Gửi Tuổi Trẻ (II)
Huy Đức
Số người phản đối bài “Gửi Tuổi Trẻ” không nhiều như tôi tiên liệu. Khi xưa, làm báo Nhà nước, đương đầu với ban biên tập với tuyên giáo để đưa được những điều mà mình tin là sự thật đến với người đọc. Giờ đây, khi viết blog, cũng không phải là không có những e ngại khi nói ra những điều mình nghĩ khác với cách nghĩ, mà báo Tuổi Trẻ cho biết, là của số đông.
Nhưng, có lẽ do tôi khá vội - “Gửi Tuổi Trẻ” được viết lúc 0 giờ ngày 23-10-2011 ngay sau khi đọc bài “Tinh thần Đinh La Thăng” và sau một ngày dài khá mệt - nên trong số hơn 300 phản hồi của ngày đầu tiên trên Anhbasam và trên facebook.com/Osinhuyduc, cả ý kiến phản đối hay ủng hộ, đều không có nhiều người bàn ý chính mà tôi muốn nói: Một nhà nước chỉ có thể được coi là có pháp quyền khi luật pháp và các hành vi nhà nước bảo vệ được những người thiểu số, ngay cả trong trường hợp đám đông căm ghét họ.
Tôi không ngạc nhiên mà chỉ buồn khi Tuổi Trẻ cho đến ngày nay vẫn bày tỏ thái độ với người giàu như thời “đấu tranh giai cấp”. Mâu thuẫn giàu-nghèo là câu chuyện muôn đời. Các nhà nước chân chính đều phải làm những gì tốt nhất để những người kém may mắn không trở thành những người cùng khổ. Nhưng, không thể san bằng khoảng cách giàu nghèo bằng cải cách ruộng đất, bằng cải tạo tư sản và bằng cách kích động lòng căm ghét người giàu. Hãy đọc lại những bài báo được đăng trên Tuổi Trẻ và các báo Sài Gòn, trên các số báo tháng 9-1975 và tháng 3-1978, để thấy rằng, nhiều khi, nhà báo chúng ta đã được tung hô bởi những việc làm rất xấu hổ.
Sự nghèo khó mà Việt Nam đã từng phải trải qua trong thập niên 1970s và 1980s là do những chính sách của Đảng được báo chí Nhà nước tụng ca nhân danh “ý chí của đại đa số nhân dân”. Vào thời điểm đó không phải là không có những người nhận ra nhưng chỉ có một số ít dám lên tiếng và nhanh chóng bị dập tắt. Hãy đọc lại phát biểu của Bí thư thứ Nhất Lê Duẩn trong Hội nghị Trung ương 25, khóa III, tháng 10-1976: “Nhất thiết phải xóa bỏ giai cấp bóc lột, xóa bỏ sản xuất cá thể, xác lập quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa. Đường lối đó là đường lối của giai cấp công nhân, không được ai chống lại. Ai chống lại là bắt. Đó là chuyên chính”. Khi đọc lại bài phát biểu này tôi cảm nhận được khát vọng nhanh chóng đưa đất nước đi lên của ông Lê Duẩn. Đôi khi, “con đường đi tới địa ngục được đắp bởi những ý định tốt”. Cách duy nhất để tránh là cho dù nhân danh đa số, nhân danh những khát vọng lớn lao, không một ai có quyền đứng trên pháp luật, không một ai có quyền buộc một cá nhân nào đó phải hy sinh những nhu cầu hợp pháp của mình, chỉ vì những người nhân danh số đông không muốn.
Khi dẫn một vài ví dụ về tennis và golf, tôi muốn nói rằng, chúng ta không thể cấm golf kể cả cấm cán bộ chơi golf, bởi tự thân những môn thể thao này không phải là “tệ nạn”. Câu hỏi “tiền đâu”, nên được đặt với cả tư nhân chứ không chỉ là quan chức. Nên đặt ra với những hành vi tiêu xài khác chứ không chỉ đánh golf. Những tư nhân đang mất khả năng chi trả trước các khoản nợ khổng lồ ở ngân hàng mà mua xe hơi xịn, mua máy bay và tặng bồ những món hàng hiệu hàng chục nghìn USD cũng cần phải được giám sát. Bởi những khoản tiền mất đi khi các tư nhân này phá sản cũng, phần lớn, có nguồn gốc từ tiền Nước, tiền dân. Các quan chức mua nhà mua đất, con cái nay tiệc tùng, mai thay xe cũng cần phải được những tờ báo dấn thân như Tuổi Trẻ điều tra và lần lượt công khai. Lương bộ trưởng mà phải nuôi vợ, nuôi con thì, thưa Tuổi Trẻ, chỉ có thể sắm chiếc xe Wave Alpha mà đi thôi.
Không ủng hộ cấm chơi golf không có nghĩa là ủng hộ xây dựng sân golf như vừa qua. Tháng 6-1992, tôi đã viết bài trên Tuổi Trẻ, phản đối việc lấy Lâm viên Thủ Đức, nơi được quy hoạch làm rừng phòng hộ, xây dựng sân golf đầu tiên của Việt Nam. Vấn đề chính yếu trong việc xây dựng sân golf, theo tôi, không chỉ là vấn đề môi trường hay quy hoạch mà là Chính quyền đã tiếp tay cho các doanh nghiệp lấy đất của nông dân rồi đền bù cho họ với giá vô cùng rẻ mạt. Điều này xảy ra không chỉ với việc xây dựng sân golf. Nhân danh lợi ích chung, người ta đã đuổi không ít nông dân ra khỏi mảnh đất của cha ông rồi chỉ đền bù với một giá gần như tước đoạt. Đừng theo số đông mà chống những cán bộ đánh golf, Tuổi Trẻ hãy sát cánh với những người nông dân thiểu số, đang lang thang trên đường Võ Thị Sáu, trên đường Lê Duẩn, để bảo vệ những điều cao cả hơn: Quyền thiêng liêng của người dân về tài sản.
Nếu pháp lý không được lưu ý thì sai lầm mà Tuổi Trẻ có thể mắc phải còn nằm ngay cả những bài báo ít ai để ý như là việc “đánh xe dù”, những tư nhân nhỏ bé bị số đông các hợp tác xã xe bus và xe du lịch tìm cách chèn ép rồi báo chí ném đá thêm. Tuổi Trẻ rất hăng hái ủng hộ các hiệp sỹ mà không đặt vấn đề tính hợp pháp trong những vụ bắt người này. Sự hy sinh của các hiệp sỹ thật đáng ngưỡng mộ. Nhưng, nếu trong một xã hội mà những người không có thẩm quyền, thấy nghi ai trộm cắp là bắt thì phải được coi là loạn. Công an là cơ quan công lực mà nếu không được giám sát chặt chẽ thì cũng có thể bắt bớ oan sai. Nói chi những người chỉ có lòng tốt mà không được huấn luyện và không được ủy quyền hợp pháp. Kêu gọi người dân không thờ ơ với cái ác, hỗ trợ chính quyền chống tội phạm là cần thiết. Nhưng, khuyến khích họ bắt cướp thì không chỉ đem lại nguy hiểm cho chính họ mà còn đe dọa cả cộng đồng. Chính Tuổi Trẻ cũng biết: Sự hăng hái của đám đông đã từng gây ra những cái chết cho những người vô tội bị nghị là “trộm chó”.
Trong một xã hội mà pháp quyền chưa có, báo chí lại càng phải đứng về những người thiểu số có ý kiến khác, ngay cả khác với số đông. Không phải tự nhiên mà GS Ngô Bảo Châu, một người được Chế độ khá biệt đãi lại lên tiếng chỉ trích các quan chức chính quyền khi bảo vệ Chế độ trong vụ Cù Huy Hà Vũ theo cách mà Giáo sư cho là “cẩu thả và sợ hãi”. Tuổi Trẻ có thể không đồng quan điểm của Cù Huy Hà Vũ hay với nhiều bloggers khác. Nhưng, nếu muốn xác lập uy tín thực sự trong công luận, không thể không lên tiếng phản đối những quan chức trong hệ thống hành chính cũng như tư pháp đã “cẩu thả và sợ hãi” mỗi khi thi hành công vụ. Cũng như các báo Nhà nước, Tuổi Trẻ không thể thoát khỏi thân phận “báo chí công cụ”. Nhưng, nếu làm công cụ một cách có trách nhiệm thì không thể nào ủng hộ những hành vi đứng trên pháp luật của chính quyền cho dù những hành vi đó nhắm vào những người Tuổi Trẻ có thể không thích, không đồng tình và Chính quyền thì gọi họ là phản động.
Thật thú vị khi chính trường có những chính khách như Đinh La Thăng và Vương Đình Huệ. Nếu như Tuổi Trẻ tin rằng các vị bộ trưởng đang mang đến một làn gió mới thay vì PR cho bản thân thì cũng nên ủng hộ bằng những bài báo có suy nghĩ. Làm chính trị giỏi là phải tạo ra cảm hứng cho công chúng. Nhưng niềm cảm hứng ấy phải thông qua những chính sách khả thi của mình chứ không phải trút sự căm hờn lên những người có điều kiện vật chất hơn số đông công chúng. Sau những màn tung hô, người dân sẽ phải chuyển mối quan tâm từ sân golf trở về với việc đi chợ, đón con… Chính họ chứ không phải ai khác sẽ quay lưng với ông Đinh La Thăng nếu như họ vẫn phải ì ạch xê dịch từng mét đường trong tiếng ồn và khói bụi.
- Phạm Toàn
Hôm nay Huy Đức có bài viết “Gửi Tuổi trẻ”, một bài viết “gãi” cực kỳ trúng chỗ cần trúng. Mình xin phép gửi lại một vế câu đối – để phản đối bạn theo lối “chơi câu đối” – đọc tiếp đi, rồi Huy Đức sẽ rõ. Chủ nhật mà! Ốm mấy hôm. Mới xông xong. Nằm ngủ nữa thì sẽ ốm không dậy được. Thế là được đọc Huy Đức, và bỗng muốn gửi anh một vế đối đây.
P.T.-Gửi Huy Đức
-Teed off Vietnam minister bans senior staff from golfHANOI (AFP) - Vietnam's transport minister has ordered his senior staff off the golf course, complaining that their focus on the game is hurting their work. Ông Đinh La Thăng: Teed off Vietnam minister bans golf for staff (AFP 20-11-11) -- Chuyện ông Đinh La Thăng cấm nhân viên chơi gôn đã trở thành tin quốc tế! 'Cán bộ kêu lương thấp vậy lấy tiền đâu chơi golf?' (VnEx 20-10-11) -- Ông Lê Hồng Sơn, cục trưởng cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật: Bộ trưởng cấm cán bộ chơi golf là sai thẩm quyền (SGTT 20-11-11) (THD: Ban đầu tôi nghĩ ông ĐLT thật là đáng nể (năng động, quyết đoán), nhưng ông càng nói, càng cho thấy cách suy nghĩ của ông... thì sự ái mộ của tôi càng giảm xuống... và sắp đi vào vùng ...âm! Đáng tiếc.)- Ông Đinh La Thăng: Bộ trưởng Thăng: Tôi sẽ đi chung xe cho vui! (VNN 19-10-11) -- Ngày nào không có một câu của ông Thăng là ngày đó không vui! 'Bộ trưởng yêu cầu cán bộ không chơi golf là cực đoan' (VnEx 19-10-11) -- Đổi giờ làm cần cân nhắc tới giờ học của học sinh (VnEx 19-10-11) -- Bộ trưởng Đinh La Thăng sắp bị “tuýt còi” (NLĐ 19-10-11) -- “Tại sao chỉ cấm chơi golf ? Hay bộ trưởng Thăng cho rằng chơi tennis, cầu lông hay những môn thể thao khác thì không mất nhiều thời gian?”, ông Sơn băn khoăn và cho rằng gần đây có sự lệch chuẩn, hạn chế về trình độ của một số cán bộ, lãnh đạo cấp Bộ mới được bổ nhiệm. Ha ha ha!
Cái gốc của vấn nạn giao thông: Quy hoạch và dân số (TVN 19-10-11)'Chơi golf chỉ dành cho các đại gia' (VnEx 21-10-11) Ông Đinh La Thăng: Bộ trưởng Thăng: 'Làm ngay, không thử' (ĐV 21-10-11) - Bộ trưởng GTVT đề xuất điều chỉnh giờ học, làm việc (VTC 17-10-11) -- "Nếu 6 giờ tối mới về thì ai đưa con tôi về nhà?" (VTC 18-10-11) -- Mỹ có câu "Cái miệng ông ta đi trước cái đầu ông ta!" – Độc giả nhờ Bộ trưởng Giao thông giải bài toán ‘đón con’(VNE). - Giải bài toán ùn tắc giao thông: Không đẩy cái khó cho dân — (Hữu Nguyên). – Ngưỡng chịu đựng & ngưỡng ứng xử (TP).
- Cử tri sẽ nhớ các bộ trưởng nói gì (TT).- Đình chỉ lái, phụ xe buýt bắt hành khách quỳ mở cửa(VNN).
- Bộ GD-ĐT ủng hộ đề xuất đổi giờ học (NLĐ). – Bộ trưởng Thăng: Chưa thay đổi giờ làm tuần sau! (VNN). – Thay đổi giờ học, giờ làm chống ùn tắc: Thận trọng!(LĐ).- Phân làn giao thông: Tầm “thường”, trí “đoản”? (TVN).- Chuyện cấm chơi golf – Ai “tuýt còi” ai? (Petrotimes). – Cấm chơi golf và công việc bộ trưởng (SGTT). – Nhân chuyện golf bị hạn chế.- Trình Thủ tướng giờ làm điều chỉnh tại Hà Nội (VnMedia). – Bộ trưởng Thăng: ‘Làm ngay, không thử’ (ĐV). – Mong Bộ trưởng Thăng nói mạnh, làm được ! (NLĐ). – Chủ tịch Hội golf Hà Nội: ‘Tôi ủng hộ Bộ trưởng Thăng’(VNE). – Tướng Nhanh ủng hộ Bộ trưởng Đinh La Thăng đi xe buýt (NLĐ).- Bài đã điểm sáng nay: Phân làn giao thông: Tầm “thường”, trí “đoản”?(TVN).
-- Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng kiểm tra tiến độ dự án nhà ga T2, Nội Bài: Lập đội “đặc nhiệm” giải cứu công trình (TT).. – Gửi đến Bộ trưởng Đinh La Thăng(GDVN).
Đừng vội vã hạn chế phương tiện cá nhân (Bee.net 23-10-11)- Phỏng vấn ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam: Đừng vội vã hạn chế phương tiện cá nhân (Bee)-Hà Nội: Ẩn hoạ... rình rập trên đường ray tàu hỏa (LĐ 23-10-11)
-Gửi Tuổi Trẻ -Huy Đức
Sau khi cho biết đa số ý kiến gửi về Tòa soạn đều ủng hộ việc Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu cán bộ cao cấp trong ngành không được chơi golf, tờ Tuổi Trẻ (Chủ nhật 22-10-2011) đặt câu hỏi: “Tại sao một văn bản mà thoạt nghe qua có vẻ không ổn về tính pháp lý khi can thiệp đến cả thời gian nghỉ của cán bộ, nhưng lại đón nhận được sự ủng hộ tưng bừng như vậy?”. Rồi, Tuổi Trẻ tự trả lời: “Đó là nhờ bộ trưởng đã gãi trúng chỗ ngứa của mọi người khi có tình trạng một số cán bộ nhà nước ngày càng sống xa hoa, cách biệt”.
Kết quả thăm dò trên trang mạng VnExpress cho thấy có 60,2% tán thành với lệnh cấm của ông Thăng. Không có gì phải nghi ngờ những đa số ấy. Nhưng, trong một quốc gia mà các nhà lãnh đạo vẫn thường nói đến nhà nước pháp quyền, một tờ nhật báo hàng đầu không thể dùng số đông để ủng hộ một văn bản “thoạt nghe” đã thấy “không ổn về pháp lý”. Lựa chọn cho mình một môn giải trí trong ngày nghỉ là quyền công dân của cán bộ, không ai có thể tước đoạt nó, kể cả dùng “chuyên chế đa số”.
Nếu có thể chứng minh việc cán bộ chơi golf là nguyên nhân dẫn đến những trì trệ trong ngành giao thông, ông Thăng có thể nhờ Tuổi Trẻ điều tra những cán bộ dùng xe công đi chơi golf trong ngày làm việc. Nếu chơi golf thực sự liên quan đến tham nhũng, ông Thăng có thể phối hợp với Tuổi Trẻ điều tra những người được các sân golf tặng thẻ hội viên; điều tra những người đi chơi golf bằng tiền các doanh nghiệp đang thầu công trình của ngành giao thông vận tải.
Golf ở Việt Nam chưa phải là một môn giải trí của nhà nghèo. Nhưng, nếu Tuổi Trẻ lên sân golf sẽ thấy người chơi có cả nhà báo và một số giáo viên. Việt Nam đã có kinh tế thị trường, không phải ai có tiền cũng đều do tham nhũng. Tuổi Trẻ viết: “Chơi một bữa golf bằng thu nhập một tháng lương giáo viên, gần bằng thời gian một ca làm việc của công nhân. Điều đó quá xa lạ và phản cảm mà một cán bộ đảng viên không nên làm... Nhìn xa hơn, đó là câu chuyện đạo đức của người cán bộ đảng viên, khi ăn sang mặc đẹp, chơi trò của giới thượng lưu trong lúc đồng bào còn không ít người khốn khó, ngành mình còn quá trì trệ”. Bây giờ không phải là thập niên 1980s, lẽ ra Tuổi Trẻ không nên kích động mâu thuẫn giữa người giàu và người nghèo theo cách hồng vệ binh như thế.
Cuối thập niên 1970s, giữa một Sài Gòn vẫn còn đói kém, ông Võ Văn Kiệt đã chơi tennis. Nhiều nhà lãnh đạo lúc bấy giờ phê phán ông Kiệt cũng rất nặng lời. Nhưng ông vẫn chơi. Theo ông Kiệt, sau “giải phóng”, cho dù một bộ phận dân chúng vẫn có khả năng tài chánh, nhiều sân tennis ở Sài Gòn chỉ được dùng để phơi củ mì; nhiều người dân treo vợt trên nhà mà không dám ra sân vì không thấy “Việt cộng” chơi, họ sợ. Năm 1994, khi sang thăm Việt Nam, Thủ tướng Thailand Chuan Leekpai đã khá bất ngờ khi thấy ông Thủ tướng Cộng sản cũng chơi tennis, ông bèn cho chuyên cơ trở về Bangkok lấy vợt sang để cuối chiều, sau giờ đàm phán, hai vị thủ tướng, khi ấy chưa thực sự hữu nghị với nhau, ra sân giao hữu.
Cũng trong năm 1994, khi ông Nguyễn Mạnh Cầm đến Bangkok dự Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN và trả lời: Việt Nam sẵn sàng tham gia tổ chức này, Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia, ông Badawi đã nói với ông Cầm: “Có hai việc anh phải chuẩn bị trước khi trở thành thành viên ASEAN: nói tiếng Anh và chơi golf”. Về sau khi đã ra sân được rồi, ông Cầm mới thấm thía, có những việc không giải quyết được trên bàn đàm phán nhưng lại xử lý khá nhẹ nhàng trên sân golf. Ông Võ Viết Thanh, Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh, cũng đã từng bị phê phán. Nhưng chính trên sân golf, ông Thanh đã chuyển được một số thông điệp ngoại giao tới một số vị nguyên thủ chỉ ghé qua Sài Gòn đánh golf chứ không thăm, làm việc. Cũng trên sân golf, ông Võ Viết Thanh đã từng giao hữu với Tướng Nguyễn Cao Kỳ, người mà chính quyền không muốn đón tiếp một cách chính thức.
Không phải điều gì được nói trên sân golf cũng đều ích nước. Không thể phủ nhận có “một số cán bộ ngày càng sống xa hoa, cách biệt” với dân. Nhưng, chơi golf chỉ là hệ quả chứ không phải nguyên nhân. Nếu chơi golf đúng là “câu chuyện đạo đức của người cán bộ, đảng viên”, thì cũng không thể điều chỉnh những điều sai bằng một quyết định “không ổn về pháp lý”.
-
Trong cuộc sống nói chung, hai khía cạnh duy lý và duy cảm bao giờ cũng xen nhau, bổ sung cho nhau. Lý và tình, lý lẽ và tình cảm, lý tính và cảm nhận… tổng quát lại là mặt định lượng và mặt định tính hai phương diện khó mà tách xa được nhau khi ta cần đánh giá một sự vật, một sự việc.
Một bà mẹ nuôi con, thấy nó bú mà cái miệng nó nong nóng ở nơi núm vú mình, mặc dù bà mẹ không qua trường Y, nhưng bà cảm nhận ngay được thể trạng con mình. Sau đó, cháu có thể có chuyện về sức khỏe, hoặc cháu có thể vượt qua khó khăn về sức khỏe – song sau những cảm nhận của bà mẹ, những việc cần làm tiếp theo như đo nhiệt độ, như nghe tim nghe phổi, như những xét nghiệm kéo theo dẫn tới những liệu pháp này nọ chỉ là mặt bổ sungđịnh lượng cho cái cảm nhận định tính ban đầu.
Nói một cách ôn hòa, ta bảo rằng cảm nhận chủ quan của bà mẹ đã được bổ sung bằng những đo lường khách quan của khoa học, để chăm sóc tốt cho sức khỏe một em bé. Nói thế cũng đúng, và chẳng chết ai. Nhưng tôi thích nói một cách cực đoan trong trường hợp trên, có thể như sau chăng, cháu bé không biết nói, mà nếu nó có biết nói thì cũng không biết kể bệnh, cho nên giải pháp đầu tiên và cực kỳ quan trọng để yêu thương và bảo vệ cháu là phải dựa trên sự cảm nhận định tính – một sự “đo lường” không có số đo, nhưng đầy cảm tình và đầy trách nhiệm (cũng không có số đo), vì chỉ dựa trên yêu thương mà thôi.
Ở nước ta, do dốt và do lấp liếm (tôi nhấn mạnh: chỉ có hai nguyên nhân đó thôi), người ta thường khi thì nặng về tình khi thì nặng về lý – khi thì giải quyết mọi việc một cách cảm tính, khi thì lại đưa luật ra để “chơi” nhau. Vụ ông Đinh La Thăng cấm cán bộ thuộc quyền ông quản lý chơi golf đang rơi đúng thời điểm để hai ý tưởng “chơi” nhau.
Tôi xin phép bác bẻ cách chứng minh Huy Đức qua việc chơi tennis của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Theo cảm nhận của tôi (nói thêm cho không thể hiểu lầm: định tính, không định lượng!), bác Kiệt là một con người hồn nhiên – con người ấy có cái gì cũng nhờ hồn nhiên, mà mất cái gì cũng lại do hồn nhiên nốt. Ở đời này, có những con người tử tế mang cốt cách Võ Văn Kiệt. Ông Sáu Dân, ông ấy có mò vào casino thì cũng không để đánh bạc, có đi karaoke thì cũng không để hát bằng tay – ông Sáu Dân hoàn toàn không thèm xây chùa đúc tượng chỉ để phô trương sự ngu và sự giả trá.
Đừng đem chuyện ông Võ Văn Kiệt đánh tennis ra mà lập luận về “tính thời đại”. Tính thời đại không nằm trong những tiểu xảo của công việc “lobby” (vận động hành lang – dù đó là cái hành lang to bằng cả cái sân golf). Tính thời đại nằm trong một tư duy mới, một phương thức làm việc mới, không chỉ nằm ở trong một tiểu xảo lobby.
Còn chuyện ông Cầm được người ta giảng cho về tầm quan trọng của tiếng Anh và việc chơi golf lại là việc khác, mình không đứng ngoài mà lý giải được. Ở đây, chỉ có thể trông chờ hôm nào đó ta sẽ được đọc hồi ký thật trung thực (không phải loại hồi ký thanh minh) may ra khi đó “chúng mình” mới hiểu nhau. May ra khi đó mới biết việc có đủ vốn liếng tiếng Anh để “lobby” ngoài sân golf mang tới những kết quả gì, kết quả cho ai, kết quả thế nào nữa!
Tại sao phải chờ? Tại trong hành vi của con người bao giờ cũng có một động cơ. Hành vi như nhau, động cơ có thể hoàn toàn khác nhau. Tặng hoa vì yêu. Tặng hoa vì sĩ diện. Tặng hoa vì nịnh. Tặng hoa để chơi xỏ Nguyễn Khuyến, người không thưởng thức được vẻ đẹp màu sắc của hoa, điều đó chúng ta ai ai cũng còn nhớ.
Đánh giá động cơ vô cùng khó. Những anh thích lấp liếm thì ưng dùng câu “cái quan định luận” để nấp cho kín. Nhưng cuộc đời lại luôn luôn hở. Hở như cái thằng điên và tham tàn Kaddafi thì cần gì đến lúc mở nắp cống moi ra cho vào quan tài đậy lại rồi “định luận” – công việc đáng thương của kẻ bênh vực bệnh hoạn và nhố nhăng, kẻ không có mũi ngửi xác chết thối rữa từ trước khi cái xác ấy chui vào lẩn trốn trong cống.
Khó thì khó, nhưng đánh giá động cơ con người khó đến đâu cũng vẫn làm được. Thiết nghĩ, vẫn có ít nhất một tiêu chí, ấy là hãy trông chờ vào tính kiên trì của nhân vật đang hành động.
Tôi chúc ông Đinh La Thăng năng nổ hướng ngoại (và cách hành động khác ở ông Vương Đình Huệ), chúc hai ông thành công trong ít nhất việc phá cái váng giả dối ti tiện của các sân golf tại một quốc gia đang xóa đói giảm nghèo nhưng có những kẻ nhân danh giải phóng người nghèo mà lại có cái thẻ chơi golf giá cả chục nghìn đô-la Huê Kỳ.
Không cần chứng minh. Chỉ cảm nhận thôi đã thấy mùi Kaddafi quanh quất đâu đây, Huy Đức ạ.
Hà Nội, 23-10-2011 hồi 13 giờ
-Teed off Vietnam minister bans senior staff from golfHANOI (AFP) - Vietnam's transport minister has ordered his senior staff off the golf course, complaining that their focus on the game is hurting their work. Ông Đinh La Thăng: Teed off Vietnam minister bans golf for staff (AFP 20-11-11) -- Chuyện ông Đinh La Thăng cấm nhân viên chơi gôn đã trở thành tin quốc tế! 'Cán bộ kêu lương thấp vậy lấy tiền đâu chơi golf?' (VnEx 20-10-11) -- Ông Lê Hồng Sơn, cục trưởng cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật: Bộ trưởng cấm cán bộ chơi golf là sai thẩm quyền (SGTT 20-11-11) (THD: Ban đầu tôi nghĩ ông ĐLT thật là đáng nể (năng động, quyết đoán), nhưng ông càng nói, càng cho thấy cách suy nghĩ của ông... thì sự ái mộ của tôi càng giảm xuống... và sắp đi vào vùng ...âm! Đáng tiếc.)- Ông Đinh La Thăng: Bộ trưởng Thăng: Tôi sẽ đi chung xe cho vui! (VNN 19-10-11) -- Ngày nào không có một câu của ông Thăng là ngày đó không vui! 'Bộ trưởng yêu cầu cán bộ không chơi golf là cực đoan' (VnEx 19-10-11) -- Đổi giờ làm cần cân nhắc tới giờ học của học sinh (VnEx 19-10-11) -- Bộ trưởng Đinh La Thăng sắp bị “tuýt còi” (NLĐ 19-10-11) -- “Tại sao chỉ cấm chơi golf ? Hay bộ trưởng Thăng cho rằng chơi tennis, cầu lông hay những môn thể thao khác thì không mất nhiều thời gian?”, ông Sơn băn khoăn và cho rằng gần đây có sự lệch chuẩn, hạn chế về trình độ của một số cán bộ, lãnh đạo cấp Bộ mới được bổ nhiệm. Ha ha ha!
Cái gốc của vấn nạn giao thông: Quy hoạch và dân số (TVN 19-10-11)'Chơi golf chỉ dành cho các đại gia' (VnEx 21-10-11) Ông Đinh La Thăng: Bộ trưởng Thăng: 'Làm ngay, không thử' (ĐV 21-10-11) - Bộ trưởng GTVT đề xuất điều chỉnh giờ học, làm việc (VTC 17-10-11) -- "Nếu 6 giờ tối mới về thì ai đưa con tôi về nhà?" (VTC 18-10-11) -- Mỹ có câu "Cái miệng ông ta đi trước cái đầu ông ta!" – Độc giả nhờ Bộ trưởng Giao thông giải bài toán ‘đón con’(VNE). - Giải bài toán ùn tắc giao thông: Không đẩy cái khó cho dân — (Hữu Nguyên). – Ngưỡng chịu đựng & ngưỡng ứng xử (TP).
- Cử tri sẽ nhớ các bộ trưởng nói gì (TT).- Đình chỉ lái, phụ xe buýt bắt hành khách quỳ mở cửa(VNN).
- Quan chức ngành giao thông vận tải bị cấm chơi golf — (RFA). – TRẦN HUY THUẬN: CẤM… CHƠI! (Nguyễn Trọng Tạo). – Khen một bài cho nó chết! — (Nguyễn Thế Thịnh). . – Lê Kiên Thành: Đừng để ý Bộ trưởng cao hơn pháp luật! (Bee). – Phạm Toàn Gửi Huy Đức – (bauxitevn).
- Bộ trưởng yêu cầu ‘không chơi golf’ – (BBC). – Bộ trưởng Giao thông VN cấm các giới chức cao cấp không được chơi golf (VOA). – Bộ trưởng GTVT bị nhắc nhở vì cấm chơi golf (TP). – Bộ trưởng Đinh La Thăng sắp bị “tuýt còi” (NLĐ). – ‘Bộ trưởng yêu cầu cán bộ không chơi golf là cực đoan’ (VNE). – Golf nhuốm màu tham nhũng – (Cu Làng Cát). – “Người Hét Bay” – Đinh La Thăng sắp… bay – (Lê Nguyên Hồng). - Điều chỉnh giờ làm, giờ học: Đừng nóng vội(PLTP). – Bác La Thăng đề nghị cũng có thể ok (Vũ Quý Hạo Nhiên).
- Bộ trưởng Đinh La Thăng: “Sẽ phạt cán bộ chủ chốt chơi golf” (NLĐ). – Cấm chơi golf hay hiệu quả công việc? (TT). – Gậy golf và Bộ trưởng Giao thông (TP). – Cấm chơi gôn và trách nhiệm công việc (TBKTSG). – Vì cớ gì Bộ trưởng cấm quan chức GTVT chơi golf? (VNE).- Bộ GD-ĐT ủng hộ đề xuất đổi giờ học (NLĐ). – Bộ trưởng Thăng: Chưa thay đổi giờ làm tuần sau! (VNN). – Thay đổi giờ học, giờ làm chống ùn tắc: Thận trọng!(LĐ).- Phân làn giao thông: Tầm “thường”, trí “đoản”? (TVN).- Chuyện cấm chơi golf – Ai “tuýt còi” ai? (Petrotimes). – Cấm chơi golf và công việc bộ trưởng (SGTT). – Nhân chuyện golf bị hạn chế.- Trình Thủ tướng giờ làm điều chỉnh tại Hà Nội (VnMedia). – Bộ trưởng Thăng: ‘Làm ngay, không thử’ (ĐV). – Mong Bộ trưởng Thăng nói mạnh, làm được ! (NLĐ). – Chủ tịch Hội golf Hà Nội: ‘Tôi ủng hộ Bộ trưởng Thăng’(VNE). – Tướng Nhanh ủng hộ Bộ trưởng Đinh La Thăng đi xe buýt (NLĐ).- Bài đã điểm sáng nay: Phân làn giao thông: Tầm “thường”, trí “đoản”?(TVN).
–- Còn nhiều việc “nước sôi lửa bỏng” hơn chơi golf (TT).- Lệnh cấm chơi goft của BT Đinh La Thăng: Phía sau lệnh cấm! (giadinh.net).- Công chức cơ quan trung ương có thể làm việc từ 9h sáng (VNE). - Bộ trưởng Thăng nói gì về thay đổi giờ làm, giờ học? (VNN). - Bộ trưởng ơi, xin đừng nôn nóng! (VOV). - - Về chuyện Bộ trưởng Đinh La Thăng đề xuất điều chỉnh giờ học, làm việc (TT), KS Vi Toàn Nghĩa: Ông Thăng bộ trưởng ơi! ông đánh “đề” hay “lô”? – (DLB). – Người dân và phép thử (PLTP). – Độc giả phản biện đề xuất điều chỉnh giờ làm của bộ trưởng (VNE). – Cấm xe giờ cao điểm có tạo đà phát triển xe buýt? (LĐ). - Khó cho Bộ trưởng (TN). - Đổi giờ làm, giờ học: Phụ huynh sợ phiền phức (DV). – Trần Minh Quân: Cái gốc của vấn nạn giao thông: Quy hoạch và dân số (TVN). – Bộ trưởng Đinh La Thăng: Cán bộ thuộc Bộ GTVT không được chơi golf (SGTT/GTVT). – “Cách mạng” trong giao thông, nên bắt đầu từ đâu? (PLTP). – NGUYỄN HOÀNG ĐỨC: GÓP THÊM SUY TƯ VỀ VẤN NẠN KẸT XE (Lê Thiếu Nhơn). - Bộ trưởng Thăng: Tôi sẽ đi chung xe cho vui! (VNN). – Vì sao Bộ trưởng Thăng cấm nhân viên chơi golf?- Học lệch giờ, làm lệch ca: Cuộc sống đảo lộn vẫn không giảm được kẹt xe(SGTT). - Bộ trưởng Đinh La Thăng đề xuất điều chỉnh giờ học, làm việc (TT). – “Nếu 6 giờ tối mới về thì ai đưa con tôi về nhà?” (VTC). – Bộ trưởng Đinh La Thăng muốn xe buýt đột phá (VNN). – Ùn tắc giao thông gây thiệt hại gần 27 tỉ đồng/ngày (NLĐ). – Phân làn theo phong cách VN (Youtube). - Hà Nội: Phát sốt với clip “phân làn đường” bằng… điếu cày (GDVN). - “VƯƠNG HỒI HỒI CẨU BÌ CAO”- GIẢI PHÁP GIẢI ÁCH TẮC GIAO THÔNG CỦA BT ĐINH LA THĂNG… — (Phạm Viết Đào). – Đề xuất chỉnh giờ học: Thứ trưởng nhờ ông bà ngoại đón con (GDVN). – ‘Phân làn ư? Không nơi nào rối như Hà Nội!’ (VNN). – Giảm xe cá nhân, tăng xe buýt, liệu có hết ùn tắc? (TTXVN). –Bộ trưởng Thăng truy vấn Hà Nội việc trông xe ở lòng đường (VNE). – Hà Nội: Nguy hiểm mới từ những cột phân làn “mọc chân” (VnMedia). - Bà lão quét rác và ông Bộ trưởng GTVT — (Nguyễn Thị Hồng Ngát). – “Người Hét Bay” – Đinh La Thăng sắp… bay — (Lê Nguyên Hồng). – Thắng! thắng! anh Thăng ơi! (Dong). – Lê Duy Phương: THƯ NGỎ GỬI BỘ TRƯỞNG ĐINH LA THĂNG (Trần Nhương).
-- Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng kiểm tra tiến độ dự án nhà ga T2, Nội Bài: Lập đội “đặc nhiệm” giải cứu công trình (TT).. – Gửi đến Bộ trưởng Đinh La Thăng(GDVN).
Đừng vội vã hạn chế phương tiện cá nhân (Bee.net 23-10-11)- Phỏng vấn ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam: Đừng vội vã hạn chế phương tiện cá nhân (Bee)-Hà Nội: Ẩn hoạ... rình rập trên đường ray tàu hỏa (LĐ 23-10-11)
Về ông Đinh La Thăng: Gửi Tuổi Trẻ (Blog Ôsin 22-10-11)
-Gửi Tuổi Trẻ -Huy Đức
Sau khi cho biết đa số ý kiến gửi về Tòa soạn đều ủng hộ việc Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu cán bộ cao cấp trong ngành không được chơi golf, tờ Tuổi Trẻ (Chủ nhật 22-10-2011) đặt câu hỏi: “Tại sao một văn bản mà thoạt nghe qua có vẻ không ổn về tính pháp lý khi can thiệp đến cả thời gian nghỉ của cán bộ, nhưng lại đón nhận được sự ủng hộ tưng bừng như vậy?”. Rồi, Tuổi Trẻ tự trả lời: “Đó là nhờ bộ trưởng đã gãi trúng chỗ ngứa của mọi người khi có tình trạng một số cán bộ nhà nước ngày càng sống xa hoa, cách biệt”.
Kết quả thăm dò trên trang mạng VnExpress cho thấy có 60,2% tán thành với lệnh cấm của ông Thăng. Không có gì phải nghi ngờ những đa số ấy. Nhưng, trong một quốc gia mà các nhà lãnh đạo vẫn thường nói đến nhà nước pháp quyền, một tờ nhật báo hàng đầu không thể dùng số đông để ủng hộ một văn bản “thoạt nghe” đã thấy “không ổn về pháp lý”. Lựa chọn cho mình một môn giải trí trong ngày nghỉ là quyền công dân của cán bộ, không ai có thể tước đoạt nó, kể cả dùng “chuyên chế đa số”.
Nếu có thể chứng minh việc cán bộ chơi golf là nguyên nhân dẫn đến những trì trệ trong ngành giao thông, ông Thăng có thể nhờ Tuổi Trẻ điều tra những cán bộ dùng xe công đi chơi golf trong ngày làm việc. Nếu chơi golf thực sự liên quan đến tham nhũng, ông Thăng có thể phối hợp với Tuổi Trẻ điều tra những người được các sân golf tặng thẻ hội viên; điều tra những người đi chơi golf bằng tiền các doanh nghiệp đang thầu công trình của ngành giao thông vận tải.
Golf ở Việt Nam chưa phải là một môn giải trí của nhà nghèo. Nhưng, nếu Tuổi Trẻ lên sân golf sẽ thấy người chơi có cả nhà báo và một số giáo viên. Việt Nam đã có kinh tế thị trường, không phải ai có tiền cũng đều do tham nhũng. Tuổi Trẻ viết: “Chơi một bữa golf bằng thu nhập một tháng lương giáo viên, gần bằng thời gian một ca làm việc của công nhân. Điều đó quá xa lạ và phản cảm mà một cán bộ đảng viên không nên làm... Nhìn xa hơn, đó là câu chuyện đạo đức của người cán bộ đảng viên, khi ăn sang mặc đẹp, chơi trò của giới thượng lưu trong lúc đồng bào còn không ít người khốn khó, ngành mình còn quá trì trệ”. Bây giờ không phải là thập niên 1980s, lẽ ra Tuổi Trẻ không nên kích động mâu thuẫn giữa người giàu và người nghèo theo cách hồng vệ binh như thế.
Cuối thập niên 1970s, giữa một Sài Gòn vẫn còn đói kém, ông Võ Văn Kiệt đã chơi tennis. Nhiều nhà lãnh đạo lúc bấy giờ phê phán ông Kiệt cũng rất nặng lời. Nhưng ông vẫn chơi. Theo ông Kiệt, sau “giải phóng”, cho dù một bộ phận dân chúng vẫn có khả năng tài chánh, nhiều sân tennis ở Sài Gòn chỉ được dùng để phơi củ mì; nhiều người dân treo vợt trên nhà mà không dám ra sân vì không thấy “Việt cộng” chơi, họ sợ. Năm 1994, khi sang thăm Việt Nam, Thủ tướng Thailand Chuan Leekpai đã khá bất ngờ khi thấy ông Thủ tướng Cộng sản cũng chơi tennis, ông bèn cho chuyên cơ trở về Bangkok lấy vợt sang để cuối chiều, sau giờ đàm phán, hai vị thủ tướng, khi ấy chưa thực sự hữu nghị với nhau, ra sân giao hữu.
Cũng trong năm 1994, khi ông Nguyễn Mạnh Cầm đến Bangkok dự Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN và trả lời: Việt Nam sẵn sàng tham gia tổ chức này, Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia, ông Badawi đã nói với ông Cầm: “Có hai việc anh phải chuẩn bị trước khi trở thành thành viên ASEAN: nói tiếng Anh và chơi golf”. Về sau khi đã ra sân được rồi, ông Cầm mới thấm thía, có những việc không giải quyết được trên bàn đàm phán nhưng lại xử lý khá nhẹ nhàng trên sân golf. Ông Võ Viết Thanh, Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh, cũng đã từng bị phê phán. Nhưng chính trên sân golf, ông Thanh đã chuyển được một số thông điệp ngoại giao tới một số vị nguyên thủ chỉ ghé qua Sài Gòn đánh golf chứ không thăm, làm việc. Cũng trên sân golf, ông Võ Viết Thanh đã từng giao hữu với Tướng Nguyễn Cao Kỳ, người mà chính quyền không muốn đón tiếp một cách chính thức.
Không phải điều gì được nói trên sân golf cũng đều ích nước. Không thể phủ nhận có “một số cán bộ ngày càng sống xa hoa, cách biệt” với dân. Nhưng, chơi golf chỉ là hệ quả chứ không phải nguyên nhân. Nếu chơi golf đúng là “câu chuyện đạo đức của người cán bộ, đảng viên”, thì cũng không thể điều chỉnh những điều sai bằng một quyết định “không ổn về pháp lý”.
-
Gửi Tuổi Trẻ
-- Phó Chủ tịch TP.HCM Lê Mạnh Hà: Cấm golf là phạm luật (Bee.net 22-10-11)- Ủng hộ ông Bộ trưởng (ANTĐ). – Golf và bằng cấp (TP). – Phó Chủ tịch TP.HCM Lê Mạnh Hà: Cấm golf là phạm luật (Bee). – Sự thật việc Bộ trưởng Đinh La Thăng bị tuýt còi (GDVN).