-Kiến nghị xem lại chất lượng nhà thầu Trung Quốc TP - Trước việc chậm trễ kéo dài của hàng loạt dự án điện do các nhà thầu Trung Quốc thực hiện, Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) và Hiệp hội Công nghiệp kỹ thuật điện Việt Nam vừa có văn bản kiến nghị xem lại chất lượng của các nhà thầu này.
Theo ông Hoàng Thái An, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp kỹ thuật điện Việt Nam, hiện nay rất nhiều dự án điện vẫn phụ thuộc chủ yếu vào công nghệ, thiết bị, vật liệu của Trung Quốc. Bản thân các doanh nghiệp trong nước chưa đủ trình độ sản xuất những hạng mục lớn (nồi hơi, tuốc bin…), chủ yếu là lắp ráp. Tình trạng này dẫn đến nhập siêu, trong khi các doanh nghiệp trong nước không được trau dồi kinh nghiệm.
Gần đây, nhiều vấn đề nảy sinh đối với các dự án điện mà nhà đầu tư chọn nhà thầu EPC Trung Quốc, như bị chậm tiến độ, nhiều sự cố xảy ra trong quá trình vận hành do sử dụng thiết bị và công nghệ Trung Quốc, không thu xếp được nguồn tài chính thực hiện dự án.
Mặt khác, những dự án sử dụng nhà thầu EPC Trung Quốc không tránh khỏi thực trạng hàng nghìn lao động thủ công Trung Quốc sẽ tới làm việc tại công trường gây ảnh hưởng và mất đi cơ hội việc làm, nâng cao tay nghề của công nhân Việt Nam. “Thống kê cho thấy hiện phần lớn các dự án điện sử dụng quá nhiều công nghệ, thiết bị, vật liệu của Trung Quốc. Nếu xảy ra sự cố sẽ làm ảnh hưởng lớn đến an ninh năng lượng”- ông An cho biết.
Hiện có gần 20 dự án nhiệt điện do các nhà thầu Trung Quốc đảm nhận như: Hải Phòng 1, 2; Sơn Động, Cao Ngạn, Cẩm Phả 1, 2; Quảng Ninh 1, 2, Mạo Khê, Vĩnh Tân 2, Kiên Lương… của các chủ đầu tư như Vinacomin, EVN, ITACO đều bị chậm. Có những dự án đến nay chưa triển khai hoặc chậm tiến độ vài năm.
Lý do chậm là do năng lực nhà thầu yếu, kinh nghiệm kém và không thu xếp được tài chính. Nhà thầu hứa cung cấp đủ vốn cho dự án, nhưng thực chất là thiếu công nghệ, thiết bị không đồng bộ, chưa nói thiết bị của Trung Quốc không bằng thiết bị của các nước phát triển.
Ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) cũng kiến nghị cần có cơ chế động viên, khuyến khích các nhà thầu, nhà đầu tư trong nước, kể cả tư nhân, liên danh, liên kết với nước ngoài (các nước G7, châu Âu) để đầu tư phát triển mạnh vào các nguồn nhiệt điện chạy than.
Khi các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào Việt Nam bằng các hình thức BOT(xây dựng và chuyển giao), BOO (xây dựng, kinh doanh và sở hữu), IPP (đầu tư độc lập) nếu xét thấy họ có đủ năng lực, kinh nghiệm tài chính nên chọn các nhà đầu tư từ các nước châu Âu hoặc G7 và cần có những ưu tiên và tạo điều kiện cho họ.
“Nên hạn chế các nhà thầu Trung Quốc, chỉ cho họ tham gia các hạng mục phụ trợ nếu như họ trúng thầu theo quy định. Ngoài ra, cần sử dụng tối đa các nhà thầu phụ trong nước cho các hạng mục cơ khí, xây dựng cũng như sử dụng tối đa sản phẩm của các nhà cung cấp trong nước” - VEA kiến nghị.
Phạm Tuyên
-
--Kiến nghị chọn nhà thầu từ các nước công nghiệp phát triển - TUỔI TRẺ --VTV1 – Bản tin Tài chính Kinh doan trưa 14-9-2011
Kể từ ngày mai, ngày 15-09, nguồn khí nam Côn Sơn sẽ bắt đầu ngừng cung cấp trong nửa tháng do nhà máy này bảo dưỡng định kỳ và khả năng là nhiều nhà máy điện phía Nam sẽ ngừng hoạt động vì thiếu dầu chạy máy vì tập đoàn điện lực Việt Nam vẫn chưa lo được tiền mua dầu. Tình trạng thiếu điện vốn đã căng thẳng sẽ vẫn lại tiếp tục căng thẳng hơn. Lý do căn bản ở đây đó là hiện có hàng chục dự án điện của nước ta theo Bản quy hoạch điện 6 đến thời điểm này đã bị chậm tiến độ và có những dự án đã chậm từ 2 cho tới 3 năm .
Việc các dự án điện chậm tiến độ sẽ đem đến hệ quả khó lường cho toàn bộ nền kinh tế. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hiệp hội năng lượng Việt Nam, một chuyên gia lâu năm trong ngành điện và cũng từng là nhà quản lý nhiều năm trong lĩnh vực này.
PV: Thưa ông, cho tới thời điểm này chúng ta có hàng chục cái dự án điện mà bị chậm tiến độ như vậy. Nguyên nhân tại sao mà chuyện này xảy ra khi mà chúng ta đã từng cảnh báo điều này cách đây nhiều năm?
Ông TVN: Một trong là năng lực nhà thầu kém. Hai nữa là tài chính không thu xếp được. Khi đấu thầu thì người ta cứ là ta sẽ cung cấp, ta sẽ cho EVN vay là 85% vốn. Trong quá trình triển khai thực hiện thì không có cái đấy. Cái thứ ba nữa là thiết bị không đồng bộ, mà nói chung thiết bị của phía nhà thầu Trung Quốc rất là kém. Thiết bị G7 hoặc thiết bị Châu Âu thì rất là nhanh, chỉ thời gian ngắn là tạo được bộ rồi. Thì ở đây nói rằng là mình chọn nhà thầu sai. Cái việc chọn nhà thầu sai là do mình không thực hiện quy chế đấu thầu nghiêm túc. Mình chỉ đấu giá thôi. Ai trả thấp là mình cho người đó trúng. Cái đó là cái sai lầm về phía chúng ta. Rất nhiều dự án chậm như vậy, như Hải Phòng 1, Hải Phòng 2, Quảng Ninh, Cẩm Phả v..v… Một loạt dự án chậm 2, 3 năm.
PV: Tại sao chúng ta không có một cái chế tài nào đó để xử lý các nhà thầu chậm tiến độ khi mà chúng ta hiểu rằng là sự chậm tiến độ của một công trình điện thì tác động của nó là không thể lường được đối với vấn đề kinh tế xã hội.
Ông TVN: Chế tài để phạt nhà thầu là có, trong hồ sơ mời thầu của các chủ đầu tư là đều có việc phạt về chậm tiến độ.
PV: Đã phạt thử bao giờ chưa ạ?
Ông TVN: Thử rồi. Ngày xưa đã phạt thử nhà thầu Phú Mỹ Bà Rịa và nhà thầu Mitsubitsi. Nhà thầu Siemens đã nộp phạt cho EVN lúc đó là tới 6 triệu đôla.PV: Nó có tác động gì so với chuyện mà họ nộp phạt không ạ?
Ông TVN: Họ nộp xong là họ lo làm ngay và họ làm rất tốt, mà ở đây là nhà thầu G7 đấy. Còn đây nhà thầu Trung Quốc thì không rõ lý do gì mà tôi cũng không hiểu nhưng trong hồ sơ mời thầu có phạt. Mà chậm tới cỡ đó thì nhà thầu Trung Quốc tối thiểu cũng phải bị phạt tới 5, 7 chục triệu đô la. Nhưng không bị phạt. Mà không bị phạt là do mình, do mình không nghiêm.
PV: Liên quan đến tổng sơ đồ điện 7 chúng ta đã đặt ra mục tiêu đến năm 2020 đạt được khoảng tầm 75.000 MgW. Điều này liệu có thực hiện được không khi mà chỉ còn 8 năm nữa thôi. Mà hiện tại thời điểm này chúng ta mới chỉ có tầm khoảng 24.000 MgW. Có những giải pháp nào mấu chốt nào đó từ thời điểm này mà chúng ta có thể tiến hành được để mà giải quyết được cho bài toán khó khăn này cho năm 2020.
Ông TVN: Bây giờ là huy động tổng lực toàn dây. Tư nhân mà họ có điều kiện thì nên cho họ làm. Và theo tôi bây giờ rất nhiều tư nhân Việt Nam rất giàu và nên áp dụng hình thức cho họ liên doanh với một cái nhà nước ngoài châu Âu hoặc G7. Ví dụ như là Tổng Công ty Thành Long, phía liên doanh với Maro Meni để xin đấu thầu bằng hình thức APP hay BOO của dự án nhiệt điện Nghi Sơn 2, hoặc là Thái Bình 1. Thì tôi thấy cái đó người ta có đủ khả năng thì cho người ta làm. Chính phủ cần phải có ban điều hành giống như Thủ tướng Võ Văn Kiệt điều hành đường dây 500KV Bắc Nam này xưa đấy, điều hành cỡ đó thì có thể không thực hiện được 100% thì cũng được 7, 8 chục phần trăm của Tổng sơ đồ 7.
PV: Xin cảm ơn ông.
Nguồn: Nội dung lấy từ bản video của VTV1, từ phút thứ 2’05” đến 6’25”. Tựa do Ba Sàm đặt.
-Hàng chục dự án điện chậm tiến độ, nhà thầu Trung Quốc không bị phạt
