BMI nói kịch bản tốt nhất là Đảng Cộng sản dần chuyển sang tự do hóa chính trị
-Ba kịch bản, một kỳ vọng (Nguyễn Gia Dương)
”...ngay trong trường hợp quần chúng xuống đường, cũng cần có một tổ chức chính trị điều động, điều khiển và – sau khi thành công – thay mặt quần chúng tiếp thu chính quyền. Điều kiện này còn thiếu vắng ở Việt Nam...”
LTS :Bài dưới đây tác giả ưu tiên dành cho Đặc San Xuân Nhân Bản Quý Tỵ, cơ quan ngôn luận của Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris. Sau khi báo Xuân Nhân Bản đã ra mắt bạn đọc và theo lời đề nghị của tác giả, Ban Biên Tập đã đồng ý cho đăng tải bài này trên trang nhà Thông Luận. Tuy sự kiện mà bài viết dựa vào không còn thời gian tính, những kịch bản được đưa ra sẽ là một đề tài thảo luận cho đất nước trong tình hình hiện nay.
Năm mới thường là thời điểm và cũng là cơ hội tốt để kiểm điểm lại tình hình sinh hoạt trong năm qua. Vậy, người viết xin được mượn Tập San Xuân Nhân Bản để cùng độc giả duyệt lại tình hình đất nước và nhất là tình hình đấu tranh cho dân chủ tại Việt Nam.
Cơ hội này này càng đáng được nắm bắt, khi công ty tư vấn Business Monitor International (BMI) vừa công bố bản báo cáo về dự đoán tình hình kinh doanh và chính trị Việt Nam, từ đây cho đến năm 2022. Nếu căn cứ vào nghiên cứu này thì – trong đoản kỳ – BMI đánh giá thấp mức độ rủi ro về bất ổn chính trị Việt Nam. Nói một cách khác, BMI quan niệm rằng một thay đổi chính trị sẽ khó có thể xảy ra từ đây cho đến 10 năm nữa. Tuy nhiên, khi nhìn xa hơn thập kỉ trước mắt, công ty tư vấn này đã dự đoán rằng chính quyền Việt Nam sẽ phải trực diện với những thử thách khó khăn. Thật vậy, chế độ độc đảng Việt Nam đang phải đương đầu với những áp lực đòi hỏi dân chủ hóa ngày càng gia tăng, trong một khu vực mà chiến lược ngoại giao thúc đẩy Đảng Cộng sản Việt Nam phải dựa vào các nước dân chủ Tây Phương nếu muốn duy trì độc lập quốc gia. Khi định hạng, công ty BMI đã xếp Việt Nam ở hàng ghế thứ 15 về đề tài ổn định chính trị dài hạn – với số điểm 57,7 – trên tổng số 21 quốc gia được nghiên cứu.
Đáng ghi nhận hơn là việc BMI đề nghị ba giả thuyết trong tiến trình thay đổi chính trị Việt Nam. Giả thuyết thứ nhất: Một chế độ kỹ trị sẽ được hình thành. Nói một cách vắn tắt, chính quyền Việt Nam sẽ biến thành một chế độ của những chuyên gia. Mục đích của sự hoán chuyển này có mục tiêu duy trì chế độ bằng cách cố gắng giữ vững mức tăng trưởng kinh tế và tái thiết công bằng xã hội. Giả thuyết thứ hai: Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ từng bước tự do hóa chính trị (Đa dạng hoá làng báo, chấp nhận những ý kiến khác biệt nhưng vẫn phục tùng nguyên tắc độc đảng, dần dần đi đến bầu cử tương đối tự do…). Giả thuyết cuối cùng : Tình trạng loạn lạc khiến chính quyền phản ứng bằng cách đàn áp. Với giả thuyết thứ ba, có nhiều xác suất Việt Nam bị loại ra khỏi cộng đồng thế giới văn minh và phải gánh chịu một số biện pháp trừng phạt kinh tế với hệ lụy cô lập hoá và cực đoan hóa của chính quyền.
Trong ba kịch bản trên, có lẽ giả thuyết kỹ trị là kịch bản khó xảy ra nhất. Lý do rất hiển nhiên: Thành phần kỹ trị chưa đủ trọng lượng để xuất hiện như một tầng lớp xã hội có tổ chức và có bản lãnh để nắm lấy vai trò quyết định. Cần công nhận rằng – từ thập niên 90 cho đến nay – đất nước đã đào tạo được rất nhiều chuyên gia có «tay nghề» khá cao. Họ đã tu học hay tu nghiệp tại các quốc gia tân tiến. Quan trọng hơn nữa, giới chuyên gia Việt Nam đã có cơ hội trực tiếp quản lý những hồ sơ hệ trọng của đất nước và không có trường học nào có thể đào tạo một cách xuất sắc bằng mái trường cọ-xát-thực-tiễn.
Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận rằng giới chuyên gia Việt Nam còn quá ít và còn thiếu quá nhiều thời gian để chiếm được một địa vị trên chính trường, nhất là khi chính trường đó được an bài bởi một chính quyền độc đoán với tập quán (hay, nói đúng hơn một phản xạ) « hồng hơn chuyên ». Hơn thế nữa, tâm lý kẻ sĩ Á Đông vẫn ăn sâu trong não trạng của các thế hệ khoa bảng Việt Nam. Tâm lý này đã làm thui chột thái độ dám nghĩ-dám làm và óc sáng kiến. Trong điều kiện này, nếu có cơ hội được tham chính, giới chuyên gia Việt Nam chỉ có thể là những người giúp việc ngoan ngoãn của một chính quyền độc tài đảng trị. Cứ duyệt lại lịch sử Nam Mỹ với những « Chicago boys » tốt nghiệp tại Hoa Kỳ và về nước « phục vụ » thì có thể tiên đoán được những gì sẽ xảy ra nếu kịch bản kỹ trị được đưa lên sân khấu Việt Nam.
Tâm lý kẻ sĩ Á Đông vẫn ăn sâu trong não trạng
của các thế hệ khoa bảng Việt Nam
Nói tóm lại, giả thuyết này khó có thể đưa ra một lối thoát cho đất nước. Và nếu có, kịch bản này chỉ có thể là một đáp số giai đoạn cho những kẻ đương quyền. Chính vì vậy không những đây là một kịch bản có ít xác suất xảy ra mà – hơn thế nữa – cần từ bỏ nó và phải tương kế tựu kế tống cổ nó đi trong trường hợp nó lấp ló hiện hình.
Về kịch bản thứ ba, nhiều dữ kiện cho thấy giả thuyết này cũng sẽ không thành hiện thực: Với một chiều dài lịch sử chiến tranh và xung đột, có lẽ dân tộc Việt Nam đã quá mệt mỏi. Hơn thế nữa, người dân đã thấu hiểu và thấm thiá cái giá phải trả khi đi đến chạm trán. Sự mệt mỏi của một dân tộc nhiều khi cũng có khiá cạnh tích cực của nó. Nó giành thế thượng phong cho giải pháp tranh thủ, thuyết phục hay – nhiều lắm – khắc phục. Nó cân nhắc và thường gạt phăng ra những giải pháp xung đột đổ máu vô ích.
Ngoài ra, nói đến bạo loạn là đề cập đến đám đông, nếu không muốn nói đến quần chúng. Nhưng đám đông hay quần chúng không lạc quan tếu và không lãng mạn. Quần chúng chỉ ồ ạt xuống đường đòi hỏi thực thi những yêu sách khi… tình hình đã ngã ngũ và chính quyền gần như chắc chắn phải nhượng bộ để rồi sụp đổ. Đừng để những hình ảnh về các cuộc cách mạng quần chúng trên thế giới làm mờ mắt. Trong tuyệt đại đa số những trường hợp trên, khi người dân quy tụ tại quảng trường đòi chính quyền từ chức thì gần như sự sụp đổ của chính quyền chỉ còn là vấn đề thời gian và thương lượng (Giới đương quyền rút lui ra sao? Các hồ sơ trọng đại sẽ được xử lý thế nào? Điều kiện lưu vong của Thủ tướng và các Bộ trưởng? Quốc gia nào chấp nhận họ? Bao nhiêu trương mục sẽ bị khoá lại?...).
Và ngay trong trường hợp quần chúng xuống đường, cũng cần có một tổ chức chính trị điều động, điều khiển và – sau khi thành công – thay mặt quần chúng tiếp thu chính quyền. Điều kiện này còn thiếu vắng ở Việt Nam.
Có thể ví von so sánh việc xuống đường thách đố chính quyền độc tài như một cuộc đánh cờ tướng. Hai bên có thể « đớp » con xe hoặc « vồ » con pháo. Nhưng chưa bao giờ con tướng « bị ăn » cả. Tướng chỉ có thể bị « chiếu ». Trong trường hợp này, chỉ có hai giải pháp: Một, phía « bị chiếu » nhận thấy không còn cứu vớt được tình hình và phải chấp nhận nhường phần thắng cho đối phương. Ván cờ được kết thúc mà con tướng không hề hà gì. Hai, phiá « bị chiếu » vẫn còn khả năng tự vệ và mức độ hung hãn của sự phản công-đàn áp nhất định sẽ ngang tầm với sự ô nhục vì vừa bị « chiếu ». Tất cả những cuộc đàn áp quần chúng xuống đường (Thiên An Môn, Yemen, Syria) đều xuất phát từ hành động sai lầm kêu gọi – hoặc không ngăn cản – xuống đường khi tình hình chưa ngã ngũ.
Giả thuyết bạo loạn đưa đến đàn áp khó xảy ra
Nói tóm lại, giả thuyết bạo loạn và đàn áp khó xảy ra tại Việt Nam vì nó đòi hỏi lời kêu gọi đám đông đầy nhiệt huyết xuống đường. Nhưng, trong điều kiện Việt Nam hiện nay, đám đông đầy nhiệt huyết vẫn còn thiếu vắng vì lý do lịch sử. Hơn nữa, những giới hạn văn hoá và tổ chức đã kiềm hãm sự ra đời của một tổ chức đầy đủ tín nhiệm kêu gọi quần chúng làm việc này. Ở đây, người viết xin mở ngoặc để hy vọng rằng một tổ chức như trên rồi sẽ xuất hiện… nhưng tổ chức này sẽ cân nhắc kỹ càng tình huống để không vội vã kêu gọi quần chúng hành động khi môi trường chưa chín muồi.
Vậy chỉ còn lại giải pháp tự do hoá chính trị. Hãy tạm cho là giải pháp này khả thi. Hơn nữa – trong ba giả thuyết được đề xuất – cần nhìn nhận đây là giả thuyết tốt lành nhất cho đất nước.
Nhưng không phải vì vậy mà phải chấp nhận kịch bản này với bất cứ điều kiện nào!
Sinh hoạt chính trị là chấp nhận vượt qua chính mình để tiếp tục là mình. Nhưng chính trị cũng đòi hỏi thái độ kiên định trên những đề tài bất khả nhân nhượng để mình còn tiếp tục là mình. Kịch bản tự do hoá chính trị là một thí dụ điển hình. Ở đây, cần nhận diện rõ lằn ranh giữa hai thái độ: Một, hoài vọng tự do hoá chính trị sẽ đến từ chính quyền qua hành động xin-cho. Hai: quyết tâm đòi hỏi tự do hoá chính trị xuất phát từ người dân.
Cho đến những ngày gần đây thái độ thứ nhất vẫn là tập quán của người Việt Nam. Vòng lẩn quẩn này được thể hiện qua những lời thỉnh cầu, những xin xỏ chính quyền hay những kiến nghị. Nó tiềm tàng trong những lời yêu cầu xây dựng đảng, trong sạch hoá đảng. Ở một mức độ nào đó, thái độ này cũng phần nào giải thích tư thế « dựa hơi » vào những thần tượng cách mạng cộng sản để cầu mong một ân sủng từ chính quyền. Tuy nhiên, thực tế đã nhiều lần chứng minh đây chỉ là một công thức vô vọng. Hơn nữa, lịch sử cũng luôn rung chuông nhắc nhở mọi người rằng Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ phản ứng dưới những nhu cầu của thực tế và những đòi hỏi của người dân. Những chính sách cải tổ hay đổi mới chưa bao giờ xuất phát từ viễn kiến của lãnh đạo cộng sản. Nói một cách ngắn ngọn, thay đổi ở Việt Nam chỉ có thể phát động từ « dưới toả lên » chứ chưa bao giờ xuất phát « từ trên để rồi lan rộng xuống ».
Chính vì vậy, có thể dứt khoát cam đoan rằng sẽ không có giải pháp khả quan hoặc khả thi nào nếu kịch bản tự do hoá chính trị lựa chọn lộ trình xin-cho để chờ đợi một thái độ tích cực đến từ chính quyền độc tài.
Ngược lại, nếu muốn kịch bản tự do hoá chính trị được « mẹ tròn con vuông » tại Việt Nam, đòi hỏi mới là thái độ thích hợp nhất. Những dấu hiệu gần đây cho thấy một sự chuyển hướng tư tưởng quan trọng theo chiều hướng này : Lời Tuyên Bố Công Dân Tự Do là một chứng minh hùng hồn. Nó đòi hỏi tiếng nói và địa vị xứng đáng cho mọi công dân trên những đề tài liên quan đến tương lai đất nước. Nó không xin xỏ chính quyền bất cứ điều gì. Ngược lại, nó kêu gọi những công dân khác tham gia vào Tuyên Bố để giành lấy những quyền lợi căn bản của mình. Hiện nay, có hơn 7000 người trong và ngoài nước đã hưởng ứng Tuyên Bố. Không cần nói nhìều, cần ủng hộ nhiệt tình hơn nữa Lời Tuyên Bố Công Dân Tự Do để những hành động tương tự xuất diện ngày càng nhiều tại Việt Nam. Nó sẽ tạo điều kiện tốt cho một tiến trình tự do chính trị mà động cơ chính phải đến từ những đòi hỏi của mỗi công dân.
Nhìn sâu hơn vào vấn đề, xu hướng này đã manh nha xuất hiện vào cuối năm 2012 khi lần lược nhiều bài viết đã xuất hiện với nội dung đề nghị một nhân vật tiêu biểu – trong hay ngoài nước – đứng lên đại diện cho phong trào dân chủ Việt Nam. Dữ kiện này chứng minh sự trưởng thành của phong trào dân chủ Việt Nam. Thật vậy, nhu cầu về một tổ chức và về một nhân vật lãnh đạo – để điều động, phân công và xác định những đòi hỏi dân chủ – đã được nhìn nhận như hai yếu tố không có không được, nếu muốn giành lấy thắng lợi.
Đi xa hơn nữa, cũng cần nhận diện một hiện tượng đang thành hình : Sự chọn lựa phương pháp đấu tranh có tổ chức, có lớp lang và được suy nghĩ chính chắn trước khi bước vào hành động. Có thể nói mà không sợ sai lầm rằng, sau một thời gian dài sàng lọc, một lớp người đấu tranh mới, tương đối rất trẻ, đã xuất hiện với những phong cách sinh hoạt khác hẳn với những tập quán trước đây. Có thể xem họ là những nhà đạo diễn thuộc trào lưu mới. Họ sẽ tích cực góp phần gầy dựng kịch bản tự do chính trị cho Việt Nam. Và các diễn viên chính chắc chắn sẽ là những người tự xem mình như những công dân tự do có quyền và có trách nhiệm đối với đất nước.
Một lớp người đấu tranh mới đã xuất hiện,
với những phong cách sinh hoạt mới
Phải làm tất cả những gì cần làm để những đạo diễn và những diễn viên này có được cơ hội phát huy tài năng của họ.
Một lời cuối: Năm qua là thời điểm mà hiện tượng sàng lọc đang đi vào giai đoạn cuối của nó tại Việt Nam, với những kết quả tích cực. Tại hải ngoại, hiện tượng này cũng đã xảy ra nhưng nó đã đi vào hồi kết : Thật vậy, ngay từ tháng 05/1975 đã có rất nhiều hội đoàn và tổ chức đấu tranh thi nhau ra đời. Cũng phải nhìn nhận rằng có nhiều sai lầm đã vấp phải, gây ra thất vọng và bỏ cuộc. Với thời gian, rất nhiều tổ chức dấn dần biến mất, nhường chỗ lại cho một vài tổ chức có viễn kiến và có định hướng đúng. Khi hai đợt sàng lọc đã hoàn tất công việc của nó, những con người kiên trì còn lại – trong và ngoài nước – chắc chắn sẽ kỳ phùng trong một mặt trận dân chủ.
Cho dù « hữu duyên, thiên lý năng tương ngộ » nhưng thử thách lớn trước mắt là làm sao tạo điều kiện để sự hội ngộ này diễn ra càng sớm càng tốt. Như vậy, sẽ chứng minh cho các công ty tư vấn, những văn phòng nghiên cứu hay những cơ quan dự đoán chiến lược ngoại quốc một điều : Họ hoàn toàn sai lầm ! Dân chủ gõ cửa đất nước Việt Nam sớm hơn họ tưởng với một kịch bản khác với những gì họ đã suy tưởng.
-- Điều trần về vi phạm nhân quyền của chính phủ Việt Nam (VOA). - Họp báo trước cuộc đối thoại nhân quyền Việt-Mỹ (VOA). - ‘Mỹ cần tăng áp lực với Việt Nam’ (BBC).
- Luật sư Nguyễn Văn Đài bị ngăn không cho gặp trợ lý Ngoại trưởng Mỹ (RFI).- Phe phái trong Đảng CSVN chưa sẵn sàng đối thoại nhân quyền với Hoa Kỳ? (Dân Luận tổng hợp tin FB). -- Nhật ký mở lại (lần thứ 42): TỪ MƯU MÔ, THỦ ĐOẠN TINH VI TỚI CÔNG KHAI, TRẮNG TRỢN COI THƯỜNG THIÊN HẠ! (Nhát sỹ Tô Hải). - Công an đánh đập vợ Mục sư Nguyễn Công Chính (RFA).- Việt Nam bắt giữ GĐ Nhà xuất bản báo Prey Nokor (RFA).- Giới trẻ phản hồi về bản án Đoàn Văn Vươn (VOA).- Việt Nam đề cập việc thay đổi quốc hiệu (BBC).
-- Thêm một cuộc giải cứu chớp nhoángMạch Sống -Để Yểm Trợ Cuộc Tranh Đấu Ở Trong Nước Mạch Sống, April 12, 2013
-Bắt Trộm Chó Ăn Thịt – Lao Động Việt Nam Quỳ Gối Chuộc Tội Ở Đài Loan Trần Đông Đức , 04/13/2013
-Làm việc với an ninh Hà Nội Hoàng Dũng, April 13, 2013
-Nhà giáo Vũ Mạnh Hùng: Bắt cóc tôi càng tăng thêm thành tích vi phạm nhân quyền của nhà nước CSVN DienDanCTM – 14/04/2013
- Nông dân 'đang ở đáy xã hội Việt Nam' (BBC 12-4-13)◄
Blogger Huỳnh Ngọc Chênh trả lời báo Nhân Dân và báo Quân Đội Nhân Dân: Luận về tự do báo chí (Blog Huỳnh Ngọc Chênh 12-4-13)◄
Tin lạ: VCCI bị Đảng tố! Cần một cuộc chỉnh đốn thật sự ở VCCI (ND 26-3-13)
Ưa mệnh lệnh, ghét thị trường (TNKTSG 11-4-13) - Ý kiến TS Trần Đình Thiên
Các "giáo sư, tiến sĩ" của Đảng tiếp tục múa bút, bàn chuyện viển vông để giữ nồi cơm và tương lai cho con cái: Nhận diện bản chất của chủ nghĩa tư bản ngày nay (TCCS 12-4-13)
Khi DNNN đầu tư tỷ đô ra nước ngoài (TP 13-4-13)Hơn 6 tấn vàng đi đâu? (SGTT 13-4-13)
Thiếu và thừa: Thất nghiệp nhiều quá: “Cái chết” được báo trước! (NLĐ 13-4-13) Khủng hoảng thừa hotgirl (LĐ 12-4-13) Vỡ mộng khi đi xuất khẩu lao động “chui” sang Angola (CAND 13-4-13)
Khu biệt thự triệu USD hoang vắng ở Dung Quất (VnEx 13-4-13)Phí visa du lịch Việt Nam: Tham bát bỏ mâm (TT 13-4-13)Những bảng tin 'khó tin' giữa Thủ đô (VNN 13-4-13)
'Ba kịch bản chính trị Việt Nam'
Đảng Cộng sản Việt Nam đang phải đối diện với một nhiệm vụ khó khăn trong việc bảo vệ hệ thống độc đoán, giữa lúc áp lực đòi cải cách dân chủ đang ngày càng tăng cao.
Trong bản phúc trình mới nhất, công bố cho quý hai năm 2013, công ty độc lập chuyên thu thập và đánh giá rủi ro chính trị và kinh doanh có trụ sở tại London nói rằng về ngắn hạn, mức độ rủi ro chính trị của Việt Nam là tương đối thấp, nhưng về mặt dài hạn lại gây quan ngại.
BMI đánh giá rằng câu hỏi lớn nhất mà chính trị Việt Nam đang gặp chính là những lời kêu gọi đòi phải dân chủ hóa, trong lúc về mặt chính sách ngoại giao thì việc Trung Quốc ngày càng lớn mạnh sẽ đẩy Việt Nam gắn bó hơn với nhóm các nước Á châu có quan hệ gần gũi với Hoa Kỳ.
Theo cách tính toán xếp hạng của BMI, Việt Nam đạt 76,9, tức trên trung bình trong khu vực đối với mức rủi ro chính trị ngắn hạn (73,2), đứng thứ chín. Đứng đầu là Singapore (94,8), tiếp theo là Brunei Darussalam (90,6).
BMI xếp hạng rủi ro chính trị dài hạn
Trung bình khu vực 62,6/toàn cầu 63,4/các thị trường đang nổi 59,8
BMI cũng đưa ra ba kịch bản cho khả năng thay đổi chính trị Việt Nam trong thời gian tới, gồm tình huống cơ bản, tình huống tốt nhất, và tình huống xấu nhất.
Kịch bản một: Chế độ kỹ trị
Theo kịch bản này, Đảng Cộng sản VN biến chuyển thành một chế độ kỹ trị, theo đó BMI dự đoán Đảng sẽ chuyển hướng để chính phủ nhắm vào việc duy trì mức tăng trưởng kinh tế cao và đảm bảo phân phối của cải một cách tương đối hợp lý cho toàn bộ dân chúng.
Với hướng đi này, BMI nhận định nhiều thanh niên vào Đảng nhằm thăng tiến trong sự nghiệp và phục vụ đất nước chứ không phải vì lý tưởng cộng sản.
Do vậy, BMI dự đoán các cải cách kinh tế sẽ được tiếp tục, bất chấp những lời chỉ trích từ các thành viên lớn tuổi, bảo thủ trong Đảng.
Tuy nhiên, BMI đánh giá là trong kịch bản này, việc các nhà hoạt động đòi dân chủ và những người chỉ trích chính phủ có những giai đoạn bị đàn áp mạnh tay chính là chỉ dấu cho thấy việc tự do hóa chính trị vẫn là điều chưa được chấp nhận.
Kịch bản hai: Từng bước tự do hóa chính trị
Theo BMI, đây sẽ là tình huống tốt nhất, với việc Đảng Cộng sản áp dụng những chuyển biến nêu trong kịch bản một, đồng thời kết hợp với việc dần dần tiến tới tự do hóa chính trị, như mở rộng vai trò của Quốc hội, chấp nhận một cách dễ dàng hơn những ý kiến khác ở ngay trong cùng Đảng, tăng tính cạnh tranh chính trị trong các kỳ bầu cử, và cho truyền thông hoạt động cởi mở hơn.
Theo kịch bản này, BMI cho rằng Việt Nam sẽ đi từ hệ thống độc đảng sang hệ thống một đảng nắm quyền chi phối tương tự như mô hình ở các nước láng giềng Campuchia, Malaysia và Singapore, nơi chỉ có đảng cầm quyền là có cơ hội thực sự để chiến thắng trong các kỳ bầu cử.
Hiện đang có nhiều kêu gọi phải sửa đổi điều 4 Hiến pháp, qua đó thách thức sự lãnh đạo độc quyền của Đảng Cộng sản
Nếu nhìn xa hơn, thì những gì đã xảy ra ở Nam Hàn, Đài Loan và Nhật Bản cho thấy mô hình hệ thống một đảng nắm quyền chi phối rốt cuộc cũng sẽ mở đường cho phe đối lập. Tuy nhiên, BMI nhận định trong trường hợp Việt Nam thì con đường này có lẽ chỉ xảy ra sau hơn một thập niên nữa.
Kịch bản ba: Bạo loạn và đàn áp bạo lực
Là khả năng xấu nhất, với những bước đi sai lầm nghiêm trọng về mặt chính sách, dẫn tới một giai đoạn biến động kinh tế kéo dài, tỷ lệ thất nghiệp cao và mức lạm phát chóng mặt khiến mức độ sung túc bị xói mòn, theo BMI.
Tình hình này sẽ thúc đẩy mạnh việc thay đổi thể chế, nhưng BMI đánh giá rằng trước các cuộc biểu tình rộng khắp trên đường phố và sự thách thức toàn diện về cơ chế độc đảng lãnh đạo, một bộ phận trong Đảng sẽ ủng hộ việc dùng các lực lượng an ninh đàn áp người biểu tình để tiếp tục níu giữ quyền lực.
Tuy nhiên, theo BMI, việc đàn áp bạo lực các cuộc biểu tình đường phố như từng xảy ra Bấmtại Bắc Kinh hồi 1989 hay tại Miến Điện hồi 2007 sẽ dễ khiến nhiều người thiệt mạng, và dẫn tới việc bị cộng đồng quốc tế áp lệnh trừng phạt.
Mà nếu vậy, Việt Nam nhiều khả năng sẽ phải đương đầu với không chỉ tình trạng bị cô lập về mặt ngoại giao mà còn bị suy yếu kinh tế do ảnh hưởng tới việc xuất khẩu và đầu tư trực tiếp của nước ngoài, BMI đánh giá.
'Ba kịch bản chính trị Việt Nam'
Các bài liên quan
'Sửa Hiến pháp và Dân chủ hóa Việt Nam'
'Thẳng thắn với Đảng, thành thật với mình'
Vì sao Hội đồng Giám mục góp ý Hiến pháp?
RSF gọi VN là 'kẻ thù của internet'
Tổ chức Phóng viên không Biên giới nói Việt Nam nằm trong 5 quốc gia theo dõi internet một cách nghiêm ngặt nhất.
RSF kêu gọi VN bỏ kiểm duyệt Internet
Báo Đảng nói về phản biện xã hội
Báo Nhân Dân đả phá các ý kiến phản biện trên mạng mà báo này gọi là "chống Đảng" và "thiếu cầu thị".
Dự thảo 'công an nổ súng' trái Hiến pháp?
Giới luật sư Việt Nam ngạc nhiên về dự thảo nghị định muốn cho phép công an nổ súng trước hành vi 'chống người thi hành công vụ'.
Indonesia: độc lập, đa đảng và tham nhũng
Nền dân chủ Indonesia đã sang một ngưỡng mới với truyền thông tự do và cạnh tranh đa đảng nhưng cũng nhiều tham nhũng.
- Góp ý Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992: Phải khẳng định rõ sự lãnh đạo của Đảng (ĐĐK). – Giám sát nửa vời, khiếu kiện còn tăng (DV). – Thường vụ QH miễn nhiệm bộ trưởng khi QH không họp (PLTP). – Góp ý dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992: Đáp ứng yêu cầu thực tiễn và định hướng phát triển đất nước (SGGP).- Phỏng vấn ĐTT Thích Quảng Độ về tuyên bố hậu thuẫn dân chủ đa nguyên và đa đảng (RFA). Đức Tăng tống Thích Quảng Độ: “Mình là thành phần của một dân tộc, một đất nước, dù mình theo tôn giáo nào, thì trước hết mình phải có bổn phận, có trách nhiệm, có nghĩa vụ đối với sự tồn vong của đất nước mà cái giáo hội đó đang liên kết với, chặt chẽ với, tức là tổ quốc Việt Nam”.- Constitution II – Hiến pháp II (Giangle).
