Thứ Hai, 1 tháng 2, 2010

Điểm tin 1/2 - talawas đã hoạt động trở lại

talawas đã hoạt động trở lại

Chào các bạn,

hôm nay, 01/2/2010, talawas đã hoạt động trở lại.

Những cuộc phá hoại và tấn công của tin tặc kéo dài từ cuối năm 2009, trùng với thời điểm hàng loạt các phiên tòa xử những người bất đồng chính kiến diễn ra tại Việt Nam, đã làm một số diễn đàn internet độc lập, trong đó có talawas, phải tạm ngưng hoạt động một thời gian. Dù rất bé nhỏ, không được trang bị bằng những phương tiện kỹ thuật và tài chính có thể đọ nổi với tiềm lực của những kẻ tấn công giấu mặt, chúng tôi không khuất phục.

Tự do ngôn luận là lý tưởng của chúng tôi và các bạn, là tình yêu của chúng tôi và các bạn, là hy vọng của chúng tôi và các bạn. Tự do ngôn luận là tài sản vô giá của chúng ta, những người chỉ sở hữu tiếng nói độc lập của mình như phương tiện duy nhất để dấn thân cho những biến đổi xã hội tích cực tại Việt Nam và trên thế giới. Càng bị phá hoại và tấn công, niềm tin và ý thức của chúng ta vào lý tưởng và tình yêu ấy, vào hy vọng và tài sản vô giá ấy, càng lớn mạnh.

Các cuộc đánh phá mới của những kẻ giấu mặt và các thế lực sai khiến họ chắc chắn sẽ diễn ra, với cường độ ngày càng cao. Có thể hoạt động của talawas sẽ lại gặp một số trở ngại, nhưng sức đề kháng của chúng tôi cũng sẽ ngày càng cao. Trong cuộc chạy đua không cân sức này, talawas có thể sẽ bị tê liệt một giờ hay nhiều giờ, một ngày hay nhiều ngày, một tuần hay nhiều tuần, thậm chí một tháng hay nhiều tháng, nhưng những kẻ tấn công không thể ngăn cản chúng tôi sẽ trở lại hoạt động trong thời gian sớm nhất có thể. Đất đai trên mạng mênh mông và lòng người rộng vô cùng. Sẽ không có một lực lượng nào, dù hùng hậu và bất chấp luật pháp đến đâu, có khả năng bỏ bom cho cho các diễn đàn mạng độc lập trở lại thời tiền-internet. Đối với những hành vi phá hoại và tấn công talawas trong thời gian qua, chúng tôi đã làm đơn tố giác gửi đến cơ quan điều tra, Sở Hình sự Thành phố Berlin, CHLB Đức, nơi talawas đăng ký trụ sở hoạt động.

Chúng tôi xin nói lời cảm ơn sâu nặng tới tất cả những bạn bè gần xa trong những ngày tháng qua đã tìm mọi cách giúp đỡ talawas, những tác giả và dịch giả đã kiên nhẫn đi theo talawas trong 6 tuần lặng lẽ, những đồng nghiệp trong và ngoài nước đã thường xuyên quan tâm và chia sẻ kinh nghiệm, và đặc biệt, những người đang âm thầm làm việc trong hậu trường để talawas có thể trở lại hoạt động hôm nay và đứng vững trong thời gian tới.

Trong quá trình chuyển từ nhà cũ sang nhà mới, rất tiếc là một số tư liệu hình ảnh đã bị mất mát hoặc chưa khôi phục được. Chúng tôi sẽ tiếp tục giải quyết việc này và mong được sự thông cảm của các bạn. Còn lại, toàn bộ ngân hàng dữ liệu của talawas đều được khôi phục.

Chúc các bạn thật nhiều niềm vui trong chặng đường mới cùng www.talawas.org.

© 2010 talawas



Lời kính báo của Bauxite Việt Nam
Kể từ sáng nay, thứ Hai, ngày 01 tháng 02 năm 2010, trang mạng của chúng ta lại hoạt động được như thường rồi! Từ nay, chúng ta có hẳn hai ngôi nhà, một con Web to tát vào ra đàng hoàng hàng ngày theo địa chỉ boxitvn.info và một con Blog boxitvn.blogspot.com để đề phòng cảnh quân tử cũng có khi sa cơ.


Talawas và Bauxite đã hoạt động trở lại
Đất đai trên mạng mênh mông và lòng người rộng vô cùng. Sẽ không có một lực lượng nào, dù hùng hậu và bất chấp luật pháp đến đâu, có khả năng bỏ bom cho cho các diễn đàn mạng độc lập trở lại thời tiền-internet.



Nguyễn Hữu Liêm trả lời phỏng vấn của talawas: Con đường “thực dụng mới”

Các phiên toà lịch sử

Mừng Đảng, mừng Xuân 2010, các toà án Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam từ Nam chí Bắc đồng lòng nhất trí trình diễn một loạt phiên toà ngoạn mục xử đúng người, đúng tội, kiên quyết chặn đứng mọi âm mưu diễn biến hoà bình của kẻ địch.

Bất chấp những tuyên bố méo mó, sai lệch về các phiên toà này của dư luận quốc tế (trừ giới thương gia MỹMỹ gốc/bản chất Việt), người dân Việt Nam hoàn toàn thấy rõ được đâu là sự thật qua những lời nhận tội thành khẩn của các bị cáo. Theo tường thuật của Tuổi trẻ,

“… bị cáo Nguyễn Tiến Trung cũng thừa nhận sai lầm của mình và xin được giảm nhẹ hình phạt để sớm trở về với gia đình. Theo bị cáo Trung, sai lầm đó xuất phát từ bốn vấn đề sau: bị cáo quá tin tưởng vào lời dụ dỗ của Trần Huỳnh Duy Thức; thành lập tổ chức thanh niên dân chủ lôi kéo du học sinh VN ở nước ngoài; giới thiệu Lê Công Định vào Đảng Dân chủ và cung cấp thông tin liên quan đến nhà nước VN cho các tổ chức phản động nước ngoài.”

Có lẽ báo chí lề phải đã vô tình không đề cập đến nghiệp vụ ưu việt của các chiến sĩ công an nhân dân, vì chỉ 5 tháng trước đây thôi, cũng theo Tuổi trẻ, Nguyễn Tiến Trung thừa nhận,

“Ngày 8-5-2006, tôi là một trong những người thành lập Tập hợp Thanh niên Dân chủ. Ông Hoàng Minh Chính đã giới thiệu tôi với ông Nguyễn Sỹ Bình và ông Nguyễn Xuân Ngãi để trò chuyện, trao đổi thêm về đường lối phát triển của phong trào dân chủ, về vấn đề cải cách Việt Nam. Ông Nguyễn Sỹ Bình và ông Nguyễn Xuân Ngãi đã thuyết phục tôi tham gia tổ chức trên.

Khi về Việt Nam, tôi đã tiếp tục mời một số người tham gia Đảng Dân chủ Việt Nam như luật sư Lê Công Định. Tôi cũng giới thiệu ông Trần Huỳnh Duy Thức với ông Nguyễn Sỹ Bình. Tôi đã mời một số thanh niên tham gia Tập hợp thanh niên dân chủ. Tôi tiếp tục phụ trách về kỹ thuật (như website) cho Đảng Dân chủ Việt Nam.”

Bình luận về vụ này, Vũ Đông Hà trên X-cafe nhận xét,

“Đối tượng của phiên tòa là nhân dân Việt Nam. Mục tiêu là kiềm hãm người dân chỉ được nhìn sự việc trong không gian chật hẹp và đầy đe dọa được tạo dựng bởi đảng lái ngựa cầm quyền, để tiếp tục sống thuần phục.”



VIỆT NAM - Suy nghĩ dân chủ trở thành điều nguy hiểm tại Việt Nam

Tìm hiểu về chiến dịch trấn áp những tiếng nói bất đồng đang diễn ra tại Việt Nam, tuần báo Anh The Economist đã rút ra một kết luận : đa số những người bị truy bức thuộc giới đã du học hay thực tập tại nước ngoài.


Răn đe chỉ là ảo tưởng (Phần 2)
Trong lần phát thanh trước, quý vị đã nghe ông Nguyễn Thượng Long, một nhà giáo hưu trí sống ở thành phố Hà Đông, thuộc Hà Nội, chia sẻ suy nghĩ của ông trước bản án mà Tòa án Hải Phòng mới tuyên đối với cô Phạm Thanh Nghiên, cũng như các bản án mà hệ thống Tòa án đã tuyên đối với những người tranh đấu cho tự do, dân chủ tại Việt Nam.


Nhiều kiều bào than 'khó' nhập quốc tịch Việt Nam (ĐV 31-1-10)


Chống tạo cớ gây xung đột tôn giáo, sắc tộc (QDDND)

Chuyện gì đang xảy ra tại Nha Trang

Không có Đảng trừu tượng vô hình

Quảng Ninh có thể được xem như một quốc gia thu nhỏ: Có rừng, núi, đồng bằng, cửa khẩu và biển, có hai tài nguyên vô giá là than và vịnh Hạ Long.


Về bốn nguy cơ và dân chủ trong Đảng (VNN).


Hệ thống kiểm soát quyền lực: Phải khoa học mới tránh được lạm quyền (LĐộng).


Linh hồn Việt cộng trí thức và tinh tế
TP - Năm 1968, khi người lính Quân đội Nhân dân Việt Nam, họa sĩ Lê Đức Tuấn, bị thất lạc cuốn nhật ký bằng tranh của mình trong một trận đánh ở Tây Nguyên.



Khó giao dịch USD hợp pháp---- CafeF
Phần lớn các ngân hàng, điểm giao dịch ngoại tệ hợp pháp từ chối bán ngoại tệ. Người dân mua USD trên thị trường tự do thì phạm luật


Đề xuất tịch thu ngoại tệ mua bán trái phép---- CafeF
Cái khó nhất là những người cố tình né tránh phát luật có rất nhiều thủ đoạn và mánh khóe, nên đòi hỏi lực lượng thanh tra, kiểm tra phải thực hiện lâu dài và triệt để.

anhbasam bình:

- VTV, Thời sự 19 giờ 30: tin, hình Báo Hà Nội Mới tặng hơn 400 phần quà Tết cho bà con Đồng Chiêm, trong những khó khăn được nhắc tới, không thấy đề cập chuyện ồn ào quanh cây thánh giá thời gian qua. Chưa thấy báo nào đăng, kể cả HNM.

- Về quy hoạch Hà Nội đến 2030, GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng: Lo cho tương lai thế này a? (TPhong). – Ông Phạm Sĩ Liêm: “Tắc đường do quan tâm cấp đất hơn xây đô thị chất lượng cao” (Tuần VN).

- Hà Nội: Khởi tố thêm nhiều quan “ăn đất ảo” tại Đông Anh (DTrí)
- Phẻ re! Phạt tù 3 năm 6 tháng, TAND tỉnh Đồng Nai xin lỗi người bị kết án oan, không thấy bồi thường tiền (ĐViệt). Phải mò qua Thanh niên thì mới biết nạn nhân đòi 2 tỉ nhưng chỉ được bồi thường743 triệu.


Làm gì để có dân chủ thật sự công tác nhân sự?
Mở rộng dân chủ thế nào để chọn được người tài giỏi ra giúp dân giúp nước là việc "cần làm ngay". Vậy phải cải tiến và mở rộng việc chọn lựa nhân sự thế nào? Câu trả lời thật giản dị: công khai giới thiệu, công khai tranh cử và công khai bầu cử.


Nhập siêu từ Trung Quốc: một thất bại rõ rệt về thương mại với anh ba Tàu.

- Mánh bán bánh kẹo, thực phẩm Trung Quốc dịp Tết.


- Nước nông nghiệp sao ồ ạt nhập nông sản? Thấp thỏm mía đường (TNiên)

- Hỗ trợ lãi suất trong nông nghiệp đến hết năm 2010 (PLTP)

- Lo từ gốc (TBKTSG)
Trình độ học vấn của bộ trưởng Việt Nam, Mĩ và Úc- Chữ của vua… (LĐ Xuân/blog Đ.D. Hoàng)

- 5 công an nhập viện vì bị 20 công nhân vây đánh (VE/TTXVN)

- Lộ diện đường dây cho học sinh vay siêu nặng lãi (PLXH)


Phụ nữ Việt Nam có hôn nhân \"chui\" với đàn ông Trung Cộng tại các vùng nghèo khổ
Một phóng viên tờ Tân Khoái Báo của Trung Hoa đã tới Thanh Viễn, Quảng Đông điều tra, phát giác thấy một số vùng núi xa xôi hẻo lánh thuộc thành phố này có khá nhiều phụ nữ Việt Nam di dân tới cư ngụ.

Theo giới thiệu của quan chức Phòng Dân Chính huyện Thanh Tân, thành phố Thanh Viễn thì cho đến hiện nay, ít nhất đã có tới hàng trăm phụ nữ Việt Nam tới huyện này và đã sinh con đẻ cái. Các khu vực miền núi xa xôi khác của Quảng Đông như Thiều Quan, Mai Châu, các miền núi xa xôi của Quảng Tây cũng có hiện tượng tương tự. Người phụ trách Phòng Dân Chính huyện Thanh Tân cho rằng hiện tượng phụ nữ Việt Nam nhập cảnh phi pháp, kết hôn phi pháp với đàn ông trong nước là nghiêm trọng, hiện nay chính quyền phối hợp cùng các ngành liên quan tiến hành giám sát, quản lý người nước ngoài đã nhập cảnh, nhưng tất cả những điều này dường như không có hiệu quả.

Huyện Thanh Tân là một trong một trăm huyện được giúp đỡ xóa đói giảm nghèo trong cả nước. Theo điều tra của các phóng viên, từ năm 1992 đã có một số phụ nữ Việt Nam, thông qua môi giới phi pháp, tới vùng miền núi xa xôi của huyện này để kết hôn với đàn ông địa phương lớn tuổi và sau đó đã sinh con đẻ cái. Hà Trác Phi là người phụ trách Trung Tâm Ghi Danh Ký Kết Hôn Phòng Dân Chính huyện cho biết, hiện nay dự đoán có tới mấy trăm phụ nữ Việt Nam có cuộc hôn nhân với đàn ông địa phương, mà phần lớn những người này là vào Trung Cộng không thông qua con đường bình thường.

Ba năm gần đây, đã có một số đàn ông Trung cộng cưới phụ nữ Việt Nam đến Phòng Dân Chính ghi danh kết hôn, nhưng cuối cùng không thành công, vì luật pháp Trung Cộng hiện hành không cho phép. Tuy nhiên về căn bản cũng chẳng có biện pháp gì ngăn chặn được hiện tượng này phát triển vì ở những vùng núi xa xôi đó về căn bản nhà cầm quyền không thể quản lý. Một cán bộ nói đây là vùng miền núi xa xôi nghèo nàn, tại đó đàn ông rất nghèo, không có trình độ văn hóa gì, rất khó kiếm được vợ địa phương, có một số đàn ông dường như độc thân suốt đời. Con gái địa phương đều muốn chạy đi nơi khác, tạo nên hiện tượng mất cân đối tỷ lệ nam nữ tại chỗ, và phụ nữ Việt Nam nhập cảnh phi pháp đã tạo cơ hội để số đàn ông này giải quyết vấn đề lấy vợ. Trình độ tri thức thấp kém, ý thức pháp luật mờ nhạt là đặc điểm chung của những người đàn ông Trung Cộng bỏ tiền ra cưới vợ Việt Nam, đa số là dấu kín và đợi đến khi có con mới công khai.

Một điều nữa khiến các cơ quan thi hành pháp luật khó làm là hơn 10 năm nay, nhà cầm quyền địa phương không hề nhận được bất kỳ tố cáo nào của dân chúng. So sánh với những người đàn ông nghèo nàn tại vùng miền núi xa xôi Trung Cộng, đời sống của những phụ nữ Việt Nam nhập cảnh phi pháp còn nghèo nàn hơn. Họ là những người đã bị những tổ chức buôn người bán sang Trung Cộng, và đã phải chấp nhận sống một đời sống ở đây dù biết là không có giấy tờ và có thể bị trục xuất bất cứ lúc nào.

Bài báo cho biết nhà cầm quyền Trung Cộng vẫn chưa quyết định sẽ giải quyết những trường hợp hôn nhân này như thế nào.




Có đúng là “nhất phao câu...”?
Những bộ phận này chứa rất nhiều mỡ, tuy nhiên chỉ thỉnh thoảng mới ăn và nếu biết cơ cấu thành phần trong bữa ăn thì không có gì phải lo lắng. Tuy nhiên, dù ăn ít thì cũng không nên ăn gà nướng trên lửa.



Có thể “bán khống” một nền kinh tế?----- CafeFTrong những ngày đầu năm 2010, James Chanos tuyên bố rằng ông sẽ tìm cách “bán khống” toàn bộ thị trường Trung Quốc.



Hồ sơ điện hạt nhân: Leaks imperil nuclear industry (Boston Globe 31-1-10)

Trung Quốc: China's strident tone raises concerns among Western governments, analysts (WP 31-1-10) -- What do you expect, Westerners?

Trung Quốc - Mỹ: U.S. Starts to Push Back Against China in Growing Rift (NYT 31-1-10)

Kinh tế - Marketing: Steve Jobs and the Economics of Elitism (NYT 28-1-10)


- Trung Quốc hướng tới thay đổi mô hình tăng trưởng (TTXVN)

- Trung Quốc: Mâu thuẫn giữa “nói” và “làm” trong chính sách kinh tế (Vit)

- Môn học bắt buộc cho quan chức Trung Quốc: Quản lý khủng hoảng (TTrẻ)

- TQ ‘tăng cường’ hạn chế truyền thông (BBC). – Trung Quốc tăng cường kiểm duyệt các phương tiện truyền thông (blog Kichbu).

- Giải pháp nào chống nhập siêu từ Trung Quốc? (SGTT).

- Bắc Kinh tố cáo Mỹ làm phương hại đến an ninh Trung Quốc (RFI). – Mỹ bảo vệ việc bán vũ khí cho Đài Loan (BBC).

- Đài Loan muốn duy trì một lực lượng răn đe đối với Bắc Kinh (RFI).

- Thái Lan xác định Iran đặt mua lô vũ khí Bắc Triều Tiên trên chiếc máy bay bị giữ ở Bangkok (RFI).

- Nga bắn vào tàu đánh cá Nhật Bản ở ngoài khơi quần đảo Kourile (RFI)

- Mỹ, EU và Ấn Độ dự định mua hệ thống “Vòm sắt” (Vit).

- HRW kêu gọi Cam Bốt đóng cửa các trại cai nghiện do vi phạm nhân quyền (RFI)

- Tại sao không thể mua chuộc được Taliban? (KHĐS)


VỊ ĐẮNG CỦA ĐẦU TƯ TRUNG QUỐC Ở ÔXTRALIA

Tài liệu tham khảo đặc biệt

Thứ Ba, ngày 26-1-2010

Công ty đường CSR của Ôxtraylia vừa mới bác bỏ đề nghị mua lại bộ phận sản xuất, kinh doanh đường và năng lượng tái sinh với giá 1,5 tỷ USD từ Tập đoàn thực phẩm lớn nhất Thượng Hải là Bright Food Group để tiếp tục chiến lược phát triển của mình “vì lợi ích tốt nhất của các cổ đông”.

Trong bài bình luận mang tựa đề “Vị đắng của một đề nghị ngọt ngào” đăng trên tờ “Người đưa tin Xítni buổi sáng” ngày 16/1, tác giả Ian Verrender nhận định việc Trung Quốc muốn mua lại các cơ sở sản xuất đường của CSR, công ty mía đường lớn nhất Ôxtraylia và lớn thứ sáu thế giới, đã làm tăng thêm những thách thức trong cuộc tranh luận về lợi ích quốc gia ở Ôxtraylia.


Trong những hoàn cảnh bình thường, việc Công ty Bright Food của Trung Quốc đặt vấn đề mua lại hoạt động kinh doanh đường của tập đoàn CSR tại Ôxtraylia lẽ ra sẽ là lý do để ăn mừng, vì cái giá trên hầu như chắc chắn sẽ cao hơn những gì mà Giám đốc điều hành CSR Jerry Maycock có thể mang lại cho những cổ đông thông qua việc chia tách tập đoàn này. Thay vào đó, cách tiếp cận này đã làm “sưng tấy một vết thương đang mưng mủ”. CSR đã trở thành tâm điểm cho một cuộc tranh luận đang đe doạ gây chia rẽ Ôxtraylia mà kết quả của nó có thể gây ra những hậu quả cho nhiều thế hệ. Đó là một vấn đề mà sẽ chi phối không chỉ thế giới kinh doanh mà còn cả viễn cảnh chính trị trong nhiều năm tới.

Tình thế tiến thoái lưỡng nan của Canbơrơ là làm thế nào để bảo đảm Ôxtraylia lợi dụng sự tăng trưởng kinh tế phi thường đang diễn ra ở Trung Quốc mà không làm tổn hại đến sự toàn vẹn và chủ quyền quốc gia, đồng thời không phải bán rẻ cái gì. Liệu Canbơrơ có nên cho phép một chính phủ nước ngoài mua các tài sản chiến lược ở Ôxtraylia? Đây là một cuộc tranh luận mà dự kiến sẽ được phủ đầy bởi những quyền lợi bất di bất dịch trong cả hai phía của sự phân tích chính trị, đồng thời là nơi lý lẽ lôgích và lý trí sẽ là nạn nhân của những cáo buộc rẻ tiền về chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và sự bài ngoại.

Ôxtraylia có những gì mà Trung Quốc cần: các nguồn tài nguyên dồi dào, cả khoáng sản lẫn nông nghiệp, những thứ rất cần thiết để Trung Quốc cuối cùng giành được điều mà Bắc Kinh tin là vị trí chính đáng của Trung Quốc trong trật tự xã hội toàn cầu. Thế nhưng, Trung Quốc không đơn giản bằng lòng là một khách hàng. Trung Quốc muốn là người sở hữu, tăng cường các nguồn cung cấp chất lượng cao chừng nào Bắc Kinh vẫn cần và với giá thấp nhất có thể.

Ôxtraylia lâu nay luôn dựa vào vốn nước ngoài. Kể từ khi những người định cư châu Âu đến Ôxtraylia vào cuối thế kỷ 18, đất nước này đã đầu tư nhiều hơn những gì tiết kiệm được và sự thiếu hụt đó ban đầu được tài trợ từ Anh và gần đây hơn là từ Mỹ, châu Âu và Nhật Bản. Điều khiến Trung Quốc khác biệt là đầu tư nước ngoài trước đây được tài trợ bởi những nhà đầu tư và các tập đoàn với động cơ chính là lợi nhuận, trong khi làn sóng mới từ Bắc Kinh do Chính phủ Trung Quốc kiểm soát – một chế độ lấy việc chế ngự các quyền của cá nhân để thiên về đám đông quần chúng làm giá trị cốt lõi. Thậm chí khi Trung Quốc đã tỏ thái độ mở rộng tự do đối với thương mại, buôn bán và chủ nghĩa tư bản trong những thập niên gần đây, Bắc Kinh chưa bao giờ từ bỏ cách tiếp cận độc đoán đối với sự bất đồng chính kiến trong chính các công dân của họ.

Khi thực hiện ngoại giao quốc tế, Trung Quốc làm những gì Trung Quốc muốn. Bắc Kinh đều đặn đe doạ các nhà lãnh đạo nước ngoài, những người nuôi dưỡng những ý tưởng gặp Đạtlai Lạtma. Bắc Kinh nổi cơn thịnh nộ hồi năm 2009 khi Ôxtraylia cấp thị thực nhập cảnh cho một nhà lãnh đạo độc lập của người Duy Ngô Nhĩ để tới dự Liên hoan phim quốc tế Melbourne. Tháng 7/2009, Trung Quốc bắt giam 4 nhân viên cấp cao của Tập đoàn khai khoáng Rio Tinto, buộc tội họ là tham nhũng trong những hợp đồng mua quặng sát. Các vụ bắt giam này diễn ra chỉ vài tuần sau khi Rio Tinto từ chối một thoả thuận trao quyền kiểm soát công ty này cho doanh nghiệp quốc doanh Chinalco của Trung Quốc.

Các tập đoàn của Trung Quốc cho đến nay hằunh chỉ nhằm vào những công ty khai thác tài nguyên của Ôxtraylia, nhất là quặng sắt, than đá và những thành phần chủ chốt khác nhằm giữ cho ngành thép đang bành trướng nhanh chóng của nước này hoạt động hết công suất. Động thái vừa qua nhằm vào một công ty nông nghiệp là sự chuyển hướng khỏi chủ đề đó và cho thấy một sự thúc đẩy của Bắc Kinh nhằm mở rộng các mục tiêu đầu tư.

Trong hầu hết thập niên qua, mục tiêu đầu tư chính của Trung Quốc là thiên đường an toàn trái phiếu Chính phủ Mỹ. Tác động cuối cùng của chiến lược này là quỹ tiết kiệm quốc gia của Trung Quốc đã tài trợ cho nước Mỹ tiêu pha hoang phí. Trung Quốc hiện là chủ nợ lớn nhất của Mỹ, với gần 800 tỷ USD đầu tư vào các loại trái phiếu Chính phủ Mỹ, chiếm gần ¼ nợ quốc gia của Mỹ.

Các quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc ở Bắc Kinh công khai thừa nhận họ đã sai lầm khi đầu tư quá nhiều tiền tiết kiệm quốc gia vào các trái phiếu Chính phủ Mỹ, nhất là dựa vào sự giảm giá có phần ác ý của đồng USD trong năm qua, trong khi lẽ ra họ nên mua các hoạt động khai thác tài nguyên ở những nơi như Ôxtraylia.

Cho đến 2 năm trước đây, quan tâm của Trung Quốc ở Ôxtraylia vẫn ở mức độ thấp và thận trọng. Chỉ thị từ Bắc Kinh cho những người đứng đầu các doanh nghiệp là hoạt động dưới tầm rađa, không gây ầm ĩ. Thế nhưng, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đã làm thay đổi mọi thứ. Sau khi được gọi đến để cứu Phố Uôn và sau đó kích thích nền kinh tế của mình để giữ cho Mỹ và châu Âu cùng trụ lại, các nhà lãnh đạo Trung Quốc quyết định đã đến lúc phải có một cách tiếp cận táo bạo hơn đối với các vấn đề kinh tế.

Vở diễn quốc tế lớn đầu tiên của Trung Quốc là đầu tư vào Rio Tinto 2 năm trước đây thông qua công ty quốc doanh Chinalco khi Rio Tinto tìm cách chống trả nỗ lực tiếp quản từ BHP Billiton. Sau đó vào năm 2009, khi BHP không còn mặn mà với việc tiếp quản, ban giám đốc Rio Tinto đầy tuyệt vọng vì đã tự đẩy mình vào cảnh nợ nần do một kế hoạch mở rộng tốn kém đã đồng ý để Chinalco nâng cổ phần từ 9% lên 18%, điều sẽ khiến cho Bắc Kinh, khách hàng lớn nhất của công ty, trở thành cổ đông chính. Dưới sức ép của các cổ đông, Rio Tinto phá ngang thoả thuận này vào năm 2009, khiến cho các quan chức Chinalco bị bẽ mặt trong con mắt các ông chủ chính trị của họ. Sự báo thù diễn ra mau lẹ. Trong vòng vài tuần, 4 quan chức cấp cao của Rio Tinto, trong đó có một công dẫn Ôxtraylia là Stern Hu, đã bị bắt giam, mở ra một cửa sổ trong cách tiếp cận độc nhất vô nhị của Bắc Kinh đối với chủ nghĩa tư bản cũng như sự tích hợp liền mạch của chính phủ, kinh doanh và luật pháp.

Canbơrơ nên đáp lại sự công kích được mong đợi từ Trung Quốc như thế nào? Có lẽ Canbơrơ có thể bắt chước Oasinhtơn và Brucxen, những nơi ngày càng trở nên lớn tiếng trong chỉ trích đối với các chính sách kinh tế của Trung Quốc.

Trung Quốc có thể đang phát triển rất nhanh, nhưng nước này vẫn là một quốc gia tương đối nghèo. Tuy nhiên, Trung Quốc có các trữ lượng vốn rất lớn, được xây dựng thông qua sự mất cân bằng thương mại trên diện rộng với thế giới phát triển. Trong hai thập niên qua, ngành công nghiệp nặng đã di chuyển từ thế giới phát triển sang Trung Quốc, ban đầu là do sức hấp dẫn của giá nhân công rẻ. Không có ai phàn nàn vì sản lượng công nghiệp hiệu quả và giá rẻ của Trung Quốc giữ cho giá cả ở mức thấp, giữ cho lạm phát toàn cầu ở mức thấp. Thế nhưng, trong những năm gần đây hơn, một nhân tố khác đã bắt đầu có hiệu lực. Trung Quốc đã chủ tâm giữ cho đồng tiền của họ ở mức thấp một cách giả tạo, làm suy giảm khả năng cạnh tranh của quốc gia khác và trên thực tế trợ cấp cho các ngành xuất khẩu.

Trung Quốc vừa mới chính thức vượt Đức để trở thành nước xuất khẩu lớn nhất của thế giới, với 10% thị phần toàn cầu. Một thập niên trước đây, Trung Quốc chỉ chiếm có 3% thị phần. Sự thay đổi nhanh chóng này đã dẫn đến việc đáp lại ngày càng thù địch từ Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), những nơi đang gia tăng những lời kêu gọi ban lãnh đạo Trung Quốc để đồng nhân dân tệ tăng giá. Những lời kêu gọi này đã liên tiếp bị Bắc Kinh bác bỏ và bác bỏ với một thái độ dẫn đến việc bùng lên các căng thẳng giữa Trung Quốc và phương Tây. Phản ứng trước sự chỉ trích này, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo tuyên bố: “Một mặt, người ta yêu cầu để cho đồng nhân dân tệ tăng giá, và mặt khác, người ta đang áp dụng mọi cách thức của những biện pháp bảo hộ”.

Paul Krugman, người đoạt giải Nôben kinh tế năm 2008, gần đây viết trong một bài báo phê phán về chiến lược tiền tệ của Trung Quốc trên tờ “Thời báo Niu Yóoc”, cáo buộc Bắc Kinh từ chối thừa nhận vấn đề mà họ đang gây ra. Ông Paul Krugman dự báo rằng các quốc gia khác sẽ buộc phải bảo vệ các ngành công nghiệp của chính họ nhằm duy trì việc làm, trừ phi Trung Quốc cho phép đồng nhân dân tệ tăng giá. Ông Krugman cho rằng chiến lược tiền tệ của Trung Quốc có thể kết thúc bằng việc giảm khoảng 1,4 triệu việc làm ở Mỹ trong vòng vài năm tới.

Ông Krugman nói: “Điểm mấu chốt là tính vụ lợi của Trung Quốc trở thành một vấn đề ngày càng trầm trọng, và những nạn nhân của tính hám lợi đó có ít thứ để mất nếu có một sự đối đầu thương mại. Do đó, Chính phủ Trung Quốc nên cân nhắc lại tính kiên quyết không chịu nhượng bộ của họ. Nếu không, chủ nghĩa bảo hộ rất ôn hoà mà Trung Quốc hiện đang phàn nàn sẽ là sự khởi đầu của một điều gì đó lơn hơn nhiều”.

Trung Quốc đã tích luỹ khoảng 2.000 tỷ USD dự trữ ngoại tệ thông qua chiến lược tiền tệ của mình và một phần lớn trong số tiền này hiện được nhằm trực tiếp vào Ôxtraylia. Phản ứng của Chính phủ Ôxtraylia cho đến nay vẫn khó dự báo và không nhất quán. Thủ tướng Kevin Rudd và Bộ trưởng Ngân khố Wayne Swan đã nói rõ rằng những thực thể do chính phủ nước ngoài kiểm soát sẽ phải dối mặt với sự xem xét kỹ lưỡng hơn nếu họ tìm cách mua những tài sản chiến lược của Ôxtraylia. Tuy nhiên, cả hai nhân vật này đều không muốn làm Bắc Kinh khó chịu và làm tổn hại đến hàng xuất khẩu của Ôxtraylia. Chính nhu cầu không ngừng của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên của Ôxtraylia đã giúp cho Ôxtraylia tránh được suy thoái trong cuộc khủng hoảng kinh tế được cho là một trong những cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong lịch sử thế giới.

Cơ quan duy nhất đứng giữa Bắc Kinh và các nguồn tài nguyên mà Trung Quốc rất thèm muốn là Uỷ ban Thẩm định Đầu tư Nước ngoài (FIRB) của Ôxtraylia, nơi trước đây dường như chỉ đóng vai trò như một nơi đóng dấu. Trong năm qua, FIRB đã chịu sức ép to lớn từ các doanh nghiệp Ôxtraylia vốn đang rất muốn nhận tiền từ Trung Quốc. FIRB đã đáp lại bằng cách nói lập lờ, trì hoãn và hy vọng vấn đề tự được giải quyết.

Người chỉ trích FIRB nặng nề nhất là nhà doanh nghiệp chuyên về khai mỏ ở Tiểu bang Queensland, Clive Palmer, người có những mối liên hệ kinh doanh trên diện rộng với các tập đoàn của Trung Quốc và là người hy vọng gặt hái hơn 3 tỉ AUD từ việc làm ăn của tập đoàn khai thác khoáng sản của ông ở Hồng Công. Trong bài phát biểu ở Brisbane tháng 9/2009, ông Clive Palmer cáo buộc FIRB là một “cơ quan phân biệt chủng tộc” và Giám đốc điều hành FIRB Patrick Colmer có “một lập trường không thể bào chữa được”, đồng thời đe doạ có hành động trước Toà án Tối cao khi có thể.

Trong khi những cáo buộc của ông Clive Palmer có thể là điều gây tranh cãi, chúng chỉ ra một dấu hiệu của trận chiến đang hé lộ về đầu tư của Chính phủ Trung Quốc ở Ôxtraylia giữa những người muốn gặt hái lợi nhuận từ một thị trường đang bùng nổ và những người lo ngại về các hậu quả lâu dài của hành động như vậy.

Tổng số lượt xem trang