HÀ NỘI (SCMP & AFP) - Hải quân của Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ luyện tập chung vào Tháng Bảy tới đây, một hành động có thể kích thích thêm căng thẳng trong chuyện tranh chấp Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Trên mẫu hạm USS George Washington. (Hình: AFP/Getty Images)
Theo South China Moring Post (SCNMP) và AFP, ‘cuộc luyện tập hải quân chung Việt Mỹ chưa được loan báo chính thức sẽ diễn ra, trong bối cảnh tranh chấp mà Việt Nam vừa tổ chức một cuộc tập trận bắn đạn thật vào ngày 13 tháng 6.
Ngoài tin hải đội với hàng không mẫu hạm nguyên tử USS George Washington rời căn cứ Nhật Bản tiến về hướng Biển Đông, Bộ Tư Lệnh Hạm Đội 7 Hoa Kỳ xác nhận tin một khu trục hạm Hoa Kỳ sẽ đến thăm cảng Tiên Sa ở Đà Nẵng vào tháng tới để thực tập tìm kiếm và cấp cứu trên biển.
Cuộc ghé thăm như một nỗ lực tập huấn hàng năm với các đồng minh và đối tác trong khu vực được thực hiện những tháng gần đây như với Thái Lan, Indonesia và Malaysia.
Ngay trong cuối Tháng sáu này, hai khu trục hạm khác của Hoa Kỳ và một tàu cứu hộ sẽ tập trận với hải quân ở khu vực biển ngoài khơi Palawan, khu vực gần nhất của Philippines với quần đảo đang tranh chấp Trường Sa.
Chuyến đi của hàng không mẫu hạm USS George Washington và các cuộc tập luyện chung giữa Hạm đội 7 với hải quân Việt Nam và Philippines chắc chắn phải được Trung quốc theo dõi sát nút. Bắc Kinh từng đòi hỏi nhiều lần là Hoa Kỳ phải chấm dứt nhòm ngó các vùng duyên hải của họ.
Phát ngôn viên của Hạm Đội 7, đại tá Jeff Davis, nói rằng các hoạt động nói trên đã được sắp đặt từ trước chứ không phải là các phản ứng của Mỹ đối với các căng thẳng những tuần lễ gần đây trên biển Đông.
Cuộc tập luyện với Việt Nam sắp diễn ra từng được thực hiện hồi năm ngoái cũng ở cảng Tiên Sa được chính thức gọi là “nâng cao giao tiếp hải quân” chứ không phải là tập trận chung. Nhưng dù gì, nó cũng vẫn bị soi mói tìm hiểu cặn kẽ.
Hải Quân Hoa Kỳ nói, cuộc ghé thăm được sắp đặt từ trước. (Hình: AFP/Getty Images)
Trung Quốc nghĩ gì?
Trong khi đó, Ji Qiufeng, một giáo sư ngành bang giao quốc tế của đại học Nam Ninh nói với nhật báo Anh ngữ Global Times (phụ bản Anh ngữ của tờ Nhân Dân Nhật Báo) rằng Việt Nam đang trắc nghiệm khả năng chịu đựng của Trung Quốc.
“Để phản ứng, Trung Quốc cần nêu rõ cho Việt Nam biết rằng thử thách chủ quyền của Trung quốc đối với Biển Đông không thể thành công.” Ông Ji phát biểu như vậy và nói hai bên nên tránh leo thang hơn nữa.
Hà Nội đã hai lần phản đối Bắc Kinh phá quấy hoạt động thăm dò dầu khí của tàu Việt Nam ngay trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam từ cuối Tháng 5 đến nay.
Trong khi liên tiếp lên án Hà Nội xâm phạm chủ quyền lãnh thổ của mình, Bắc Kinh lại chối mình chủ mưu phá đám trong vụ việc xảy ra Thứ Năm tuần trước.
Phát ngôn viên Bộ Ngọai Giao Trung quốc kêu là các tàu đánh cá của họ bị các tàu võ trang của Việt Nam đuổi và một chiếc vướng phải cáp thăm dò của tàu khảo sát Việt Nam. Trung Quốc kêu rằng tàu Việt Nam hoạt động bất hợp pháp ở vùng biển Trung Quốc.
Tiến sĩ David Koh, một chuyên viên về Việt Nam của Viện Nghiên Cứu Đông Nam Á ở Singapore, cho rằng cuộc tập trận của Việt Nam làm tăng nhiệt độ “nhưng tôi không thấy họ có nhiều lựa chọn”.
Theo ông, cuối cùng sẽ dẫn đến đụng độ trên biển.
Theo AP, tin loan báo về họat động của Hạm đội 7 trên biển Đông diễn ra cùng lúc với lời thúc giục của nghị sĩ Jim Webb là Hoa Kỳ nên lên án Trung Quốc đã sử dụng võ lực và thúc đẩy các cuộc thương thuyết đa phương để giải quyết tranh chấp biển Đông hiện đang gia tăng căng thẳng ở khu vực.
Ông Webb, nghị sĩ thuộc Đảng Dân Chủ ở tiểu bang Virginia, chủ tịch tiểu ban Đông Nam Á, nói với AP hôm Thứ Hai ở Thượng Viện rằng, ‘Việt Nam và các nước khác đang nhìn xem chúng ta hậu thuẫn cho các lời tuyên bố với hành động cụ thể hay không.’ (TN)