-Tại sao để nhà thầu Trung Quốc chi phối như thế?
Tại sao hàng loạt các dự án do nhà thầu Trung Quốc thực hiện liên tục bị đội vốn, lệ thuộc thiết bị nhưng Việt Nam vẫn mắc vào những nhà thầu đó?
Đây là vấn đề đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) đặt ra khi trả lời báo giới bên hàng lang Quốc hội sáng nay 18.11, ngay sau khi các bộ trưởng và Thủ tướng hoàn thành phần trả lời chất vấn.
* Hôm qua ông đã đặt câu hỏi chất vấn về dự án nhà máy thép Thái Nguyên làm 10 năm chưa xong, dự án nhà máy xơ sợi polyester Đình Vũ đầu tư trên 1 tỉ USD hiện giờ đang đắp chiếu. Theo ông, hướng giải quyết các dự án không hiệu quả này nên như thế nào?
Vừa rồi chúng ta chỉ nói đến 2, 3 nhà máy thôi nhưng qua theo dõi báo chí những năm qua, tôi biết có tới hàng chục công trình như vậy. Những ví dụ này đặt ra một loạt các vấn đề chúng ta phải giải quyết.
Thứ nhất là vì sao anh để các nhà thầu họ chi phối anh đến như thế? Trong vụ việc nhà máy thép Thái Nguyên - một tập đoàn lớn của Trung Quốc, nếu họ đấu thầu sang những nước như Mỹ, Pháp, chắc họ không dám làm như thế. Tại sao ở đây sau một năm đòi tăng vốn gấp đôi? Tăng vốn có thể do giá vật liệu tăng, do đền bù giải tỏa chậm có lỗi của chúng ta nên phải tăng. Nhưng tăng rồi cũng không hoàn thành.
Ví dụ khác là vụ việc dư luận đã phản ánh nhiều như dự án đường sắt trên cao Hà Nội - Hà Đông. Dự án này đã tăng vốn nhiều, cuối cùng chúng ta cũng lệ thuộc vào thiết bị hàng hoá của họ... Vấn đề đặt ra không phải là việc các nhà máy này mà vì sao chúng ta để mắc vào những nhà thầu ấy? Thứ hai là rõ ràng ở đây sự tăng vốn này, nhân dân và cử tri cho rằng không loại trừ có thể là để bù đắp cho những lãng phí, tiêu cực trong các dự án đó.
Sáng nay, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh đã nói rất rõ là những công trình, dự án công hoặc liên quan đến tài sản nhà nước thất thoát là có tiêu cực. Thế thì sự tăng vốn này rõ ràng để bù đắp vào đó. Và nếu chúng ta không kiểm soát được, sự tăng vốn đó không biết bao giờ dừng lại!
Thứ ba, trong xử lý, khi thấy những cán bộ làm việc không ổn, chúng ta phải thay chứ. Các dự án lãng phí, ách tắc đến như thế thì chúng ta phải thay, phải xử lý trách nhiệm. Nếu chúng ta không xử lý trách nhiệm một cách nghiêm túc, tình trạng như vừa rồi sẽ luôn luôn xảy ra.
Cuối cùng, khi có vấn đề thì phải xem lại hiệu quả đến đâu. “Đâm lao phải theo lao” còn ý nghĩa gì nữa không? Như nhà máy gang thép Thái Nguyên, chúng ta có tiếp tục đổ vào hơn 4.000 tỉ nữa không khi người ta đã chứng minh giá thép đang xuống. Đặc biệt là thép Trung Quốc, với các hiệp định ký kết, sắp tới sẽ đổ vào Việt Nam với giá rẻ hơn. Chúng ta làm thì hiệu quả kém như thế, mỗi tháng phải chi ra 20 - 30 tỉ đồng, tức là hơn 1 triệu USD tiền lãi rồi. Nếu không hiệu quả, phải chấp nhận ngưng dự án. Điều đó phải được quyết định rất nhanh chóng, kiên quyết.
* Ông đánh giá như thế nào về phần trả lời chất vấn của các bộ trưởng?
Có những bộ trưởng trả lời rất tốt, ngắn gọn, số liệu đầy đủ. Có những bộ trưởng, có thể chuyên môn điều hành tốt nhưng việc trả lời giải trình không tốt lắm, dài dòng nhưng lại không đầy đủ. Đặc biệt có biểu hiện tránh né những vấn đề gai góc, sát sườn vì những câu hỏi (các ĐBQH đặt ra - NV) thực chất xuất phát từ đời sống của các tầng lớp nhân dân. Câu trả lời phải giải đáp được điều đó cho người dân chứ không chỉ cho các ĐBQH ở đây. Một số bộ trưởng chưa đáp ứng được yêu cầu đó.
Có những vấn đề mà một bộ trưởng không thể giải quyết được như Bộ trưởng Bùi Quang Vinh sáng nay nói thì cũng nói ra đi. Hay có những vấn đề phần của bộ trưởng này đã làm xong, việc đấy là của bộ trưởng khác thì cũng cứ nói ra. Những vấn đề có vướng mắc về cơ chế chung hay do luật pháp cũng phải nói luôn. Như vậy, đồng bào, nhân dân cũng chấp nhận.
* Sau chất vấn, Quốc hội sẽ ra nghị quyết về chất vấn. Ông có hy vọng nghị quyết này sẽ có giá trị pháp lý cho các khoá sau để ĐBQH có thể theo đến cùng các vấn đề được chất vấn hay không?
Đúng là Quốc hội sẽ ra một nghị quyết, trong đó nêu hết những vấn đề và có đề xuất là Chính phủ, các bộ trưởng phải giải quyết. Nhưng cuối cùng vẫn là việc thực hiện và triển khai như thế nào. Tôi cho đó mới là cái quan trọng. Ví dụ như hôm qua, Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh nói có nhiều vấn đề nhưng bộ trưởng hết nhiệm kỳ rồi nên để nhiệm kỳ sau. Xin nhắc lại là cuối cùng vẫn là làm gì và làm như thế nào để giải quyết các vấn đề được đặt ra. Còn nghị quyết thực ra chỉ là một phương tiện để chúng ta ghi nhận mà thôi!
TIN LIÊN QUAN
Nhiều sai phạm của tổng thầu Trung Quốc tại tuyến đường sắt đô thị Hà Nội
Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông: Tổng thầu Trung Quốc đòi thêm tiền
Bộ trưởng Thăng: Nhiều người khuyên tôi không nên mua tàu Trung Quốc
-Nhà thầu Trung Quốc cố tình không tuân thủ pháp luật VN
Đó là khẳng định của bà Chung Ngọc Nhãn, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau, khi trao đổi với PV Thanh Niên ngày 27.8 xung quanh việc xử lý lao động Trung Quốc không phép trên công trường Nhà máy đạm (NMĐ) Cà Mau (KCN khí - điện - đạm Cà Mau, xã Khánh An, H.U Minh, Cà Mau).
-Vụ hàng ngàn lao động Trung Quốc không phép ở Cà Mau: Chưa biết khi nào xử lý xong
Trước đó, ngay khi hết hạn xử lý số LĐ không phép tại dự án (theo yêu cầu của UBND tỉnh là ngày 19.8), PV Thanh Niên đã nhiều lần liên hệ Sở LĐ-TB-XH để tìm hiểu việc xử lý, nhưng những người có trách nhiệm ở sở này cũng liên tục hứa.
Trong khi đó, theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, trên công trường NMĐ Cà Mau có 1.629 LĐ TQ, trong đó chỉ có 479 LĐ được cấp phép, 420 LĐ làm việc dưới 3 tháng không cần phải cấp phép và 730 LĐ chưa được cấp phép. Đến ngày 22.8, các nhà thầu sử dụng LĐ TQ mới mua 696 hồ sơ nhưng chỉ nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy phép cho 220 LĐ. Tuy vậy, qua kiểm tra chỉ có 5 hồ sơ đầy đủ thủ tục và được cấp phép, các hồ sơ còn lại thiếu hoặc chưa đúng quy định của pháp luật.
Đối với số LĐ phổ thông không có bằng cấp chuyên môn (90 LĐ), Sở LĐ-TB-XH yêu cầu Ban quản lý dự án cụm khí - điện - đạm Cà Mau đề nghị nhà thầu đưa xuất cảnh về nước và thay thế bằng LĐ phổ thông tại địa phương, nhưng đến nay nhà thầu vẫn chưa thực hiện.
Gia Bách-Sự thật về lao động Trung Quốc không giấy phép
-Hết hạn vẫn chưa có báo cáo xử lý lao động Trung Quốc không phép ở Cà Mau Thanh niên -(TNO) Chiều 19.8, PV Thanh Niên đến Sở LĐ-TB-XH Cà Mau để nắm tình hình về ngày cuối cùng mà tỉnh Cà Mau gia hạn cho các nhà thầu Trung Quốc hoàn chỉnh hồ sơ cho lao động không phép của mình.
-Quan chức "lỡ miệng" và góc nhìn về lao động Trung Quốc
Dấu ấn cuối cùng của nguyên Bộ trưởng LĐ-TB-XH Nguyễn Thị Kim Ngân liên quan tới lao động xuất khẩu, khi bà cùng với các đồng nghiệp ở Bộ Ngoại giao đã thành công trong việc thiết lập cầu hàng không đưa hàng ngàn lao động từ Libia về nước, sau bất ổn lớn ở quốc gia Bắc Phi này. Trong khi đó, sự ra mắt của người kế nhiệm của bà dường như lại gắn với sứ mệnh hồi hương những lao động nhập khẩu "chui" từ quốc gia láng giềng phía Bắc.
Trả lời báo Tuổi Trẻ, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền thừa nhận trách nhiệm của ngành lao động, bao gồm trách nhiệm thanh tra, giám sát, quản lý lao động, khi một doanh nghiệp như khí - điện - đạm Cà Mau, chỉ với mảng "đạm" mà để hơn 600 lao động nước ngoài làm việc không có giấy phép, và chỉ đến khi qua nhiều kênh thông tin mới nắm được.
"Tôi đề nghị lãnh đạo các sở giúp lãnh đạo địa phương, đồng thời báo cáo kịp thời cho lãnh đạo bộ về diễn biến, nguyên nhân và giải pháp xử lý đúng pháp luật đối với lao động nước ngoài ở Việt Nam", bà kêu gọi.
Trong khi đó, tại hội nghị giao ban sáu tháng đầu năm với Sở LĐ-TB&XH các tỉnh, thành phía Nam, do Bộ LĐ-TB&XH tổ chức ngày 15-8, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Hòa buông lửng một câu: "Tôi băn khoăn không hiểu vì sao lao động người Trung Quốc lại có mặt ở các công trình trọng điểm quốc gia..."
Nhưng sau đó, khi trả lời phỏng vấn báo Tuổi Trẻ, ông Thanh Hòa lại giải thích rất rõ ràng rằng hiện tượng nhà thầu Trung Quốc trúng thầu các công trình lớn và mang theo lao động của họ vào Việt Nam làm việc đã xuất hiện vài năm nay. Ông Thanh Hoà cũng thừa nhận trách nhiệm quản lý chưa chặt chẽ của nhiều bộ, ngành, trong đó có bộ của ông. Đó là nhận xét hoàn toàn không mới mẻ gì, và cũng dễ được chấp nhận.
Tuy nhiên, hai lý do mà ông thứ trưởng phụ trách mảng lao động này đưa ra liên quan đến lao động Việt Nam dường như lại rất khó chấp nhận.
Thứ nhất, theo ông Thanh Hoà, nhiều địa phương chưa đáp ứng được về nguồn lực, khi nhà thầu Trung Quốc đặt vấn đề tuyển dụng tại chỗ, và vì vậy họ phải đưa lao động của họ vào làm việc, vì họ còn trách nhiệm với tiến độ công trình.
Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH Cà Mau, nơi nhà thầu Trung Quốc đang thi công nhà máy khí - điện - đạm và đang sử dụng hơn 1000 lao động không phép trên tổng số 1700 lao động người Trung Quốc, lại dẫn chứng ngược lại, khi cho biết rằng nhà thầu chưa có bất cứ văn bản nào gửi cơ quan quản lý địa phương về nhu cầu lao động tại công trường để bên ông cung cấp lao động người Việt Nam
"Vừa rồi chúng tôi vào làm việc, mấy ảnh (nhà thầu - PV) thừa nhận vấn đề này", ông Lê Thanh Tòng nói.
Thứ hai, ông Thanh Hoà giải thích rằng trong một số nhóm công việc, lao động của Việt Nam không đáp ứng được các kỹ năng mà nhà thầu đòi hỏi, cũng như ý thức kỷ luật và năng suất làm việc của lao động Việt Nam kém.
Nhiều độc giả báo Tuổi Trẻ đã lập luận rằng vậy tại sao các nhà thầu có trình độ cao hơn hẳn các nhà thầu Trung Quốc như Nhật Bản, hay Hàn Quốc lại vẫn yên tâm sử dụng lao động Việt Nam. Hơn nữa, nếu nói lao động Việt Nam kỹ năng kém thì xưa nay các công trình lớn và đòi hỏi kỹ thuật cao hơn nhiều, như liên doanh tìm kiếm dầu khí, xây dựng nhà máy lọc dầu, thủy điện Hòa Bình, Trị An, xây cầu Mỹ Thuận, cầu Cần Thơ... thì nhà thầu nước ngoài có sử dụng lao động ở đâu?
Mặc dù vậy, cũng có một độc giả tên Nguyễn Văn Hà, người tự nhận là đã làm việc với những nhà thầu Trung Quốc này, chia sẻ nhận xét này của ông Thanh Hoà, nhưng đưa ra cách lý giải dễ chấp nhận hơn. "Họ chấp nhận tốn chi phí hơn để đưa công nhân phổ thông của họ sang, họ được lợi gì? Ngôn ngữ chung, họ dễ bảo nhau, năng suất làm việc cao hơn. Là một ông chủ, ai cũng biết nên chọn bên nào có lợi nhất."
Độc giả Văn Hà cho rằng, bên cạnh việc đưa ra hành lang pháp lý buộc họ phải sử dụng lao động của Việt Nam, thì cũng phải có biện pháp để họ an tâm sử dụng lao động đó. "Dạy nghề, dạy kỹ năng cho lao động của mình là việc làm bắt buộc", độc giả Văn Hà nói.
Nói Bộ LĐ-TB-XH không có những dự án dạy nghề, dạy kỹ năng cho lao động Việt Nam quả là oan cho họ. Bởi nếu không thì sự hiện diện của họ nào có ý nghĩa gì.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Thanh Hoà, các dự án của bộ này chủ yếu ở "tầm vĩ mô" (hơi khó hiểu, phải không quý độc giả?), đào tạo ngắn hạn. "Trong khi dự báo thị trường của chúng ta không có dự báo cụ thể từng ngành mà dự báo chung ở tầm vĩ mô. Đây chính là hạn chế mà chúng ta phải chấp nhận cho lao động nước ngoài vào làm các nhóm công việc chúng ta không đáp ứng được", ông Thanh Hoà nói.
Kể cũng đáng lo khi trình độ của lao động phổ thông Trung Quốc chỉ có vậy (vốn không tìm được việc làm bên quê nhà, đã và đang tìm cách qua Việt Nam thông qua con đường du lịch), mà lao động Việt Nam cũng không đáp ứng được, theo nhận định của ông thứ trưởng, thì làm sao chúng ta có thể đưa lao động ra nước ngoài làm việc, theo chủ trương lớn của Nhà nước từ trước đến nay?
Ông Thứ trưởng nói như vậy không sợ những thị trường nhập khẩu lao động sẽ nghi ngờ trình độ nguồn nhân lực của chúng ta, và quyết định thay bằng những lao động phổ thông người Trung Quốc, theo nhận xét của ông "vừa có kỷ luật, vừa có năng suất cao với cùng mức lương", hay sao? Đặc biệt là người Trung Quốc rất giỏi trong việc lợi dụng những phát biểu "hớ" của chúng ta để mưu lợi cho họ.
Ở cương vị mới ở cơ quan lập pháp và giám sát hoạt động của ngành hành pháp, bà Nguyễn Thị Kim Ngân chắc chắn sẽ có nhiều việc phải làm trong vấn đề lao động, để giúp cho người kế nhiệm của mình giải quyết vấn đề phát sinh từ nhiệm kỳ bộ trưởng của bà. Và cũng để gỡ thế bí cho "người giúp việc" cũ.
Theo thiển nghĩ của người viết, ý kiến của TS Phạm Bích San, Phó TTK Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam, người đã từng khảo sát các công trường khai thác Bô xít ở Tây Nguyên, là rất đáng tham khảo. TS Phạm Bích San đặc biệt nhấn mạnh tới yếu tố "lợi ích nhóm", khi số lượng các công trình Trung Quốc trúng thầu quá lớn và việc cho họ trúng thầu chính là nguyên nhân gốc rễ của câu chuyện lao động Trung Quốc.
Các cụ ta bảo: "Tiền nào của nấy!" Ngoài khía cạnh liên quan đến chất lượng máy móc thiết bị, phần tiền của chủ đầu tư, xét cho cùng là tiền nhà nước và cũng là tiền đóng thuế của dân, lẽ ra dùng để tạo việc làm cho lao động Việt Nam lại dùng để tạo việc làm cho lao động Trung Quốc.
Tưởng rẻ hoá đắt!
“Họ cứ lặng lẽ đưa lao động sang. Chúng tôi không hề hay biết,” ông Tòng nói với Thanh Niên.
-Cà Mau 'sẽ xử lý công nhân Trung Quốc' - (BBC)
Trong khi đó, giới chức địa phương cũng đặt câu hỏi về quản lý xuất nhập cảnh đối với số công nhân Trung Quốc, mà họ được tin nhiều người vào Việt Nam theo con đường du lịch.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau đã có văn bản chỉ đạo Sở Lao động-Thương binh-Xã hội tỉnh phối hợp với Ban Quản lý dự án khí-điện-đạm Cà Mau xử lý số công nhân Trung Quốc này, theo lời ông Nguyễn Tiến Hải, phó Chủ tịch tỉnh Cà Mau.
Ông Hải cho BBC biết hiện nay "chưa nhất thiết phải trục xuất số lao động chui này mà trước hết phải phân loại họ ra".
Đối với những công nhân bắt buộc phải có giấy phép mà vẫn chưa có đủ hồ sơ thì tỉnh sẽ yêu cầu, hướng dẫn và đặt ra thời hạn họ phải bổ sung hồ sơ.
Sau khi phía Trung Quốc cung cấp hồ sơ đầy đủ thì tỉnh sẽ cấp phép cho họ tiếp tục lao động.
Còn về giải pháp lâu dài, phó Chủ tịch Hải cho biết đã giao trách nhiệm cho Ban Quản lý dự án ‘làm việc kỹ’ với nhà thầu Trung Quốc để yêu cầu họ công khai kế hoạch sử dụng lao động.
“[Chúng tôi] cần biết trong từng thời điểm họ [nhà thầu Trung Quốc] cần bao nhiêu lao động kỹ thuật,” ông Hải nói.
“Còn đối với lao động phổ thông (mà công nhân Trung Quốc có thể làm việc đến ba tháng không cần giấy phép), thì họ phải phối hợp với cơ quan quản lý lao động của mình để yêu cầu số lượng để mình tuyển dụng cung cấp cho họ.”
Ông Hải cũng cho biết là theo pháp luật Việt Nam thì nhà thầu Trung Quốc phải thông báo tuyển dụng công khai trên báo chí trong nước và chỉ khi nào họ không tuyển dụng được lao động tại chỗ thì mới được phép đưa công nhân từ Trung Quốc sang.
Nếu như họ cố tình làm không đúng, thì tỉnh sẽ không chấp nhận cho công nhân Trung Quốc vào địa phương và sẽ trục xuất nếu họ vào.
Ông Hải cũng thừa nhận là phía nhà thầu Trung Quốc ‘cố tình làm không đúng’ vì qua mấy lần kiểm tra tỉnh đều phát hiện họ vi phạm và lần kiểm tra mới nhất vào đầu tháng Tám nhà thầu Trung Quốc lại tiếp tục vi phạm.
Ông Lê Thanh Tòng, phó Giám đốc Sở than phiền với Thanh Niên rằng lần nào kiểm tra nhà thầu Trung Quốc cũng vi phạm và lần sau thì số lao động chui của họ bao giờ cũng cao hơn lần trước.
Ông Quách Văn Hợp, chủ tịch xã Khánh An, huyện U Minh nơi đặt dự án nhà máy đạm Cà Mau, nói với BBC rằng nhà thầu Trung Quốc có thoả thuận thuê một số lao động tại chỗ, nhưng ông chưa từng thấy họ đăng thông báo tuyển người.
Ông Hợp nói hiện ở xã ông số lao động làm việc cho nhà máy hiện ‘không có bao nhiêu’, và được trả công cũng rất rẻ, dao động từ 50 cho đến 100 nghìn/ ngày công tùy theo công việc.
Còn về phía lao động Trung Quốc, mặc dù số lượng họ lên đến cả ngàn, nhưng cho đến nay họ chưa gây ảnh hưởng gì đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, Chủ tịch Hợp cho biết.
"Phần lớn họ làm việc và sinh hoạt trong công trường ít khi ra ngoài, chỉ có trên dưới chục công nhân Trung Quốc đi ra ngoài uống nước vào buổi tối."
Ông Hợp cũng cho biết đứng ngoài cổng nhà máy nhìn vào thì không thể nhìn thấy công nhân làm việc vì họ ở bên trong nhà xưởng, nhà kho và nhà công vụ.
Bản thân ông Hợp là người đứng đầu địa phương mỗi lần muốn vào nhà máy phải gửi công văn đăng ký trước đến liên hệ công việc gì thì mới được cho vào.
- 'Đưa lao động phổ thông Trung Quốc làm việc không phép về nước' -- vnexpress.net
-Theo ông Nguyễn Tiến Hải, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, mỗi lần phát hiện lao động Trung Quốc làm việc không phép thì đơn vị quản lý công nhân chỉ bị phạt 20 triệu đồng nên không đủ sức răn đe. > 1.000 lao động Trung Quốc làm việc không phép tại Cà Mau
Trao đổi với VnExpress.net về tình trạng hơn 1.000 lao động Trung Quốc làm việc không phép tại công trình xây dựng nhà máy đạm trong Cụm khí điện đạm Cà Mau ở xã Khánh An (U Minh, Cà Mau), ông Nguyễn Tiến Hải - Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau - nói rằng đây không phải là lần đầu tiên phát hiện tình trạng này. Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và xã hội đã nhiều lần kiểm tra và lần nào cũng có lao động Trung Quốc làm việc không phép, số lượng lần sau cao hơn lần trước. Vì vậy, có lần tỉnh Cà Mau đã đề nghị với Bộ Công an tiến hành trục xuất trên chục lao động Trung Quốc không phép tại công trình này.
Để chấn chỉnh tình trạng công nhân nước ngoài chưa được cấp phép làm việc tại Cà Mau, ông Hải cho biết sẽ yêu cầc các ngành liên quan cần nhanh chóng họp với Ban Quản lý dự án Cụm khí điện đạm Cà Mau để phân loại lao động, đề nghị nhà thầu báo cáo kế hoạch sử dụng nhân lực để xem có bao nhiêu lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cần phải cấp phép.
- Hàng ngàn người Trung Quốc lao động không phép ở Cà Mau(TNO) Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau cho biết, trên công trình Nhà máy đạm (NMĐ) Cà Mau (Khu Khí - Điện - Đạm Cà Mau, thuộc xã Khánh An, H.U Minh, Cà Mau) hiện có 1.056 công nhân Trung Quốc lao động không phép. Công trình do Công ty CP Khoa học kỹ thuật Ngũ Hoàng (Trung Quốc) trúng thầu xây dựng. Lao động nước ngoài tràn ngập Việt Nam
Hết hạn cấp phép vẫn vô tư làm việc
Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, lao động người Trung Quốc ở công trình NMĐ Cà Mau làm những công việc thủ công rất đông. Họ xuất cảnh sang VN làm các công việc như xây hồ, khiêng gạch, bẻ sắt…
Một góc công trình NMĐ Cà Mau - Ảnh: Gia Bách
Chiều ngày 8.8, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Văn Tiến Thanh, Phó trưởng ban quản lý dự án cụm Khí - Điện - Đạm Cà Mau thừa nhận, hiện công trình NMĐ Cà Mau có 1.056 lao động Trung Quốc không phép, trong đó có 607 lao động đã quá thời hạn cấp phép. Lý giải tình trạng này, ông Thành cho rằng do không tuyển được lao động người VN nên họ sử dụng lao động người Trung Quốc. Thậm chí sử dụng cả lao động không tay nghề đưa từ Trung Quốc sang.
Theo như lời ông Thanh, việc không tuyển lao động VN là do hiệu suất làm việc của lao động VN thấp so với lao động Trung Quốc. Nhà thầu lấy mặt bằng của Trung Quốc trả lương nên người VN không thích vào làm. Hiện lao động thủ công được trả khoảng 100.000 đồng/9 giờ/ngày. Quan trọng hơn là lao động VN không đáp ứng đủ về số lượng cũng như chất lượng mà dự án yêu cầu.
Trong khi đó, ông Lê Thanh Tòng, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau cho rằng, lao động người Trung Quốc ở công trình NMĐ Cà Mau, phần đông là lao động phổ thông. Và những việc họ làm, lao động địa phương thừa sức làm. Nhưng không hiểu tại sao lại không tuyển lao động tại chỗ?
Lao động không phép là bình thường (!?)
Khi PV thắc mắc tại sao lại có tình trạng lao động nước ngoài không phép với số lượng khá đông và kéo dài trong thời gian như thế, ông Văn Tiến Thanh lý giải: “Hàng ngàn lao động nước ngoài hoạt động không phép ở VN là chuyện bình thường. Bởi có nhiều ông Tây sang đây làm việc, chắc chắn có ông có tay nghề, có ông không. Việc này đâu có gì đâu, mà dư luận phải la ầm lên?”.
Các công nhân Trung Quốc sau giờ tan ca - Ảnh: Gia Bách
Trái lại, ông Lê Thanh Tòng lo lắng: “Lao động phổ thông rất nhiều, lao động nước ngoài ồ ạt sang là không cần thiết. Trong khi đơn vị sử dụng lao động nói rằng họ thiếu lao động, nhưng họ không hề có động thái nhờ địa phương giúp tìm lao động. Ngày kiểm tra vừa qua (ngày 4.8 - PV) là lần kiểm tra thứ 4 của chúng tôi đối với việc sử dụng lao động nước ngoài ở công trình NMĐ Cà Mau sau ngày khởi công. Nhưng cứ lần kiểm tra sau, thì số lượng vi phạm cao hơn lần trước. Chúng tôi đã 3 lần đề nghị phạt hành chính đối với hành vi vi phạm quản lý, sử dụng lao động nước ngoài làm việc tại VN đối với đơn vị này, đồng thời đề nghị Bộ Công an trục xuất về nước 16 đối tượng lao động không phép”.
Để khắc phục trình trạng lao động Trung Quốc không phép ở công trình NMĐ Cà Mau, ông Văn Tiến Thành cho biết: “Ban sẽ làm công văn đính kèm danh sách lao động Trung Quốc cho UBND tỉnh, Sở LĐ-TB-XH, công an xem xét. Mấy ổng làm căng thì cứ trục xuất, nhưng trục xuất đi một người thì phải thế lại một người cho dự án. Việc bổ sung hồ sơ lao động là việc của nhà thầu, họ chây ì, tôi không thể làm thay họ”.
Tại sao hàng loạt các dự án do nhà thầu Trung Quốc thực hiện liên tục bị đội vốn, lệ thuộc thiết bị nhưng Việt Nam vẫn mắc vào những nhà thầu đó?
Đây là vấn đề đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) đặt ra khi trả lời báo giới bên hàng lang Quốc hội sáng nay 18.11, ngay sau khi các bộ trưởng và Thủ tướng hoàn thành phần trả lời chất vấn.
* Hôm qua ông đã đặt câu hỏi chất vấn về dự án nhà máy thép Thái Nguyên làm 10 năm chưa xong, dự án nhà máy xơ sợi polyester Đình Vũ đầu tư trên 1 tỉ USD hiện giờ đang đắp chiếu. Theo ông, hướng giải quyết các dự án không hiệu quả này nên như thế nào?
Vừa rồi chúng ta chỉ nói đến 2, 3 nhà máy thôi nhưng qua theo dõi báo chí những năm qua, tôi biết có tới hàng chục công trình như vậy. Những ví dụ này đặt ra một loạt các vấn đề chúng ta phải giải quyết.
Thứ nhất là vì sao anh để các nhà thầu họ chi phối anh đến như thế? Trong vụ việc nhà máy thép Thái Nguyên - một tập đoàn lớn của Trung Quốc, nếu họ đấu thầu sang những nước như Mỹ, Pháp, chắc họ không dám làm như thế. Tại sao ở đây sau một năm đòi tăng vốn gấp đôi? Tăng vốn có thể do giá vật liệu tăng, do đền bù giải tỏa chậm có lỗi của chúng ta nên phải tăng. Nhưng tăng rồi cũng không hoàn thành.
Ví dụ khác là vụ việc dư luận đã phản ánh nhiều như dự án đường sắt trên cao Hà Nội - Hà Đông. Dự án này đã tăng vốn nhiều, cuối cùng chúng ta cũng lệ thuộc vào thiết bị hàng hoá của họ... Vấn đề đặt ra không phải là việc các nhà máy này mà vì sao chúng ta để mắc vào những nhà thầu ấy? Thứ hai là rõ ràng ở đây sự tăng vốn này, nhân dân và cử tri cho rằng không loại trừ có thể là để bù đắp cho những lãng phí, tiêu cực trong các dự án đó.
Sáng nay, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh đã nói rất rõ là những công trình, dự án công hoặc liên quan đến tài sản nhà nước thất thoát là có tiêu cực. Thế thì sự tăng vốn này rõ ràng để bù đắp vào đó. Và nếu chúng ta không kiểm soát được, sự tăng vốn đó không biết bao giờ dừng lại!
Thứ ba, trong xử lý, khi thấy những cán bộ làm việc không ổn, chúng ta phải thay chứ. Các dự án lãng phí, ách tắc đến như thế thì chúng ta phải thay, phải xử lý trách nhiệm. Nếu chúng ta không xử lý trách nhiệm một cách nghiêm túc, tình trạng như vừa rồi sẽ luôn luôn xảy ra.
Cuối cùng, khi có vấn đề thì phải xem lại hiệu quả đến đâu. “Đâm lao phải theo lao” còn ý nghĩa gì nữa không? Như nhà máy gang thép Thái Nguyên, chúng ta có tiếp tục đổ vào hơn 4.000 tỉ nữa không khi người ta đã chứng minh giá thép đang xuống. Đặc biệt là thép Trung Quốc, với các hiệp định ký kết, sắp tới sẽ đổ vào Việt Nam với giá rẻ hơn. Chúng ta làm thì hiệu quả kém như thế, mỗi tháng phải chi ra 20 - 30 tỉ đồng, tức là hơn 1 triệu USD tiền lãi rồi. Nếu không hiệu quả, phải chấp nhận ngưng dự án. Điều đó phải được quyết định rất nhanh chóng, kiên quyết.
* Ông đánh giá như thế nào về phần trả lời chất vấn của các bộ trưởng?
Có những bộ trưởng trả lời rất tốt, ngắn gọn, số liệu đầy đủ. Có những bộ trưởng, có thể chuyên môn điều hành tốt nhưng việc trả lời giải trình không tốt lắm, dài dòng nhưng lại không đầy đủ. Đặc biệt có biểu hiện tránh né những vấn đề gai góc, sát sườn vì những câu hỏi (các ĐBQH đặt ra - NV) thực chất xuất phát từ đời sống của các tầng lớp nhân dân. Câu trả lời phải giải đáp được điều đó cho người dân chứ không chỉ cho các ĐBQH ở đây. Một số bộ trưởng chưa đáp ứng được yêu cầu đó.
Có những vấn đề mà một bộ trưởng không thể giải quyết được như Bộ trưởng Bùi Quang Vinh sáng nay nói thì cũng nói ra đi. Hay có những vấn đề phần của bộ trưởng này đã làm xong, việc đấy là của bộ trưởng khác thì cũng cứ nói ra. Những vấn đề có vướng mắc về cơ chế chung hay do luật pháp cũng phải nói luôn. Như vậy, đồng bào, nhân dân cũng chấp nhận.
* Sau chất vấn, Quốc hội sẽ ra nghị quyết về chất vấn. Ông có hy vọng nghị quyết này sẽ có giá trị pháp lý cho các khoá sau để ĐBQH có thể theo đến cùng các vấn đề được chất vấn hay không?
Đúng là Quốc hội sẽ ra một nghị quyết, trong đó nêu hết những vấn đề và có đề xuất là Chính phủ, các bộ trưởng phải giải quyết. Nhưng cuối cùng vẫn là việc thực hiện và triển khai như thế nào. Tôi cho đó mới là cái quan trọng. Ví dụ như hôm qua, Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh nói có nhiều vấn đề nhưng bộ trưởng hết nhiệm kỳ rồi nên để nhiệm kỳ sau. Xin nhắc lại là cuối cùng vẫn là làm gì và làm như thế nào để giải quyết các vấn đề được đặt ra. Còn nghị quyết thực ra chỉ là một phương tiện để chúng ta ghi nhận mà thôi!
TIN LIÊN QUAN
Nhiều sai phạm của tổng thầu Trung Quốc tại tuyến đường sắt đô thị Hà Nội
Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông: Tổng thầu Trung Quốc đòi thêm tiền
Bộ trưởng Thăng: Nhiều người khuyên tôi không nên mua tàu Trung Quốc
-Nhà thầu Trung Quốc cố tình không tuân thủ pháp luật VN
Đó là khẳng định của bà Chung Ngọc Nhãn, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau, khi trao đổi với PV Thanh Niên ngày 27.8 xung quanh việc xử lý lao động Trung Quốc không phép trên công trường Nhà máy đạm (NMĐ) Cà Mau (KCN khí - điện - đạm Cà Mau, xã Khánh An, H.U Minh, Cà Mau).
Theo bà Nhãn, tại cuộc họp ngày 25.8 giữa lãnh đạo UBND tỉnh Cà Mau, các ngành chức năng tỉnh với BQL Dự án cụm công nghiệp khí - điện - đạm Cà Mau cùng các nhà thầu Trung Quốc, đại diện nhà thầu Trung Quốc đề nghị tỉnh Cà Mau gia hạn hoàn thành thủ tục cho lao động Trung Quốc không phép trên công trường NMĐ Cà Mau 2 tháng nữa. "Nhưng nếu cho thời gian thêm 2 tháng nữa thì công trình xây dựng NMĐ Cà Mau đã hoàn thành", bà Nhãn nói và khẳng định chủ trương của tỉnh không chấp nhận đề nghị gia hạn của đại diện nhà thầu Trung Quốc.
"Do trước đó, ngành chức năng tỉnh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và cho các nhà thầu Trung Quốc đủ thời gian để hoàn thành các bước thủ tục xin cấp phép. Mặt khác, theo quy định thì trước khi sang VN, lao động Trung Quốc phải có những thủ tục bắt buộc này chứ không phải bây giờ mới bổ sung. Nhà thầu đã hoàn toàn sai khi đưa lao động không phép sang VN như thế. Việc làm này thể hiện thiếu ý thức chấp hành pháp luật của các nhà thầu khi đưa lao động làm việc tại NMĐ Cà Mau", bà Nhãn nói.
Cũng theo bà Nhãn, thời gian qua khi kiểm tra phát hiện lao động không phép, tỉnh đã phạt và đề nghị khắc phục 3 lần, nhưng nhà thầu vẫn cố tình không làm theo pháp luật VN, để lần sau kiểm tra, phát hiện lao động không phép nhiều hơn lần trước. Chưa hết, mỗi lần các nhà thầu báo cáo, số lượng công nhân ngày càng ít đi, các số liệu không trùng khớp nhau. Hiện nay, theo số liệu mới nhất các nhà thầu báo cáo, tại công trường NMĐ Cà Mau lao động chưa cấp phép là 725 người (trước đó là 1.056 người, rồi 730 người…); trong đó có hơn 600 người chưa được cấp phép, 90 lao động phổ thông buộc phải đưa về nước để thay thế vào bằng lao động địa phương. "90 lao động phổ thông này, các nhà thầu Trung Quốc hứa sẽ đưa về nước trước ngày 31.8", bà Nhãn nói.
Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, đến chiều tối 27.8, các nhà thầu Trung Quốc đã gửi đến Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau gần như đầy đủ các giấy bảo lãnh về lý lịch tư pháp cho lao động chưa được cấp phép. Còn việc khám sức khỏe để hoàn thành thủ tục, UBND tỉnh yêu cầu phải đưa lao động đi khám dứt điểm trong hai ngày 29-30.8 và nộp ngay giấy khám sức khỏe sau khi được cơ quan y tế địa phương cấp.
Dự kiến, ngày 29.8 Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau thành lập đoàn tiếp tục đến kiểm tra tình hình sử dụng lao động người nước ngoài tại công trường NMĐ Cà Mau. "Nếu nhà thầu không thực hiện theo đúng tinh thần chỉ đạo của tỉnh, chúng tôi sẽ kiến nghị xử lý theo tinh thần quy ước của 2 nước", bà Nhãn kiên quyết.
"Do trước đó, ngành chức năng tỉnh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và cho các nhà thầu Trung Quốc đủ thời gian để hoàn thành các bước thủ tục xin cấp phép. Mặt khác, theo quy định thì trước khi sang VN, lao động Trung Quốc phải có những thủ tục bắt buộc này chứ không phải bây giờ mới bổ sung. Nhà thầu đã hoàn toàn sai khi đưa lao động không phép sang VN như thế. Việc làm này thể hiện thiếu ý thức chấp hành pháp luật của các nhà thầu khi đưa lao động làm việc tại NMĐ Cà Mau", bà Nhãn nói.
Cũng theo bà Nhãn, thời gian qua khi kiểm tra phát hiện lao động không phép, tỉnh đã phạt và đề nghị khắc phục 3 lần, nhưng nhà thầu vẫn cố tình không làm theo pháp luật VN, để lần sau kiểm tra, phát hiện lao động không phép nhiều hơn lần trước. Chưa hết, mỗi lần các nhà thầu báo cáo, số lượng công nhân ngày càng ít đi, các số liệu không trùng khớp nhau. Hiện nay, theo số liệu mới nhất các nhà thầu báo cáo, tại công trường NMĐ Cà Mau lao động chưa cấp phép là 725 người (trước đó là 1.056 người, rồi 730 người…); trong đó có hơn 600 người chưa được cấp phép, 90 lao động phổ thông buộc phải đưa về nước để thay thế vào bằng lao động địa phương. "90 lao động phổ thông này, các nhà thầu Trung Quốc hứa sẽ đưa về nước trước ngày 31.8", bà Nhãn nói.
Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, đến chiều tối 27.8, các nhà thầu Trung Quốc đã gửi đến Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau gần như đầy đủ các giấy bảo lãnh về lý lịch tư pháp cho lao động chưa được cấp phép. Còn việc khám sức khỏe để hoàn thành thủ tục, UBND tỉnh yêu cầu phải đưa lao động đi khám dứt điểm trong hai ngày 29-30.8 và nộp ngay giấy khám sức khỏe sau khi được cơ quan y tế địa phương cấp.
Dự kiến, ngày 29.8 Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau thành lập đoàn tiếp tục đến kiểm tra tình hình sử dụng lao động người nước ngoài tại công trường NMĐ Cà Mau. "Nếu nhà thầu không thực hiện theo đúng tinh thần chỉ đạo của tỉnh, chúng tôi sẽ kiến nghị xử lý theo tinh thần quy ước của 2 nước", bà Nhãn kiên quyết.
Gia Bách
-Vụ hàng ngàn lao động Trung Quốc không phép ở Cà Mau: Chưa biết khi nào xử lý xong
Liên quan đến lao động Trung Quốc (LĐ TQ) không phép trên công trường Nhà máy đạm (NMĐ) Cà Mau (khu khí - điện - đạm Cà Mau thuộc xã Khánh An, H.U Minh, Cà Mau), lúc 16 giờ hôm qua, UBND tỉnh Cà Mau có cuộc họp với Sở LĐ-TB-XH tỉnh về biện pháp xử lý.
Cuộc họp cũng phân công bà Chung Ngọc Nhãn, Giám đốc Sở LĐ-TB-XH, là người phát ngôn về biện pháp xử lý của tỉnh. Thế nhưng, khi PV liên hệ với bà Nhãn thì nhận được câu trả lời “chưa thể phát ngôn được gì hết” và hẹn PV sẽ trả lời vào sáng thứ bảy. Trước đó, ngay khi hết hạn xử lý số LĐ không phép tại dự án (theo yêu cầu của UBND tỉnh là ngày 19.8), PV Thanh Niên đã nhiều lần liên hệ Sở LĐ-TB-XH để tìm hiểu việc xử lý, nhưng những người có trách nhiệm ở sở này cũng liên tục hứa.
Trong khi đó, theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, trên công trường NMĐ Cà Mau có 1.629 LĐ TQ, trong đó chỉ có 479 LĐ được cấp phép, 420 LĐ làm việc dưới 3 tháng không cần phải cấp phép và 730 LĐ chưa được cấp phép. Đến ngày 22.8, các nhà thầu sử dụng LĐ TQ mới mua 696 hồ sơ nhưng chỉ nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy phép cho 220 LĐ. Tuy vậy, qua kiểm tra chỉ có 5 hồ sơ đầy đủ thủ tục và được cấp phép, các hồ sơ còn lại thiếu hoặc chưa đúng quy định của pháp luật.
Đối với số LĐ phổ thông không có bằng cấp chuyên môn (90 LĐ), Sở LĐ-TB-XH yêu cầu Ban quản lý dự án cụm khí - điện - đạm Cà Mau đề nghị nhà thầu đưa xuất cảnh về nước và thay thế bằng LĐ phổ thông tại địa phương, nhưng đến nay nhà thầu vẫn chưa thực hiện.
Gia Bách-Sự thật về lao động Trung Quốc không giấy phép
Công nhân Trung Quốc lắp đạt thiết bị tại Nhà máy Đạm Cà Mau
Ban Quản lý dự án (QLDA) được thành lập theo Quyết định số 1702/QĐ-HĐQT ngày 24/9/2001 của Hội đồng Quản trị Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam (nay là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam – PVN), thay mặt PVN trực tiếp quản lý đầu tư xây dựng Cụm công trình Khí Điện Đạm Cà Mau.
Là một trong 4 công trình thuộc Cụm Khí Điện Đạm Cà Mau, Nhà máy Đạm Cà Mau (do Liên danh nhà thầu Wuhuan Engineering Co. Ltd – WEC và China National Machinery Import and Export Corporation – CMC làm Tổng thầu), có vốn đầu tư 900 triệu USD trên quy mô 52ha, xây dựng tại xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau, công suất 800.000tấn đạm/năm. Sau 43 tháng xây dựng, dự kiến vào tháng 2/2012, nhà máy sẽ chính thức đi vào hoạt động. Phân đạm được sản xuất theo công nghệ tiên tiến hiện đại của Hãng Snamprogetty (Italia), ngoài ra nhà máy còn có các sản phẩm khác như: Amoniac, khí CO2 tinh khiết. Dự án sẽ giải quyết việc làm cho hơn 1 vạn người trong thời gian xây dựng và khoảng 400 người trong giai đoạn chính thức đi vào vận hành. Khi đi vào hoạt động, sẽ nâng tổng sản lượng phân đạm do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam sản xuất lên trên 1,5 triệu tấn/năm. Đáp ứng 70% nhu cầu phân đạm cả nước và góp phần bình ổn giá phân bón, đảm bảo an ninh lương thực.
Trong quá trình triển khai dự án, Tổng thầu cũng đã tuyển dụng nhiều lao động địa phương thông qua các công ty xây dựng, các nhà thầu phụ Việt Nam. Tuy nhiên, giai đoạn thi công lắp đặt, do yêu cầu kỹ thuật, hơn nữa tình trạng tuyển dụng lao động địa phương khó khăn nên phần lớn các lao động có kỹ thuật được Tổng thầu huy động từ Trung Quốc. Toàn bộ số công nhân kỹ thuật, kỹ sư giám sát của các nhà thầu phụ trực tiếp thi công được tổ chức ăn ở, sinh hoạt tại khu vực riêng trong khuôn viên mặt bằng dự án. Tổng thầu, các thầu phụ xây dựng ký túc xá cho công nhân ở, các khu vực này được quản lý, theo dõi, bố trí các dịch vụ ăn uống tại chỗ nên khá trật tự và rất ít giao tiếp với bên ngoài khu dân cư, do đó tình hình an ninh ổn định, tính đến nay chưa xảy ra bất cứ vụ việc nghiêm trọng nào.
Về việc tổ chức quản lý lao động nước ngoài của ban QLDA, ngay từ khi triển khai thi công trên công trường, Ban QLDA đã thành lập Tổ An ninh công trường và Quản lý lao động nước ngoài (tổ chuyên môn), giao cho 1 phó trưởng ban theo dõi. Ban QLDA đã phổ biến, sao gửi toàn bộ các văn bản có liên quan cho tổng thầu và các thầu phụ, đồng thời thường xuyên hướng dẫn, đôn đốc các nhà thầu Trung Quốc thực hiện các quy định về tuyển dụng, sử dụng người nước ngoài làm việc cho nhà thầu theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Mặt khác, tổ chuyên môn thường xuyên phối hợp với Tổng thầu và các nhà thầu phụ báo cáo định kỳ hàng tuần, hàng tháng cho Sở Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) về số lượng lao động Trung Quốc đang làm việc và số lượng lao động Trung Quốc tăng giảm trong kỳ tại Dự án Nhà máy Đạm Cà Mau. Ban QLDA cũng cử cán bộ chuyên trách tham gia tổ quản lý lao động nước ngoài liên ngành do UBND tỉnh Cà Mau thành lập, cùng phối hợp tiến hành kiểm tra 4 lần việc thực hiện các quy định nêu trên, mỗi lần đều lưu ý, nhắc nhở và phổ biến triển khai các văn bản pháp luật liên quan đến từng nhà thầu. Ban QLDA cũng hỗ trợ các nhà thầu trong việc khai báo và đăng ký tạm trú tại địa phương nơi người lao động nước ngoài sống và sinh hoạt một cách đầy đủ, nghiêm túc, do đó công tác kiểm soát của Cơ quan Công an địa phương thuận lợi.
Trong quá trình thực hiện, Ban QLDA gặp một số khó khăn như: chuẩn bị hồ sơ xin cấp giấy phép lao động (GPLĐ) của các nhà thầu còn chậm do ngôn ngữ bất đồng, đa số công nhân, kỹ sư Trung Quốc không biết tiếng Anh; về phía Sở LĐ-TB&XH tỉnh Cà Mau, đôi khi không đủ hồ sơ xin cấp GPLĐ để cung cấp cho các nhà thầu; Nghị định số 46/2011/NĐ-CP ngày 17/6/2011 của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 34/2008/NĐ-CP ngày 25/3/2008 mới có hiệu lực từ ngày 1/8/2011. Ngày 15/8/2011, Sở LĐ-TB&XH tiến hành phổ biến cập nhật cho Ban QLDA và các nhà thầu dẫn đến việc áp dụng để làm thủ tục xin cấp GPLĐ bị ảnh hưởng; Nhà thầu chậm khai các hồ sơ xin phép do có nhiều thủ tục phải xin xác nhận từ Trung Quốc.
Để khắc phục những khó khăn này, Ban QLDA đã tổ chức làm việc với nhà thầu, kiên quyết yêu cầu nhà thầu phân loại rõ các đối tượng cần phải khai hồ sơ xin cấp GPLĐ. Ngày 15/8/2011, Ban QLDA Cụm Khí Điện Đạm Cà Mau đã phối hợp với Sở LĐ-TB&XH tỉnh Cà Mau phổ biến, hướng dẫn nhà thầu thực hiện việc tuyển dụng, làm hồ sơ xin cấp phép lao động theo Nghị định số 46. Ban QLDA đã đôn đốc nhà thầu hoàn thiện hồ sơ xin GPLĐ cho các lao động Trung Quốc chưa có GPLĐ được huy động đến công trường gấp để đẩy nhanh tiến độ dự án.
Đồng thời, tổ công tác của Ban QLDA sẽ phối hợp, hướng dẫn, hỗ trợ thêm trong quá trình khai báo hồ sơ. Ban QLDA cũng yêu cầu Tổng thầu lập kế hoạch chi tiết sử dụng lao động cho thời gian tới gửi cho các bên liên quan làm cơ sở theo dõi, giám sát. Phối hợp với Sở LĐ-TB&XH và Công an tỉnh Cà Mau tổ chức thanh tra, kiểm tra định kỳ và xử lý vi phạm hành chính những nhà thầu không thực hiện đúng quy định của Nhà nước về tuyển dụng, quản lý và sử dụng lao động nước ngoài.
Tính đến ngày 22/8/2011, tổng số lao động có mặt trên công trường là 3.137 người, trong đó lao động Việt Nam là 1.508 người và lao động Trung Quốc là 1.629 người (gồm có 311 chuyên gia, kỹ sư; 340 thợ lắp đặt; 100 lao động phổ thông như công nhân vệ sinh, nấu ăn… và còn lại là các lao động tay nghề cao), trong đó, 484 lao động Trung Quốc có giấy phép lao động (đã cấp thêm 5 giấy phép lao động so với báo cáo Sở LĐ-TB&XH tỉnh Cà Mau ngày 19/8), 725 lao động chưa có giấy phép, 420 lao động làm việc dưới 3 tháng.
Trong số 725 lao động chưa có phép, ngày 19/8/2011, các nhà thầu đã khai và nộp 258 bộ hồ sơ xin cấp phép lao động và bổ sung hồ sơ tiếp tục hoàn thiện các giấy tờ còn thiếu như: giấy khám sức khỏe, lý lịch tư pháp chứng minh không vi phạm hình sự (do phía Trung Quốc cấp), giấy chứng nhận nghề, Sở LĐ-TB&XH đã cấp giấy phép cho 5 lao động Trung Quốc, 82 bộ hồ sơ đang chờ công chứng ở Phòng Tư pháp Cà Mau để được cấp phép.
Ngày 22/8/2011, Sở LĐ-TB&XH Cà Mau được bổ sung 500 bộ hồ sơ từ Bộ LĐ-TB&XH và đã cấp đủ hồ sơ cho nhà thầu và các nhà thầu phụ để khai báo làm thủ tục cấp GPLĐ và dự kiến đến ngày 31/8/2011 sẽ hoàn thiện hồ sơ để nộp lên Sở LĐ-TB&XH xin cấp giấy phép cho toàn bộ số lao động còn lại.
Trong thời gian tới, công tác lắp đặt hoàn thành và chuyển sang giai đoạn chạy thử, nghiệm thu và bàn giao Nhà máy Đạm Cà Mau vì vậy số lượng lao động Trung Quốc làm việc tại Dự án Nhà máy Đạm Cà Mau sẽ giảm dần.
Ngân Hà
Ông Lê Thanh Tòng - Phó giám đốc Sở LĐ-TB-XH Cà Mau kiêm Tổ trưởng tổ quản lý người lao động nước ngoài của tỉnh từ chối cung cấp thông tin, theo quy chế, mọi thông tin sẽ được bà Chung Ngọc Nhãn - Giám đốc Sở phát ngôn.
Bà Ngọc cho PV biết sẽ cung cấp thông tin vào đầu tuần sau. Cùng ngày, PV liên lạc với Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải thì ông cho biết chưa nhận được báo cáo về việc xử lý lao động Trung Quốc tại Nhà máy đạm Cà Mau.
Trước đó, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau có công văn đề nghị Sở LĐ-TB-XH, Công an, Ban quản lý dự án Khí-Điện-Đạm Cà Mau và các nhà thầu Trung Quốc đang tham gia xây dựng Nhà máy đạm Cà Mau báo cáo, xử lý tình trạng trên vào ngày 19.8.
--Bà Ngọc cho PV biết sẽ cung cấp thông tin vào đầu tuần sau. Cùng ngày, PV liên lạc với Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải thì ông cho biết chưa nhận được báo cáo về việc xử lý lao động Trung Quốc tại Nhà máy đạm Cà Mau.
Trước đó, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau có công văn đề nghị Sở LĐ-TB-XH, Công an, Ban quản lý dự án Khí-Điện-Đạm Cà Mau và các nhà thầu Trung Quốc đang tham gia xây dựng Nhà máy đạm Cà Mau báo cáo, xử lý tình trạng trên vào ngày 19.8.
Gia Bách
-Quan chức "lỡ miệng" và góc nhìn về lao động Trung Quốc
Dấu ấn cuối cùng của nguyên Bộ trưởng LĐ-TB-XH Nguyễn Thị Kim Ngân liên quan tới lao động xuất khẩu, khi bà cùng với các đồng nghiệp ở Bộ Ngoại giao đã thành công trong việc thiết lập cầu hàng không đưa hàng ngàn lao động từ Libia về nước, sau bất ổn lớn ở quốc gia Bắc Phi này. Trong khi đó, sự ra mắt của người kế nhiệm của bà dường như lại gắn với sứ mệnh hồi hương những lao động nhập khẩu "chui" từ quốc gia láng giềng phía Bắc.
Trả lời báo Tuổi Trẻ, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền thừa nhận trách nhiệm của ngành lao động, bao gồm trách nhiệm thanh tra, giám sát, quản lý lao động, khi một doanh nghiệp như khí - điện - đạm Cà Mau, chỉ với mảng "đạm" mà để hơn 600 lao động nước ngoài làm việc không có giấy phép, và chỉ đến khi qua nhiều kênh thông tin mới nắm được.
"Tôi đề nghị lãnh đạo các sở giúp lãnh đạo địa phương, đồng thời báo cáo kịp thời cho lãnh đạo bộ về diễn biến, nguyên nhân và giải pháp xử lý đúng pháp luật đối với lao động nước ngoài ở Việt Nam", bà kêu gọi.
Trong khi đó, tại hội nghị giao ban sáu tháng đầu năm với Sở LĐ-TB&XH các tỉnh, thành phía Nam, do Bộ LĐ-TB&XH tổ chức ngày 15-8, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Hòa buông lửng một câu: "Tôi băn khoăn không hiểu vì sao lao động người Trung Quốc lại có mặt ở các công trình trọng điểm quốc gia..."
Nhưng sau đó, khi trả lời phỏng vấn báo Tuổi Trẻ, ông Thanh Hòa lại giải thích rất rõ ràng rằng hiện tượng nhà thầu Trung Quốc trúng thầu các công trình lớn và mang theo lao động của họ vào Việt Nam làm việc đã xuất hiện vài năm nay. Ông Thanh Hoà cũng thừa nhận trách nhiệm quản lý chưa chặt chẽ của nhiều bộ, ngành, trong đó có bộ của ông. Đó là nhận xét hoàn toàn không mới mẻ gì, và cũng dễ được chấp nhận.
Tuy nhiên, hai lý do mà ông thứ trưởng phụ trách mảng lao động này đưa ra liên quan đến lao động Việt Nam dường như lại rất khó chấp nhận.
Thứ nhất, theo ông Thanh Hoà, nhiều địa phương chưa đáp ứng được về nguồn lực, khi nhà thầu Trung Quốc đặt vấn đề tuyển dụng tại chỗ, và vì vậy họ phải đưa lao động của họ vào làm việc, vì họ còn trách nhiệm với tiến độ công trình.
Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH Cà Mau, nơi nhà thầu Trung Quốc đang thi công nhà máy khí - điện - đạm và đang sử dụng hơn 1000 lao động không phép trên tổng số 1700 lao động người Trung Quốc, lại dẫn chứng ngược lại, khi cho biết rằng nhà thầu chưa có bất cứ văn bản nào gửi cơ quan quản lý địa phương về nhu cầu lao động tại công trường để bên ông cung cấp lao động người Việt Nam
"Vừa rồi chúng tôi vào làm việc, mấy ảnh (nhà thầu - PV) thừa nhận vấn đề này", ông Lê Thanh Tòng nói.
Thứ hai, ông Thanh Hoà giải thích rằng trong một số nhóm công việc, lao động của Việt Nam không đáp ứng được các kỹ năng mà nhà thầu đòi hỏi, cũng như ý thức kỷ luật và năng suất làm việc của lao động Việt Nam kém.
Nhiều độc giả báo Tuổi Trẻ đã lập luận rằng vậy tại sao các nhà thầu có trình độ cao hơn hẳn các nhà thầu Trung Quốc như Nhật Bản, hay Hàn Quốc lại vẫn yên tâm sử dụng lao động Việt Nam. Hơn nữa, nếu nói lao động Việt Nam kỹ năng kém thì xưa nay các công trình lớn và đòi hỏi kỹ thuật cao hơn nhiều, như liên doanh tìm kiếm dầu khí, xây dựng nhà máy lọc dầu, thủy điện Hòa Bình, Trị An, xây cầu Mỹ Thuận, cầu Cần Thơ... thì nhà thầu nước ngoài có sử dụng lao động ở đâu?
Mặc dù vậy, cũng có một độc giả tên Nguyễn Văn Hà, người tự nhận là đã làm việc với những nhà thầu Trung Quốc này, chia sẻ nhận xét này của ông Thanh Hoà, nhưng đưa ra cách lý giải dễ chấp nhận hơn. "Họ chấp nhận tốn chi phí hơn để đưa công nhân phổ thông của họ sang, họ được lợi gì? Ngôn ngữ chung, họ dễ bảo nhau, năng suất làm việc cao hơn. Là một ông chủ, ai cũng biết nên chọn bên nào có lợi nhất."
Độc giả Văn Hà cho rằng, bên cạnh việc đưa ra hành lang pháp lý buộc họ phải sử dụng lao động của Việt Nam, thì cũng phải có biện pháp để họ an tâm sử dụng lao động đó. "Dạy nghề, dạy kỹ năng cho lao động của mình là việc làm bắt buộc", độc giả Văn Hà nói.
Nói Bộ LĐ-TB-XH không có những dự án dạy nghề, dạy kỹ năng cho lao động Việt Nam quả là oan cho họ. Bởi nếu không thì sự hiện diện của họ nào có ý nghĩa gì.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Thanh Hoà, các dự án của bộ này chủ yếu ở "tầm vĩ mô" (hơi khó hiểu, phải không quý độc giả?), đào tạo ngắn hạn. "Trong khi dự báo thị trường của chúng ta không có dự báo cụ thể từng ngành mà dự báo chung ở tầm vĩ mô. Đây chính là hạn chế mà chúng ta phải chấp nhận cho lao động nước ngoài vào làm các nhóm công việc chúng ta không đáp ứng được", ông Thanh Hoà nói.
Kể cũng đáng lo khi trình độ của lao động phổ thông Trung Quốc chỉ có vậy (vốn không tìm được việc làm bên quê nhà, đã và đang tìm cách qua Việt Nam thông qua con đường du lịch), mà lao động Việt Nam cũng không đáp ứng được, theo nhận định của ông thứ trưởng, thì làm sao chúng ta có thể đưa lao động ra nước ngoài làm việc, theo chủ trương lớn của Nhà nước từ trước đến nay?
Ông Thứ trưởng nói như vậy không sợ những thị trường nhập khẩu lao động sẽ nghi ngờ trình độ nguồn nhân lực của chúng ta, và quyết định thay bằng những lao động phổ thông người Trung Quốc, theo nhận xét của ông "vừa có kỷ luật, vừa có năng suất cao với cùng mức lương", hay sao? Đặc biệt là người Trung Quốc rất giỏi trong việc lợi dụng những phát biểu "hớ" của chúng ta để mưu lợi cho họ.
Ở cương vị mới ở cơ quan lập pháp và giám sát hoạt động của ngành hành pháp, bà Nguyễn Thị Kim Ngân chắc chắn sẽ có nhiều việc phải làm trong vấn đề lao động, để giúp cho người kế nhiệm của mình giải quyết vấn đề phát sinh từ nhiệm kỳ bộ trưởng của bà. Và cũng để gỡ thế bí cho "người giúp việc" cũ.
Theo thiển nghĩ của người viết, ý kiến của TS Phạm Bích San, Phó TTK Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam, người đã từng khảo sát các công trường khai thác Bô xít ở Tây Nguyên, là rất đáng tham khảo. TS Phạm Bích San đặc biệt nhấn mạnh tới yếu tố "lợi ích nhóm", khi số lượng các công trình Trung Quốc trúng thầu quá lớn và việc cho họ trúng thầu chính là nguyên nhân gốc rễ của câu chuyện lao động Trung Quốc.
Các cụ ta bảo: "Tiền nào của nấy!" Ngoài khía cạnh liên quan đến chất lượng máy móc thiết bị, phần tiền của chủ đầu tư, xét cho cùng là tiền nhà nước và cũng là tiền đóng thuế của dân, lẽ ra dùng để tạo việc làm cho lao động Việt Nam lại dùng để tạo việc làm cho lao động Trung Quốc.
Tưởng rẻ hoá đắt!
- Huỳnh Phan
“Tôi cho trưởng công an huyện vào [làm việc] nhưng bình thường họ cũng không cho [vào],” ông nói.
“Bảo vệ của họ nghiêm ngặt lắm,” ông nói thêm.
“Họ cứ lặng lẽ đưa lao động sang. Chúng tôi không hề hay biết,” ông Tòng nói với Thanh Niên.
-Cà Mau 'sẽ xử lý công nhân Trung Quốc' - (BBC)
Tỉnh Cà Mau sẽ xử lý hơn 1.000 công nhân Trung Quốc đang làm việc không phép tại công trường nhà máy đạm Cà Mau theo 'quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam'.
Công ty cổ phần khoa học kỹ thuật Ngũ Hoàn của Trung Quốc đang là nhà thầu chính hiện đang thi công dự án nhà máy đạm trong tổ hợp dự án kể từ năm 2008.Trong khi đó, giới chức địa phương cũng đặt câu hỏi về quản lý xuất nhập cảnh đối với số công nhân Trung Quốc, mà họ được tin nhiều người vào Việt Nam theo con đường du lịch.
Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau đã có văn bản chỉ đạo Sở Lao động-Thương binh-Xã hội tỉnh phối hợp với Ban Quản lý dự án khí-điện-đạm Cà Mau xử lý số công nhân Trung Quốc này, theo lời ông Nguyễn Tiến Hải, phó Chủ tịch tỉnh Cà Mau.
Ông Hải cho BBC biết hiện nay "chưa nhất thiết phải trục xuất số lao động chui này mà trước hết phải phân loại họ ra".
Đối với những công nhân bắt buộc phải có giấy phép mà vẫn chưa có đủ hồ sơ thì tỉnh sẽ yêu cầu, hướng dẫn và đặt ra thời hạn họ phải bổ sung hồ sơ.
Sau khi phía Trung Quốc cung cấp hồ sơ đầy đủ thì tỉnh sẽ cấp phép cho họ tiếp tục lao động.
Còn về giải pháp lâu dài, phó Chủ tịch Hải cho biết đã giao trách nhiệm cho Ban Quản lý dự án ‘làm việc kỹ’ với nhà thầu Trung Quốc để yêu cầu họ công khai kế hoạch sử dụng lao động.
“[Chúng tôi] cần biết trong từng thời điểm họ [nhà thầu Trung Quốc] cần bao nhiêu lao động kỹ thuật,” ông Hải nói.
“Còn đối với lao động phổ thông (mà công nhân Trung Quốc có thể làm việc đến ba tháng không cần giấy phép), thì họ phải phối hợp với cơ quan quản lý lao động của mình để yêu cầu số lượng để mình tuyển dụng cung cấp cho họ.”
Ông Hải cũng cho biết là theo pháp luật Việt Nam thì nhà thầu Trung Quốc phải thông báo tuyển dụng công khai trên báo chí trong nước và chỉ khi nào họ không tuyển dụng được lao động tại chỗ thì mới được phép đưa công nhân từ Trung Quốc sang.
"Tôi cho trưởng công an huyện vào [làm việc] nhưng bình thường họ cũng không cho [vào]"
Quách Văn Hợp, chủ tịch xã Khánh An, huyện U Minh
Ông Hải cũng thừa nhận là phía nhà thầu Trung Quốc ‘cố tình làm không đúng’ vì qua mấy lần kiểm tra tỉnh đều phát hiện họ vi phạm và lần kiểm tra mới nhất vào đầu tháng Tám nhà thầu Trung Quốc lại tiếp tục vi phạm.
Càng ngày càng tăng
Theo số liệu của báo Thanh Niên, thì giữa hai đợt kiểm tra của Sở Lao động-Thương binh-Xã hội tỉnh Cà Mau vào đầu tháng Bảy và đầu tháng Tám, số lao động Trung Quốc không những không giảm mà còn tăng gần 200 người, lên đến 1.056 người.Ông Lê Thanh Tòng, phó Giám đốc Sở than phiền với Thanh Niên rằng lần nào kiểm tra nhà thầu Trung Quốc cũng vi phạm và lần sau thì số lao động chui của họ bao giờ cũng cao hơn lần trước.
“Họ cứ lặng lẽ đưa lao động sang. Chúng tôi không hề hay biết,” ông Tòng nói với Thanh Niên.
Phó Chủ tịch Hải cho biết sẽ tăng hình phạt đối với nhà thầu Trung Quốc nhưng cũng chỉ trong khuôn khổ pháp luật Việt Nam cho phép. Ông cũng không nói rõ là sẽ tăng hình phạt như thế nào." Họ cứ lặng lẽ đưa lao động sang. Chúng tôi không hề hay biết."
Lê Thanh Tòng, phó Giám đốc Sở Lao động-Thương binh-Xã hội tỉnh Cà Mau
Ông Hợp nói hiện ở xã ông số lao động làm việc cho nhà máy hiện ‘không có bao nhiêu’, và được trả công cũng rất rẻ, dao động từ 50 cho đến 100 nghìn/ ngày công tùy theo công việc.
Còn về phía lao động Trung Quốc, mặc dù số lượng họ lên đến cả ngàn, nhưng cho đến nay họ chưa gây ảnh hưởng gì đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, Chủ tịch Hợp cho biết.
"Phần lớn họ làm việc và sinh hoạt trong công trường ít khi ra ngoài, chỉ có trên dưới chục công nhân Trung Quốc đi ra ngoài uống nước vào buổi tối."
Ông Hợp cũng cho biết đứng ngoài cổng nhà máy nhìn vào thì không thể nhìn thấy công nhân làm việc vì họ ở bên trong nhà xưởng, nhà kho và nhà công vụ.
Bản thân ông Hợp là người đứng đầu địa phương mỗi lần muốn vào nhà máy phải gửi công văn đăng ký trước đến liên hệ công việc gì thì mới được cho vào.
“Tôi cho trưởng công an huyện vào [làm việc] nhưng bình thường họ cũng không cho [vào],” ông nói.
“Bảo vệ của họ nghiêm ngặt lắm,” ông nói thêm.
Ông Hợp nói theo ông được biết thì số công nhân Trung Quốc này được đưa vào Việt Nam qua con đường ‘tham quan du lịch’ dù ông không dám khẳng định chắc chắn.-Theo ông Nguyễn Tiến Hải, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, mỗi lần phát hiện lao động Trung Quốc làm việc không phép thì đơn vị quản lý công nhân chỉ bị phạt 20 triệu đồng nên không đủ sức răn đe. > 1.000 lao động Trung Quốc làm việc không phép tại Cà Mau
Trao đổi với VnExpress.net về tình trạng hơn 1.000 lao động Trung Quốc làm việc không phép tại công trình xây dựng nhà máy đạm trong Cụm khí điện đạm Cà Mau ở xã Khánh An (U Minh, Cà Mau), ông Nguyễn Tiến Hải - Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau - nói rằng đây không phải là lần đầu tiên phát hiện tình trạng này. Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và xã hội đã nhiều lần kiểm tra và lần nào cũng có lao động Trung Quốc làm việc không phép, số lượng lần sau cao hơn lần trước. Vì vậy, có lần tỉnh Cà Mau đã đề nghị với Bộ Công an tiến hành trục xuất trên chục lao động Trung Quốc không phép tại công trình này.
Để chấn chỉnh tình trạng công nhân nước ngoài chưa được cấp phép làm việc tại Cà Mau, ông Hải cho biết sẽ yêu cầc các ngành liên quan cần nhanh chóng họp với Ban Quản lý dự án Cụm khí điện đạm Cà Mau để phân loại lao động, đề nghị nhà thầu báo cáo kế hoạch sử dụng nhân lực để xem có bao nhiêu lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cần phải cấp phép.
Theo đó, với những lao động phổ thông sẽ phải khẩn trương rà soát lại. Nếu hết thời hạn 3 tháng (theo quy định thời hạn này không cần cấp phép) thì phải đưa về Trung Quốc và không đưa họ quay trở lại làm việc. Nhà thầu cũng được yêu cầu phải sử dụng những lao động phổ thông trong nước làm những công việc đơn giản. Nếu thấy khó khăn trong việc tìm lao động thì liên hệ với Sở Lao động - Thương binh và xã hội tỉnh Cà Mau để được giúp đỡ nhằm tạo công ăn việc làm cho nguồn lao động tại địa phương.
Đối với những công nhân kỹ thuật, cần thiết phải sử dụng mà chưa có phép, cơ quan chức năng sẽ tiến hành hướng dẫn, quy định thời gian để đơn vị thi công lập thủ tục xin cấp phép lao động. Nếu quá thời gian mà vẫn không thực hiện thì căn cứ theo quy định để xử lý tiếp.
Tuy nhiên, theo ông Hải, do quy định của pháp luật nên Thanh tra Sở Lao động chỉ xử phạt mỗi lần 20 triệu đồng khi phát hiện đơn vị thi công sử dụng lao động người nước ngoài không phép. Mức phạt này không đủ sức răn đe dẫn đến việc tái phạm nhiều lần.
Một cán bộ phụ trách quản lý người nước ngoài của Ban Quản lý dự án Cụm khí điện đạm Cà Mau cho biết, hiện nay trên công trường nhà máy đạm Cà Mau có khoảng 1.700 lao động Trung Quốc nhưng khoảng 3 tháng nữa con số này chỉ còn lại chừng 250 người có trình độ kỹ thuật vì khi ấy nhà máy đã đi vào giai đoạn chạy thử để tiến đến nghiệm thu, bàn giao cho chủ đầu tư.
Ông Nguyễn Tiến Hải cũng xác nhận rằng hiện nay nhà máy đạm Cà Mau đang tiến hành các công đoạn lắp đặt máy nên lao động phổ thông đang giảm dần.
"Qua kiểm tra cho thấy lao động Trung Quốc có nơi ở riêng biệt trong công trường nên tình hình an ninh trật tự ở Cụm khí điện đạm Cà Mau khá ổn định. Ngoài ra, lao động phổ thông ngoài nước làm việc ở đây được trả lương không cao lắm, điều kiện ăn ở cũng dở", ông Hải nói.
Thiên Phước
- TQ đưa hàng ngàn công nhân vào Cà Mau — (BBC).-Cử tri bức xúc về lao động nước ngoài không phépTT- Hàng ngàn người Trung Quốc lao động không phép ở Cà Mau(TNO) Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau cho biết, trên công trình Nhà máy đạm (NMĐ) Cà Mau (Khu Khí - Điện - Đạm Cà Mau, thuộc xã Khánh An, H.U Minh, Cà Mau) hiện có 1.056 công nhân Trung Quốc lao động không phép. Công trình do Công ty CP Khoa học kỹ thuật Ngũ Hoàng (Trung Quốc) trúng thầu xây dựng. Lao động nước ngoài tràn ngập Việt Nam
Hết hạn cấp phép vẫn vô tư làm việc
Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, lao động người Trung Quốc ở công trình NMĐ Cà Mau làm những công việc thủ công rất đông. Họ xuất cảnh sang VN làm các công việc như xây hồ, khiêng gạch, bẻ sắt…
Một góc công trình NMĐ Cà Mau - Ảnh: Gia Bách
Chiều ngày 8.8, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Văn Tiến Thanh, Phó trưởng ban quản lý dự án cụm Khí - Điện - Đạm Cà Mau thừa nhận, hiện công trình NMĐ Cà Mau có 1.056 lao động Trung Quốc không phép, trong đó có 607 lao động đã quá thời hạn cấp phép. Lý giải tình trạng này, ông Thành cho rằng do không tuyển được lao động người VN nên họ sử dụng lao động người Trung Quốc. Thậm chí sử dụng cả lao động không tay nghề đưa từ Trung Quốc sang.
Theo như lời ông Thanh, việc không tuyển lao động VN là do hiệu suất làm việc của lao động VN thấp so với lao động Trung Quốc. Nhà thầu lấy mặt bằng của Trung Quốc trả lương nên người VN không thích vào làm. Hiện lao động thủ công được trả khoảng 100.000 đồng/9 giờ/ngày. Quan trọng hơn là lao động VN không đáp ứng đủ về số lượng cũng như chất lượng mà dự án yêu cầu.
Trong khi đó, ông Lê Thanh Tòng, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB-XH tỉnh Cà Mau cho rằng, lao động người Trung Quốc ở công trình NMĐ Cà Mau, phần đông là lao động phổ thông. Và những việc họ làm, lao động địa phương thừa sức làm. Nhưng không hiểu tại sao lại không tuyển lao động tại chỗ?
Lao động không phép là bình thường (!?)
Khi PV thắc mắc tại sao lại có tình trạng lao động nước ngoài không phép với số lượng khá đông và kéo dài trong thời gian như thế, ông Văn Tiến Thanh lý giải: “Hàng ngàn lao động nước ngoài hoạt động không phép ở VN là chuyện bình thường. Bởi có nhiều ông Tây sang đây làm việc, chắc chắn có ông có tay nghề, có ông không. Việc này đâu có gì đâu, mà dư luận phải la ầm lên?”.
Các công nhân Trung Quốc sau giờ tan ca - Ảnh: Gia Bách
Trái lại, ông Lê Thanh Tòng lo lắng: “Lao động phổ thông rất nhiều, lao động nước ngoài ồ ạt sang là không cần thiết. Trong khi đơn vị sử dụng lao động nói rằng họ thiếu lao động, nhưng họ không hề có động thái nhờ địa phương giúp tìm lao động. Ngày kiểm tra vừa qua (ngày 4.8 - PV) là lần kiểm tra thứ 4 của chúng tôi đối với việc sử dụng lao động nước ngoài ở công trình NMĐ Cà Mau sau ngày khởi công. Nhưng cứ lần kiểm tra sau, thì số lượng vi phạm cao hơn lần trước. Chúng tôi đã 3 lần đề nghị phạt hành chính đối với hành vi vi phạm quản lý, sử dụng lao động nước ngoài làm việc tại VN đối với đơn vị này, đồng thời đề nghị Bộ Công an trục xuất về nước 16 đối tượng lao động không phép”.
Để khắc phục trình trạng lao động Trung Quốc không phép ở công trình NMĐ Cà Mau, ông Văn Tiến Thành cho biết: “Ban sẽ làm công văn đính kèm danh sách lao động Trung Quốc cho UBND tỉnh, Sở LĐ-TB-XH, công an xem xét. Mấy ổng làm căng thì cứ trục xuất, nhưng trục xuất đi một người thì phải thế lại một người cho dự án. Việc bổ sung hồ sơ lao động là việc của nhà thầu, họ chây ì, tôi không thể làm thay họ”.
Gia Bách
-Nguồn: TN: Hàng ngàn người Trung Quốc lao động không phép ở Cà Mau