Đại sứ Trung Quốc và cách ứng xử "xuất phát từ đại cục"
Khi đọc những câu trả lời của Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Trung Quốc tại Việt Nam Tôn Quốc Tường trong buổi họp báo ngày 6/1 tại Hà Nội trên VietNamNet khiến tôi không thể không suy ngẫm.
Trong bài viết này, chỉ xin bình luận về lời khuyên của ông, rằng "Không nên đưa tin những việc xấu như thế này. Phóng viên Việt Nam kiểm tra lại, báo chí Trung Quốc ít đưa tin về tranh chấp trên biển, tranh chấp về nghề cá và chúng tôi luôn xuất phát từ đại cục, tuy rằng chúng tôi có lý nhưng chúng tôi thấy cũng không nên đưa tin."
"Những việc xấu như thế này" mà ông Tôn Quốc Tường nhắc đến là những vụ việc gây xôn xao gần đây, khi những ngư dân Việt Nam lên tiếng về cách đối xử thiếu nhân đạo và trái luật pháp quốc tế của đội kiểm ngư, tuần tra trên biển của phía Trung Quốc.
Xin thưa với ông Đại sứ rằng, vì tôn trọng cách ứng xử "xuất phát từ đại cục" mà báo chí Việt Nam, và cả nhân dân Việt Nam đã thôi không nhắc đến những chuyện buồn trong mối quan hệ giữa hai nước trong vài thập niên cuối thế kỷ XX.
Diễn biến cuộc chiến nơi biên giới Việt Trung năm 1979 chỉ được nhắc đến vài dòng trong sách Lịch sử.
Trận hải chiến không cân sức trên biển chục năm sau trên bãi Gạc Ma - nơi những người lính hải quân nhân dân Việt Nam nắm tay nhau chiến đấu đến hơi thở cuối cùng - cũng chỉ gần đây mới được hé lộ đôi điều.
Người dân Việt Nam vốn yêu chuộng hoà bình, biết khi nào nên cầm súng chiến đấu, khi nào nên bắt tay làm hoà, lẽ nào không thấm nhuần cách ứng xử lấy đại cục làm trọng ấy sao?
Có lẽ, lời nhắc nhở đó, ông nên dành cho các trang mạng Trung Quốc đang hằng ngày viết bài nói xấu Việt Nam, thậm chí đăng tải cả kế hoạch đánh chiếm Việt Nam "vừa là đồng chí, vừa là anh em" như ông nói, trong 31 ngày...
Gác tranh chấp thế nào?
Quay trở lại thời điểm hiện nay - thời điểm mà ông Tôn cho rằng chưa chín muồi để giải quyết vấn đề biển Đông, mà hãy nên gác lại để hợp tác cùng phát triển. "Hợp tác cùng phát triển" không chỉ Nhà nước hai bên mong muốn, mà cũng là nguyện vọng của nhân dân Việt Nam.
Việt Nam đã bao nhiêu lần tuyên bố mong muốn làm bạn với phần còn lại của thế giới, giữ mối quan hệ hữu nghị với các nước khác.
Với Trung Quốc, Việt Nam luôn coi trọng sự hữu hảo giữa hai nước "sơn thuỷ tương thông, tư tưởng tương đồng, vận mệnh tương liên", do đó chưa bao giờ Việt Nam lại không ứng xử "xuất phát từ đại cục".
Nhưng liệu ứng xử "xuất phát từ đại cục" có đồng nghĩa với việc gác lại vấn đề tranh chấp này không? Nếu gác lại sự tranh chấp bằng vũ lực, quân sự; gác lại sự va chạm không đáng có giữa hải quân Trung Quốc với những ngư dân Việt Nam thì thật đáng hoan nghênh. Song nếu gác lại những biện pháp giải quyết tranh bằng con đường đàm phán song phương và đa phương, bằng những luận giải pháp lý khoa học và lịch sử về chủ quyền của các quốc gia có liên quan trên biển Đông thì có nên không?
Trong khi mối quan hệ giữa Việt Nam - Trung Quốc, ASEAN - Trung Quốc đang phát triển rực rỡ, lẽ nào không tận dụng cơ hội này để dàn xếp vấn đề các bên cùng quan tâm! Thiết nghĩ như thế mới là ứng xử hợp tình hợp lý, lấy đại cục làm trọng!
Sự thật nào cũng chỉ có một mà thôi!
Lời khuyên của ông Đại sứ có thể diễn Nôm ra rằng "phóng viên Việt Nam nên kiểm tra lại" tính xác thực của thông tin, và học tập " báo chí Trung Quốc" trong việc " ít đưa tin về tranh chấp trên biển, tranh chấp về nghề cá" vì phía Trung Quốc " luôn xuất phát từ đại cục".
Ông Tôn còn chứng minh cho cách ứng xử "xuất phát từ đại cục" bằng cách nhận định " tuy rằng chúng tôi có lý nhưng chúng tôi thấy cũng không nên đưa tin."
Ngư dân Việt Nam đánh cá ở ngư trường Lý Sơn. Ảnh: PLTP
Tôi rất băn khoăn khi ông Tôn cho biết "một số báo chí đưa tin phía Trung Quốc đã đối xử với ngư dân Việt Nam không nhân đạo. Về vấn đề này, chúng tôi đã xác minh, kiểm tra rất nghiêm túc nhưng kết quả cho thấy đó không phải là sự thật. Ví như có lần Việt Nam đã can thiệp với Trung Quốc rằng Trung Quốc đã thu giữ những công cụ đánh bắt cá cũng như thủy sản đánh bắt của ngư dân Việt Nam. Chúng tôi xác minh thì cho thấy phía Trung Quốc chỉ đuổi tàu cá ra khỏi lãnh hải của Trung Quốc chứ không có hành vi tiếp xúc với ngư dân Việt Nam. Tôi cũng thắc mắc nếu không tiếp xúc làm sao thu giữ ngư cụ của ngư dân Việt Nam."
Không chỉ có ông Đại sứ thắc mắc rằng Trung Quốc không hề tiếp xúc với ngư dân Việt Nam thì làm sao có chuyện đánh đập, bắt giữ ngư cụ của họ mà chính tôi cũng thắc mắc nếu không có sự "tiếp xúc" ấy thì tại sao lại có những chiếc thuyền cá trở về tan hoang, những người ngư dân thâm tím mặt mày, những khoản nợ chuộc chồng khiến nhiều người vợ phải bán nhà?
Cứ cho rằng một vài trang báo không biết lấy đại cục làm trọng nên "sàm ngôn", vậy lẽ nào Bộ Ngoại giao Việt Nam lại dựa trên những chuyên "không phải là sự thật" để tuyên bố với thế giới, để trao công hàm cho ông Đại sứ đòi quyền lợi cho người dân Việt Nam?
Nếu quả thực là như vậy, lẽ nào Bộ Ngoại giao của nước chúng tôi không "xuất phát từ đại cục"?
Những người ngư dân Việt Nam được gì khi dựng chuyện? Báo chí Việt Nam được gì khi đưa tin sai sự thật? Hội nghề cá Việt Nam, Tỉnh uỷ Quảng Ngãi, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao được gì khi họ vu khống Trung Quốc? Ông có thể trả lời giúp cho tôi những câu hỏi này không?
Chắc ông Đại sứ nhớ câu "không có lửa làm sao có khói" để "tiên trách kỷ hậu trách nhân". Sự thật bao giờ cũng chỉ có một mà thôi!
Ông Đại sứ đã từng ở Hà Nội những đêm Việt Nam ăn mừng chiến thắng sau một trận bóng lớn, chắc ông thừa hiểu sự nhiệt tình của thế hệ trẻ Việt Nam trước những vấn đề lớn lao của đất nước. Vậy mà trong nhiệm kỳ của ông tại Việt Nam, sau bao nhiêu vấn đề lớn nhỏ trên Biển Đông đã xảy ra, ông có thấy cảnh tượng tương tự như vậy? Tuyệt nhiên không. Tại sao vậy? Bởi chúng tôi thấu hiểu đối thoại bao giờ cũng tốt hơn đối đầu, đại cục bao giờ cũng quan trọng hơn "tiểu cục". Do đó rất mong ông thu lại lời khuyên này, và trao nó đến những ai thực sự cần nó hơn...
Hồi kết vụ tăng thân Làng Mai ở VN
Thuyết phục, "ép" dân không được thì cưỡng chế?
- Một không khí lo lắng bao trùm lên cuộc sống của hơn 200 hộ dân Bằng A (Hoàng Liệt, Hoàng Mai - Hà Nội). Họ sắp bị mất hết đất. Những khiếu nại của họ vẫn không được giải quyết, đất thì sẽ bị cưỡng chế.
Người dân cho rằng, chính quyền quá "ưu ái" chủ đầu tư. Họp thì bị hạn chế phát biểu, ruộng đồng bị cắt nước, điện không cho sản xuất. Thuyết phục, “ép” không được thì ra quyết định hành chính xử phạt rồi cưỡng chế (?).
Không liên quan cũng bị kỷ luật
Cả cụm dân cư Bằng A đều biết đến ông Nguyễn Như Mẫn, nguyên chuyên viên chính của Vụ Công tác HSSV, Bộ GD&ĐT. Khi về hưu, ông về sống với vợ con tại cụm dân cư Bằng A. Ấy thế mà, chỉ vì ông phát biểu quan điểm không đồng tình với cách làm việc của cán bộ cơ sở, chính quyền địa phương trong khi triển khai dự án, con cái ông không đồng ý nhận tiền giao đất nên ông đã bị kỷ luật khiển trách về đảng.
 |
| Ông Nguyễn Như Mẫn rất bức xúc vì "tự nhiên" bị kỷ luật đảng vì "không hoàn thành nhiệm vụ" khi người nhà của ông không đồng ý nhận tiền đền bù. Ảnh: Duy Tuấn |
“Tôi về nghỉ hưu thấy bất bình lắm, chính quyền phường không cho dân nói, các anh tổ chức họp dân nhưng không cho dân phát biểu, câu trước câu sau các anh gạt, không tôn trọng quyền dân chủ.
Người dân chưa đồng thuận thì đã cho công binh về dò mìn trên đất của họ. Đừng bắt người nông dân thiệt thòi như thế, chuyển đổi ngành nghề cho người ta là 65.000đ, cộng lại là 317.000đ/m2, đồng tiền thì càng ngày càng mất giá”, ông Mẫn bày tỏ bức xúc..
Ngoài ông Mẫn, 10 đảng viên ở cụm dân cư Bằng A cũng bị kỷ luật vì những lý do tương tự.
Không phải đảng viên nhưng chị Lưu Thị Sơn lại được nhân dân Bằng A tín nhiệm bầu làm đại biểu HĐND khoá 2004 – 2009 của phường Hoàng Liệt. Chị là người thẳng thắn nói lên nguyện vọng của nhân dân.
Thế nhưng cũng cùng cảnh ngộ với những đảng viên bị kỷ luật, tháng 7/2009, chị Sơn bất ngờ bị miễn nhiệm chức danh đại biểu HĐND phường. Lý do được đưa ra là chị không vận động được gia đình ra lấy tiền đền bù.
 |
| Hình ảnh về buổi cưỡng chế để phục vụ cho Dự án Tây Nam hồ Linh Đàm trong sáng 5/1/2010. Những ruộng rau xanh đã bị cày xéo, một số người dân chỉ kịp thu hoạch được một ít rau đưa về. Ảnh: Duy Tuấn |
Trong khi đó, hôm qua, tôi phát biểu tại HĐND lý do gì từ cấp thành phố, quận, phường đều đứng về phía Tổng HUD, bảo vệ cho họ. Bảo vệ quyền lợi cho doanh nghiệp mà không bảo vệ quyền lợi cho người dân (?)
Các đồng chí lấy hết quyền lợi của dân. Tôi đã nói với bí thư chi bộ là cho nhân dân họp để nhân dân bầu ra người tham gia ban GPMB để cho dân chủ nhưng đồng chí nói không được, chỉ có mặt trận được bầu là đủ. Nhưng tôi cũng là thành viên mặt trận, tất cả thành viên mặt trận không ai được bầu. Ở đây chỉ có bà Vân, Trưởng ban Mặt trận và ông Tuất bí thư bầu ra 6 người tham gia GPMB. Những người này không hiểu hết thì làm sao bảo vệ được quyền lợi cho dân”.
Không nhận tiền thì sẽ bị đưa đi lao động?
Trong những câu chuyện mà chúng tôi nghe được về cái mà người dân nói là chính quyền ép họ thì có câu chuyện hơi khó tin: Anh Nguyễn Công Hạnh, sinh năm 1968, phải nhận tiền đền bù đất vì bị một công an nói rằng “nếu không nhận thì sẽ bị đưa đi lao động” (?) Điều đáng nói hơn là anh Hạnh là một người “không bình thường lắm”.
Bà Lưu Thị Trại, mẹ của anh Hạnh, vẫn chưa hết bức xúc kể với chúng tôi: “Con tôi đi bộ đội về bị tai nạn nên không bình thường lắm. 12 năm trước đây, nó bị vướng vào một vụ ăn cắp xe đạp, chỉ nộp tiền phạt rồi về. Lâu nay không vi phạm gì cả. Đợt vừa rồi có cán bộ nói rằng “lấy đi, không lấy thì phải đi lao động". Nghe thế gia đình tôi sợ quá, lo cho con nên nói thôi thì nhận chứ đi lao động thì khổ lắm”.
 |
| Đại diện người dân Bằng A đang trình bày những bức xúc tại toà soạn Báo VietNamNet. Điều họ bức xúc nhất vẫn là cách làm việc "mất dân chủ" của một số cán bộ cơ sở. Ảnh: Duy Tuấn |
Về thông tin trên của bà Trại, ông Nguyễn Kiến Thuận, Chủ tịch UBND phường Hoàng Liệt khẳng định: Không có chuyện cán bộ doạ nạt dân như thế, có thể quá trình thực hiện thì người dân họ nói thôi. Bởi cách làm như thế thêm được 1-2 trường hợp cũng không ăn thua, không làm thế đâu.
Riêng đối với phần diện tích của mình, bà Trại vẫn chưa đồng ý nhận tiền. Bà cho biết, chỉ cần chủ đầu tư về họp với dân để làm rõ một số thắc mắc của người dân thì chỉ một ngày là có thể lấy được đất.
Một vấn đề nữa là việc đất dịch vụ mà nhà nước hứa hỗ trợ cho người dân khi bị mất 30% đất nông nghiệp vẫn không được chính quyền giải thích rõ ràng. Theo quy định, mỗi hộ dân sẽ được cấp 60m2 đất dịch vụ để chuyển đổi nghề nghiệp, thế nhưng hiện nay họ vẫn đang mù mờ về phần đất này.
“Đất dịch vụ họ nói có nhưng chúng tôi chưa nhìn thấy đâu. Ông Tuất bí thư có nói là ai lấy trước thì được ưu tiền bên ngoài, nếu lấy sau thì chỉ có trong xó. Nhưng tôi vẫn chưa có lòng tin với họ. Phải về đây bàn với chúng tôi, làm sổ đỏ cho chúng tôi. Phải tiền trao cháo múc, chỉ một ngày là xong thôi. Bởi bao nhiêu lần tăng giá rồi”, bà Trại cho biết thêm.
Không thuyết phục được người dân giao đất nhận tiền, chính quyền địa phương thông báo sẽ gửi số tiền đó vào kho bạc. Không những thế, gần đây, UBND quận Hoàng Mai còn ra quyết định xử phạt hành chính đến từng hộ gia đình, phạt mỗi hộ 1 triệu đồng và thông báo sẽ tiến hành cưỡng chế trong tháng 1/2010.
 |
| Trông vào những ngôi biệt thự xây trên phần đất nông nghiệp trước đây được bán với giá nhiều tỷ đồng, người dân bị mất đất lại nghĩ đến số tiền đền bù ít ỏi mà họ nhận được. Ảnh: Duy Tuấn |
Tất cả những cách làm trên của chính quyền các cơ sở khi triển khai dự án đều vấp phải sự không đồng thuận của hơn 200 hộ dân. Họ vẫn tiếp tục yêu cầu được giải quyết theo luật khiếu nại, tố cáo, tổ chức họp giữa nhân dân, chủ đầu tư với chính quyền để làm rõ một số vấn đề.
Tuy vậy, mong ước của người dân khó thành hiện thực bởi chính quyền các cấp đang ra sức thực hiện các biện pháp hành chính để tiếp tục triển khai dự án.
(Còn nữa)
Thế nào là Văn Minh? (Ngô Nhân Dụng)
Chênh lệch giàu nghèo ở TP.HCM gần 7 lần
Bảo hiểm thất nghiệp tại HN: Người đăng ký ít hơn cán bộ tiếp nhận
Chủ động thông tin, lấy cái đẹp dẹp cái xấu
"Chính quyền nhiều khi vô cảm với đại biểu Quốc hội"
Trong nhà chưa tỏ, ngoài ngõ đã bán
Làng nghề sau cơn suy thoái: Trường hợp Bát Tràng-- CafeF
Một bắp ngô thay bữa tối
Gỗ lậu trôi đặc sông Bung
TT - Hơn 100 bè gỗ loại lớn chủ yếu là lim, chò, gõ...được lâm tặc thả trôi theo sông Bung (Quảng Nam) về hạ lưu ngay giữa thanh thiên bạch nhật. Sau nhiều giờ mai phục, ngày 6-1 nhóm PV Tuổi Trẻ đã ghi lại cận cảnh việc vận chuyển gỗ lậu trên sông ...
Truy quét lâm tặcAn ninh thủ đô
Ngập tràn gỗ lậu trên sông BungNgười Lao Động
80 bè gỗ "vô chủ" trôi loạn trên sông Bung-Quảng Nam?VietNamNet
Sài gòn Giải Phóng -Người Lao Động
Ớn lạnh... nước giải khát
Công ty tin học Mỹ kiện TQ hơn 2 tỉ đô
Thực ra, lý thuyết cân bằng này đã có từ ba thế kỷ trước. Nhà tư tưởng của thế kỷ 18, David Hume đã cổ vũ cho các chính sách đối ngoại thận trọng trên nền tảng lý thuyết này. Nhưng đến thế kỷ 19, Richard Cobben phê phán sự cân bằng đó là một giấc mơ hão bởi tính vô định của nó. Còn Tổng thống Mỹ Woodrow Wilson khi đó thì cho rằng sự cân bằng phi thực ấy khiến các nhà làm chính sách tùy tiện cắt nhượng quyền lợi của quốc gia mà họ đại diện.
Tổng thống Wilson còn tin rằng chính sự cân bằng ấy sẽ tạo ra chiến tranh, ngược lại với luận điểm của các môn đệ trường phái này rằng cân bằng sẽ tạo ra thế ổn định! Thế nhưng, hòa bình hoàn toàn không đồng nhất với ổn định. Vả lại, trong suốt năm thế kỷ tồn tại hệ thống các quốc gia Châu Âu, các nước đã dính líu vào 119 cuộc chiến, bao gồm cả 10 cuộc can qua lớn nhất và hai trong số đó là thế chiến. Do vậy ông khẳng định cân bằng quyền lực không phải là phương thức bảo toàn hòa bình.
Tóm lại, trong hai năm xen kẽ đó, hàng loạt các cải thiện sức mạnh Nga cũng đã có thể ngăn chận Đức khởi phát cuộc thế chiến thứ nhất. Về sau các sử gia như A.J.P Taylor thậm chí còn cho rằng nếu không có chiến tranh thế giới thứ nhất, sức mạnh kỹ thuật của Đức cũng đủ để họ làm bá chủ châu Âu. Nơi đây, rõ ràng cân bằng lực lượng vẫn không bảo đảm loại trừ nguy cơ va chạm lớn.
Joseph Nye phủ nhận ý kiến cho rằng thế chiến thứ nhất ngẫu nhiên nổ ra trong một sự tình cờ và cũng không cho rằng chạy đua vũ trang đưa đến cuộc chiến tranh này vì khi ấy Anh Quốc đã thống lĩnh cuộc chạy đua vũ khí hải quân từ 1912. Bài học số một ông nêu ra là cần quan sát toàn triệt quá trình cân bằng quyền lực cũng như cơ cấu phân chia quyền lực. Nơi đây, các nhà cấu trúc luận đã bổ sung cho những nghiên cứu hiện thực rằng sự điều tiết phải đến từ toàn bộ quá trình. Sự phân quyền trên thế giới không bao giờ bảo đảm ổn định. Bài học thứ hai là không được ngủ quên trong sự dễ chịu của hòa bình hoặc gán một mô thức khủng hoảng hiện đại nào cho những khủng hoảng từng xảy ra. Thêm nữa, kinh nghiệm tại thế chiến thứ nhất là cần có một sức mạnh quân sự ổn định trong thời gian khủng hoảng với sự cẩn trọng khi nhờ cậy đến vũ lực và không đánh mất tư thế sử dụng năng lực quốc phòng.
Vấn đề của một nước nhỏ trong gìn giữ hòa bình và nền độc lập có lẽ là trước tiên là tiên lượng thế lực để cân bằng cùng lúc đó khéo léo tránh tuyệt đối tin tưởng vào một cán cân vĩnh viễn. Vì những lẽ trên, hiện nay cân bằng quyền lực có tồn tại hay không có lẽ chưa quan trọng bằng tinh thần sẵn sàng ứng phó với nhiều tình huống như kinh nghiệm của cuộc thế chiến thứ nhất.
Là một trong các tác giả có đối tượng nghiên cứu là hòa bình và độc lập của các nước, Joseph Nye do vậy cũng có những điểm tương đồng với nhu cầu thiết yếu của dân tộc Việt Nam hiện nay.
