Dân biểu Cao Quang Ánh họp báo về chuyến đi Việt Nam
Vietnamese-American lawmaker pushes rights (AFP).
- GS-TS, kiều bào Bỉ Nguyễn Đăng Hưng: “Lắng nghe nhau, tôn trọng tính độc lập của trí thức” (LĐCT/blogNĐH)
Vietnamese police question bauxite mine critics
Nhà giáo Phạm Toàn gặp an ninh-- BBC
Ngày mai, thứ năm họ vẫn mời Huệ Chi "làm việc" (Bản PDF) - (Diễn Đàn 13-1-10) -- Công an làm việc với GS Nguyễn Huệ Chi (BBC 13-1-10) Tại Việt Nam, công an đến nhà giáo sư Nguyễn Huệ Chi thu giữ ổ cứng máy tính (RFI 13-1-10) -- Vietnamese police search house of bauxite-mine critic (Thông tấn Đức 13-1-10)
- 2009: Minh bạch giảm, nhũng nhiễu tăng (VNN)
Tiếp tục tìm kiếm, thăm dò nguồn dầu khí khu vực ĐBSCL-- VOV News
GS Nye: "Giữ chủ quyền không thể bằng cách "một đối một"
Đúng với tinh thần "lắng nghe" và "đối thoại", hai tiếng tọa đàm là cuộc trao đổi thẳng thắn, hỏi và đáp, về nhiều vấn đề trong quan hệ quốc tế, về sức mạnh mềm, sức mạnh thông minh, lí thuyết và triển khai thực tế của Mỹ, của Trung Quốc và câu chuyện chính sách của Việt Nam.
"Không thể một đối một"
Nhà tư tưởng đối ngoại hàng đầu của Mỹ đáp lời, khi được hỏi về chiến lược, lãnh đạo Trung Quốc đều khẳng định chiến lược của họ là phát triển. Nhưng Trung Quốc cũng có chủ nghĩa dân tộc dân tộc mạnh. Với vấn đề lãnh thổ, Trung Quốc tự thuyết phục mình rằng đó là vùng đất của họ và sẵn sàng làm mọi điều.
"Cách tốt nhất là làm cho việc họ đối xử không đúng đắn phải trả giá rất đắt", GS Nye nói.
Những năm 90s, cách hành xử của Trung Quốc ở Biển Đông đã khiến nước này làm hỏng quan hệ với tất các các nước ĐNA. Khi nhận ra tác hại, Trung Quốc đã thay đổi cách hành xử.
Trả lời một câu hỏi khác liên quan đến gia tăng sức mạnh mềm của Trung Quốc, GS Nye cho hay, chính việc Trung Quốc cố gắng tăng sức mạnh mềm là lí do Trung Quốc thay đổi chỗ đứng chính sách trong một số trường hợp như Biển Đông.
Theo GS Nye, hợp tác với ASEAN là cách tốt nhất cho Việt Nam. "Các nước ASEAN cần phải thực hiện quốc tế hóa vấn đề, thảo luận trong khuôn khổ đa phương, để Trung Quốc không thể sử dụng công cụ với từng nước ASEAN riêng rẽ".
"Không thể thuyết phục một đối một với Trung Quốc, mà Việt Nam phải giải quyết trong khuôn khổ đa phương, khiến cho việc triển khai thực tế gây căng thẳng của Trung Quốc phải trả một cái giá lớn, làm hỏng quan hệ với toàn ASEAN, từ đó, buộc Trung Quốc hành xử đúng đắn", GS Nye tư vấn.
"Việt Nam cùng với ASEAN phải xây dựng cấu trúc hợp tác không chỉ có lợi cho Trung Quốc mà còn có lợi cho chính Việt Nam và các nước nhỏ ASEAN".
Sức mạnh phải đi liền với tính chính đáng
Một cán bộ ngoại giao Việt Nam đặt vấn đề, "Sức mạnh mềm nằm ở lẽ phải và sự thuyết phục. Việt Nam có câu: "nói phải củ cải cũng nghe", nhưng Việt Nam cũng có câu khác "sự thật nằm ở kẻ có sức mạnh. Thực tế, trong quan hệ quốc tế, ở thời điểm then chốt cần xử lý, thì vẫn phải cần có sức mạnh để sử dụng".
Chia sẻ quan điểm này, GS Nye cho rằng, sức mạnh cứng vẫn quan trọng. Tiếng Anh cũng có câu "chân lý thuộc về kẻ mạnh" và có người nói "Chúa đứng về kẻ mạnh". Tuy nhiên, điều này cũng không đúng. Tính chính đáng rất quan trọng.
"Khi sử dụng sức mạnh không chính đáng, thì nước đó cũng khó đạt được mục tiêu... Cách sử dụng sức mạnh hiệu quả nhất khi dùng vũ lực chính đáng chứ không phải dùng sức mạnh mà không cần quan tâm chính đáng hay không" GS Nye nói.
Vị cán bộ ngoại giao này cũng nêu câu hỏi: Với các nước không có sức mạnh cần thiết hoặc thường ở thế yếu về sức mạnh cứng thì phải tạo và sử dụng sức mạnh mềm như thế nào? Liệu các nước có sức mạnh cứng như Mỹ và các nước có sức mạnh cứng đi lên, có quyết tâm cùng toàn thế giới thiên về sử dụng sức mạnh mềm, hạn chế sức mạnh cứng hay không?"
Theo GS Nye, "Việt Nam phải có năng lực tự bảo vệ mình". Việt Nam cũng cần như Singapore, là "con tôm nhiễm độc", nghĩa là phải trang bị sức mạnh quân sự đủ để đáp trả âm mưu "nuốt chửng" của nước khác, tự bảo vệ mình.
Tuy nhiên, bên cạnh việc xây dựng sức mạnh quân sự, "Việt Nam cũng phải hấp dẫn các nước khác, để nếu bị tấn công, các nước sẽ lên tiếng rằng đó là việc không thể chấp nhận được. Và nước tấn công Việt Nam sẽ phải chịu rủi ro lớn", GS Nye cũng lưu ý.
"Việt Nam giữ lẽ phải để thuyết phục người khác. Khi đó, nước khác phải nhìn việc tấn công Việt Nam là không chính đáng".
Nhà tư tưởng đối ngoại hàng đầu nước Mỹ nhiều lần nhắc Việt Nam phải kết hợp tốt giữa sức mạnh cứng và sức mạnh mềm. Đó là chiến lược hợp lý nhất cho Việt Nam.
Ngay nước Mỹ vốn có sức mạnh cứng lớn nhất trên thế giới, nhưng chỉ riêng sức mạnh cứng không thể giải quyết hết mọi vấn đề.
Phản đối quan điểm cho rằng, sức mạnh mềm là sự phản chiếu của sức mạnh cứng, Giáo sư Nye dẫn ra một số trường hợp, dù không có sức mạnh cứng trong tay nhưng lại có sức mạnh mềm to lớn. Câu chuyện Giáo hoàng người Balan, John Paul II và Stalin là ví dụ.
Vì thế, không thể đặt ưu tiên sức mạnh mềm cao hơn sức mạnh cứng và ngược lại.
Qua ASEAN, Việt Nam tăng sức mạnh mềm
Hơn nữa, theo GS Nye, sức mạnh mềm không phải là trò chơi kẻ thắng người bại mà là hai bên cùng thắng. Nếu tôi hấp dẫn chính sách của bạn và ngược lại, thì nó tốt cho cả hai bên.
Vì thế, GS Nye cho rằng, Việt Nam nên dẫn dắt ASEAN, đưa ASEAN có một thỏa thuận đối phó với biến đổi khí hậu. Đó là bí quyết giúp Việt Nam tăng sức mạnh mềm.
"Thay vì đến dự hội nghị lớn như Copenhagen rồi quay lại cơ chế cũ như G77 và các nước giàu phản đối lẫn nhau không đưa tới đâu, chúng ta nhận thấy lợi ích chung giữa Việt Nam, ASEAN và nước khác để làm việc cùng nhau đưa giải pháp chung về biến đổi khí hậu. Chính sách Việt Nam đưa ra sẽ hấp dẫn Mỹ với Châu Âu và ASEAN, gia tăng sức hấp dẫn của Việt Nam, nhận được ủng hộ của các nước", GS Nye phân tích.
Việt Nam có thể học bài học của Ấn Độ trong thái độ với vấn đề biến đổi khí hậu. Ấn Độ đã từng đứng sau ủng hộ quan điểm của Trung Quốc nhưng sau đó, xét từ lợi ích của chính mình, Ấn Độ đã chuyển quan điểm, từ đó nhận được sự ủng hộ của thế giới và nâng uy tín với thế giới.
Với tư cách chủ tịch ASEAN, Việt Nam nên đưa ra một gợi ý nào đó. ASEAN là cơ chế quan trọng để ngăn chặn xung đột khu vực, nhưng ASEAN còn có thể đóng vai trò lớn hơn trên thế giới, nếu đóng vai trò trong biến đổi khí hậu. Nói cách khác, điều này làm gia tăng sức mạnh mềm của Việt Nam và ASEAN và mang lại kết quả tích cực cho tất cả, GS Nye nói.
Một cán bộ Vụ Kinh tế, Bộ Ngoại giao đặt vấn đề, khi phát triển sức mạnh mềm, trong một số trường hợp, liệu Việt Nam có thể hi sinh phần nào sức mạnh cứng. Đơn cử, nếu Việt Nam muốn ở vị trí dẫn đầu trong chống biến đổi khí hậu, liệu Việt Nam có phải đánh đổi bằng sự phát triển kinh tế chậm lại?
"Chỉ dùng sức mạnh mềm, lo xây danh tiếng mà ảnh hưởng sức mạnh cứng là sai lầm", học giả hàng đầu của nước Mỹ đáp lời.
Theo GS Nye, Việt Nam nên chọn đầu tư vào các dự án tốt cho tương lai, đồng thời tạo danh tiếng. Ví dụ, Việt Nam cần kiên quyết nói không với các dự án bẩn. Cho phép các dự án hủy hoại môi trường, Việt Nam sẽ làm ảnh hưởng đến phát triển kinh tế cũng như danh tiếng của các bạn, "thiệt cả đôi đường"
Quan sát cách Trung Quốc xây dựng và triển khai chính sách đối ngoại có thể thấy Trung Quốc chủ trương gây ảnh hưởng tới lãnh đạo các nước, những người có vai trò quyết định trong việc đưa ra chính sách. Sức mạnh cứng đã được Trung Quốc sử dụng rất thông minh và hiệu quả, một cán bộ nghiên cứu của Học viện Ngoại giao nêu.
Chia sẻ góc nhìn này, GS Nye tiếp lời, chúng ta hãy nhìn vào cách Trung Quốc áp dụng chính sách ở châu Phi. Họ tác động trực tiếp lên lãnh đạo cấp cao của các nước, dẫn tới việc, cùng với các dự án đầu tư, thay vì sử dụng lao động địa phương, Trung Quốc lại mang người lao động Trung Quốc sang.
Cũng như các nước, Trung Quốc đã dùng sức mạnh cứng theo cách thức nhanh và hiệu quả ngay tức khắc. Việc này hiệu quả về ngắn hạn, nhưng sẽ không tốt cho Trung Quốc trong dài hạn. Càng về sau, Trung Quốc sẽ càng khó áp dụng chính sách này.
- Thường trực BBT: Dân chủ là động lực phát triển đất nước (VNN)
VN:Một câu chuyện về chặng đường phát triển
Economic difficulties make authorities in Viet Nam hysterical (Global Travel Industry 12-1-10) -- Khó khăn kinh tế khiến nhà cầm quyền Việt Nam hoảng loạn!
Vụ JetStar: Stranded Jetstar executives victims of power game (Fly Blog 13-1-10) Jetstar standoff: safety cited (The Australian 13-1-10)
Theo báo chí Úc, tranh chấp nội bộ lãnh đạo Việt Nam có thể là nguyên nhân xử lý vụ Jetstar Pacific (RFI). – Hello Qantas, Hanoi really does want Jetstar to go away (crikey.com.au)
- Nhiều ngân hàng tăng vốn điều lệ (TTrẻ)
- Vietnam to double planned bond sales this year as debt matures (Gulf News).
- Port of Halifax gains new connection with Vietnam (CTL)
- KASATI Executives Visit U.S. to Meet With Dot VN, Inc. (CNN).
Những người Việt ở "phố ăn chơi" Ratchada (Bee.net 13-1-10)
Người 63 năm làm nghề bốc mộ (Bee.net 12-1-10)
China dismisses Google’s threat to exit-- Financial Times
Phó Thủ tướng: Không biết ăn gì cho an toàn (VNN 13-1-10)
Người đầu tiên bật đèn đỏ đề nghị ngưng Đề án 112 (Bee.net 13-1-10)
Cùng nhau chia “chùm khế ngọt” (NLĐ 13-1-10)
Sự ngớ ngẩn của bậc thức giả (CAND 13-1-10)
Đề nghị ngăn hoạt động nói xấu cá tra Việt Nam
Nguyên PTT Nguyễn Khánh: Đã đến lúc khơi dậy tự trọng ở mỗi người
Từ ngày đầu tiên, một học sinh bước vào trường sẽ đối mặt với ba vấn đề rất lớn: Một là nội dung không có tính thực tế của các môn học; hai là phương pháp dạy và học tập trung vào học gạo và mục đích chỉ là chuẩn bị cho các kỳ thi; ba là tệ tham nhũng trong giáo dục.
Để giải quyết những vấn đề này, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần cho phép các trường tự do hơn về nội dung và phương pháp dạy và học, đồng thời phải kiểm soát chặt chẽ hơn tình trạng tham nhũng ở các trường. Trên tất cả, để có kết quả giáo dục tốt, cần những giáo viên giỏi và thực sự tâm huyết, được đào tạo tốt, có chế độ đãi ngộ họ thích đáng.
Nếu lương của giáo viên chưa đủ để đảm bảo cuộc sống của họ, thì làm sao nghề giáo có thể thu hút những người giỏi, năng động có khả năng đào tạo những tương lai của đất nước ta? Thầy nào trò đấy. Và thay vì đổ hàng trăm triệu đôla vào việc xây dựng một "American style university", hãy dùng số tiền đó để phát triển một đội ngũ giáo viên VN tốt và giỏi. Đó là cách tốt nhất để mang lại một nền giáo dục chất lượng cho các thế hệ trẻ VN, và hướng tới một tương lai công bằng, phát triển, văn minh, dân chủ hơn.
ĐÔNG NAM Á - Sông Mêkông có nguy cơ bị tác hại thêm từ các đập nước do Lào và Cam Bốt dự trù ở hạ nguồn
- Indonesia muốn đàm phán lại thỏa thuận tự do mậu dịch ASEAN-Trung Quốc (RFI). – ‘No delay’ to China FTA: Asean (The Straits Times)
- ‘Bà trùm’ Indonesia sống vương giả sau song sắt (VNN).
Trung Quốc mất quyền định giá quặng sắt
China Nearly Doubles Security Budget for Xinjiang
The move is an indication of how deeply worried Chinese officials are about ethnic tensions in the Xinjiang Uighur Autonomous Region.
Google Censorship Feud Is Latest Thorn in U.S.-China Relations
Foreign Companies Resent China’s Rules (NYT 13-1-10)
Trung Quốc - Tin tặc: Hackers in frontline of China’s cyberwar (FT 13-1-10) -- Tin tặc TQ tấn công các nước khác! China's Secret Cyberterrorism (Daily Beast 13-1-10) ◄
Trung Quốc - Google: Google threatens to leave China after attacks on activists' e-mail (WP 13-1-10) Google’s Threat Echoed Everywhere, Except China (NYT 13-1-10) -- Google Warns of China Exit Over Hacking (WSJ 13-1-10) -- Google Threat Jolts Chinese Internet Industry (WSJ 13-1-10) --- But but...: Google’s reasons for leaving China aren’t as pure as they seem (TNR 13-1-10) -- Tech rivals fail to back Google (FT 13-1-10)
Củng cố liên minh, Mỹ siết chặt vòng vây Trung Quốc--- Đất Việt
Ngoại trưởng Mỹ đang công du châu Á, củng cố quan hệ với các đồng minh truyền thống nhằm siết chặt vòng vây đối với Trung Quốc.
China dismisses Google’s threat to exit--- Financial Times
Hoa Kỳ lo ngại trước vụ Gmail bị tin tặc--- BBC
Is China Using its Checkbook to Lock up Natural Resources Around the World?
Backed by the Chinese government, Chinese companies have been acquiring equity stakes in natural resource companies, extending loans to mining and petroleum investors, and writing long-term procurement contracts for oil and minerals. These activities have aroused concern that China might be locking up natural resource supplies, gaining preferential access to [...]
Các ngân hàng Mỹ thừa nhận sai lầm dẫn đến khủng hoảng
Chính sách kinh tế của Trung Quốc làm tổn hại đến mọi quốc gia khác (New York Times)-- e-ThongLuan
Chẳng ích gì cho ai cả
New York Times
“…Một trận chiến mậu dịch với Trung Quốc sẽ tác hại không lường và ảnh hưởng lan rộng toàn cầu. Tự chế là cần thiết, nhưng chúng tôi e rằng không ai có thể chờ đợi lâu hơn nữa vào Bắc Kinh thay đổi chính sách của họ…”
Nhưng đồng thời chính sách này đã mang đến nhiều yếu kém cho nền kinh tế toàn cầu. Nếu Bắc Kinh tiếp tục đường lối nói trên thì nhiều nước sẽ phải dùng đến biện pháp duy nhất là bảo hộ mậu dịch nhằm ngăn chận hàng nhái giá rẻ từ Trung Quốc. Cuộc chiến mậu dịch một khi xảy ra rất khó kiểm soát, sẽ ảnh hưởng đến xuất cảng của mọi quốc gia và chận đứng phát triển nơi nơi.
Hàng hoá Trung Quốc đổ ào ạt ra thế giới đã đè bẹp các nhà sản xuất tại các nước đang phát triển. Việc này nếu đã tệ hại khi nền kinh tế thế giới còn phồn thịnh thì lại càng nguy hiểm hơn trong giai đoạn suy thoái hiện tại. Trong nhiều quốc gia các gói kích cầu đã không đạt được tác dụng vì tiền của chính phủ đầu tư rơi một phần nhằm mua đồ giá rẻ từ Trung Quốc nên không tạo công tạo được công ăn việc làm trong nước.
Sau khi thả nổi đồng Yuan tăng giá dần trong vòng ba năm, Bắc Kinh từ mùa hè năm 2008 đã siết đồng Nhân Dân Tuệ theo giá trị Mỹ Kim và trụt xuống so với Euro và tiền Yen, tạo áp lực nặng nề đến Âu Châu và Nhật Bản.
Chính sách “làm nghèo các nước lân bang” của Bắc Kinh khiến nền kinh tế thế giới khó phục hồi. Khi các gói kích cầu chấm dứt thì các nước sẽ phải dựa vào xuất cảng để phát triển trong hoàn cảnh dân chúng trong nước cắt giảm chi tiêu, nhưng xuất cảng sẽ khó hơn nếu hàng hoá Trung Quốc tiếp tục đổ ồ ạt với giá rẻ mạt. Cán cân mậu dịch nghiêng về Trung Quốc rõ rệt từ tháng 12-2009 sau khi sút giảm trong vòng 1 năm, và dự đoán sẽ nhảy vọt trong năm 2010.
Bắc Kinh có thể chọn lựa các chính sách lành mạnh hơn, chẳng hạn như dùng trữ lượng ngoại tệ khổng lồ vào các chương trình xã hội: bảo hiểm sức khoẻ, giáo dục và lương bổng hưu trí nhằm nâng cao đời sống dân chúng.
Bắc Kinh chắc hẳn sẽ phải đối phó với biện pháp giới hạn mậu dịch nếu tiếp tục kềm giá đồng Yuan. Chính quyền Obama đã phải nhượng bộ áp lực trong nước và tăng thuế lên vỏ xe hơi và ống sắt nhập cảng từ Trung Quốc. Quốc Hội Mỹ giờ này vẫn im lặng nhưng ngườì ta có thể cảm nhận tâm lý trả đủa tăng dần mọi nơi.
Ấn Độ đã nộp một chồng hồ sơ tố cáo các vi phạm mậu dịch tự do của Trung Quốc. Diễn Đàn Hợp Tác Mậu Dịch Á Châu – Thái Bình Dương mới đây kêu gọi “thả nổi giá biểu tiền tệ theo thị trường”, ý muốn ám chỉ chính sách siết giá đồng Yuan của Bắc Kinh.
Một trận chiến mậu dịch với Trung Quốc sẽ tác hại không lường và ảnh hưởng lan rộng toàn cầu. Tự chế là cần thiết, nhưng chúng tôi (Ban Biên Tập báo New York Times) e rằng không ai có thể chờ đợi lâu hơn nữa vào Bắc Kinh thay đổi chính sách của họ.
Nguồn: Xã luận nhật báo New York Times ngày 13 tháng 12 năm 2010
Đoàn Hưng Quốc chuyển ngữ
