Bất Động Sản Và Kinh Tế Thị Trường

---Bất Động Sản Và Kinh Tế Thị Trường

Bất Động Sản Và Kinh Tế Thị Trường

Alan Phan

14 Nov 2014

Căn nhà 224 mét vuông tại Illinois giá 72 ngàn đô la

Một trong những đặc thù của thị trường BDS Việt Nam là “giá cả” không dựa trên “thu nhập”. Trong nền kinh tế tuân theo quy luật thị trường, thì giá trị thực của sản phẩm phải dựa trên “nhu cầu” và “khả năng chi trả” của người tiêu dùng. Khi thị trường được bóp mép bởi các hành vi của các nhóm đầu cơ và lợi ích, chúng tạo ra “bong bóng tài sản” hay “giá quá rẻ để lợi dụng”.

Các hành vi này có thể đến trực tiếp từ những doanh nghiệp liên quan hay từ chính phủ qua các luật lệ (phát sinh từ lobby).

Càng xa rời “nhu cầu” và “khả năng chi trả” (thu nhập thực sự), việc điều chỉnh giá cả để quay về với “giá trị thực” càng gay gắt và xáo trộn. Thời gian điều chỉnh cũng mất lâu hơn do nợ xấu phát sinh và ngân hàng và nhà đầu tư bị ứ đọng hàng tồn kho.

Để hiểu rõ nghịch lý này về BDS tại Việt Nam, chỉ cần đọc qua một mẩu tin nhỏ trên mạng hôm nay.

Đó là giá nhà trung bình của một căn nhà trung bình tại 5 thành phố trung bình của Mỹ. Trung bình được hiểu theo 2 nghĩa: average (tổng số cộng chia ra) hay median (số giữa của 50% cao hơn và thấp hơn). Ở Mỹ, một căn nhà trung bình gọi là family home thường có 4 phòng ngủ và 2 phòng tắm, rộng khoảng 200 mét vuông. Dĩ nhiên là có phòng khách, phòng chơi, phòng bếp, phòng chứa đồ, giặt ủi, nhà để xe hơi và vườn bao quanh (cũng bằng khoảng diện tích căn nhà = 200 mét vuông)

Khi duyệt qua các giá nhà này, xin nhớ rằng thu nhập trung bình của một người Mỹ theo thống kê năm 2013 là $51,939 đô la (tính theo median) hay $81,400 (tính theo average). Thu nhập của một người Việt là $1,922 trong 2013.

Căn nhà 4 phòng ngủ 2 phòng tắm ở Georgia giá 68 ngàn đô la

Một chuyên viên địa ốc gởi cho tôi một tóm lược của trulia.com (web site mua bán địa ốc lớn) như sau:

-          Cleveland, Ohio          $64,993 (tương đương với 1 tỷ 378 triệu đồng VN hay 6 triệu 800 ngàn đồng VN một mét vuông)

-          Riverdale, Georgia      $68,207

-          Park Forest, Illinois     $75,647

-          Lake Wales, Florida    $82,230

-          Buffalo, New York     $97,288

Đây là hình ảnh căn nhà đang rao bán với giá 1.378 tỷ đồng ở Cleveland. Bạn có thể lên Net tìm các chi tiết khác về căn nhà. Một người Mỹ có thu nhập trung bình có thể mua căn nhà này sau 15 tháng làm việc. Người Việt: 33 năm.

Các bạn có thể tự mình rút ra các kết luận.

Các nhóm lợi ích luôn luôn bào chữa “cái xứ mình nó khác”. Nhưng nếu nói chuyện tiền bạc, về lâu về dài, không có gì khác cả.

Alan Phan

Nhà đất “nhảy dù” có được công nhận không?
Tiền Phong Online
TPO - Vấn đề sở hữu liên quan đất đai trong Bộ Luật dân sự sửa đổi được Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội Hà Nội và nhiều đại biểu quan tâm thảo luận hôm nay, trong đó có câu chuyện lấn chiếm đất đai diễn ra khá phổ biến thời gian qua.

Bí thư Thành Ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị. Ảnh: Như Ý

Đề cập vấn đề lấn chiếm đất đai ở ngay Thủ đô, Bí Thư Phạm Quang Nghị cho biết, có 3 vấn đề khá phức tạp nổi lên, đang chờ lời giải.

Trường hợp thứ nhất, nhà nhảy dù mặc nhiên được công nhận như nhà chính chủ. Đó là những nhà đất lấn chiếm đất công.

“Cho dù họ không có tranh chấp với ai, nhưng nhà đấy, đất đấy lại là từ việc chiếm của nhà nước, thuộc sở hữu toàn dân. Nếu bây giờ cho tất cả những người nhảy dù được sổ đỏ như mặc nhiên cái quyền họ được hưởng, như đất thổ cư, đất ông bà để lại, thì tôi cho rằng là không hợp lý” - Bí thư Phạm Quang Nghị cho biết.

Những trường hợp nhảy dù như vậy, theo Bí thư Thành Ủy Hà Nội, ở Thủ đô rất nhiều. Ban đầu cứ liều nhảy vào chiếm đất, rồi ở, rồi cắt ra bán, hưởng lợi rất lớn. Họ chỉ cần không tranh chấp với ai, nhưng thực tế đó là đất của nhà nước. Khi đền bù lại phải thực hiện ngang với giá đền bù đất tổ tiên ông bà. Việc đó, vô hình chung lại thừa nhận quyền cho những người chiếm đất bất hợp pháp.

Trường hợp thứ hai là mua bán nhà ngay trên đất lấn chiếm, tức là tài sản không được pháp luật thừa nhận hợp pháp. Ví dụ quy hoạch công viên Đống Đa, vốn trước đây là bãi rác Thành Công, giờ bị lấn chiếm, xây thành nhà ở hết.

Những người đến đầu tiên chỉ là người nhặt rác. Cứ nhặt mãi, không thấy ai quản lý thì dựng lều tạm trên đất mà nhà nước quy hoạch, bỏ hoang mãi. Rồi từ lều tạm thành nhà Phibrô xi măng, thành nhà kiên cố. Nhà xây bất hợp pháp vì nhà nước quản lý chưa tốt, sau này, người này bán cho người kia. Đó là nhà vi phạm trên đất đã quy hoạch công viên mà không biết bao giờ nhà nước mới làm.

“Việc bán là ngay tình, chính chủ, hợp lệ, tiền trao cháo múc. Nhưng sau này làm công viên Đống Đa, Hà Nội sẽ phải đền không biết bao nhiêu tiền. Mà không đền thì dân không chịu đi, nói là ứng xử với dân thế này thế khác. Những trường hợp mua bán ngay tình nhưng không hợp pháp như thế, phải xử thế nào?” - Ông Phạm Quang Nghị nêu vấn đề.

Trường hợp thứ ba là cư dân phía ngoài đê sông Hồng. Theo quy hoạch và Luật đê điều không cho phép xây nhà, nhưng con đê xây sau này, có sau dân chứ không phải có trước.

Khi xây đê sông Hồng, các làng Tứ Liên, Yên Phụ đã tồn tại rồi. Đê xây sau, ngăn đôi làng thành dân trong và ngoài đê. Trong đê được xây theo luật xây dựng, ngoài đê thì mình nói theo luật đê điều không cho xây.

Không cho xây mới thì còn hiểu được. Nhưng những nhà đã xây rồi lại nói chuyện trong đê, ngoài đê, rồi người dân có nhu cầu sinh con cái, nhu cầu sửa chữa cơi nới để có chỗ ở.

“Vì dân, vì những nhu cầu thiết yếu và tối thiểu của dân mà giờ Hà Nội đang thực hiện theo kiểu làm ngơ. Hoặc làm giấy cam kết xây nhưng sau này phá thì không đền bù. Tức là chấp nhận việc lách luật” - Bí thư Phạm Quang Nghị nói.

Rồi ông đưa ra một ví dụ để so sánh: Công trình nhà tiếp dân của Quốc hội đang xây dở ngoài đó, bao năm nay phải để chơ vơ, không dám hoàn thiện vì Quốc hội thì không thể lách luật.

“Tức là người làm nghiêm theo luật không dám làm gì cả, còn người khác thì ứng phó, vẫn cứ xây. Mà thời hạn cho linh hoạt không phải một vài tháng, một vài năm mà cho lâu dài. Giờ nếu phá dỡ cũng thiệt hại cho dân chứ...” – Ông Nghị chia sẻ.

Theo Bí thư Phạm Quang Nghị, những sự vướng mắc của Hà Nội như thế, đều liên quan nhà đất, đến quyền lợi của người dân, của nhà nước. Vì vậy, việc sửa đổi Bộ luật Dân sự phải xuất phát từ đòi hỏi của thực tiễn, cần tính tới những trường hợp cụ thể. Luật phải giải được những bài toán đó, vì nhà đất đó đều là tài sản, có khi mỗi ngôi nhà, mỗi tài sản trị giá hàng triệu đô la....
Bí thư Thành Ủy Hà Nội và 3 “đề toán” khó