- Quản lý rừng như thế thì nguy hiểm quá! (PLTP). Đại biểu Quốc hội nghi ngờ báo cáo về trồng rừng của chính phủ. Không để nước ngoài “bảo vệ” rừng.
Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện dự án trồng mới 5 triệu ha rừng toàn quốc đưa ra nhiều con số đẹp và kết luận những năm qua diện tích rừng của nước ta đã tăng liên tục, độ che phủ rừng cũng tăng đáng kể. Tuy nhiên, thảo luận về nội dung này sáng 1-11, nhiều đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã tỏ ra nghi ngờ về những số liệu trong các báo cáo nói trên và yêu cầu phải kiểm tra thực địa để có cơ sở đánh giá dự án.
Những con số không ai tin được
ĐB Trần Du Lịch (TP.HCM) cho rằng việc đánh giá kết quả của dự án là đạt yêu cầu bằng những con số quá đẹp về diện tích rừng phòng hộ, rừng tự nhiên,… được thể hiện trong báo cáo khiến cho ai cũng nghi ngờ. “Tôi khẳng định như vậy. Vì trên thực tế, riêng chuyện giao đất cho doanh nghiệp (DN) thì có mấy DN đi trồng rừng? Đa số người ta khai thác, chuyển qua trồng cao su, cây nọ cây kia. Bao nhiêu đất lâm nghiệp trồng rừng trên giấy tờ nhưng thực chất DN làm resort. Hầu hết các resort ven núi, ven rừng toàn là từ giao đất lâm nghiệp. Đó là đất lâm nghiệp giả nhưng vẫn cứ được thống kê vào báo cáo là đất lâm nghiệp hết!” - TS Lịch bức xúc nói.
ĐB Đinh Xuân Thảo (Hà Nội) cũng tỏ ra lo lắng trước các số liệu trong báo cáo. “Nước nào có độ che phủ rừng 60% thì nước đó không sợ hạn hán và rất ít lũ lụt. Nhưng thực tế độ che phủ của rừng của Việt Nam đang thấp hơn nhiều nước khác. Việc 100.000 ha cao su cũng được gọi là rừng thì có nhiều ĐBQH phản đối quyết liệt. Vì phá rừng đi trồng cao su thì không thể gọi là trồng rừng được. Vấn đề rừng như vậy cũng có lợi ích nhóm. Nếu QH không làm kỹ thì đến lúc đất nước chúng ta sẽ hết rừng” - ông Thảo cảnh báo.
Các đại biểu Quốc hội thảo luận ở tổ về việc thực hiện dự án trồng mới 5 triệu hecta rừng toàn quốc. Ảnh: TTXVN
ĐB Trần Thị Diệu Thúy (TP.HCM) cũng lo ngại: “Thực tế nhiều dự án giao đất cho DN để trồng rừng, bảo vệ rừng nhưng DN lại đi khai thác, như vậy là phá rừng chứ không phải bảo vệ rừng. Bên cạnh đó là các dự án được giao để phá rừng như làm thủy điện, du lịch… Như vậy có khác nào phá rừng có tổ chức và được phép phá rừng!”.
Để đảm bảo mắt thấy, tai nghe về kết quả của dự án trồng rừng, ĐB Lịch đề nghị QH kết thúc chương trình dự án trồng mới 5 triệu ha rừng này bằng việc giám sát thực địa để kiểm chứng những gì trong báo cáo có đúng hay chỉ trên giấy tờ.
Không để nước ngoài “bảo vệ” rừng
ĐB Thúy cũng bày tỏ lo lắng về tình trạng giao đất cho DN nước ngoài thuê để trồng rừng. “Đặc biệt là một số địa điểm trọng yếu về an ninh, quốc phòng nhưng vẫn cho thuê thời gian dài, trong khi việc quản lý, giám sát thì lỏng lẻo. Tôi đề nghị Chính phủ phải rà soát và thu hồi lại những dự án giao rừng ở các vực này để giao cho người dân và các đơn vị quân đội trong nước làm” - bà Thúy nói.
ĐB Lê Minh Thông (Thanh Hóa) phản ánh những bức xúc của dư luận, báo chí nêu trong thời gian qua về việc cho nước ngoài thuê đất, thậm chí cả đất quốc phòng với giá rất thấp, chẳng khác gì cho không (chỉ 180.000 đồng/ha). “Đây là vấn đề cần nhìn nhận nghiêm túc, đánh giá đầy đủ. Dư luận quan tâm về tính nhạy cảm của việc một số địa phương cho nước ngoài thuê đất mà thời gian khá dài, 50 năm. Tại sao các địa phương cho thuê như vậy nhưng Chính phủ không nắm để tới khi báo chí nêu rầm rộ mới té ngửa ra? Quản lý đất rừng lỏng lẻo như thế thì nguy hiểm quá! Đất rừng là “rào giậu” quốc gia, Chính phủ phải nghiêm túc rút kinh nghiệm việc này!” - ĐB Thông nhấn mạnh.
Không "công nghiệp hóa bằng mọi giá" Sáng cùng ngày, thảo luận về Kế hoạch sử dụng đất năm năm giai đoạn 2011-2015 và quy hoạch sử dụng đất 2011-2020, ĐB Trần Du Lịch tiếp tục tỏ ra nghi ngờ giữa thực tế và giấy tờ về con số 3,8 triệu ha đất nông nghiệp cần phải giữ. “Thực tế trên giấy tờ hiện nay là đất lúa nhưng thực tế là biệt thự vườn. Việc này tôi kiểm tra rồi, ngay cạnh các TP ở Tây Nguyên người ta làm biệt thự rất đẹp cả ngàn mét vuông rất phổ biến và trên giấy tờ họ cứ giữ là đất nông nghiệp” - TS Lịch dẫn chứng. ĐB Lê Nam (Thanh Hóa) cho rằng do cơ chế quản lý đất như hiện nay khiến chúng ta đang mất đất. “Tình trạng xã xã bán đất, huyện huyện bán đất, tỉnh tỉnh bán đất và quốc gia cũng bán đất gần như một phong trào. Thực tế, ngân sách xã, huyện, tỉnh, nhiều nơi không có nguồn thu gì, may ra có chút thuế, còn lại là bán đất. Bây giờ KCN mới lấp đầy được hơn 40% mà lại tiếp tục lấy đất phát triển KCN nữa thì không ổn” - ông Nam lưu ý. ĐB Nguyễn Đình Quyền (Hà Nội) cũng nêu thực trạng về việc quy hoạch đất đai không thành công khiến cho nhà nhà đi làm KCN, nhà nhà làm sân bay, nhà nhà làm cảng biển. “Đáng lo hơn là có KCN nhưng không ai vào, có sân bay nhưng không ai đến, có cảng biển nhưng không có tàu cập bến. Đó là lợi ích nhóm, là tư duy nhiệm kỳ, cục bộ địa phương” - ông Quyền nhấn mạnh. ĐB Lịch cũng đề nghị nhà đầu tư và chính quyền phải có phương án giải quyết cuộc sống cho người nông dân khi thu hồi đất làm dự án, làm KCN chứ không thể công nghiệp hóa bằng mọi giá như thế này! Kết quả trồng rừng từ năm 1998 đến 2010 - Tổng diện tích đã trồng và khoanh nuôi tái sinh rừng hơn 4,675 triệu ha, đạt 93,5% kế hoạch. Trong đó, trồng rừng đạt hơn 2,45 triệu ha (rừng phòng hộ, đặc dụng: hơn 898.000 ha, rừng nguyên liệu hơn 1,55 triệu ha); khoanh nuôi tái sinh rừng hơn 1,28 triệu ha; trồng cây công nghiệp và ăn quả hơn 941.000 ha. - Tổng diện tích rừng cả nước liên tục tăng từ năm 1998 là hơn 10,4 triệu ha lên gần 13,4 triệu ha năm 2010. - Độ che phủ tăng từ 32% lên 39,5%, tính cả diện tích cây công nghiệp, ăn quả, độ che phủ tăng lên 46,4%. - Trữ lượng gỗ 935,3 triệu m3. (Nguồn: Báo cáo tổng kết Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng toàn quốc) |
THU HẰNG - ĐỨC MINH
- Bắc Kạn: Dân bắt tay với “vàng tặc” (Thiennhien).
Thừa đất cho khu công nghiệp, thiếu đất xây trường (VnEx 1-11-11)-Trường tư thiếu sân chơi (TN 1-11-11) - “Làm thịt” khoáng sản (TT). - Cái chết của tê giác làm nóng tranh cãi vườn Cát Tiên (VNE). – Động vật kỳ lạ nhất thế giới ở VN (VNN). – Trả công nửa ký cá, làm sao giữ được rừng? (VnEconomy). – Còn rừng hay còn số trên giấy? (VNN). – Mối đe dọa với bảo tồn(VOV).
.- Đất quốc phòng, an ninh vẫn cho nước ngoài thuê trồng rừng (PLTP).Sáng 31-10, QH đã nghe bộ trưởng Bộ NN&PTNT báo cáo tổng kết thực hiện dự án trồng mới 5 triệu ha rừng và kế hoạch bảo vệ, phát triển rừng giai đoạn 2011-2020.
Đồng thời, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của QH (KHCN&MT) cũng báo cáo thẩm tra việc thực hiện dự án này.
Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết qua 13 năm thực hiện dự án trồng mới 5 triệu ha rừng, tổng diện tích rừng trên cả nước tăng liên tục. Từ hơn 10,4 triệu ha năm 1998 tăng lên hơn 13,3 triệu ha năm 2010. Độ che phủ rừng cũng tăng từ 32% lên 39,5% trong thời gian này.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban KHCN&MT Nguyễn Vinh Hà cũng nhìn nhận dự án đã đạt được hiệu quả tổng hợp về kinh tế-xã hội thể hiện trên nhiều mặt. Cụ thể diện tích rừng được bảo vệ hơn 2,45 triệu ha; diện tích rừng bị cháy giảm từ hơn 60.700 ha (giai đoạn 1998-2005) xuống còn hơn 13.500 ha (giai đoạn 2006-2010)…
Tuy nhiên, ông Hà cho rằng trong quá trình thực hiện dự án vẫn còn một số hạn chế đáng chú ý. Điển hình như công tác lập quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch đất lâm nghiệp và quy hoạch ba loại rừng còn chậm. Tỉ lệ diện tích rừng đã giao cho các chủ quản lý còn thấp, chỉ chiếm 61% so với tổng diện tích đất lâm nghiệp; trong đó sự tham gia của các DN, cộng đồng dân cư chưa tương xứng với tiềm năng. Mặt khác, với mức giao đất lâm nghiệp bình quân hiện nay khoảng 5-6 ha/hộ thì chưa đủ để người dân có thể có thu nhập chủ yếu từ rừng…
Đáng chú ý là việc cho thuê đất lâm nghiệp đối với nhà đầu tư nước ngoài còn có một số vấn đề bất cập, gây bức xúc trong dư luận. Hiện tổng diện tích đất đã cấp giấy chứng nhận cho nhà đầu tư nước ngoài thuê để trực tiếp trồng rừng gần 289.000 ha. Tuy nhiên, giá cho thuê quá thấp, bình quân khoảng 180.000 đồng/ha, trong khi người dân địa phương vẫn có nhu cầu nhận đất để trồng rừng. Một số địa phương còn có tình trạng cấp giấy chứng nhận đầu tư ở những địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh hoặc cấp giấy chứng nhận đầu tư trên cả những diện tích đất rừng đã giao cho hộ gia đình quản lý.
T.HẰNG
Cần rà soát, thẩm định lại số liệu về trồng rừng
-Nhiều ý kiến đã được các đại biểu nêu ra trong phiên thảo luận tổ sáng 1/11, đối với các vấn đề liên quan tới trồng và bảo vệ rừng.Nhiều băn khoăn, ý kiến đã được các đại biểu Quốc hội nêu ra trong phiên thảo luận tổ sáng 1/11, đối với các vấn đề liên quan tới việc trồng và bảo vệ rừng, quy hoạch và sử dụng đất hiện nay.
Băn khoăn số liệu trồng rừng
Trước thực tế trồng rừng mới không theo kịp so với nạn phá rừng đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng, hầu hết các đại biểu đều tỏ ra băn khoăn về tính chính xác của số liệu thống kê hiện nay về diện tích rừng và độ che phủ rừng.
“Việc quản lý giám sát rừng chưa được thực hiện tốt. Chỉ cần đi vào rừng sâu vài trăm mét ở các tỉnh Tây Bắc, Tây Nguyên là sẽ biết ngay. Nếu đã gọi là rừng thì phải rõ ràng từng loại, chứ không phải vài cây 'lèo tèo' cũng gọi là rừng được,” đại biểu Đặng Thành Tâm (Thành phố Hồ Chí Minh) nêu ý kiến.
Đại biểu đề nghị xem xét lại tính chính xác của con số về độ che phủ rừng: hơn 39,5% như báo cáo, cần làm rõ tỷ lệ nào gọi là rừng, chỗ nào là lau lách, cây công nghiệp… Các địa phương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần đưa ra tiêu chí cụ thể để Quốc hội giám sát.
Đại biểu Huỳnh Minh Thiện (Thành phố Hồ Chí Minh) đề nghị cần sử dụng công nghệ viễn thám đánh giá chính xác chất lượng, số lượng các loại rừng chứ không phải tổng hợp theo số liệu rà soát báo cáo của các địa phương như hiện nay.
Ủng hộ những ý kiến nêu trên, đại tá Nguyễn Văn Hưng (Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng thực tế rừng trồng không tăng nhiều, nhất là phía Nam, thậm chí còn giảm mạnh ở các tỉnh Tây Nguyên.
Theo ông Hưng, có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng trên như chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất rừng sang trồng cao su, càphê; khai thác trái phép, di dân tự do… Bên cạnh đó, chính quyền một số nơi chưa làm hết trách nhiệm quản lý, phó mặc cho lực lượng kiểm lâm, dẫn đến nhiều tiêu cực xảy ra.
Ý kiến nhiều đại biểu thống nhất với việc chuyển Chương trình mục tiêu dự án trồng mới 5 triệu ha rừng sang thành chương trình thường xuyên. Đồng thời, các đại biểu đề nghị cần có chính sách đặc thù đối với cá nhân, tập thể giữ đất trồng rừng. Vốn cho phát triển rừng khuyến khích theo hướng xã hội hóa. Ngân sách chỉ nên đầu tư cho cơ sở hạ tầng, xây dựng rừng phòng hộ, xung yếu…
Hiện tại chính sách với người trồng rừng quá thấp, rừng phòng hộ khoán 100.000 đồng/ha/năm, giai đoạn tới nâng lên 200.000 đồng/ha/năm.
Kiên quyết giữ 3,8 triệu ha đất lúa
Các đại biểu cũng dành nhiều tâm huyết đối với vấn đề quy hoạch và sử dụng đất. Nhiều ý kiến cho rằng việc sử dụng đất hiện nay vẫn còn nhiều lãng phí, gây bức xúc trong dư luận xã hội.
Theo đại biểu Đỗ Văn Đương (Thành phố Hồ Chí Minh), phải tiến hành kiểm tra, rà soát lại việc quy hoạch sử dụng đất, kiên quyết giữ 3,8 triệu ha đất trồng lúa, thậm chí phải hơn nữa, để đảm bảo an ninh lương thực bền vững, nhất là trong điều kiện dân số tiếp tục tăng và thế mạnh của chúng ta là nông nghiệp.
Đại biểu Võ Thị Dung (Thành phố Hồ Chí Minh) kiến nghị Quốc hội nên có Nghị quyết về bảo vệ, phát triển đất trồng lúa và rừng trong vòng 10 năm tới. Đất lúa là nguồn tài nguyên quý, rừng để bảo vệ sinh thái, nếu không bảo vệ, nguy cơ ngày càng bị thu hẹp. Đất công nghiệp trong 10 năm tới có thể tăng lên 200.000ha.
Tuy nhiên, hiện các khu công nghiệp mới “lấp đầy” khoảng 46% diện tích đã giao. Do vậy, theo đại biểu Dung, nhu cầu đến đâu sẽ phát triển đến đó, tránh lãng phí. Chính phủ cần rà soát nghiêm túc trong điều hành việc sử dụng những dự án này.
Theo đại biểu Trần Du Lịch (Thành phố Hồ Chí Minh), đất lâm nghiệp đang bị biến dạng, chưa làm rõ được mục đích sử dụng. Trong vấn đề chuyển đất nông nghiệp thành phi nông nghiệp, không thể chỉ chăm chăm “cấp đất giao tiền là xong” mà phải có điều kiện là giải quyết đời sống cho người dân không còn đất như thế nào. “Nếu chưa lý giải được điều này thì chưa cho làm, chứ không phải làm công nghiệp bằng mọi giá,” đại biểu Lịch đề nghị.
Trong quy hoạch đất công nghiệp, đại biểu Đào Văn Bình (Hà Nội) cho rằng trước mắt cần phải lấp kín các khu công nghiệp và cần tính toán kỹ tỷ trọng phát triển công nghiệp trong nền kinh tế để chỉ tiêu đề ra hợp lý, tránh lãng phí. Bên cạnh đó, cần xem xét kỹ đất quy hoạch dành cho giáo dục, y tế và giao thông, đây là những vấn đề quan trọng và mang tính cấp bách.
Đồng quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường (Hà Nội) nhận định, tốc độ đô thị hóa của Việt Nam sẽ tăng hơn rất nhiều, đặc biệt ở hai đầu tàu kinh tế là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, cùng đó là tốc độ đô thị hóa ở các tỉnh cũng tương tự và như vậy những câu chuyện quy hoạch, giao thông sẽ đặt ra với các tỉnh.
Do vậy, theo đại biểu Nguyệt Hường, cần bổ sung chỉ tiêu về đất quy hoạch giao thông. Đối với đất trồng lúa cần tính đến các giải pháp như áp dụng khoa học kỹ thuật để tăng năng suất lúa, đảm bảo an ninh lương thực trong nước và xuất khẩu./.
Hoàng Tùng-Thu Hà (TTXVN/Vietnam+)
Cần rà soát, thẩm định lại số liệu về trồng rừng
“Việt Nam không đủ khả năng bảo vệ động vật hoang dã quí hiếm? (RFA). – 63 người chết vì lũ lụt ở miền Nam – (VOA). - Ký ức loài tê giác (kì I): Từng chung sống hiền hòa (TT).
- Khánh Hòa khẩn cấp ngăn khai thác quặng trái phép (PLTP). – Nghịch lý trên núi Cấm – Bài 1: Ì xèo mua bán đất núi. – Hình ảnh lâm tặc phá rừng trước mắt kiểm lâm (NĐT).
- Việt Nam cứu xét dự án xây đập thủy điện trong Vườn quốc gia Cát Tiên – (VOA). - Sau Vườn quốc gia Cát Tiên: Bò tót ở Ea Sô cũng liên tục bị hạ sát (LĐ).
- Dân tập trung phản đối công ty gây ô nhiễm (DV). – Nhà máy Tinh bột sắn Hải Lăng hủy diệt môi trường (CAND).
- Khoác lác với sừng tê giác (TT). – Nỗi buồn… tê giác(CAND).
- Qua vùng cao su Tây Bắc (TTCT).
