Kitty McKinsey – Cathy Lam lược dịch
Việt Nam lập luật mới nhằm ngăn chận tình trạng … tổ quốc vô thừa nhận
HỒ CHÍ MINH City - Lớn lên ở Việt Nam, chị Phan Thị Phương Loan chưa bao giờ nghĩ đến chuyện từ bỏ quốc tịch Việt Nam của mình. Không, chị không nghĩ đến, cho đến lúc chị lấy chồng ngoại quốc, rồi mất quốc tịch của mình, chị trở về lại nguyên quán và bước vào thế giới … vô tổ quốc.
Chị Loan, 40 tuổi, là một trong hằng ngàn người phụ nữ trở thành người không có tư cách công dân trong 15 năm qua khi họ lập gia đình với người ngoại quốc - thường là người Đài Loan, Nam Hàn hay Trung Quốc – mà đại đa số là vì lý do kinh tế. Hầu hết, họ được thuyết phục từ bỏ tư cách công dân Việt Nam của họ, nhưng nếu hôn nhân bị gãy đổ, họ lại trở về nguyên quán nơi họ sinh ra và lớn lên trong một trạng huống bất hợp lệ.
Hôm thứ Tư ngày 1 tháng Bảy, Việt Nam chuẩn bị ban hành một đạo luật nhằm tránh những trường hợp như chị Loan có thể xảy ra trong tương lai. Bên cạnh đó, nhà cầm quyền Việt Nam đã làm việc năng nỗ trong những năm vừa qua để giúp những cô dâu lấy chồng vì hoàn cảnh kinh tế và giờ đây không là công dân của nước nào, được có lại tư cách công dân của mình.
Đài Loan (Taiwan) bắt buộc cô dâu phải bỏ quốc tịch Việt Nam trước khi được vào quốc tịch Đài Loan, nhưng sự thường hôn nhân gãy đổ trước khi những cô dâu này được nhập quốc tịch mới. Đạo luật mới này không cho phép một người Việt Nam nào từ bỏ quốc tịch của mình cho đến lúc họ có được quốc tịch mới, và cũng cho phép song tịch.
“Tôi biết luật mới này,” chị Loan nói, ngồi ở nhà bà cô bên cạnh một xưởng may. “Tôi đọc những tin tức này trên báo rất cẩn thận. Nó sẽ giúp rất nhiều người phụ nữ (Việt Nam) đang còn ở Đài Loan. Rất nhiều người trong số họ có cuộc sống tồi tệ hơn tôi đã từng.”
Chị Loan cảm nhận áp lực như là một “gái gìa” khi chị chưa tìm được cho mình một tấm chồng ở lứa tuổi 27, nên chị đã lấy một ông chồng lớn tuổi hơn người Đài Loan, người đã cho chị niềm hy vọng thoát ra khỏi cảnh nghèo nàn.
Cuộc hôn nhân lụn tàn vì những khó khăn kinh tế, bất đồng ngôn ngữ, chuyện rối rắm từ phía nhà chồng và chuyện nơi ăn chốn ở chung đụng chật vật hằng ngày. Cái tác động cuối cùng cho sự việc chia tay là khi chị Loan sinh đứa con gái thứ nhì, mà không là đứa con trai như chồng chị mong mỏi một cách tuyệt vọng. Chị kể, ông chồng chị đưa chị về Việt Nam để sinh đứa con thứ hai và rồi bỏ rơi chị, làm chị không những đã vô thừa nhận về phương diện công dân mà còn làm cuộc đời chị trở thành bèo bọt.
Khoảng giữa năm 1995 và năm 2007, có khoảng chừng 144.000 người phụ nữ Việt Nam lấy chồng ngoại quốc, theo con số thống kê của nhà nước Việt Nam. Một cuộc thăm dò năm 2005 cho thấy 10 phần trăm phụ nữ Việt Nam lấy chồng Đài Loan ly dị trong vòng ba năm, đa số những phụ nữ này trở nên vô tổ quốc, không có tư cách công dân củ một nước nào.
Khi chị Loan về lại Việt Nam, chị nói là chị có nhiều công việc làm hứa hẹn, bao gồm cả việc làm như y tá, nhưng rồi xôi hỏng bỏng không vì chị không có quốc tịch Việt Nam. Đứa con gái đầu của chị không được đi học ở trường nhà nước.
Chị Loan mất tổng cộng hơn hai năm chạy từ văn phòng này qua văn phòng khác để lấy lại quốc tịch cho mình và con. Nó tốn của chị khoảng 1.000 đô-la để trả cho những dịch vụ này – là một số tiền rất lớn cho những người như chị, chỉ làm được 10 đô-la Mỹ một ngày như là người đi dọn dẹp vệ sinh.
Nhưng nó xứng đáng, chị Loan nói khi chị đang ngồi trong căn phòng vừa là phòng khách vừa là phòng ngủ nơi chị sống cùng hai con gái, cháu lớn chín tuổi và cháu nhỏ sáu tuổi. “Bây giờ chúng tôi giống như mọi người Việt Nam khác,” chị nói. “Mình không phải bận tâm chuyện tình trạng hợp lệ. Con gái mình có thể đi học trường nhà nước và mình có thể mua bảo hiểm xã hội và sức khỏe, mà trước đây mình không làm được. Giờ đây, mình làm chủ được một chiếc xe gắn máy.”
Ông Vũ Anh Sơn, giám đốc hoạt động của Cao ủy Tị nạn ở Việt Nam, làm việc gần gũi với nhà nước Việt Nam để bảo đảm mối quan tâm của Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc nhằm giải quyết và ngăn chận tình trạng vô tổ quốc và mất tư cách công dân này được phản ảnh trong luật quốc gia mới. “Tôi lấy làm vui mừng rằng phụ nữ Việt Nam lấy chồng ngoại quốc sẽ không bao giờ bị mất tư cách công dân Việt Nam của họ lần nữa,” ông nói.
“Tình trạng mất tư cách công dân là một trạng huống chấn thương vô cùng lạ kỳ và những người mất tư cách công dân như thế này ở trong tình trạng nguy hiểm vì dễ bị bóc lộc và vi phạm nhân quyền,” người cầm đầu đơn vị mất tư cách công dân của Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc ở Geneve cho hay.
“Rõ ràng là Việt Nam đã và đang nhìn vào những hậu qủa không tiên lượng được của ngành lập pháp chuyên về quốc tịch và đã có những hành động giải quyết những vấn đề này, ông Manly nói thêm. “Điều này bày tỏ cái khả năng lãnh đạo ở Á châu.”
Dù có đúng như thế, chị Loan vẫn cảm nhận ở lứa tuổi 40, nó hơi trễ để xây lại cuộc đời ở một đất nước mà chị nói là ưu tiên cho người trẻ. “Tôi ước gì có luật như thế này khi tôi mới lập gia đình,” chị rưng rưng nói. “Như thế, tôi có thể trở về lại Việt Nam mà không lo âu gì. Tôi có thể trở về lại công ty nơi tôi làm việc trước đây và có thể có mức lương cao hơn cho tôi và các con. Giờ thì khó cho tôi tìm cho được việc vì các hãng xưởng yêu cầu công nhân trẻ hơn với trình độ giáo dục cao hơb. Giờ thì tôi chỉ biết dành cuộc đời mình cho hai con của tôi.”
© DCVOnline
Việt Nam lập luật mới nhằm ngăn chận tình trạng … tổ quốc vô thừa nhận
HỒ CHÍ MINH City - Lớn lên ở Việt Nam, chị Phan Thị Phương Loan chưa bao giờ nghĩ đến chuyện từ bỏ quốc tịch Việt Nam của mình. Không, chị không nghĩ đến, cho đến lúc chị lấy chồng ngoại quốc, rồi mất quốc tịch của mình, chị trở về lại nguyên quán và bước vào thế giới … vô tổ quốc.
Chị Loan, 40 tuổi, là một trong hằng ngàn người phụ nữ trở thành người không có tư cách công dân trong 15 năm qua khi họ lập gia đình với người ngoại quốc - thường là người Đài Loan, Nam Hàn hay Trung Quốc – mà đại đa số là vì lý do kinh tế. Hầu hết, họ được thuyết phục từ bỏ tư cách công dân Việt Nam của họ, nhưng nếu hôn nhân bị gãy đổ, họ lại trở về nguyên quán nơi họ sinh ra và lớn lên trong một trạng huống bất hợp lệ.
Hôm thứ Tư ngày 1 tháng Bảy, Việt Nam chuẩn bị ban hành một đạo luật nhằm tránh những trường hợp như chị Loan có thể xảy ra trong tương lai. Bên cạnh đó, nhà cầm quyền Việt Nam đã làm việc năng nỗ trong những năm vừa qua để giúp những cô dâu lấy chồng vì hoàn cảnh kinh tế và giờ đây không là công dân của nước nào, được có lại tư cách công dân của mình.
Đài Loan (Taiwan) bắt buộc cô dâu phải bỏ quốc tịch Việt Nam trước khi được vào quốc tịch Đài Loan, nhưng sự thường hôn nhân gãy đổ trước khi những cô dâu này được nhập quốc tịch mới. Đạo luật mới này không cho phép một người Việt Nam nào từ bỏ quốc tịch của mình cho đến lúc họ có được quốc tịch mới, và cũng cho phép song tịch.
“Tôi biết luật mới này,” chị Loan nói, ngồi ở nhà bà cô bên cạnh một xưởng may. “Tôi đọc những tin tức này trên báo rất cẩn thận. Nó sẽ giúp rất nhiều người phụ nữ (Việt Nam) đang còn ở Đài Loan. Rất nhiều người trong số họ có cuộc sống tồi tệ hơn tôi đã từng.”
Chị Loan cảm nhận áp lực như là một “gái gìa” khi chị chưa tìm được cho mình một tấm chồng ở lứa tuổi 27, nên chị đã lấy một ông chồng lớn tuổi hơn người Đài Loan, người đã cho chị niềm hy vọng thoát ra khỏi cảnh nghèo nàn.
 |
| Chị Loan nói giờ đời sống chị và các con tốt hơn, sau khi chị có lại quốc tịch Việt Nam. Nguồn: Kitty McKinsey, UNHCR. |
Khoảng giữa năm 1995 và năm 2007, có khoảng chừng 144.000 người phụ nữ Việt Nam lấy chồng ngoại quốc, theo con số thống kê của nhà nước Việt Nam. Một cuộc thăm dò năm 2005 cho thấy 10 phần trăm phụ nữ Việt Nam lấy chồng Đài Loan ly dị trong vòng ba năm, đa số những phụ nữ này trở nên vô tổ quốc, không có tư cách công dân củ một nước nào.
Khi chị Loan về lại Việt Nam, chị nói là chị có nhiều công việc làm hứa hẹn, bao gồm cả việc làm như y tá, nhưng rồi xôi hỏng bỏng không vì chị không có quốc tịch Việt Nam. Đứa con gái đầu của chị không được đi học ở trường nhà nước.
Chị Loan mất tổng cộng hơn hai năm chạy từ văn phòng này qua văn phòng khác để lấy lại quốc tịch cho mình và con. Nó tốn của chị khoảng 1.000 đô-la để trả cho những dịch vụ này – là một số tiền rất lớn cho những người như chị, chỉ làm được 10 đô-la Mỹ một ngày như là người đi dọn dẹp vệ sinh.
Nhưng nó xứng đáng, chị Loan nói khi chị đang ngồi trong căn phòng vừa là phòng khách vừa là phòng ngủ nơi chị sống cùng hai con gái, cháu lớn chín tuổi và cháu nhỏ sáu tuổi. “Bây giờ chúng tôi giống như mọi người Việt Nam khác,” chị nói. “Mình không phải bận tâm chuyện tình trạng hợp lệ. Con gái mình có thể đi học trường nhà nước và mình có thể mua bảo hiểm xã hội và sức khỏe, mà trước đây mình không làm được. Giờ đây, mình làm chủ được một chiếc xe gắn máy.”
Ông Vũ Anh Sơn, giám đốc hoạt động của Cao ủy Tị nạn ở Việt Nam, làm việc gần gũi với nhà nước Việt Nam để bảo đảm mối quan tâm của Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc nhằm giải quyết và ngăn chận tình trạng vô tổ quốc và mất tư cách công dân này được phản ảnh trong luật quốc gia mới. “Tôi lấy làm vui mừng rằng phụ nữ Việt Nam lấy chồng ngoại quốc sẽ không bao giờ bị mất tư cách công dân Việt Nam của họ lần nữa,” ông nói.
“Tình trạng mất tư cách công dân là một trạng huống chấn thương vô cùng lạ kỳ và những người mất tư cách công dân như thế này ở trong tình trạng nguy hiểm vì dễ bị bóc lộc và vi phạm nhân quyền,” người cầm đầu đơn vị mất tư cách công dân của Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc ở Geneve cho hay.
“Rõ ràng là Việt Nam đã và đang nhìn vào những hậu qủa không tiên lượng được của ngành lập pháp chuyên về quốc tịch và đã có những hành động giải quyết những vấn đề này, ông Manly nói thêm. “Điều này bày tỏ cái khả năng lãnh đạo ở Á châu.”
Dù có đúng như thế, chị Loan vẫn cảm nhận ở lứa tuổi 40, nó hơi trễ để xây lại cuộc đời ở một đất nước mà chị nói là ưu tiên cho người trẻ. “Tôi ước gì có luật như thế này khi tôi mới lập gia đình,” chị rưng rưng nói. “Như thế, tôi có thể trở về lại Việt Nam mà không lo âu gì. Tôi có thể trở về lại công ty nơi tôi làm việc trước đây và có thể có mức lương cao hơn cho tôi và các con. Giờ thì khó cho tôi tìm cho được việc vì các hãng xưởng yêu cầu công nhân trẻ hơn với trình độ giáo dục cao hơb. Giờ thì tôi chỉ biết dành cuộc đời mình cho hai con của tôi.”
© DCVOnline
Nguồn:
(1) Cao ủy Tị nạn Liện Hiệp Quốc. By Kitty McKinsey, 1 July 2009
----------------
UBND TP.HCM chỉ đạo xử lý nạn “ăn bám trẻ em”
TT - TP.HCM - Liên quan tới loạt bài phóng sự điều tra “Ăn bám... trẻ em” đăng trên Tuổi Trẻ từ ngày 29-6, UBND TP.HCM vừa có công văn chỉ đạo các sở, ngành, địa phương làm rõ và xử lý kiên quyết đối với tình trạng chăn dắt, hành hạ, buộc trẻ em phải đi ăn xin và báo cáo kết quả cho
Thường trực UBND TP trước ngày 4-7.
Thường trực UBND TP trước ngày 4-7.
VASEP sẽ kiện Bộ Thương mại Hoa Kỳ ra WTO? CafeF
Theo đánh giá của một quan chức Bộ Công Thương thì nếu kiện Hoa Kỳ ra WTO, khả năng thành công của Việt Nam là rất cao.
Điều tra áp dụng biện pháp tự vệ đối với kính nổi nhập khẩu Lao Động
Ngày 2.7, Cục Quản lý cạnh tranh - Bộ Công Thương cho biết, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ký Quyết định số 3329/QĐ-BCT, tiến hành điều tra áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm kính nổi nhập khẩu (NK) từ các nước/vùng lãnh thổ khác nhau.
-
Thư của đứa con những người nông dân: Bức thứ nhất: Họ đang đi theo một… vòng tròn (VNN 26-6-09) Bức thứ hai: “Tổng thu nhập một tháng của người nông dân (28-6-09) Bức thứ ba: Số phận những người đàn bà thôn quê (30-6-09) Bức thứ tư: Sự lựa chọn kinh hoàng (2-7-09) ◄
-
Việt Nam - Trung Quốc: Điều gì đang xảy ra trong bang giao Việt-Trung? (RFA 2-7-09) P/v Dương Danh Dy ◄
