- Công trình vi phạm trên đỉnh núi Chẽ: Lộ rõ bản chất kích động, chống đối (ANTĐ)
- Trả lương cho người làm công tác Đảng trong DN tư nhân (VNN).
Democracy's decline: Crying for freedom (Economist 14-1-10)
Sẽ có nhiều hoạt động nhân Năm hữu nghị Việt- Trung
(VOV) - Chiều 15/1, tại Bắc Kinh, Phó Uỷ viên trưởng Uỷ ban thường vụ Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc (tức Phó Chủ tịch Quốc hội) Trung Quốc Trần Chí Lập đã gặp thân mật Đại sứ nước ta tại Trung Quốc Nguyễn Văn Thơ, nhân dịp tham dự buổi chiêu đãi ...
Khai mạc triển lãm ảnh 60 năm hữu nghị Việt - TrungHà Nội Mới
60 năm hữu nghị Việt-Trung qua 200 bức ảnhVietNamNet
Triển lãm ảnh "60 năm quan hệ hữu nghị Việt-Trung"An ninh thủ đô
Sài gòn Giải Phóng -Đài Tiếng Nói Việt Nam
Việt Nam nhận được hệ số đánh giá tín nhiệm tốt
“Chưa thấy rõ một giai tầng trung lưu ở Việt Nam”.
Thật thích thú và cũng khá gay go khi được đặt vấn đề “giai tầng trung lưu” ngay tại Việt Nam. Thích thú, vì ngay sau thời gian đầu làm việc tại Việt Nam, tôi đã luôn tìm và mong ước được nghe và thấy đề tài này. Rất gay go vì dường như đây vẫn còn là đề tài “nhạy cảm”, chưa được phân định rõ ràng và được đồng thuận rộng rãi, không chỉ ở phần khái niệm mà còn có những rối bời ở phần đời sống thực tế, cụ thể hiện nay. Vì vậy, thiết nghĩ phải có một sự đồng thuận chung và rộng về “giai tầng trung lưu” đề cập ở đây.
Để đơn giản vấn đề, đề nghị chúng ta tạm đồng thuận rằng “giai tầng trung lưu” trong khái niệm phân tầng xã hội gồm hai nhóm người: nhóm trung lưu chuyên nghiệp và chuyên môn, và nhóm trung lưu giàu có tài sản.
Nhóm thứ nhất là nhóm có trình độ học vấn (trường lớp, hoặc tự học) chuyên môn cấp đại học và sau đại học, có thu nhập khá cao và ổn định từ công việc chuyên môn, đồng thời nhu cầu văn hoá có nhiều tương đồng và đồng đều về chất lượng.
Về nhóm thứ hai, người thuộc nhóm này không nhất thiết có trình độ học vấn đại học nhưng có thu nhập cao và rất cao, có nhiều nhu cầu về đời sống vật chất nhưng khác nhau về chất lượng, riêng nhu cầu về đời sống văn hoá thường ít tương đồng.
Giữa hai nhóm này có những vùng giao thoa, nhưng hiểu theo tinh thần của vấn đề đặt ra, chúng ta sẽ quan tâm và đề cập về nhóm thứ nhất nhiều hơn nhóm thứ hai. Không biết là tôi có khó tính quá hoặc chủ quan quá với vấn đề này không? Mặc dù tự nhận là người tích cực nhưng tôi vẫn chưa thấy rõ ràng một “giai tầng trung lưu” có ý nghĩa về lượng và chất trong xã hội Việt Nam.
Có điều kiện làm việc với các nhà doanh nghiệp trẻ, cũng như những nhà quản lý, điều hành bộ máy kinh tế, ngân hàng… anh nghĩ có vướng mắc gì không để từ họ, bắc nhịp cầu hình thành một giai tầng trung lưu?
Vâng, có và còn nhiều vướng mắc lắm. Nói một cách khác, vướng mắc cũng là nhầm lẫn và tôi nhận thấy có ít nhất hai nhầm lẫn thông thường nhưng rất tai hại.
Thứ nhất, đó là ở ngay từ “trung lưu”. Tại Nga, Trung Quốc, và gần đây tại Việt Nam, chúng ta thường nghe thấy những mẩu chuyện sôi nổi và đình đám về các “đại gia” (thượng lưu), và chừng mực nào đó xã hội cho rằng cách sống và đời sống các “đại gia” cũng là tiền đề của đời sống và cách sống của giới “trung lưu”. Vướng mắc này rất dễ gây phản cảm đối với những giai tầng khác trong một xã hội đang còn đầy dẫy cảnh đời nghèo khó như xã hội Việt Nam. Nhưng tôi nghĩ vướng mắc này sẽ không khó lắm để vượt qua và cũng không quá lâu.
| Trong những xã hội mở, với nền kinh tế thị trường đã được định hướng, “giai tầng trung lưu” có những đóng góp rất tích cực trong sự hình thành những mặt bằng văn hoá hiện đại chung của thế giới, đồng thời họ cũng tích cực củng cố những nét văn hoá truyền thống riêng trong xã hội của họ |
Kế tiếp là những câu chuyện về văn hoá – tính cách và hành vi văn hoá. Đã khá lâu và hiện nay, vẫn còn có sự nhầm lẫn rất tai hại giữa “học vấn” và “văn hoá”. Có thể chính nhầm lẫn này đã khiến cho sự hình thành và quá trình phát triển “giai tầng trung lưu” tại Việt Nam bị khập khễnh và trì trệ nhiều hơn dự tưởng của tôi. Rồi còn câu chuyện học hàm học vị của hệ thống giáo dục hiện nay; chuyện những người có học vấn thật bị, hoặc chọn đứng vào chỗ văn hoá giả tạo, còn những người học vấn giả lại được hoặc chọn đứng vào chỗ văn hoá thật. Từ khập khễnh đó, có thể cảm nhận được nỗi khó và nỗi khổ của vấn đề văn hoá trong “giai tầng trung lưu” tại Việt Nam.
Hai vướng mắc và nhầm lẫn này cũng chính là hai “trái táo cấm” – “hai nhu cầu” được hệ thống hoá và gần như mặc nhiên đối với một bộ phận cụ thể nào đó trong xã hội hiện nay. Sự mặc nhiên đó rất hấp dẫn cho tính dục vọng và cũng là hai nhịp cầu bị gãy đổ làm ngăn trở việc hình thành “giai tầng trung lưu” có ý nghĩa thật sự trong xã hội Việt Nam.
Ở nhiều nước, giai tầng trung lưu khá gắn kết với các ngành như giáo dục, văn hoá, nghệ thuật, tư tưởng, tâm linh… và trở thành mạnh thường quân, thành nơi kích hoạt để các ngành này phát triển. Anh nghĩ điều này có áp dụng được vào Việt Nam?
Vâng, thường là như vậy, họ cũng đóng vai trò kích hoạt rất thiết yếu cho những địa chỉ hoặc những tác phẩm văn hoá nghệ thuật cụ thể nào đó được tồn tại và đưa ra với thế giới bên ngoài. Như đã đề cập, theo tôi đó chính là những tính cách và hành vi văn hoá có nét tương đồng và khá đồng đều trong đời sống.
Một tầng lớp trung lưu như vậy trong xã hội Việt Nam hiện đại là rất cần thiết cho quá trình phát triển một nền kinh tế và cấu trúc xã hội bền vững – một xã hội và nền kinh tế có hàm lượng tri thức cao, cả về chất và lượng. Chính xác hơn, đó là sự việc ắt có và đủ, để đời sống, cuộc sống kinh tế và xã hội có thêm những cải cách đột phá, tích cực, rộng lớn và dài hạn hơn đối với lãnh vực giáo dục, văn hoá, nghệ thuật, tư tưởng và tâm linh mà anh đang đề cập.
Có thể xác định rằng trong những xã hội mở, với nền kinh tế thị trường đã được định hướng, “giai tầng trung lưu” có những đóng góp rất tích cực trong sự hình thành những mặt bằng văn hoá hiện đại chung của thế giới, đồng thời họ cũng tích cực củng cố những nét văn hoá truyền thống riêng trong xã hội của họ. Đây đó trong xã hội Việt Nam, những năm gần đây cũng bắt đầu có những chuyển động với ý nghĩa này nhưng vẫn còn rời rạc và còn có vẻ gượng ép, có nơi trở thành khoa trương văn hoá, phi văn hoá, phi nghệ thuật, tạo ra sự phản cảm không đáng có.
Theo tôi, việc “giai tầng trung lưu” tại Việt Nam có áp dụng vai trò kích hoạt tích cực hay không chưa phải là vấn đề đáng quan tâm trong thời điểm hiện nay. Vấn đề cốt lõi chính là làm thế nào để xã hội giảm nhanh và tránh xa được hai cặp nhầm lẫn mà tôi đã đề cập: “đại gia – trung lưu” và “học vấn – văn hoá”.
Những vướng mắc của việc này dưới góc độ kinh tế là gì?
Xã hội chúng ta có hai câu nói có thể giúp tôi giải thích và trả lời rất gọn đối với câu hỏi này: “Có thực mới vực được đạo”, và “Bần cùng sinh đạo tặc”. Vâng, kinh tế là vướng mắc lớn và phải vượt qua, không thể khác được.
Nếu chúng ta cho rằng khuynh hướng chung của con người xã hội là tìm đến với “đạo”, dần rời xa “đạo tặc”, thì đời sống kinh tế phong phú là một trong vài ngưỡng cửa cần thiết phải đi đến và vượt qua. “Giai tầng trung lưu” là giai tầng có nhiều khả năng và tiềm năng để ở trong hoặc rất gần với “đạo”, và ở bên ngoài hoặc tách xa “đạo tặc”. “Giai tầng trung lưu” càng nhiều và càng rộng thì sẽ là lực hút kéo những giai tầng khác đến với cách sống và đời sống “đạo”, chứ không phải từ những giai tầng khác và nhất là giới thượng lưu.
Kinh tế cá nhân, kinh tế gia đình, kinh tế tổ chức, kinh tế tỉnh thành, kinh tế khu vực, kinh tế quốc gia... tất cả đời sống kinh tế đó đều có sự ràng buộc và tương quan lẫn nhau trong vấn đề hình thành “giai tầng trung lưu” có ý nghĩa tích cực cho xã hội Việt Nam hiện đại. Vì vậy, ý nghĩa tích cực này sẽ không hoặc rất khó thể hiện được nếu “giai tầng trung lưu” vẫn còn là đề tài “nhạy cảm” trong các chính sách vĩ mô.
| Nhà tài chính Lê Trọng Nhi sinh ra, lớn lên và học xong trung học tại Đà Nẵng. Rời Việt Nam trước 1975, theo học ngành kinh tế và quản trị tài chính tại hai đại học của Mỹ. |
Cũng xin nói thêm, Việt Nam với một xã hội vừa mới hé mở và một nền kinh tế thị trường còn định hướng, việc hình thành và định hình một “giai tầng trung lưu” có ý nghĩa tích cực cho xã hội hiện đại sẽ là một quá trình lâu dài, vì trong đời sống kinh tế xã hội Việt Nam không có khái niệm “giai tầng trung lưu” trong một thời gian khá lâu. Đây là một thực tế. Vì vậy, khó có thể “đi tắt đón đầu” trong tiến trình này, mà phải là một quá trình phát triển – thay đổi cộng hưởng của kinh tế và xã hội.
Theo anh, kinh tế có nên hiểu và hành động như một lĩnh vực bó hẹp về ngành nghề chuyên biệt, hay nên tư duy theo nghĩa “kinh bang tế thế” (bởi nhà kinh tế là người quyết định nhiều đến của cải, vận mệnh của cộng đồng)?
Tôi có những người bạn đồng nghiệp tư duy theo một trong hai hướng, và cũng có vài người đồng nghiệp tư duy cả hai hướng. Suy cho cùng thì cũng chẳng có gì sai quấy với hai lối tư duy như vậy. Riêng tôi, đời sống kinh tế nhộn nhịp và phong phú phải là tư duy hai hướng – hai phần ba trong thế giới ngành nghề chuyên biệt và một phần ba với thế giới bên ngoài, có tí nào đó theo nghĩa “kinh bang tế thế”, “góp nhặt cho đời” mà anh đề cập. Tôi đã cố gắng phân bổ như vậy trong 25 năm qua và có lẽ sẽ cố gắng nhanh hơn nữa trong vòng năm năm kế tiếp để đến hệ số 49 cho thế giới của mình và 51 cho thế giới bên ngoài.
Cuối cùng, những dự báo của anh về kinh tế Việt Nam trong năm 2010 hay chu kỳ kinh tế 2010 – 2015?
Phần lớn công việc chuyên môn của tôi xoay quanh lĩnh vực tài chính và ngân hàng – nôm na và có vẻ ầm ĩ hơn, công việc tôi rất gần gũi với thị trường vốn trong và ngoài Việt Nam. Với nền kinh tế Việt Nam, tôi đã được trải nghiệm lần khủng hoảng tài chính Á châu năm 1997 – 1998 và lần khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008 – 2009, cho nên tôi nghĩ rằng mình đã có thêm dữ liệu và chất liệu “tự biết” trong dự báo 2010 – 2015 cho công việc của mình. Năm 2010 sẽ là năm quyết định của ngân hàng Nhà nước. Chu kỳ 2010 – 2015 sẽ là chu kỳ quyết định sức bền bỉ của nền kinh tế.
Tại sao 2010 là năm của ngân hàng Nhà nước? Giữa năm 2008 và suốt năm 2009 vai trò ngân hàng Nhà nước đã được nới lỏng một phần trong việc điều hành chính sách tiền tệ và đã có những cái được và vài cái chưa được, thậm chí không được. Chưa bao giờ ngân hàng Nhà nước phải liên tục tung ra nhiều quyết định về chính sách tiền tệ quan trọng như vậy. Năm 2010, chính sách tiền tệ vẫn sẽ đóng vai trò tiên phong cho các kế hoạch ổn định và phát triển kinh tế thời hậu khủng hoảng; vì vậy ngân hàng Nhà nước sẽ là nơi nóng nhất và họ phải chứng tỏ khả năng vượt trội về điều hành chuyên môn của mình.
Tại sao 2010 – 2015 sẽ là chu kỳ quyết định sức bền bỉ của nền kinh tế? Sau thời điểm khủng hoảng tài chính Á châu 1997 – 1998, mặc dù không bị ảnh hưởng trực tiếp và chưa có thị trường chứng khoán, nhưng phải mất hơn ba năm nền kinh tế mới lấy lại sức trong khi các nền kinh tế bị ảnh hưởng trực tiếp chỉ cần một đến hai năm đã bắt nhịp lại với thế giới. Lần khủng hoảng kinh tế toàn cầu 2008 – 2009 này đã có những tổn thương khá lớn về xuất khẩu, lạm phát trên 20%, dự trữ ngoại tệ hao hụt đáng kể. Vì vậy trong chu kỳ 2010 – 2015 cần có những chính sách và quyết định táo bạo hơn để tránh những lối mòn trì trệ trước đây, hầu nhanh chóng thoát khỏi những cơn bệnh từ cuộc khủng hoảng và nhất là chứng lạm phát. Một chu kỳ phát triển mệt mỏi nhưng tích cực và tạo thêm của cải.
Xin cảm ơn anh. Chúc anh và gia đình năm mới an khang, thịnh vượng.
Các bị cáo vụ Đề án 112 đồng loạt phản cung
Exciting prospects in Vietnam
Lao động Việt Nam sang Hàn Quốc làm việc vẫn dẫn đầu
(VnMedia) - Do khủng hoảng kinh tế, số lao động Việt Nam sang Hàn Quốc làm việc năm 2009 giảm hơn 60% so với năm 2008, nhưng Việt Nam vẫn dẫn đầu về số lượng lao động nhập cảnh Hàn Quốc trong số 15 quốc gia tham gia chương trình cấp phép cho lao động nước ngoài làm việc ở Hàn Quốc (EPS).
(16/1/2010)
VN muốn vay một tỷ US qua trái phiếu quốc tế--- BBC
Trung Quốc xem nhẹ - Mỹ quan ngại vấn đề Google
Chu Quang
Đầu đuôi câu chuyện
Khi Google bắt đầu mở cơ sở ở Trung Quốc vào năm 2005 và đặt máy chủ tại đây, công ty đã chấp nhận cho chính phủ kiểm duyệt một số kết quả dữ liệu tìm kiếm. Ví dụ như khi người Trung Quốc vô Google tìm từ khóa “Thiên An Môn”, họ sẽ không thấy những bài nói về những đợt đàn áp đẫm máu trong sự kiện này. Một hình thức “tự kiểm duyệt”.
Mặc dù chấp nhận một số hình thức “tự kiểm duyệt”, Google và chính phủ Trung Quốc từ đó đến nay vẫn tiếp tục tranh cãi về nội dung kiểm duyệt, có những thông tin chính quyền muốn chận thì công ty không muốn chận.
Trong những tháng gần đây, hầu như tuần nào Google cũng bị cán bộ mạng Trung Quốc đòi bỏ cái này, cắt cái kia, hai bên nhiều lúc to tiếng.
Hôm thứ Ba, Google dọa sẽ ngưng làm ăn tại Trung Quốc. Lời lẽ theo kiểu ngoại giao là “công ty sẽ thay đổi triệt để cung cách làm ăn tại Trung Quốc”. Nếu nói thẳng “chúng tôi hết chịu đựng nổi các bạn”, một sự thay đổi lập trường 180 độ của Google, muốn Trung Quốc phải để cho thông tin được lưu thông hoàn toàn tự do.
Google lập luận
Google nói rằng họ có bằng chứng cho thấy có những tin tặc đã truy cập email của những nhà hoạt động nhân quyền nào có tài khoản @gmail.com.
Tài khoản Gmail bị xâm nhập gồm các người bất đồng chính kiến Trung Quốc, các chuyên viên Mỹ về Trung Quốc thường hay trao đổi email với các giới chức chính phủ Mỹ.
Một câu hỏi được đặt ra, hệ thống của Google đã bị xâm phạm đến mức nào? Công ty cho biết, dựa trên kết quả điều tra, công ty không tin rằng cuộc xâm nhập của tin tặc đã thành công. Dường như chỉ có hai ba tài khoản gmail bị xâm nhập, nhưng kẻ xâm nhập chỉ lấy được một số thông tin không quan trọng, chứ không lấy được nội dung các email.
Google còn tiết lộ qua cuộc điều tra của họ, họ còn thấy có ít nhất 33 công ty của Mỹ bị tin tặc tấn công trong đó có các thương hiệu nổi tiếng như Adobe Systems, Northrop Grumman và Juniper Networks.
Các chuyên viên của Google nói rằng họ không nghĩ một chủ thể cá nhân hoặc phi chính phủ có thể tiến hành một cuộc xâm phạm rộng lớn và có tổ chức tốt như thế. Nhưng họ cũng thừa nhận có làm gì đi nữa cũng khó tìm được bằng chứng buộc tội thủ phạm.
Cái khó của cuộc chiến tranh trên mạng (cyberwar) là không giống như chiến tranh quy ước, rất khó để xác định ai là thủ phạm.
Phản ứng từ Trung Quốc
Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng họ sẽ không làm theo lời yêu cầu của Google là công khai tuyên bố sẽ không “tự kiểm duyệt” những lần tìm kiếm dữ liệu trên Google.cn, địa chỉ tìm kiếm của công ty Mỹ tại Trung Quốc.
Ngôn từ ngoại giao quen thuộc của bà Khương Du, người phát ngôn của bộ này: “Trung Quốc hoan nghênh các công ty Internet của nước ngoài đến hoạt động tại Trung Quốc, miễn là họ tuân thủ luật pháp Trung Quốc”.
Khoảng 80 triệu người trong số 300 triệu người Trung Quốc sử dụng Internet đang chơi với công cụ tìm kiếm của Google. Có người cho rằng động thái của Google mang ý nghĩa giữ sĩ diện của con buôn, hơn là đeo đuổi nguyên tắc. Họ nói rằng nếu thị phần của Google tại Trung Quốc là 70%, thay vì 30% như hiện nay thì có lẽ công ty sẽ không bái bai Trung Quốc.
Một blogger Trung Quốc viết: “Nếu Google không còn muốn lo lắng gì nữa thì họ cứ cắt giây cáp quang dưới lòng biển đi”.
Một blogger khác viết: “Vụ này không phải là Google rút lui khỏi Trung Quốc mà là Trung Quốc rút lui khỏi thế giới”.
Nhiều người Trung Quốc lo ngại nếu không có Google họ sẽ khó tiếp cận các thông tin có tính cách kỹ thuật.
Một khách hàng Trung Quốc khuyên Google không nên ngưng hoạt động ở Trung Quốc mà nên dùng các áp lực của WTO hoặc chính phủ Hoa Kỳ.
Một nhóm nhỏ người Trung Quốc trong tuần qua đã tụ tập trước trụ sở của Google, để lại hoa, đèn cầy, và những tờ giấy có ghi những lời ủng hộ công ty của Mỹ. Một phụ nữ trong nhóm này nói với tờ New York Times: “Chính phủ nên cho người dân quyền được xem những gì mà họ muốn xem trên Internet. Chính phủ không thể nói dối nhân dân mãi mãi”.
Bang giao hai nước
Cuộc tranh chấp giữa một công ty Mỹ và chính phủ Trung Quốc còn ảnh hưởng đến quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton cũng yêu cầu Trung Quốc giải thích vụ này. Bà nói: “Trong một xã hội và một nền kinh tế hiện đại, cần phải để cho mọi người có thể làm việc trên Internet một cách yên tâm và tin tưởng”.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ sắp sửa đọc một bài diễn văn quan trong về quyền tự do trên Internet vào ngày 21 tháng này. Tuần trước, bà đã có một bữa ăn tối, vừa ăn vừa làm việc với lãnh đạo các công ty Internet lớn nhất của Mỹ, trong đó có Eric Schmidt ,Tổng Giám đốc của Google.
Ông Triệu Kim, chủ nhân của trang web anti-CNN.com và một người lâu nay vẫn ủng hộ Trung Quốc trong vấn đề Tân Cương và Tây Tạng cho rằng chính bà Ngoại trưởng Clinton đã gây sức ép để Google tuyên bố rút lui. Ông Triệu Kim nói bà Clinton làm như thế để làm nổi bật bài diễn văn sắp tới của bà. Ông còn nói nếu Google bỏ thì các công ty truy tầm dữ liệu của Trung Quốc sẽ nhảy vào thế chỗ chứ đâu có gì mà phải lo.
Vì Google tiết lộ các tin tặc của Trung Quốc còn nhắm đến mã nguồn của các công ty cung cấp sản phẩm và dịch vụ quốc phòng cho chính phủ Mỹ, cho nên có thể coi như vụ này vừa xâm phạm các thông tin bảo mật của quốc gia, vừa vi phạm tài sản trí tuệ của Mỹ.
James A. Lewis, chuyên viên an ninh mạng và an ninh quốc gia của Mỹ nói: “Ðây là một chương trình gián điệp to lớn nhằm có được các thông tin công nghệ cao và thông tin nhạy cảm chính trị. Thông tin công nghệ cao là để kích cầu kinh tế Trung Quốc và thông tin nhạy cảm chính trị là để duy trì dự tồn tại của chế độ”.
Lâu nay, Trung Quốc vẫn bị nghi là thủ phạm tấn công các dàn máy tính của Hoa Kỳ và một số nước vì họ nuôi một đạo quân tin tặc rất đông. Các vụ tấn công này xảy ra từ cuối thập niên 1990 chứ không phải mới đây. Các nơi của Hoa Kỳ bị tấn công là bộ Quốc phòng, bộ Ngoại giao, bộ Thương mại, NASA, và trang web của những người ủng hộ độc lập cho Tây Tạng.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ có một ngân khoản riêng để giúp các công ty chống lại tường lửa do Trung Quốc và các quốc gia khác lập ra, Tổ chức Pháp Luân Công bị Trung Quốc cấm hoạt động đã nạp đơn để nhận ngân khoản đó nhưng chưa được giải ngân. Một giới chức của bộ Ngoại giao Mỹ nói: “Nếu bộ đưa tiền cho Pháp Luân Công, có lẽ phía Trung Quốc sẽ nổi điên lên”.
Người dân Mỹ nghĩ gì?
Thái độ của Google công khai hóa chuyện mình bị tấn công và cương quyết chống lại sức ép kiểm duyệt của Trung Quốc đã nhận được nhưng lời tán thưởng của những người bênh vực quyền riêng tư bất khả xâm phạm.
Bà Leslie Harris, Giám đốc Trung tâm Dân chủ và Công nghệ nói: “Không một công ty nào bị ép buộc phải hoạt động dưới lời đe dọa của chính phủ, nếu lời đe dọa đó đụng đến những giá trị cốt lõi của công ty và sự an toàn của những người sử dụng dịch vụ của công ty.”
Dư luận Mỹ còn có ý kiến cho rằng Google sẽ gây ảnh hưởng nhiều hơn nếu tiếp hoạt động tại Trung Quốc.
Ông James McGregor, luật sư của công ty Apco Worldwide đang hoạt động tại Trung Quốc nói: “Trường hợp của Google là một ví dụ có tính cách quá đáng, nhưng hành động của Google phù hợp với tâm tư của nhiều công ty nước ngoài đang làm ăn tại Trung Quốc, họ cho rằng làm ăn tại đó ngày càng khó khăn hơn, dù nước này ngày càng giàu hơn và mạnh hơn.”
Linh tinh bên lề
Giả sử Google thực sự rút khỏi Trung Quốc, nhiều công ty khác sẽ thế chỗ gồm cả những công ty mới lập ra của Trung Quốc (Baidu, Sina); lẫn các công ty Mỹ đối thủ, như Apple hoặc Microsoft (có công cụ tìm kiếm Bing đang cạnh tranh với Google).
Nhiều tờ báo Mỹ hôm thứ Năm đặt câu hỏi. Vì hiện nay, ngoài dịch vụ tìm kiếm dữ liệu, Google cũng sắp sửa bán ra thị trường loại điện thoại di động thông minh Smartphone, dựa trên một nền mới, Android, để cạnh tranh với iPhone của Apple. Vì thế, nếu Google rút khỏi Trung Quốc, liệu loại điện thoại di động mới này có gặp khó khăn khi bán ra tại Trung Quốc hay không? Một người trong ban lãnh đạo Google nói rằng thị trường Smartphone tại Trung Quốc chưa đáng bận tâm, vì ngay cả iPhone đến giờ này chỉ mới bán được độ nửa triệu máy.
Nếu trang mạng của Google tại Trung Quốc đóng cửa, người Trung Quốc vẫn có thể truy cập trang mạng của công ty này tại Hoa Kỳ nhưng thời gian chờ đợi kết quả rất lâu, và có nhiều thông tin không truy cập được vì bị chận.
Các tin tặc, theo lời các chuyên viên, thường theo cách đánh lừa mà từ trong nghề gọi là “phishing”: người nhận email thấy người gửi là một người quen, không nghi ngại gì cả, mở tập tin đính kèm mà không biết đó là một phần mềm “đang nằm ngủ”, chỉ chờ có ai mở ra là bắt đầu quậy. Phần mềm đó được điều khiển từ xa, giúp tin tặc truy cập email của nạn nhân, dùng sổ địa chỉ của nạn nhân đi tấn công các người khác, thậm chí còn bật Web cam hoặc micro của nạn nhân để thu lại những gì đang xảy ra trong căn phòng. Trong nhiều trường hợp, nạn nhân không hề hay biết.
Tường lửa của Trung Quốc được đặt tên là Vạn Lý Hỏa Trường Thành, một cách chọc quê Vạn Lý Trường Thành. Nó có những bộ lọc tinh vi để loại bỏ những từ hoặc cụm từ nhạy cảm, theo dõi các diễn đàn, chat-room đang bàn tán những gì. Nhưng các cao thủ nói rằng muốn qua mặt các tường lửa này cũng dễ thôi, bằng cách dùng những địa chỉ điền thế, proxy; hoặc địa chỉ tàng hình được lập riêng, virtual private network (VPN). ■
Nguồn: PC World, Washington Post, New York Times, VOA
Liệu Trung Quốc có thống trị thế giới?
Dani Rodrik
CAMBRIDGE – Ba mươi năm trước, Trung Quốc có một dấu chân bé xíu trong nền kinh tế toàn cầu và chút ít ảnh hưởng bên ngoài biên giới của mình, cứu được một vài nước mà nó có những mối quan hệ chính trị và quân sự gần gũi. Ngày nay, đất nước này là một cường quốc kinh tế đáng chú ý: là phân xưởng sản xuất của thế giới, nhà tài phiệt hàng đầu, một nhà đầu tư chính trên khắp toàn cầu từ châu Phi cho tới Mỹ La tinh, và đang trở thành một nguồn nghiên cứu và phát triển.
Chính phủ Trung Quốc ngồi trên đỉnh một mức đáng kinh ngạc lượng dự trữ ngoại tệ – hơn 2 ngàn tỉ đô la. Không có một doanh nhân đơn lẻ nào ở bất cứ đâu trên thế giới mà lại không cảm thấy ảnh hưởng của Trung Quốc, nếu không phải là một nhà cung cấp hàng giá rẻ, thì cũng có tác động đe dọa hơn, như là một đối thủ cạnh tranh ghê gớm.
Trung Quốc vẫn là một quốc gia nghèo. Mặc dù thu nhập bình quân của nước này đã tăng lên rất nhanh trong mấy thập niên gần đây, họ vẫn đứng ở mức khoảng giữa một phần bảy và một phần tám so với Hoa Kỳ – thấp hơn Thổ Nhĩ Kỳ hay Colombia và không cao hơn nhiều El Salvador và Ai Cập. Tuy nhiên, kinh tế Trung Quốc được dự đoán sẽ vượt qua Hoa Kỳ về quy mô vào thời điểm nào đó trong hai thập niên tới.
Trong khi đó thì Hoa Kỳ, sức mạnh được cường điệu về kinh tế duy nhất của thế giới cho tới lúc này, vẫn là một gã khổng lồ đã bị teo lại. Nó phải chịu bị hạ nhục bởi những sai lầm trong chính sách đối ngoại của mình và một cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng. Sự tín nhiệm của đối với nước này sau cuộc xâm chiếm tàn khốc Iraq luôn ở một mức thấp, dù cho có sự đồng cảm trên toàn cầu đối với Tổng thống Barack Obama, và mô hình kinh tế của nó đang bị đổ vỡ. Đồng đô la từng là bá chủ bị lung lay trước nỗi sung sướng của Trung Quốc và các quốc gia giàu dầu lửa.
Tất cả những điều này làm dấy lên câu hỏi rằng liệu Trung Quốc rốt cục sẽ thay thế Hoa Kỳ trong vai trò bá chủ thế giới, kẻ thiết lập và bắt thi hành luật lệ kinh tế toàn cầu hay không. Trong một cuốn sách hấp dẫn mới xuất bản, được đặt tựa đề mang tính khám phá là Khi Trung Quốc Thống trị Thế giới, học giả và cũng là nhà báo người Anh Martin Jacques tuyên bố rõ ràng: nếu như bạn nghĩ là Trung Quốc sẽ hòa nhập một cách nhẹ nhàng vào trong một hệ thống thế giới tự do, tư bản chủ nghĩa, và dân chủ, thì bạn sẽ có một ngạc nhiên lớn. Trung Quốc không chỉ là một siêu cường kinh tế kế tiếp, mà nó sẽ còn xây dựng nên thứ trật tự kinh tế thế giới trông khác hẳn với những gì mà chúng ta đã có dưới sự lãnh đạo của Mỹ.
Những người Mỹ và người Âu châu vô tình cho rằng Trung Quốc sẽ trở nên giống với họ hơn khi nền kinh tế của nước này phát triển và dân chúng nước này trở nên giàu có hơn. Đó là một ảo tưởng, Jacques đánh giá. Người Trung Quốc và chính quyền của họ trung thành với một quan niệm khác về xã hội và chính sách: dựa vào cộng đồng hơn là chủ nghĩa cá nhân, tập trung quyền lực vào nhà nước hơn là tự do, độc đoán hơn là dân chủ. Trung Quốc có 2.000 năm lịch sử như là một nền văn minh khác biệt để dựa vào đó nó hình thành nên sức mạnh. Sẽ không đơn giản để hòa trộn đất nước này theo những giá trị và thể chế phương Tây. 
Một trật tự thế giới tập trung vào Trung Quốc sẽ mang lại những giá trị Trung Quốc hơn là giá trị phương Tây, Jacques biện luận. Bắc Kinh sẽ làm lu mờ New York, đồng nhân dân tệ sẽ thay thế đồng đô la, tiếng Quan thoại sẽ tiếp quản vị trí của tiếng Anh, và trẻ em ở trường trên khắp thế giới sẽ học về những chuyến thám hiểm của Trịnh Hòa dọc theo bờ biển phía Đông châu Phi hơn là về Vasco de Gama hay Christopher Columbus.
Sẽ có hoạt động rao giảng phúc âm [ý nói lối tuyên truyền chính trị-BS] cho các thị trường và nền dân chủ. Trung Quốc phần nào sẽ có khả năng can thiệp vào những công việc nội bộ của các quốc gia có chủ quyền. Song ngược lại, nó sẽ đòi hỏi các quốc gia nhỏ hơn, yếu hơn công nhận dứt khoát địa vị đứng đầu của Trung Quốc (y như trong những chế độ chư hầu xưa).
Tuy nhiên, trước khi bất cứ điều gì trong đó xảy ra, Trung Quốc sẽ phải tiếp tục mức tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và duy trì sự gắn kết xã hội và đơn nhất về chính trị của mình. Chẳng có điều gì trong này được đảm bảo. Bên dưới cỗ máy kinh tế mạnh mẽ của Trung Quốc tồn tại những mối căng thẳng, những bất bình đẳng, và chia rẽ sâu sắc có thể làm trật bánh hoàn toàn bước phát triển êm dịu đi tới quyền bá chủ toàn cầu. Suốt chiều dài lịch sử nước này, những tác động đòi ly khai thường đẩy đất nước vào cảnh hỗn loạn và tan rã.
Sự ổn định của Trung Quốc xoay chuyển một cách nặng nề quanh tài năng của chính phủ để chuyển những lợi ích kinh tế đều đặn tới đa số rất đông đảo dân chúng. Trung Quốc là nước duy nhất trên thế giới mà bất cứ mức tăng trưởng giữa các năm chưa tới 8% thì đều được tin chắc là nguy hiểm vì nó có thể sẽ gây nên rối loạn xã hội. Hầu hết phần còn lại của thế giới chỉ có nằm mơ với mức tăng trưởng đó, điều chứng tỏ rất nhiều về tính mong manh nằm bên dưới chế độ của Trung Quốc.
Bản chất độc tài của chế độ chính trị nằm trong tâm điểm của tính mong manh này. Nó thừa nhận sự đàn áp là duy nhất khi chính phủ phải đối mặt với những hành động phản kháng và lực lượng đối lập nằm bên ngoài các kênh đã được thiết lập sẵn.
Tình trạng bất an là ở chỗ sẽ ngày càng khó khăn hơn cho Trung Quốc trong việc duy trì lối tăng trưởng mà nước này đã trải qua trong những năm gần đây. Mức tăng trưởng của Trung Quốc hiện cậy nhờ vào một đồng tiền được đánh giá thấp giá trị và một mức thặng dư thương mại to lớn. Tình trạng này là không thể chịu đựng được, và sớm muộn gì nó cũng sẽ xô đẩy tới một cuộc đối đầu nguy hiểm với Hoa Kỳ (và cả Âu châu). Không có những phương cách dễ dàng để thoát khỏi thế tiến thoái lưỡng nan này. Trung Quốc có khả năng sẽ phải dàn xếp cho mức tăng trưởng thấp hơn.
Nếu như Trung Quốc vượt qua được những chướng ngại đó và dần dần trở thành sức mạnh kinh tế nổi trội trên thế giới, thì toàn cầu này quả thực sẽ chấp nhận những nét đặc trưng Trung Quốc. Dân chủ và nhân quyền khi đó có khả năng sẽ mất đi cái vẻ đẹp lộng lẫy của chúng như là những quy chuẩn trên toàn cầu. Đó là những tin tức xấu.
Những tin tốt là một trật tự toàn cầu của Trung Quốc sẽ phô bày sự tôn trọng nhiều hơn đối với chủ quyền quốc gia khác và nhiều khoan dung hơn đối với tính đa dạng trong đất nước họ. Ở đó sẽ có căn phòng lớn hơn giành cho cuộc thử nghiệm với những hình mẫu kinh tế khác nhau.
