TT - Trong vô số những vụ tiêu cực mà báo chí đã đăng tải mấy ngày gần đây, tôi tự nhiên bị ám ảnh rất lâu về mấy sự việc liên quan đến giới trí thức.
1. Tổ chức duy nhất và lớn nhất của giới khoa học kỹ thuật nước ta - Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (Vusta) - tặng giải thưởng “Thương hiệu xanh bền vững” năm 2010 - giải thưởng cao nhất dành cho các thương hiệu thực hiện tốt nhất việc bảo vệ môi trường - cho một nhà máy ximăng ở tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Sự việc chẳng có gì đáng ầm ĩ nếu báo chí không phát hiện: nhiều năm nay, nhà máy ấy (vốn đầu tư của nước ngoài) đã khiến người dân một số xã của huyện Hương Trà khốn khổ vì ô nhiễm bụi, nguồn nước và tiếng ồn..., cả một vùng quanh nhà máy này cây cối héo úa, xác xơ.
2. Hai vị giáo sư - tiến sĩ chủ biên bộ sách Tài năng và đắc dụng biểu dương 14 tài năng tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam và thế giới. Sách “dày tới 328 trang, thông qua một nhà xuất bản rất có uy tín là Nhà xuất bản Chính Trị Quốc Gia” ấn hành. Nếu chỉ biểu dương những người mà cuộc đời và sự nghiệp đã ổn định, thật sự được lịch sử vinh danh như Trần Quốc Tuấn, Nguyễn Trãi, Hồ Chí Minh, Lê Quý Đôn, A.Einstein, T.Edison... thì chẳng có gì đáng nói. Thế nhưng hai vị giáo sư chủ biên đã xếp một doanh nhân khá trẻ, đang sống, chưa có căn cứ gì để khẳng định là “tiêu biểu nhất, xuất sắc nhất, đạo đức nhất trong giới doanh nhân và kinh tế thời hiện đại” vào ngồi cùng bàn với chín nhân tài tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam và bốn tên tuổi vang dội của thế giới cận - hiện đại.
Đông đảo bạn đọc - nhất là thế hệ trẻ - cần có những nhà trí thức có trình độ cao, có công tâm, giàu tinh thần phụ trách giúp đỡ, định hướng để có những hiểu biết chính xác về con người, về xã hội, về thiên nhiên; có thể phân định rạch ròi mắt cá với hạt châu, vàng mười và vàng non tuổi. Vì động cơ nào chẳng rõ, hai vị giáo sư này đã thiếu trách nhiệm, “chủ” mà không “biên” (biên soạn, biên tập) nên đã nhập nhằng trong tiêu chí chọn lựa đối tượng để tôn vinh, không những thế còn “bốc thơm” nhân vật mình viết lên tận mây xanh.
Thật là kỳ cục, khi sự nghiệp mới ở chặng đầu của nhà doanh nghiệp trẻ này đã được kể lể tỉ mỉ (42 trang in), nhiều gấp ba lần Trần Quốc Tuấn, thậm chí gấp hơn bốn lần bài viết về nhà mưu lược thiên tài Nguyễn Trãi (10 trang) và dài gần gấp đôi danh nhân văn hóa nhân loại Hồ Chí Minh (25 trang).
Hai vị giáo sư chủ biên có thể nhập nhằng, chệch hướng, nhưng chỉ cần liếc mắt ngó qua, lãnh đạo nhà xuất bản chắc chắn đã thấy cách hành xử phi lý của mỗi người viết sách cũng như của chủ biên sách. Để những cuốn sách như thế đến tay bạn đọc, lãnh đạo nhà xuất bản không thể chối bỏ trách nhiệm của mình.
Vusta cũng mắc lỗi tương tự. Vụ Vedan ròng rã 15 năm bức tử sông Thị Vải, khiến hàng vạn người dân ba khu vực Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Cần Giờ (TP.HCM) sống dở chết dở, vậy mà lại được một cơ quan bộ duyệt, tặng giải thưởng “Top 100 sản phẩm an toàn vì sức khỏe cộng đồng năm 2009”, chắc Vusta cũng chưa quên. Vậy mà lãnh đạo Vusta lại để một đơn vị trực thuộc - chắc cũng có không ít những trí thức khoa bảng, học vị cao - qua mặt. Qua mặt một cách quá dễ dãi, dù quy trình xét duyệt thiếu hẳn hai khâu “ý kiến đánh giá, nhận xét từ phía chính quyền địa phương” và kiểm tra thực địa.
Đơn vị trực thuộc qua mặt, nhưng Vusta lãnh đủ. Rõ ràng bài học về tinh thần trách nhiệm, về công tác quản lý - quản lý con người, quản lý kế hoạch - lúc nào cũng mới mẻ, bức thiết. “Ăn làm sao, nói làm sao bây giờ!”.
TRẦN HỮU TÁ
“Tài năng và đắc dụng”: Doanh nhân trẻ có ý chí lắm chứ! (Bee). Dương Trung Quốc: “…Nhưng tại sao các tác giả lại chọn anh Vũ chứ không phải doanh nhân khác?” – “Tài năng và đắc dụng”: Vì sao cuốn sách bị phê (Lao động).
- Ông Đặng Lê Nguyên Vũ yêu cầu báo SGGP đính chính
- Ngày 12/5/2011, Luật sư Vương Công Đức, đại diện ủy quyền của ông Đặng Lê Nguyên Vũ, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Cà phê Trung Nguyên, đã gửi văn bản “yêu cầu cải chính thông tin, cáo lỗi về việc đăng tin sai sự thật trên báo Sài Gòn Giải phóng số ra ngày 10/5/2011” tới ông Trần Thế Tuyển, Tổng biên tập báo Sài Gòn Giải phóng.
Theo Luật sư Vương Công Đức, thông tin “ông Vũ là đồng tác giả của nhóm chủ biên” là không chính xác. Doanh nhân Đặng Lê Nguyên Vũ chỉ là người cung cấp thông tin, là tác giả cho phép phổ biến thông tin liên quan đến ông.
"Bản thân doanh nhân Đặng Lê Nguyên Vũ không có bất kỳ một hợp đồng, thỏa thuận đồng chủ biên nào với nhóm tác giả" – Luật sư Vương Công Đức nhấn mạnh.
Theo ông Đức, từ việc nhận định sai vai trò của doanh nhân Đặng Lê Nguyên Vũ trong việc hình thành cuốn sách, phóng viên Minh An (tác giả bài báo "Sách về nhân tài - Choáng" đăng trên báo Sài Gòn Giải phóng ngày 10/5/2011 - PV) đã diễn giải không chính xác, có khả năng làm người đọc hiểu sai sự việc, ảnh hưởng tới ông Vũ.
Thay mặt ông Đặng Lê Nguyên Vũ, Luật sư Vương Công Đức đề nghị, báo Sài Gòn Giải phóng và Sài Gòn Giải phóng Online đăng rõ lại nội dung đính chính như sau:
TIN LIÊN QUAN |
---|
Theo Luật sư Vương Công Đức, thông tin “ông Vũ là đồng tác giả của nhóm chủ biên” là không chính xác. Doanh nhân Đặng Lê Nguyên Vũ chỉ là người cung cấp thông tin, là tác giả cho phép phổ biến thông tin liên quan đến ông.
"Bản thân doanh nhân Đặng Lê Nguyên Vũ không có bất kỳ một hợp đồng, thỏa thuận đồng chủ biên nào với nhóm tác giả" – Luật sư Vương Công Đức nhấn mạnh.
Theo ông Đức, từ việc nhận định sai vai trò của doanh nhân Đặng Lê Nguyên Vũ trong việc hình thành cuốn sách, phóng viên Minh An (tác giả bài báo "Sách về nhân tài - Choáng" đăng trên báo Sài Gòn Giải phóng ngày 10/5/2011 - PV) đã diễn giải không chính xác, có khả năng làm người đọc hiểu sai sự việc, ảnh hưởng tới ông Vũ.
Thay mặt ông Đặng Lê Nguyên Vũ, Luật sư Vương Công Đức đề nghị, báo Sài Gòn Giải phóng và Sài Gòn Giải phóng Online đăng rõ lại nội dung đính chính như sau:
"Doanh nhân Đặng Lê Nguyên Vũ không phải là đồng tác giả của nhóm chủ biên quyển sách "Tài năng và đắc dụng" theo nội dung đăng trên bài báo "Sách về nhân tài - Choáng" của tác giả Minh An trên báo Sài Gòn Giải phóng số ra ngày 10/5/2011. Ban Biên tập báo Sài Gòn Giải phóng xin chân thành xin lỗi ông Đặng Lê Nguyên Vũ về sự nhầm lẫn đáng tiếc này".
Luật sư Vương Công Đức đề nghị việc đính chính và xin lỗi cần thực hiện vào thời gian sớm nhất, không quá 5 ngày kể từ khi nhận được văn bản này.
Ông Vương Công Đức cũng mong báo Sài Gòn Giải phóng gửi văn bản chính thức xin lỗi về sự nhầm lẫn nói trên tới ông Đặng Lê Nguyên Vũ.
"Rất mong Ban Biên tập báo Sài Gòn Giải phóng có tinh thần tiếp thu và có ý kiến trả lời chính thức về nội dung này" – Văn bản gửi Tổng biên tập báo Sài Gòn Giải phóng kết thúc.
Hoàng Hạnh
Luật sư Vương Công Đức đề nghị việc đính chính và xin lỗi cần thực hiện vào thời gian sớm nhất, không quá 5 ngày kể từ khi nhận được văn bản này.
Ông Vương Công Đức cũng mong báo Sài Gòn Giải phóng gửi văn bản chính thức xin lỗi về sự nhầm lẫn nói trên tới ông Đặng Lê Nguyên Vũ.
"Rất mong Ban Biên tập báo Sài Gòn Giải phóng có tinh thần tiếp thu và có ý kiến trả lời chính thức về nội dung này" – Văn bản gửi Tổng biên tập báo Sài Gòn Giải phóng kết thúc.
Hoàng Hạnh
-NXB Chính trị Quốc gia gửi công văn tới báo SGGP- Ngày 12/5/2011, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật đã có công văn gửi Tổng biên tập báo Sài Gòn Giải phóng về các ý kiến đóng góp, phê bình về cuốn sách "Tài năng và đắc dụng".
Công văn nêu rõ, NXB đã làm việc với chủ biên cuốn sách trên là GS.TSKH Nguyễn Hoàng Lương và PGS.TS Phạm Hồng Tung để làm rõ những ý kiến trên.
Trong "Phúc đáp ý kiến của độc giả về cuốn sách "Tài năng và đắc dụng" gửi kèm công văn trên, nhóm tác giả nêu rõ: "14 trường hợp nhân tài được chọn để nghiên cứu ở đây không nhất thiết là những nhân tài xuất chúng tiêu biểu nhất của Việt Nam và thế giới" - (trang 307, sách Tài năng và đắc dụng).
Công văn Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật gửi TBT báo Sài Gòn Giải phóng. Ảnh: Hoàng Hạnh |
Về trường hợp Đặng Lê Nguyên Vũ, nhóm tác giả giải thích: "Lý do lựa chọn trường hợp này để nghiên cứu ở đây là: ’Một trong những doanh nhân tiêu biểu, thành đạt của Việt Nam thời kỳ đổi mới’ - (trang 11, sách Tài năng và đắc dụng). Chúng tôi tuyệt đối không có ý định thông qua công trình này tôn vinh quá mức cá nhân ông Vũ hay quảng cáo, "đánh bóng" tên tuổi cho doanh nghiệp Café Trung Nguyên".
Nhóm tác giả cũng thừa nhận, sự chênh lệch số trang viết như độc giả nêu ra là không nên, có thể gây ra những suy diễn, hiểu lầm không cần thiết.
"Điều chúng tôi học được ở đây là: chúng tôi cần cẩn trọng hơn nữa trong cách trình bày, diễn đạt kết quả nghiên cứu của mình để tránh việc bạn đọc tiếp cận công trình từ những góc độ khác nhau có thể có những suy diễn, hiểu lầm đáng tiếc.
Công văn của NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật đề nghị, Tổng biên tập báo Sài Gòn Giải phóng giúp cung cấp thông tin đến bạn đọc để giải thích rõ, tránh những hiểu lầm đáng tiếc.
Hoàng Hạnh
– Chúng tôi không nhận đồng tài trợ nào! (Người LĐ)