Photo: RIA NovostiNăm ngoái, Việt Nam đã đón tiếp số lượng khách du lịch kỷ lục - 4,2 triệu người. Hầu hết du khách đến từ Trung Quốc - hàng tháng từ 60 000-90 000 người. Nhưng không phải tất cả các công dân Trung Quốc đều đến Việt Nam để tắm nắng trên bãi biển Nha Trang hoặc chiêm ngưỡng vẻ đẹp của vịnh Hạ Long. Nhiều người đến nước láng giềng với hộ chiếu du lịch nhưng ở lại làm việc.
Ở nước Việt Nam dư thừa nhân công, pháp luật nghiêm cấm thuê người nước ngoài làm những nghề lao động phổ thông. Vì vậy, nhiều người Trung Quốc làm việc ở Việt Nam một cách bất hợp pháp. Các công ty Trung Quốc đang xây dựng nhà máy điện, các nhà máy và khai thác tài nguyên khoáng sản ở Việt Nam sẵn sàng nhận "khách du lịch" đồng hương vào làm công nhân.
Không rõ số lượng chính xác những người Trung Quốc nhập cư bất hợp pháp tại Việt Nam là bao nhiêu. Các phương tiện truyền thông Việt Nam nêu tư liệu khoảng 35 000 người và nhấn mạnh rằng con số này liên tục gia tăng. Dù sao chăng nữa, bên cạnh các công trình xây dựng ở các tỉnh Lâm Đồng, Ninh Bình, Quảng Ninh đã mọc lên hàng loạt khu chung cư, các quán cà phê, tiệm cắt tóc và mát-xa với những bảng hiệu bằng chữ Trung Quốc, và trên các đường phố đó người ta nghe thấy giọng nói tiếng Hoa.
Nhà chức trách Việt Nam biết chuyện người Trung Quốc nhập cư bất hợp pháp vào nước mình, nhưng hình như không động đến họ để tránh làm hỏng quan hệ với các nhà đầu tư nước láng giềng. Mặc dù số lượng công nhân Trung Quốc nhập cư bất hợp pháp ngày càng tăng đang gây sự bất bình đáng kể đối với cư dân sở tại.
Vấn đề càng thêm phức tạp bởi thực tế là chính quyền Việt Nam, ngay cả khi họ muốn áp dụng biện pháp nào đó đối với công nhân Trung Quốc, vẫn không thể trục xuất những người này về nước, vì không có cơ sở pháp lý để làm như vậy. Trung Quốc đâu có ký kết với ai hiệp định tiếp nhận người hồi hương.
Vấn đề di dân bất hợp pháp là điển hình của tất cả các nước với nền kinh tế thị trường, và mỗi quốc gia giải quyết theo cách riêng của mình. Tại Nga vấn đề lao động nhập cư bất hợp pháp đã trở nên đặc biệt nghiêm trọng kể từ đầu những năm 2000. Trong số những người nhập cư bất hợp pháp, có nhiều người Trung Quốc và Việt Nam đến Nga bằng thị thực du lịch và ở lại làm việc trong các trung tâm thương mại hoặc trong các xí nghiệp “đen” bí mật.
Vấn đề di dân bất hợp pháp là điển hình của tất cả các nước với nền kinh tế thị trường, và mỗi quốc gia giải quyết theo cách riêng của mình. Tại Nga vấn đề lao động nhập cư bất hợp pháp đã trở nên đặc biệt nghiêm trọng kể từ đầu những năm 2000. Trong số những người nhập cư bất hợp pháp, có nhiều người Trung Quốc và Việt Nam đến Nga bằng thị thực du lịch và ở lại làm việc trong các trung tâm thương mại hoặc trong các xí nghiệp “đen” bí mật.
Hiện tại Nga đang hoạch định những khái niệm mới về chính sách nhập cư. Trọng tâm chống nhập cư bất hợp pháp giờ đây không phải là đối phó với người nhập cư bất hợp pháp, mà chuyển thành đấu tranh chống những kẻ tổ chức, cũng như những người sử dụng lao động thuê nhân công nước ngoài phớt lờ quy định pháp luật hiện hành. Giáo sư Irina Ivahnyuk từ trường Đại học Tổng hợp Lomonosov nói:
” Ý tưởng về một chính sách nhập cư mới là luật nhập cư tự do, cộng với sự kiểm soát chặt chẽ về việc thi hành luật này. Phải có nhiều kênh mà qua đó lao động nước ngoài có thể nhập cảnh vào Nga. Phải phát triển và hoàn thiện cơ chế cấp giấy phép lao động. Các thủ tục dành cho lao động nước ngoài càng rõ ràng, càng dễ hiểu và minh bạch thì tỷ lệ phần trăm người nước ngoài đến làm việc theo pháp luật càng cao.”
Khác với Việt Nam, nước Nga không thể thiếu những người lao động nước ngoài. Hiện nay tình hình nhân khẩu ở Nga rất khó khăn. Do đó, các chuyên gia cho rằng chính sách lao động nhập cư của Nga phải trở nên dễ dàng hơn và đúng pháp luật. Nhà nước Nga bị thất thu nguồn thuế từ chủ lao động và người nhập cư bất hợp pháp rất mong muốn như vậy. Bản thân người nước ngoài lao động bất hợp pháp cũng quan tâm đến vấn đề này, bởi quyền lợi của họ không được chủ lao động đảm bảo và nhiều khi họ bắt buộc phải sống và làm việc trong điều kiện vô nhân đạo.
