-
Ảnh mặt tiền Thị trường
Chứng khoán New York,
ngày 30/03/2011
Chứng khoán New York,
ngày 30/03/2011
Reuters
The New York Times--Mark Landler (có sự đóng góp của Steven Lee Myers
Ngày 8 tháng 4 năm 2011
WASHINGTON — Giữa lúc căng thẳng đang dâng cao xung quanh việc Trung Quốc đàn áp người bất đồng chính kiến thì chính quyền của Obama sắp sửa mất ba nhân vật có ảnh hưởng tới chính sách Trung Quốc – một sự thay đổi nhân sự có thể tác động tới việc Mỹ tăng cường các nỗ lực xây dựng mối quan hệ với các nước châu Á khác để tạo sự cân bằng ảnh hưởng trước một Bắc Kinh ngày càng tỏ rõ thái độ quyết đoán.
Jeffrey A. Bader, cố vấn hàng đầu về Trung Quốc của Tổng thống Obama, sắp rời Nhà Trắng, các quan chức cao cấp đã nói như vậy vào hôm thứ Sáu. James B. Steinberg, thứ trưởng ngoại giao đặc trách về Trung Quốc, vừa tuyên bố ý định nhận một công việc mới trong giới học thuật, trong khi đó thì đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Jon M. Huntsman (con), sẽ ra đi vào cuối tháng 4 để nghiên cứu khả năng sẽ được Đảng Cộng hòa bầu làm người ra tranh cử tổng thống.
Nhìn tổng thể, ba cuộc ra đi này có thể khiến chính quyền của Obama thay đổi giọng điệu trong cách tiếp cận Trung Quốc, một trong những mối quan hệ quan trọng nhất song cũng khó khăn nhất đối với nước Mỹ. Tại Hội đồng An Ninh Quốc gia, người thay Bader sẽ là phó của ông, Daniel R. Russel, một chuyên gia về Nhật Bản. Việc ông Steinberg ra đi đang khiến mọi người chú ý tới Kurt M. Campbell, hiện đang là phụ tá ngoại trưởng về các vấn đề châu Á, ông cũng là người có rất nhiều kinh nghiệm về Nhật Bản.
Mặc dù trong hai năm qua cả ông Russel và ông Campbell đều có các chuyến công tác đều đặn tới Trung Quốc song kinh nghiệm nổi bật về Nhật Bản của họ nhắc nhở với Trung Quốc rằng Hoa Kỳ đang có những người bạn cũ khác tại khu vực này. Kể từ khi ông Obama nhậm chức, Hoa Kỳ đã nỗ lực củng cố liên minh với Nhật Bản và Hàn Quốc đồng thời làm đằm thắm hơn mối quan hệ với Indonesia, Việt Nam và các nước lân bang khác đang lo lắng về những tham vọng của Trung Quốc ở khu vực này.
Các quan chức Nhà Trắng cố tình giảm nhẹ tầm quan trọng của những thay đổi nói trên, họ lưu ý rằng chính sách Trung Quốc đang được điều phối bởi Cố vấn An ninh Quốc gia Thomas E. Donilson và rằng ông Obama đã gặp chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đến tám lần – số lần gặp gỡ nhiều hiếm có này chứng tỏ chính quyền Obama coi Trung Quốc có tầm quan trọng.
“Chúng ta có những thách thức ở phía trước,” ông Donilson đã trả lời một cuộc phỏng vấn vào hôm thứ Năm. “Nhưng chúng ta đang hành động đi từ một nền tảng tốt hơn trước, và quan trọng hơn, chúng ta đang hành động đi từ một nền tảng vững chắc hơn tại khu vực.”
Trong số những thách thức nói trên có việc Trung Quốc gần đây đã bỏ tù hàng chục luật sư, nghệ sĩ và nhà hoạt động vì nhân quyền mà theo các quan chức Mỹ thì đó dường như là nhằm vào việc ngăn cản ảnh hưởng của các cuộc nổi dậy tại thế giới Ả Rập lan tới Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã viện dẫn các vụ bắt giữ nói trên trong bản báo cáo nhân quyền thường niên được công bố hôm thứ Sáu và Ngoại trưởng Hilary Rodham Clinton đã thẳng thừng chỉ trích Trung Quốc.
Hôm thứ Tư vừa qua, Đại sứ Huntsman nhân diễn văn chào từ biệt đọc tại Trung Quốc đã trách Trung Quốc bắt giam Ngải Vị Vị, một nghệ sĩ người Bắc Kinh khi ông sắp lên một chuyến bay tới Hồng Kông hôm Chủ nhật tuần trước. Ông Huntsman còn nói rằng Trung Quốc đã vô cớ bắt giữ một nhà địa chất Mỹ, Thảo Phong [Xue Feng], vì buộc tội người này ăn cắp bí mật quốc gia trong khi đang thu thập thông tin về ngành dầu khí của Trung Quốc.
Ông Huntsman đang ở trong tình thế khó xử, ông vẫn đang tiếp tục phục vụ với tư cách đại sứ của ông Obama mặc dù đang có những chỉ dấu cho thấy ông có thể sẽ là đối thủ của ông Obama trong cuộc tranh cử tổng thống vào năm 2012. Song, các quan chức chính phủ nói rằng nhận xét của ông phản ánh trung thực thái độ chỉ trích của chính phủ.
Người kế nhiệm ông Huntsman sẽ là Gary Locke, nguyên thống đốc tiểu bang Washington người hiện đang là bộ trưởng thương mại. Một quan chức cao cấp đã dự đoán rằng ông Locke sẽ được chào đón nhiệt liệt tại Trung Quốc do ông là một trong những người Mỹ gốc Hoa từng giữ chức vụ thuộc hàng cao nhất trong chính phủ Mỹ đồng thời nhờ thành tích của ông tại tiểu bang Washington nơi ông đã có tác động tới quan hệ thương mại với Trung Quốc vì các nhà xuất khẩu tại tiểu bang này chẳng hạn như hãng Boeing.
Xích mích trong quan hệ thương mại giữa Bắc Kinh và Washington đã dịu đi trong những tuần lễ gần đây cùng với sự thay đổi đi lên của kinh tế Mỹ và đồng tiền của Trung Quốc tăng giá trị một cách vừa phải. Vào tháng Hai vừa qua, Bộ Tài chính trong một bản báo cáo hai lần một năm đã một lần nữa từ chối không viện dẫn Trung Quốc là nước đang thao túng đồng tiền của họ, mặc dù bộ này nói rằng đồng Nhân dân tệ vẫn tiếp tục “về thực chất là bị phá giá” so với đồng đô-la Mỹ.
Nhà trắng đã chỉ ra những dấu hiệu cải thiện trong đó có việc Trung Quốc đã quyết định không phủ quyết một nghị quyết của Liên Hợp Quốc cho phép hành động quân sự tại Lybia cũng như họ ủng hộ các biện pháp trừng pháp chống lại Iran. Các quan chức Trung Quốc hạ giọng trong những yêu sách chủ quyền tại Biển Nam Trung Hoa [chữ được dùng trong bài báo tiếng Anh], một vấn đề từng bùng lên năm ngoái khi bà Clinton nói rằng Hoa Kỳ mong muốn giúp giải quyết những tranh chấp giữa Trung Quốc và các nước làng giềng.
Sau một giai đoạn hai nước có rất nhiều bất đồng trong các vấn đề như biến đổi khí hậu và Bắc Triều Tiên, ông Hồ Cẩm Đào đã làm dịu tình hình bằng một chuyến viếng thăm chính thức tới Hoa Kỳ vào tháng 1. Chuyến thăm này đã được ông Donilon và ông Bader chuẩn bị rất kỹ lưỡng, hai người đã tới Bắc Kinh vào mùa thu năm ngoái cùng với cố vấn kinh tế của ông Obama, Lawrence H. Summers. Nhờ chuyến đi này ông Donilson đã tạo dựng được hình ảnh vững chắc như là nhân vật chủ chốt về Trung Quốc trong chính phủ Mỹ.
Ông Donilon vẫn thường xuyên duy trì mối tiếp xúc với các quan chức Trung Quốc, song xét lai lịch và học vấn thì ông không phải là một nguồn nhân sự cho vị trí liên quan đến Trung Quốc.
Với việc ông Bader chuyển tới làm việc tại Viện Brookings, chính phủ đang chịu tổn thất một quan chức biết nói tiếng Trung đã từng giữ chức vụ liên quan đến Trung Quốc ngay từ thời điểm bình thường hóa quan hệ hồi năm 1979. Ông cũng là người đề xuất bổ nhiệm ông Huntsman làm thống đốc tiểu bang Utah, người trước đó từng là một nhà truyền giáo của giáo phái Mormon tại Đài Loan.
Ông Russel, người thay ông Bader, biết nói tiếng Nhật và từ năm 2005 đến 2008 là tổng lãnh sự tại Osaka, Nhật Bản. Nhận xét về việc ông từng làm việc tại Liên Hợp Quốc và châu Âu, ông Russel nói rằng không thể suy ra điểm trọng tâm của một quan chức từ lý lịch của người đó “bởi vì điểm trọng tâm của họ cũng chính là điểm trọng tâm của tổng thống”
Nhờ toàn bộ quá trình lâu dài làm việc liên quan đến Trung Quốc, ông Bader là kiến trúc sư của một chính sách nhấn mạnh việc thắt chặt mối quan hệ với tất cả các nước nằm xung quanh Trung Quốc. Ông nói rằng việc ông Russel coi khu vực này là điểm trọng tâm đã giúp ông trở thành sự lựa chọn đúng đắn cho việc tiếp tục thúc đẩy điều đó.
Người dịch: Phạm Anh Tuấn
Bản tiếng Việt © Ba Sàm 2011
-China tells U.S. to quit as human rights judge BEIJING (Reuters) - The United States is beset by violence, racism and torture and has no authority to condemn other governments' human rights problems, China said on Sunday, countering U.S. criticism of Beijing's crackdown.Ngày 8 tháng 4 năm 2011
WASHINGTON — Giữa lúc căng thẳng đang dâng cao xung quanh việc Trung Quốc đàn áp người bất đồng chính kiến thì chính quyền của Obama sắp sửa mất ba nhân vật có ảnh hưởng tới chính sách Trung Quốc – một sự thay đổi nhân sự có thể tác động tới việc Mỹ tăng cường các nỗ lực xây dựng mối quan hệ với các nước châu Á khác để tạo sự cân bằng ảnh hưởng trước một Bắc Kinh ngày càng tỏ rõ thái độ quyết đoán.
Jeffrey A. Bader, cố vấn hàng đầu về Trung Quốc của Tổng thống Obama, sắp rời Nhà Trắng, các quan chức cao cấp đã nói như vậy vào hôm thứ Sáu. James B. Steinberg, thứ trưởng ngoại giao đặc trách về Trung Quốc, vừa tuyên bố ý định nhận một công việc mới trong giới học thuật, trong khi đó thì đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Jon M. Huntsman (con), sẽ ra đi vào cuối tháng 4 để nghiên cứu khả năng sẽ được Đảng Cộng hòa bầu làm người ra tranh cử tổng thống.
Nhìn tổng thể, ba cuộc ra đi này có thể khiến chính quyền của Obama thay đổi giọng điệu trong cách tiếp cận Trung Quốc, một trong những mối quan hệ quan trọng nhất song cũng khó khăn nhất đối với nước Mỹ. Tại Hội đồng An Ninh Quốc gia, người thay Bader sẽ là phó của ông, Daniel R. Russel, một chuyên gia về Nhật Bản. Việc ông Steinberg ra đi đang khiến mọi người chú ý tới Kurt M. Campbell, hiện đang là phụ tá ngoại trưởng về các vấn đề châu Á, ông cũng là người có rất nhiều kinh nghiệm về Nhật Bản.
Mặc dù trong hai năm qua cả ông Russel và ông Campbell đều có các chuyến công tác đều đặn tới Trung Quốc song kinh nghiệm nổi bật về Nhật Bản của họ nhắc nhở với Trung Quốc rằng Hoa Kỳ đang có những người bạn cũ khác tại khu vực này. Kể từ khi ông Obama nhậm chức, Hoa Kỳ đã nỗ lực củng cố liên minh với Nhật Bản và Hàn Quốc đồng thời làm đằm thắm hơn mối quan hệ với Indonesia, Việt Nam và các nước lân bang khác đang lo lắng về những tham vọng của Trung Quốc ở khu vực này.
Các quan chức Nhà Trắng cố tình giảm nhẹ tầm quan trọng của những thay đổi nói trên, họ lưu ý rằng chính sách Trung Quốc đang được điều phối bởi Cố vấn An ninh Quốc gia Thomas E. Donilson và rằng ông Obama đã gặp chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đến tám lần – số lần gặp gỡ nhiều hiếm có này chứng tỏ chính quyền Obama coi Trung Quốc có tầm quan trọng.
“Chúng ta có những thách thức ở phía trước,” ông Donilson đã trả lời một cuộc phỏng vấn vào hôm thứ Năm. “Nhưng chúng ta đang hành động đi từ một nền tảng tốt hơn trước, và quan trọng hơn, chúng ta đang hành động đi từ một nền tảng vững chắc hơn tại khu vực.”
Trong số những thách thức nói trên có việc Trung Quốc gần đây đã bỏ tù hàng chục luật sư, nghệ sĩ và nhà hoạt động vì nhân quyền mà theo các quan chức Mỹ thì đó dường như là nhằm vào việc ngăn cản ảnh hưởng của các cuộc nổi dậy tại thế giới Ả Rập lan tới Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã viện dẫn các vụ bắt giữ nói trên trong bản báo cáo nhân quyền thường niên được công bố hôm thứ Sáu và Ngoại trưởng Hilary Rodham Clinton đã thẳng thừng chỉ trích Trung Quốc.
Hôm thứ Tư vừa qua, Đại sứ Huntsman nhân diễn văn chào từ biệt đọc tại Trung Quốc đã trách Trung Quốc bắt giam Ngải Vị Vị, một nghệ sĩ người Bắc Kinh khi ông sắp lên một chuyến bay tới Hồng Kông hôm Chủ nhật tuần trước. Ông Huntsman còn nói rằng Trung Quốc đã vô cớ bắt giữ một nhà địa chất Mỹ, Thảo Phong [Xue Feng], vì buộc tội người này ăn cắp bí mật quốc gia trong khi đang thu thập thông tin về ngành dầu khí của Trung Quốc.
Ông Huntsman đang ở trong tình thế khó xử, ông vẫn đang tiếp tục phục vụ với tư cách đại sứ của ông Obama mặc dù đang có những chỉ dấu cho thấy ông có thể sẽ là đối thủ của ông Obama trong cuộc tranh cử tổng thống vào năm 2012. Song, các quan chức chính phủ nói rằng nhận xét của ông phản ánh trung thực thái độ chỉ trích của chính phủ.
Người kế nhiệm ông Huntsman sẽ là Gary Locke, nguyên thống đốc tiểu bang Washington người hiện đang là bộ trưởng thương mại. Một quan chức cao cấp đã dự đoán rằng ông Locke sẽ được chào đón nhiệt liệt tại Trung Quốc do ông là một trong những người Mỹ gốc Hoa từng giữ chức vụ thuộc hàng cao nhất trong chính phủ Mỹ đồng thời nhờ thành tích của ông tại tiểu bang Washington nơi ông đã có tác động tới quan hệ thương mại với Trung Quốc vì các nhà xuất khẩu tại tiểu bang này chẳng hạn như hãng Boeing.
Xích mích trong quan hệ thương mại giữa Bắc Kinh và Washington đã dịu đi trong những tuần lễ gần đây cùng với sự thay đổi đi lên của kinh tế Mỹ và đồng tiền của Trung Quốc tăng giá trị một cách vừa phải. Vào tháng Hai vừa qua, Bộ Tài chính trong một bản báo cáo hai lần một năm đã một lần nữa từ chối không viện dẫn Trung Quốc là nước đang thao túng đồng tiền của họ, mặc dù bộ này nói rằng đồng Nhân dân tệ vẫn tiếp tục “về thực chất là bị phá giá” so với đồng đô-la Mỹ.
Nhà trắng đã chỉ ra những dấu hiệu cải thiện trong đó có việc Trung Quốc đã quyết định không phủ quyết một nghị quyết của Liên Hợp Quốc cho phép hành động quân sự tại Lybia cũng như họ ủng hộ các biện pháp trừng pháp chống lại Iran. Các quan chức Trung Quốc hạ giọng trong những yêu sách chủ quyền tại Biển Nam Trung Hoa [chữ được dùng trong bài báo tiếng Anh], một vấn đề từng bùng lên năm ngoái khi bà Clinton nói rằng Hoa Kỳ mong muốn giúp giải quyết những tranh chấp giữa Trung Quốc và các nước làng giềng.
Sau một giai đoạn hai nước có rất nhiều bất đồng trong các vấn đề như biến đổi khí hậu và Bắc Triều Tiên, ông Hồ Cẩm Đào đã làm dịu tình hình bằng một chuyến viếng thăm chính thức tới Hoa Kỳ vào tháng 1. Chuyến thăm này đã được ông Donilon và ông Bader chuẩn bị rất kỹ lưỡng, hai người đã tới Bắc Kinh vào mùa thu năm ngoái cùng với cố vấn kinh tế của ông Obama, Lawrence H. Summers. Nhờ chuyến đi này ông Donilson đã tạo dựng được hình ảnh vững chắc như là nhân vật chủ chốt về Trung Quốc trong chính phủ Mỹ.
Ông Donilon vẫn thường xuyên duy trì mối tiếp xúc với các quan chức Trung Quốc, song xét lai lịch và học vấn thì ông không phải là một nguồn nhân sự cho vị trí liên quan đến Trung Quốc.
Với việc ông Bader chuyển tới làm việc tại Viện Brookings, chính phủ đang chịu tổn thất một quan chức biết nói tiếng Trung đã từng giữ chức vụ liên quan đến Trung Quốc ngay từ thời điểm bình thường hóa quan hệ hồi năm 1979. Ông cũng là người đề xuất bổ nhiệm ông Huntsman làm thống đốc tiểu bang Utah, người trước đó từng là một nhà truyền giáo của giáo phái Mormon tại Đài Loan.
Ông Russel, người thay ông Bader, biết nói tiếng Nhật và từ năm 2005 đến 2008 là tổng lãnh sự tại Osaka, Nhật Bản. Nhận xét về việc ông từng làm việc tại Liên Hợp Quốc và châu Âu, ông Russel nói rằng không thể suy ra điểm trọng tâm của một quan chức từ lý lịch của người đó “bởi vì điểm trọng tâm của họ cũng chính là điểm trọng tâm của tổng thống”
Nhờ toàn bộ quá trình lâu dài làm việc liên quan đến Trung Quốc, ông Bader là kiến trúc sư của một chính sách nhấn mạnh việc thắt chặt mối quan hệ với tất cả các nước nằm xung quanh Trung Quốc. Ông nói rằng việc ông Russel coi khu vực này là điểm trọng tâm đã giúp ông trở thành sự lựa chọn đúng đắn cho việc tiếp tục thúc đẩy điều đó.
Người dịch: Phạm Anh Tuấn
Bản tiếng Việt © Ba Sàm 2011
-Trung Quốc - Trấn áp: Chinese police detain members of unregistered church (LAT 10-4-10) -- Việt Nam cũng sẽ (đã?) học cái trò này: "Cellphone coverage was cut off in the area, apparently to prevent news of the detentions from leaking out" - - Cảnh sát Trung Quốc bắt tín đồ của một giáo hội ‘chui (VOA). -- TQ bảo Mỹ đừng rao giảng nhân quyền — (BBC).
- -Mỹ thay nhân sự phụ trách Trung Quốc : Washington sẽ cứng rắn hơn với Bắc Kinh ? - RFI 10/04/2011
Thay đổi quan trọng đang diễn ra tại Hoa Kỳ với ba nhân vật hàng đầu chịu trách nhiệm hồ sơ Trung Quốc lần lượt rút lui khỏi chính quyền Obama. Lấp đầy khoảng trống, có ít nhất hai người gốc là chuyên gia về Nhật Bản. Vào lúc quan hệ Mỹ - Trung đang bị nhiều thách thức do thái độ ngày càng quyết liệt của Bắc Kinh, giới chuyên gia dự đoán là những người mới có thể sẽ thúc đẩy Washington thắt chặt thêm nữa quan hệ với các nước châu Á khác để cân bằng thế lực đang lên của Bắc Kinh trong khu vực.
Thay đổi đầu tiên diễn ra tại Nhà Trắng. Theo nhật báo Mỹ New York Times, ông Jeffrey Bader, cố vấn hàng đầu về Trung Quốc của Tổng thống Obama sẽ từ nhiệm, và được thay thế tại Hội đồng An ninh Quốc gia bằng phụ tá của ông là Daniel Russel, một chuyên gia về Nhật Bản.
Thay đổi thứ hai là ở bộ Ngoại giao. Thứ trưởng James Steinberg, nhân vật số hai trong bộ, một người thường xuyên quán xuyến hồ sơ Trung Quốc, đã từ chức, và sẽ được ông William Burns, chuyên trách Trung Đông lên thay. Với sự ra đi của ông Steinberg, vai trò của ông Kurt Campbell, trợ lý ngoại trưởng đặc trách Châu Á - Thái Bình Dương sẽ nổi trội lên. Ông Campbell cũng là một chuyên gia về Nhật Bản.
Trên hiện trường, đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Jon Huntsman, cũng sẽ rời nhiệm sở vào cuối tháng tư, để trở về nước, chuẩn bị tranh chức ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa. Người kế nhiệm ông sẽ là ông Gary Locke, một người gốc Hoa, nguyên thống đốc tiểu bang Washington, hiện là bộ trưởng thương mại.
Theo các nhà quan sát, việc thay đổi hàng loạt người phụ trách chức vụ trọng yếu trong lãnh vực chính sách Trung Quốc như kể trên, tất nhiên sẽ có ảnh hưởng đến cách tiếp cận của chính quyền Mỹ đối với Trung Quốc, một trong những đối tác rất quan trọng nhưng khó khăn nhất.
Với việc ông Bader ra đi chẳng hạn, chính quyền Obama kể như mất đi một quan chức thông thạo tiếng Hoa, từng bắt đầu theo dõi hồ sơ Trung Quốc từ thời hai nước bình thường hóa quan hệ vào năm 1979. Người thay thế ông Bader là ông Russel thì lại nói tiếng Nhật, từng làm Tổng lãnh sự Mỹ tại Osaka, từ năm 2005 đến năm 2008.
Còn tại bộ Ngoại giao, ông James Steinberg thường bị đánh giá là ‘’thân Trung Quốc’’, là người đã từng can gián không cho Mỹ bán chiến đấu cơ hiện đại cho Đài Loan để tránh đụng chạm đến Bắc Kinh.
Cho dù cả hai ông Russel và Campbell đều đã thường xuyên theo dõi hồ sơ Trung Quốc và rất nhiều lần ghé Bắc Kinh trong hai năm qua, nhưng theo giới phân tích, gốc gác chuyên gia về Nhật Bản của hai nhân vật này là một lời nhắc nhở Trung Quốc rằng Hoa Kỳ vẫn có những người bạn cũ khác trong khu vực.
Nhà Trắng dĩ nhiên đã giảm nhẹ tầm quan trọng của việc thay đổi nhân sự, khi khẳng định rằng chính sách Trung Quốc của Mỹ do cố vấn an ninh quốc gia Thomas Donilon điều phối, và Tổng thống Obama đã gặp gỡ Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đến tám lần - một con số cao khác thường - chứng tỏ tầm quan trọng mà chính quyền Mỹ dành cho Trung Quốc.
Bản thân ông Russel, người lên thay ông Bader ở chức cố vấn về Trung Quốc, cũng cho rằng không nên suy đoán trọng tâm chú ý của một người căn cứ vào gốc tích của người đó. Theo ông, trọng tâm của một quan chức chính phủ là thực hiện chủ trương do tổng thống đề ra.
Phát biểu với báo New York Times ngày 07/04/2011, ông Donilon xác định rằng việc thúc đẩy quan hệ với Trung Quốc sẽ gặp nhiều thách thức, nhưng Hoa Kỳ xuất phát "từ một cơ sở tốt hơn, và quan trọng hơn, là từ một cơ sở mạnh mẽ hơn trong khu vực".
Trong số những thách thức mà ông Donilon nói đến có việc Bắc Kinh gần đây đã bắt giam hàng chục luật sư, nhà báo, nghệ sĩ và những người ủng hộ nhân quyền, mà theo các quan chức Mỹ, có lẽ là nhằm ngăn không cho phong trào nổi dậy tại thế giới Ả Rập lây lan qua Trung Quốc. Ngoại trưởng Hillary Clinton đã thẳng thừng chỉ trích Trung Quốc.
Trước đó, ngày 06/04, Đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh Huntsman đã tranh thủ bài diễn văn từ biệt tại Trung Quốc để chỉ trích việc bắt giam nghệ sĩ Ngải Vị Vị. Ông Huntsman cũng nêu bật sai lầm của Trung Quốc khi bắt giam ông Tiết Phong, một nhà địa chất Mỹ gốc Hoa bị cáo buộc ăn cắp bí mật nhà nước khi nghiên cứu ngành công nghiệp dầu mỏ của Trung Quốc.
Nhìn chung, với việc những người ‘’thân Bắc Kinh’’ rời khỏi vai trò chủ chốt trong việc hoạch định chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ, nhiều nhà quan sát cho rằng xu hướng cứng rắn hơn với Trung Quốc có khả năng tăng lên.
Theo ông Gerrit Van der Wees, chủ bút một tờ báo chuyên về Đài Loan tại Washington, sắp tới đây, vai trò của trợ lý ngoại trưởng Kurt Campbell sẽ rất quan trọng, và nhân vật này có thể thúc đẩy thêm chủ trương « cân bằng thế lực đang lên của Trung Quốc và duy trì ảnh hưởng của Hoa Kỳ tại vùng Đông Á và Đông Nam Á ».
-China Cancels Academic Debate NYT -Communist Party officials this weekend abruptly canceled a debate competition among students from 16 universities on the topic of China’s 1911 revolution, one official said.
- Chính quyền Trung Quốc bắt giam hàng chục tín đồ Thiên chúa giáo RFI -Trung Quốc: Hoa Kỳ không nên can thiệp vào chuyện nội bộ (RFA)-Chính quyền Bắc Kinh vừa lên tiếng yêu cầu Washington không nên can thiệp vào chuyện nội bộ của Hoa Lục sau khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ra phúc trình về tình hình nhân quyền thế giới, trong đó có phần Trung Quốc, với kêu gọi Bắc Kinh trả tự do cho hằng mấy chục nhà đấu tranh bị bắt giữ trong chiến dịch trấn áp đối lập gia tăng ở Trung Quốc.
Thay đổi thứ hai là ở bộ Ngoại giao. Thứ trưởng James Steinberg, nhân vật số hai trong bộ, một người thường xuyên quán xuyến hồ sơ Trung Quốc, đã từ chức, và sẽ được ông William Burns, chuyên trách Trung Đông lên thay. Với sự ra đi của ông Steinberg, vai trò của ông Kurt Campbell, trợ lý ngoại trưởng đặc trách Châu Á - Thái Bình Dương sẽ nổi trội lên. Ông Campbell cũng là một chuyên gia về Nhật Bản.
Trên hiện trường, đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Jon Huntsman, cũng sẽ rời nhiệm sở vào cuối tháng tư, để trở về nước, chuẩn bị tranh chức ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa. Người kế nhiệm ông sẽ là ông Gary Locke, một người gốc Hoa, nguyên thống đốc tiểu bang Washington, hiện là bộ trưởng thương mại.
Theo các nhà quan sát, việc thay đổi hàng loạt người phụ trách chức vụ trọng yếu trong lãnh vực chính sách Trung Quốc như kể trên, tất nhiên sẽ có ảnh hưởng đến cách tiếp cận của chính quyền Mỹ đối với Trung Quốc, một trong những đối tác rất quan trọng nhưng khó khăn nhất.
Với việc ông Bader ra đi chẳng hạn, chính quyền Obama kể như mất đi một quan chức thông thạo tiếng Hoa, từng bắt đầu theo dõi hồ sơ Trung Quốc từ thời hai nước bình thường hóa quan hệ vào năm 1979. Người thay thế ông Bader là ông Russel thì lại nói tiếng Nhật, từng làm Tổng lãnh sự Mỹ tại Osaka, từ năm 2005 đến năm 2008.
Còn tại bộ Ngoại giao, ông James Steinberg thường bị đánh giá là ‘’thân Trung Quốc’’, là người đã từng can gián không cho Mỹ bán chiến đấu cơ hiện đại cho Đài Loan để tránh đụng chạm đến Bắc Kinh.
Cho dù cả hai ông Russel và Campbell đều đã thường xuyên theo dõi hồ sơ Trung Quốc và rất nhiều lần ghé Bắc Kinh trong hai năm qua, nhưng theo giới phân tích, gốc gác chuyên gia về Nhật Bản của hai nhân vật này là một lời nhắc nhở Trung Quốc rằng Hoa Kỳ vẫn có những người bạn cũ khác trong khu vực.
Nhà Trắng dĩ nhiên đã giảm nhẹ tầm quan trọng của việc thay đổi nhân sự, khi khẳng định rằng chính sách Trung Quốc của Mỹ do cố vấn an ninh quốc gia Thomas Donilon điều phối, và Tổng thống Obama đã gặp gỡ Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đến tám lần - một con số cao khác thường - chứng tỏ tầm quan trọng mà chính quyền Mỹ dành cho Trung Quốc.
Bản thân ông Russel, người lên thay ông Bader ở chức cố vấn về Trung Quốc, cũng cho rằng không nên suy đoán trọng tâm chú ý của một người căn cứ vào gốc tích của người đó. Theo ông, trọng tâm của một quan chức chính phủ là thực hiện chủ trương do tổng thống đề ra.
Cân bằng thế lực đang lên của Trung Quốc
Trên vấn đề này, có thể nói là từ khi ông Obama lên cầm quyền, Hoa Kỳ đã cố gắng củng cố liên minh với Nhật Bản và Hàn Quốc, đồng thời thắt chặt thêm quan hệ với Indonesia, Việt Nam và các nước láng giềng khác của Trung Quốc trong khu vực, vốn càng lúc càng quan ngại trước tham vọng của Trung Quốc.Phát biểu với báo New York Times ngày 07/04/2011, ông Donilon xác định rằng việc thúc đẩy quan hệ với Trung Quốc sẽ gặp nhiều thách thức, nhưng Hoa Kỳ xuất phát "từ một cơ sở tốt hơn, và quan trọng hơn, là từ một cơ sở mạnh mẽ hơn trong khu vực".
Trong số những thách thức mà ông Donilon nói đến có việc Bắc Kinh gần đây đã bắt giam hàng chục luật sư, nhà báo, nghệ sĩ và những người ủng hộ nhân quyền, mà theo các quan chức Mỹ, có lẽ là nhằm ngăn không cho phong trào nổi dậy tại thế giới Ả Rập lây lan qua Trung Quốc. Ngoại trưởng Hillary Clinton đã thẳng thừng chỉ trích Trung Quốc.
Trước đó, ngày 06/04, Đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh Huntsman đã tranh thủ bài diễn văn từ biệt tại Trung Quốc để chỉ trích việc bắt giam nghệ sĩ Ngải Vị Vị. Ông Huntsman cũng nêu bật sai lầm của Trung Quốc khi bắt giam ông Tiết Phong, một nhà địa chất Mỹ gốc Hoa bị cáo buộc ăn cắp bí mật nhà nước khi nghiên cứu ngành công nghiệp dầu mỏ của Trung Quốc.
Nhìn chung, với việc những người ‘’thân Bắc Kinh’’ rời khỏi vai trò chủ chốt trong việc hoạch định chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ, nhiều nhà quan sát cho rằng xu hướng cứng rắn hơn với Trung Quốc có khả năng tăng lên.
Theo ông Gerrit Van der Wees, chủ bút một tờ báo chuyên về Đài Loan tại Washington, sắp tới đây, vai trò của trợ lý ngoại trưởng Kurt Campbell sẽ rất quan trọng, và nhân vật này có thể thúc đẩy thêm chủ trương « cân bằng thế lực đang lên của Trung Quốc và duy trì ảnh hưởng của Hoa Kỳ tại vùng Đông Á và Đông Nam Á ».
-China Cancels Academic Debate NYT -Communist Party officials this weekend abruptly canceled a debate competition among students from 16 universities on the topic of China’s 1911 revolution, one official said.
- Chính quyền Trung Quốc bắt giam hàng chục tín đồ Thiên chúa giáo RFI -Trung Quốc: Hoa Kỳ không nên can thiệp vào chuyện nội bộ (RFA)-Chính quyền Bắc Kinh vừa lên tiếng yêu cầu Washington không nên can thiệp vào chuyện nội bộ của Hoa Lục sau khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ra phúc trình về tình hình nhân quyền thế giới, trong đó có phần Trung Quốc, với kêu gọi Bắc Kinh trả tự do cho hằng mấy chục nhà đấu tranh bị bắt giữ trong chiến dịch trấn áp đối lập gia tăng ở Trung Quốc.
