- Nói về đàm phán hạt nhân Mỹ Việt (BBC)
“Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Philip J. Crowley nói Hoa Kỳ hy vọng Việt Nam sẽ không sử dụng công nghệ này để tự chế nhiên liệu hạt nhân”
Đàm phán về hạt nhân dân dụng giữa Hoa Kỳ và Việt Nam, có thể dẫn đến chuyện Việt Nam sẽ làm giàu chất uranium, là điều gây lo ngại cho một số nhà làm luật Hoa Kỳ, họ xem sự kiện này là một bước lùi trong việc ngăn chận sự lan tràn của các chất liệu hạt nhân có thể sử dụng để chế vũ khí.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ P.J. Crowley nói Hoa Kỳ hy vọng Việt Nam, giống như Liên hiệp các Tiểu vương A-rập, sẽ không sử dụng công nghệ này để tự chế nhiên liệu hạt nhân, và đó là điều mà Hoa Kỳ đang thảo luận trong quá trình đàm phán với Việt Nam.
Ông James Kelly, cựu Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ nhận xét:
“Quan hệ thương mại, bao gồm mục hạt nhân như đã được báo chí nói tới, và tôi không rõ có nói đến chuyện tái xử lý hay không; theo tôi chỉ là một sự công nhận Việt Nam đang có một quy trình phát triển kinh tế quan trọng.”
Một quan chức Việt Nam nói với tờ Wall Street Journal của Mỹ là Hà Nội không có kế hoạch làm giàu uranium.
Nhưng một số chuyên viên về phổ biến hạt nhân vẫn quan ngại trước cuộc đàm phán hạt nhân Việt Mỹ, trong số này có Andrew Davies, thuộc Viện Chính sách Chiến lược của Úc.
Ông nói với VOA nếu để các quốc gia liên hệ tự quyết định vấn đề làm giàu uranium thì quả là một chuyện nguy hiểm:
“Càng có nhiều phe có khả năng làm giàu uranium thì thế giới chúng ta đang sống có nhiều rủi ro về hạt nhân hơn. Không phải là tôi không tin tưởng Việt Nam sẽ giữ lời hứa nhưng vấn đề ở đây là khả năng. Một khi người ta có khả năng làm giàu uranium thì sẽ cám dỗ người ta tiến sang con đường muốn sản xuất những chất liệu hạt nhân có thể chế vũ khí.
Các quốc gia láng giềng sẽ nhìn vào đó và họ sẽ không tìm cách đánh giá xem liệu họ có thể tin tưởng nơi chế độ bạo quyền ở Hà Nội hay không, nhưng họ sẽ đặt dấu hỏi viễn ảnh chiến lược là gì và diễn biến tương lai nào họ sẽ phải đánh cuộc vào đó.”
Khi được hỏi liệu cuộc đàm phán hạt nhân Mỹ Việt có gây khó chịu cho Trung Quốc hay không, ông Davies nói:
“Dứt khoát là như thế. Trung Quốc sẽ nói rằng nếu Việt Nam có khả năng làm giàu uranium, một điều mà trước đây Việt Nam chưa hề có, thì như vậy khung cảnh hạt nhân của khu vực đã thay đổi.”
Khi được hỏi liệu một khi Việt Nam có hạt nhân thì toàn khu vực sẽ có phong trào chạy theo hay không, ông nói:
“Cái đó tùy theo sự chọn lựa của Việt Nam. Hiện nay khu vực có một khung cảnh bấp bênh này chúng ta đã thấy Trung Quốc và Bắc Triều Tiên đang có hạt nhân. Nếu Việt Nam cũng chọn theo con đường đó thì sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường trước được.”
Bắc Kinh lo ngại hợp tác hạt nhân Mỹ-Việt khuynh đảo Trung Quốc (RFI 6-8-10) -- Quốc tế chú ý vụ hạt nhân Việt - Mỹ (BBC 6-8-10) -- US-Vietnam nuke deal 'destabilizing' (China Daily 6-8-10) -- China shaken by US move to sign nuclear deal with Vietnam (Times of India 6-8-10) --
'VN luôn tuân thủ công ước về hạt nhân' BBC
Việt Nam bác bỏ tin đã đàm phán phát triển hạt nhân với Hoa Kỳ RFA 06.08.2010
Việt Nam hôm thứ Sáu bác bỏ nguồn tin mà Hoa Kỳ loan báo từ hôm thứ Năm là Mỹ và Việt Nam đang thảo luận để tiến tới hợp tác trong lãnh vực nguyên tử năng.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Nguyễn Phương Nga nói rằng cả Hoa Kỳ lẫn Việt Nam đều chưa thảo luận gì về việc đồng ý hợp tác nguyên tử trong mục đích hòa bình.
Trước đó, trong ngày thứ Năm, phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ tuyên bố úp mở rằng Washington đang bàn thảo với Hà Nội về việc chia sẻ nhiên liệu cũng như kỹ thuật cao về nguyên tử trong lãnh vực dân sự. Tuy nhiên ông Crowley không trả lời câu hỏi là liệu Washington có thuận cho Việt Nam tự làm giàu chất uranium hay không.
HANOI – VIETNAM said on Friday it had not yet begun negotiating with the United States on sharing nuclear fuel and technology, despite Washington saying talks were ongoing.
‘Vietnam and the United States have not yet carried out negotiations on a peaceful uses of nuclear energy agreement,’ Foreign Ministry spokesman Nguyen Phuong Nga said.
Washington said on Thursday it was in talks with its former Cold War foe over civilian nuclear technology, but declined to say whether Hanoi would be allowed to enrich its own uranium, as reported in the Wall Street Journal.
Congressional critics of the deal said the terms would undercut the more stringent demands placed on US partners in the Middle East, which had renounced uranium enrichment in exchange for nuclear cooperation, the Journal reported.
State Department spokesman Philip Crowley said on Thursday that the deal did not involve China, Vietnam’s neighbour and ally.
But he refused to comment on the enrichment issue, saying only that ‘we do want to see… fewer countries enriching uranium around the world’. — AFP
Thương lượng về hạt nhân giữa Việt Nam và Hoa Kỳ gây mất ổn định VOA
Nhật báo China Daily của nhà nước Trung Quốc hôm 6/8 trích dẫn nhận định của giới phân tích nước này cho rằng các cuộc thương thuyết giữa hai nước Việt-Mỹ về việc hợp tác, chia sẻ nhiên liệu và kỹ thuật hạt nhân phá vỡ sự ổn định và trật tự quốc tế.
Ông Đằng Kiến Quần, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Kiểm soát và Giải giới Võ trang Trung Quốc, được tờ báo trích đăng phát biểu nhận xét rằng Hoa Kỳ đang tự làm ảnh hưởng thanh danh của mình và quấy nhiễu các trật tự quốc tế đã được định sẵn. Vẫn theo lời ông Đằng, sự việc này chắc chắn không gây trở ngại cho con đường phía trước của Trung Quốc.
Ông Phạn Kiết Xã, một nghiên cứu gia tại Viện nghiên cứu Mỹ học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng cuộc thảo luận Việt Mỹ về hợp tác hạt nhân cho thấy Hoa Kỳ đang tăng cường hợp tác với Việt Nam để kiềm chế Trung Quốc.
Trong khi đó, Phó Tổng thư ký Hội đồng Nghiên cứu Chính sách An ninh Quốc gia Trung Quốc, Lý Khánh Công, nhấn mạnh Bắc Kinh không thể làm ngơ trước tình hình này.
Theo website của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, khi được hỏi về bình luận của chính phủ Bắc Kinh trước các cuộc thương lượng về hạt nhân giữa Washington và Hà Nội, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao, Khương Du, nói rằng Trung Quốc không biết rõ chi tiết sự việc nhưng tin rằng các nước có quyền sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình cũng như có quyền hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh các nước nên tôn trọng các cam kết về việc không phổ biến võ khí hạt nhân.
Nguồn: China Daily, Zeenews.com, China’s ministry of foreign affairs
Russia trains 4,000 Myanmar nuclear officers, academic says DPA
Mỹ – Việt chỉ thảo luận hợp tác kỹ thuật hạt nhân trong lãnh vực dân sự RFA-08-06-2010
Nguồn tin AFP cho biết Hoa Kỳ loan báo đang bàn thảo về việc chia sẻ nhiên liệu cùng kỹ thuật nguyên tử với Việt Nam.
Tuy nhiên phía Mỹ không nói rõ là có thuận cho Việt Nam tự làm giàu uranium hay không. Phát ngôn nhân Bộ Ngọai Giao Hoa Kỳ, ông Philip Crowley, chỉ nói đơn giản là Washington và Hà Nội đang thảo luận từng bước về tiến trình hợp tác dân sự trong lãnh vực kỹ thuật hạt nhân.
Báo chí cũng dẫn lời ngừơi phát ngôn Philip Crowley rằng Hoa Kỳ muốn thấy sự thành hình của một hệ thống quốc tế qua đó có sự bảo đảm điều gọi là nguồn uranium được làm giàu nhưng phải trong khuôn khổ của qui định cấm chế tạo bom nguyên tử.
Trước đó báo Wall Street Journal đưa tin quốc hội Mỹ chỉ trích rằng tiến trình thảo luận về hạt nhân với Việt Nam có thể ảnh hưởng đến qui định cấm phát triển hạt nhân mà Mỹ đang áp đặt lên các nước đối tác ở Trung Đông, nghĩa là không được làm giàu uranium, đổi lại là sự hợp tác của Hoa Kỳ trong lãnh vực năng lượng chạy bằng nguyên tử.
Tình bạn phóng xạ
Mỹ sẵn sàng bảo lãnh rằng Việt Nam sẽ không sử dụng các chất phân ly để chế tạo bom nguyên tử, bởi Mỹ tin rằng toàn bộ hoạt động của Hà Nội sẽ diễn ra dưới sự kiểm soát của IAEA. Các chuyên gia cho rằng những đề nghị của Mỹ cho Việt Nam, nước có thể có trữ lượng quặng uran của chính mình, cùng một lúc theo đuổi cả mục đích chế ngự Trung Quốc láng giềng.
Nguồn: www.vz.ru
theviewingplatform, X-Cafe chuyển ngữ 05.08.2010
Mỹ sẽ trao cho Việt Nam bí mật công nghệ sản xuất vật liệu nguyên tử – để trêu ngươi chọc tiết Trung Quốc và tổn hại nước Nga.
Mỹ đang hoàn tất đàm phán với Việt Nam với mục đích chia xẻ với nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa công nghệ “nguyên tử hòa bình” và thậm chí nhiên liệu hạt nhân. Điều này sẽ cho phép Hà Nội làm giàu uran của chính mình. Các chuyên gia cho rằng bằng cách đó Mỹ có dụng ý làm giảm ảnh hưởng của láng giềng Trung Quốc. Nạn nhân gián tiếp của thỏa thuận này còn có thể là Rosatom của Nga.
Những nỗ lực của người Việt dàn xếp sự cộng tác với Mỹ trong lĩnh vực phát triển năng lượng hạt nhân dân dụng được tiến triển từ ngay năm 2001, khi Hà Nội và Washington ký giác thư phù hợp. Và bây giờ chính phủ của Barack Obama đột ngột tích cực hóa sự cộng tác. Các giám định viên Mỹ nhận xét rằng, theo kết quả đàm phán, Mỹ thực chất sẽ cung cấp cho kẻ thù cũ thời chiến tranh lạnh của mình toàn bộ thông tin về công nghệ sản xuất, cất giữ và nghiên cứu các vật liệu hạt nhân. Các công ty lớn nhất của Mỹ, như General Electric và Bechtel Corp, được phép bán cho Việt Nam các lò và thiết bị hạt nhân.
“Tôi không tin là các công ty của chúng ta bây giờ sẽ được phép tham gia vào việc xây hai nhà máy điện hạt nhân của Việt Nam, bởi ảnh hưởng chính trị của Mỹ tới Việt Nam vô cùng lớn”.
Rõ ràng là về vấn đề này người ta đã không tham khảo ý kiến với nước láng giêngf khổng lồ của Việt Nam là Trung Quốc. Theo ý kiến của nguồn thông tin chính thức từ Mỹ, sự cộng tác này chỉ là việc của Mỹ và Việt Nam. “Các cuộc đàm phán không liên quan đến Trung Quốc”, – nguồn thông tin tuyên bố.
Tờ “The Wall Street Journal” không cho rằng chính trị gia Mỹ đó đúng. Không còn nghi ngờ gì nữa là thỏa thuận có thể được ký kết ngay trong thời gian gần nhất sẽ trở thành đối tượng mối quan tâm trầm trọng của Bắc Kinh. Bản thân cuộc đàm phán đã là sự phô trương công khai nhất việc Mỹ có ý định củng cố quan hệ với các nước, trong đó có Mỹ, lo ngại sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc. Ngoài ra, như chúng ta đều biết, mối quan hệ Mỹ – Trung, hai cường quốc kình địch, đã trở nên xấu đi về chất kể từ tháng một. Tuy nhiên, thậm chí ngay trong Nhà Trắng người ta bắt đầu nói về việc các cuộc đàm phán với Việt Nam gây nghi ngờ về chính sách giải trừ hạt nhân nói chung đang được Obama tích cực tiến hành.
Cách đây không lâu, cũng như người tiền nhiệm George Bush , Obama đặt điều kiện kiên quyết cho các nước muốn cộng tác với Mỹ trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân để họ phải từ chối làm giàu uran trên lãnh thổ nước họ thậm chí chỉ vì mục đích hòa bình do lo ngại rằng công nghệ trước sau vẫn có thể được sử dụng để chế tạo vũ khí giết người hàng loạt.
Những lo ngại này được thể hiện trong việc ký năm 2009 với Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất “Hiệp định về nguyên tử hòa bình”, về việc quốc gia Ả rập này sẽ mua nguyên liệu hạt nhân trên thị trường quốc tế, chứ không được sản xuất trên lãnh thổ nước mình. Mỹ cũng đang muốn ký hiệp định tương tự với Jordan.
Bộ ngoại giao Mỹ tuyên bố: “Các lo ngại của chúng tôi liên quan tới Iran và cả vùng Cận Đông nói chung chứa tiềm ẩn nguy cơ nảy sinh chạy đua vũ trang, cho phép chúng tôi tin rằng hiệp định với Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất là khuôn mẫu cho cả vùng”
Các chuyên gia tranh cãi khẳng định này. Nhật Bản có công nghệ cao hoàn toàn có thể ứng dụng được để chế tạo bom nguyên tử, Bắc Triều Tiên tích cực trao công nghệ mang tính nước đôi cho Myanma. Trên nền tình huống tuyệt nhiên không ổn định ở Đông Nam Á, cũng như “ví dụ điển hình” về hiệp định với Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất, hiệp định mới với Việt Nam không chỉ làm nổi rõ sự khác biệt, mà còn có thể triệt tiêu tất cả các nỗ lực của Mỹ trong vai trò lãnh đạo việc không tuyên truyền nhiên liệu hạt nhân”, người đứng đầu trung tâm không phổ biến vũ khí hạt nhân tại Washington Henry Sokolsky nhận xét.
Nảy sinh sự nghi ngờ về các tiêu chuẩn nước đôi. Sau những nố lực nhằm củng cố các hiệp ước về không tuyên truyền vũ khí hạt nhân, Hà Nội vì sao đó được người Mỹ thực tế cho phép sản xuất nhiên liệu hạt nhân trên chính lãnh thổ của mình. Các chuyên viên không loại trừ rằng, sau khi hiệp định Việt – Mỹ được ký, Jordan, Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất và các nước Cận Đông khác có thể đòi hỏi các điều kiện tương tự.
Tuy nhiên, Mỹ sẵn sàng bảo lãnh rằng Việt Nam sẽ không sử dụng các chất phân ly để chế tạo bom nguyên tử, bởi Mỹ tin rằng toàn bộ hoạt động của Hà Nội sẽ diễn ra dưới sự kiểm soát của IAEA.
Các chuyên gia cho rằng những đề nghị của Mỹ cho Việt Nam, nước có thể có trữ lượng quặng uran của chính mình, cùng một lúc theo đuổi cả mục đích chế ngự Trung Quốc láng giềng.
“Tất nhiên, Việt Nam không có tham vọng chiến tranh hạt nhân. Do việc mối quan hệ giữa Hà Nội và Bắc Kinh đã có vũ khí hạt nhân diễn ra rất không đơn giản, hơn nữa vì tranh chấp biên giới trong vùng biển Nam Trung Quốc mà Trung Quốc muốn độc tôn sở hữu”, – cộng tác viên khoa học hàng đầu của Trung tâm nghiên cứu Việt Nam thuộc Viện Viễn Đông Viện Hàn lâm Nga Vladimir Mazurin kể trong trả lời phỏng vấn cho báo “Vzglyad”.
Mặt khác, chuyên gia nhận xét, Moscow cũng có ý định tham gia các chương trình hạt nhân của Việt Nam, người bạn cũ của mình. “Và tôi không tin là bây giờ các công ty của chúng ta còn được cho phép tham gia việc xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân của Việt Nam, bởi ảnh hưởng chính trị của Mỹ tới Việt Nam quá lớn, người Mỹ có thể đẩy chúng ta ra khỏi thị trường này”, – Mazurin nhấn mạnh.
An toàn hạt nhân và nguy cơ “tai bay vạ gió” (Bee.net 2-8-10)
Mỹ khẳng định đàm phán hạt nhân với Việt Nam
Việt Nam, Hoa Kỳ đẩy nhanh cuộc thương thuyết về hợp tác hạt nhân VOA
Tường thuật hôm thứ Năm của nhật báo Wall Street Journal cho biết cuộc điều đình giữa Washington và Hà Nội về việc chia sẻ nhiên liệu và kỹ thuật hạt nhân bao gồm một điều khoản cho phép Việt Nam tự tinh luyện uranium.
Những người chỉ trích ở quốc hội Mỹ nói rằng điều khoản đó sẽ gây phương hại cho những đòi hỏi nghiêm nhặt hơn mà Hoa Kỳ áp dụng cho các đối tác ở Trung Đông là các nước này phải từ bỏ việc tinh luyện uranium để đổi lấy sự hợp tác về hạt nhân.
Tờ Wall Street Journal trích lời các giới chức chính phủ Mỹ cho hay các thương thuyết gia đã trình bày với phía Việt Nam một đề nghị đầy đủ về hợp tác hạt nhân và đã bắt đầu báo cáo vấn đề này cho các ủy ban đối ngoại của lưỡng viện quốc hội.
Các giới chức này cũng cho biết rằng Trung Quốc không được tham khảo ý kiến vì kế hoạch hợp tác này không dính líu gì tới Bắc Kinh.
Việt Nam đã ký một biên bản ghi nhớ với chính phủ của Tổng thống Bush vào năm 2001 để hợp tác với Hoa Kỳ trong việc thủ đắc vật liệu hạt nhân và phát triển năng lượng hạt nhân dân dụng.
Theo tường thuật của tờ Wall Street Journal, chính phủ của Tổng thống Obama đã đẩy nhanh cuộc thương thuyết với Việt Nam trong vài tháng qua để hoàn tất một thỏa thuận về việc chia sẻ kỹ thuật và hợp tác trong các lãnh vực an ninh, tồn trữ và giáo dục.
Thỏa thuận này cũng sẽ cho phép các công ty Hoa Kỳ như General Electric và Bechtel bán các bộ phận và lò phản ứng hạt nhân cho Việt Nam.
Tờ Wall Street Journal trích lời ông Vương Hữu Tấn, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nói rằng đôi bên đã đạt được một thỏa thuận sơ bộ về hợp tác hạt nhân hồi tháng 3 và hy vọng sẽ đúc kết thỏa thuận này trong năm nay.
Hồi gần đây chính phủ của Tổng thống Obama đã gia tăng đáng kể sự hiện diện của Hoa Kỳ trong vùng Nam Á và Đông Nam Á giữa lúc nhiều người lo ngại là Trung Quốc đã bắt đầu chế ngự khu vực này về mặt kinh tế và chính trị.
Nguồn: AFP, Wall Street Journal
US negotiating nuclear pact with Vietnam DPA
US, Vietnam talk nuclear Straits Times
WASHINGTON – THE United States and Vietnam are negotiating a civilian atomic agreement that would allow Washington to share nuclear fuel and technology with Hanoi, a State Department spokesman said on Thursday.
State Department spokesman PJ Crowley said the talks with Vietnam follow similar bilateral pacts Washington struck with India in 2005 and with the United Arab Emirates last year.
Việt Nam – Mỹ - Hạt nhân: U.S., Hanoi in Nuclear Talks (WSJ 5-8-10) — “rile China” (làm Tàu nổi cáu!) — US and Vietnam in controversial nuclear negotiations (Guardian 5-8-10) — Việt-Mỹ ‘đẩy mạnh đàm phán hạt nhân’ (BBC 5-8-10)◄
