hỏi vì sao? Một câu trả lời đáng ngẫm là vì lãnh đạo.
Tại Hoa Kỳ, thành phần đa số trong cả lưỡng viện Quốc hội là lớp người của Thế hệ Hậu chiến. Lớp người lãnh đạo này không thể không thấy ra sự phá sản tâm lý, văn hoá và giáo dục đang xảy ra cho Thế hệ Y. Vì sao họ không nói ra sự thật và tìm cách cải sửa?
Vì cử tri, vì chúng ta?
