Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu: Chuyện chưa kể

-Chuyện chưa kể về phóng sự điều tra xăng dầu dỏm
TT - Vẫn còn nhiều điều đọng lại trong chúng tôi khi thực hiện loạt bài điều tra “Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu” đăng trên Tuổi Trẻ. Đó là những ngày kiên trì đeo bám, vất vả dấn thân trong nguy hiểm.

Và chắc chắn không thể thành công nếu thiếu sự hỗ trợ của bạn đọc.

Điều khiến chúng tôi nhớ nhất đó là những ngày loay hoay tìm cách đặt máy quay quan sát hoạt động pha chế xăng dầu trong bãi Trâu Điên. Những nhà dân chúng tôi xin đặt máy ai cũng vui vẻ, tạo điều kiện. Chúng tôi ấn tượng mãi về một chị chủ nhà trạc ngoài 30 tuổi, khi chị ngờ ngợ đoán được việc chúng tôi làm. Nhưng để giữ bí mật nên chúng tôi đành nói dối rằng: “Tụi em muốn được nhờ sân thượng của chị để ghi lại hình ảnh hệ thống thoát nước toàn khu vực, nhất là khu vực đường ray xe lửa”. Chị cười không nói gì. Cứ mỗi lần đến, chị vui vẻ để tôi lên sân thượng đặt máy quay.

Ngay sau hôm số báo đăng bài đầu tiên của loạt phóng sự điều tra “Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu” phát hành, tòa soạn đã nhận được một email mà chúng tôi biết chắc là của chị. Trong đó chị viết: "Tôi đã đoán ra đó là các chú nhà báo theo dõi bãi Trâu Điên. Nhưng hôm nay đọc báo mới biết đó là phóng viên Tuổi Trẻ. Cảm ơn các chú nhà báo đã phanh phui được một đường dây pha xăng dầu dỏm. Trông cảnh các chú ngồi phơi nắng ngày này qua ngày khác trên sân thượng để quay phim, tôi phục lắm. Chúc các chú nhà báo sức khỏe để luôn có được những phóng sự hay như thế”.

Nói thật, đời làm báo, chỉ cần nhận được một bức thư như thế là thấy hạnh phúc, quên hết những vất vả, nguy hiểm. Và cũng nhân đây xin gửi một lời cảm ơn đến chị, dù biết nhưng đã không truy vấn, đồng thời cũng xin lỗi vì đã không thể nói thật với chị.

Nhiều hôm không kịp ăn sáng, chúng tôi tranh thủ xin lên sân thượng đặt máy. Trời nắng gắt. Hoạt động pha chế trong bãi Trâu Điên tấp nập. Tôi ngồi nhẫn nại từ sáng đến chiều không ăn uống. Những lúc như thế anh chủ nhà thấy tôi vất vả quá nên mang hai chai nước mát lạnh lên mời. Nhớ nhất là vào một sáng thứ ba, khi tôi mua vội ổ bánh mì trước khi lên sân thượng quay phim. Ăn được nửa ổ thì hoạt động pha chế xăng dầu rầm rộ nên tôi ném vội ổ bánh mì ngay góc sân thượng để tập trung theo dõi. Hì hục quay từ sáng sớm đến 4 giờ chiều thì bụng đói cồn cào, đành quay lại nhặt nửa ổ bánh mì còn lại ăn tiếp. Con của chị chủ nhà thấy thế bảo: “Chú nhặt bánh mì lúc sáng ăn lại hả?”.

Khi loạt bài “Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu” được đăng tải, hàng trăm bạn đọc gọi điện, gửi email về tòa soạn động viên, chia sẻ. Quả thật đó là những động lực mạnh mẽ để chúng tôi tiếp bước. Nguy hiểm ấy, khó khăn và vất vả ấy sẽ không bao giờ làm chùn bước chúng tôi trên con đường tác nghiệp. Ngay cả nhiều thợ pha chế, tài xế từng làm việc ở bãi pha chế xăng dầu Trâu Điên cũng gọi điện về tòa soạn đồng tình và sẵn sàng cung cấp thêm bằng chứng để vạch trần những chiêu trò gian lận.

Có nhiều cảm xúc còn đọng lại sau những loạt bài điều tra. Vất vả và gian nan là điều thường trực. Nhưng chúng tôi luôn ấm lòng khi có bạn đọc bên cạnh. Chúng tôi vẫn luôn nhớ: đừng để mảng điều tra lắng xuống, đừng làm nó nguội lạnh. Bởi xã hội còn đó nhiều vấn đề nhức nhối, và bạn đọc đang trông chờ nhà báo dấn thân.

Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu Có tiêu cực trong quản lý? TT - Sau khi Tuổi Trẻ khởi đăng loạt điều tra “Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu” (từ ngày 27 đến 30-8), nhiều nhà khoa học, đại diện Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã lên tiếng bày tỏ thái độ phẫn nộ và đề nghị các cơ quan chức năng nhanh chóng xử lý đến nơi đến chốn.

Ông Nguyễn Văn Tùng (đại biểu HĐND TP.HCM):

HĐND TP nên tổ chức giám sát

Phạt nặng doanh nghiệp bán xăng pha UBND tỉnh Quảng Nam cho biết đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh vừa phát hiện và xử phạt hai doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu gồm DNTN Hồng Hà (TP Hội An) và DNTN Tuấn Tâm (huyện Núi Thành). Mỗi doanh nghiệp bị phạt 30 triệu đồng, doanh nghiệp Hồng Hà bị tước giấy phép kinh doanh thời hạn sáu tháng, doanh nghiệp Tuấn Tâm tạm thời bị rút giấy phép. Nếu các doanh nghiệp trên tái phạm sẽ bị tước giấy phép vĩnh viễn. Doanh nghiệp Hồng Hà kinh doanh xăng A95 có chất lượng không phù hợp với quy chuẩn VN. Loại xăng A95 mà doanh nghiệp này bán cho người tiêu dùng là kết quả của sự pha trộn xăng A95 và A92 với mục đích kiếm lợi 500-1.000 đồng/lít. Doanh nghiệp Tuấn Tâm treo bảng bán xăng A95 nhưng lại bán xăng A92. VÕ TRƯỜNG

Tuyến bài điều tra “Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu” thật sự làm tôi bàng hoàng. Bởi đây không phải một vụ việc nhỏ lẻ mà là một đường dây lớn từ pha chế xăng dầu dỏm đến tiêu thụ, lừa đảo người tiêu dùng trên quy mô rộng. Trong thời điểm giá xăng dầu tăng từng ngày, hành vi này càng đáng lên án. Từ đây có thể đặt vấn đề những vụ cháy nổ xe thời gian qua có nguyên nhân từ xăng dầu dỏm này hay không?

Trách nhiệm trước tiên thuộc về chính quyền địa phương, nơi diễn ra hành vi pha chế xăng dầu từ tạp chất, nước lã... Làm sao có thể không biết khi để thực hiện hành vi pha chế xăng dầu dỏm này đòi hỏi một lượng máy móc, xe cộ và hành vi cũng không thể che giấu tất cả được. Như vậy, đặt ra câu hỏi chính quyền, công an, rồi các cơ quan quản lý chuyên ngành xăng dầu... ở đâu? Tại sao không biết, không nắm, không có biện pháp gì trước hành vi này? Thậm chí có thể đặt câu hỏi về việc có hay không tiêu cực trong các cơ quan, những người có trách nhiệm trong vụ việc này.

Tôi cho rằng HĐND TP nên tổ chức đoàn giám sát, làm rõ vấn đề mà báo đã nêu. Đồng thời làm rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý địa phương nơi xảy ra vụ việc và trách nhiệm cơ quan quản lý chuyên ngành về xăng dầu. Cụ thể ở đây là các đại biểu HĐND TP tại địa bàn Thủ Đức và Củ Chi cần có trách nhiệm giám sát trước tiên theo chức năng, nhiệm vụ của mình.

Ông Ngô Bách Phong (phó chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP.HCM):

Nên tăng hình phạt

Thời gian qua, người tiêu dùng vô cùng bức xúc và lo lắng trước tình trạng xe máy tự cháy nổ, nghi là do xăng kém phẩm chất mà chưa tìm được nguyên nhân. Nay qua loạt bài điều tra của Tuổi Trẻ, phần nào thắc mắc bức xúc trong xã hội đã được giải tỏa. Người tiêu dùng vô cùng phẫn nộ trước hành vi của các đối tượng nêu trong loạt bài đã tạo hàng giả, hàng kém chất lượng, dùng thủ đoạn vô lương tâm để trục lợi, bất chấp an toàn tính mạng của người tiêu dùng, an ninh xã hội. Hội tán thành và ủng hộ Tuổi Trẻ vạch trần hành vi gian lận của các đối tượng nêu trong loạt bài nói trên.

Trường hợp mua phải xăng nghi kém phẩm chất, đong thiếu, đề nghị bà con báo thông tin địa chỉ cho Chi cục Quản lý thị trường TP hoặc Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng TP để các cơ quan quản lý nhà nước nhanh chóng xử lý. Đồng thời, người tiêu dùng nên báo cho văn phòng tiếp nhận khiếu nại của người tiêu dùng (thuộc Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP, 263 Điện Biên Phủ, Q.3) để cùng theo dõi hoặc tham gia đoàn kiểm tra và đại diện quyền lợi người tiêu dùng theo quy định luật pháp.

Hội cũng kiến nghị định tội tăng nặng, thậm chí xử lý hình sự, sao cho những kẻ dã tâm không dám và không thể sản xuất hay tiếp tay kẻ xấu làm ảnh hưởng đến an toàn xã hội.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng (phó hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM):

Tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ động cơ

Việc sử dụng xăng dầu dỏm pha lẫn tạp chất gây nhiều tác động xấu đến động cơ. Thứ nhất, đối với các chi tiết bằng cao su trong hệ thống xăng (từ ống dẫn xăng, vòng đệm kín chống rò rỉ xăng) gặp những chất lạ, những chất pha chế từ dung dịch sẽ trương nở ra, nguy cơ rò rỉ xăng rất nhanh.

Thứ hai, hiện nay đa số các xe sử dụng kỹ thuật phun xăng điện tử thì kim phun là một chi tiết rất chính xác, khi dòng điện đi qua sẽ tạo lực từ hút kim nhích lên và xăng phun ra. Nếu pha chế có lẫn nước, chất có oxy hóa sẽ nhanh chóng làm gỉ và dính kim phun. Như vậy, xăng dầu dỏm sẽ làm tính năng và tuổi thọ của động cơ mau giảm, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ gây cháy nổ ở động cơ.

GS.TS Lê Huy Bá:

Không để tiền lệ xấu

Tôi rất hoan nghênh loạt bài điều tra công phu của Tuổi Trẻ. Việc sử dụng xăng dầu dỏm gây tác hại về nhiều mặt, trong đó có máy móc, môi trường sống, sức khỏe và tiền bạc của người dân.

Việc đảm bảo chất lượng xăng dầu trước hết là trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị quản lý của Nhà nước có liên quan. Đồng thời là trách nhiệm của các đại lý, công ty xăng dầu đầu mối. Cần có hình thức xử lý nghiêm, chế tài thật nặng những cá nhân, đơn vị trực tiếp hoặc có liên quan đến việc thực hiện hành vi gian lận trên. Nếu không, điều này sẽ tạo nên tiền lệ xấu, nhiều người nhởn nhơ pha chế, tiêu thụ xăng dầu dỏm để trục lợi.

Ông Đặng Văn Đức (chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM): Sẽ công bố kết quả kiểm tra và hướng xử lý Sau khi Tuổi Trẻ phản ánh hoạt động pha chế xăng dầu tại bãi Trâu Điên (P.Linh Đông, Q.Thủ Đức), tôi đã chỉ đạo các đội quản lý thị trường Q.Thủ Đức và H.Củ Chi kết hợp với lực lượng liên ngành nhanh chóng kiểm tra các điểm pha chế xăng dầu báo nêu. Đồng thời đã lấy mẫu các loại dầu thu được tại hiện trường và gửi đi giám định chất lượng. Vì chưa có kết quả nên tôi chưa thể nói gì về chất lượng của các loại dầu đang lưu trữ tại bãi xăng dầu này. Chúng tôi đã mời chủ doanh nghiệp đến làm việc. Đồng thời đối chiếu chứng từ mà chủ bãi xuất trình chứng minh cụ thể về số lượng dầu thực nhập và số lượng dầu thực có tại các bãi này. Sau khi có kết quả giám định chất lượng cũng như con số chính xác qua đối chiếu số lượng, chúng tôi sẽ công bố kết quả kiểm tra và hướng xử lý cụ thể vụ việc này.

ĐỨC THANH - VIỄN SỰ - NGỌC KHẢI ghi

Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu Có tiêu cực trong quản lý?

->> Kỳ 1: Vào lò xăng dỏm

TT - Bãi xăng dầu Trâu Điên (đường Tô Ngọc Vân, khu phố 3, P.Linh Đông, Q.Thủ Đức, TP.HCM) rộng hàng chục ngàn mét vuông, được vây quanh bằng bốn bức tường cao, bên ngoài không treo bảng hiệu.

Mọi hoạt động của bãi xăng dầu khép kín và được canh gác thận trọng.

Tấp nập xe bồn ở bãi xăng dầu Trâu Điên - Ảnh: NHÓM PV TUỔI TRẺ

Rút xăng thật, bơm xăng dỏm

Ngày 9-6, chiếc xe bồn chạy vào khu vực pha chế, lập tức một nhóm thanh niên hối hả kéo vòi xả xăng ra khỏi xe. Sau khi rút ruột hàng ngàn lít xăng A92, nhóm thanh niên bơm vào bồn xe một loại chất màu trắng đục. Cứ rút ra bao nhiêu lít xăng A92 thì bơm loại chất này vào bấy nhiêu.

Người dân kêu cứu Mấy năm qua, hàng chục hộ dân ở khu vực P.Linh Đông nhiều lần kêu cứu về tình trạng xăng dầu cặn của bãi Trâu Điên tràn vào nhà mỗi khi có mưa lớn. Bà Năm, một người dân ở đây, cho biết: “Cứ mưa lớn là toàn bộ chất bùn dầu tống thẳng vào nhà. Nước dầu đen tràn vào làm đổ cả bức tường rào. Còn mùa nắng mùi xăng dầu trong bãi bốc lên nồng nặc không thở được. Con kênh chạy qua bãi xăng dầu Trâu Điên cũng bị ô nhiễm nặng, loang lổ vết dầu”. Theo quan sát, dầu đen từ khu pha chế chảy thẳng xuống kênh khiến nước kênh bị ô nhiễm.

Hầu hết các xe bồn chở xăng loại 16.000 lít vào khu vực này đều bị rút ruột 2.000-3.000 lít sau khi chất trắng đục được bù vào cho đủ số lượng. Chất này được bãi xăng dầu Trâu Điên mua trôi nổi với giá chỉ khoảng 18.000 đồng/lít (tùy thời điểm). Nhiều thợ pha chế trong bãi xăng dầu cho biết loại xăng dỏm sau khi được pha chế sẽ cho xe bồn chở đến cây xăng của công ty ở các khu vực Q.9 hoặc Bình Dương để bán.

Bãi pha chế xăng dầu Trâu Điên còn sử dụng chiêu thức dùng bột màu pha chế xăng A83 thành xăng A92. Một thợ pha chế tiết lộ: “Mua xăng A83 về pha với xăng A92, sau đó thêm một ít thuốc nhuộm màu xanh, dùng máy đánh đều trong khoảng 15 phút là có thể giao hàng. Cũng có lúc xe bồn chở xăng A83 về, thợ chỉ lấy một xô pha loãng màu xanh rồi đổ lại vào xe bồn. Loại hóa chất này sẽ tự loang ra và biến xăng A83 có màu vàng thành xăng A92”. Cứ thế, loại xăng dầu này được phát tán ra các tỉnh thành Tây Ninh, Kiên Giang, An Giang, Cần Thơ đến cả Đắk Lắk...

Phụ trách nhóm pha chế của bãi Trâu Điên là Nguyễn Thanh Tùng (35 tuổi, ngụ tại Q.6). Tùng có hơn 15 năm kinh nghiệm pha trộn xăng dầu ở các lò tại Campuchia, Đà Nẵng... Ngoài Tùng còn có các thợ pha chế lâu năm khác như: Hóa “đen”, Sáu “què”...

Tùng tiết lộ: “Ở bãi này, loại xe bồn 12.000 lít bị rút ruột 2.000 lít xăng, đối với loại xe 16.000 lít bị rút ruột khoảng 4.000 lít. Chất bột màu xanh thực chất là thuốc màu dùng để nhuộm vải. Lấy xăng pha màu xanh này vào rồi đổ lại xe bồn. Loại màu xanh này sẽ tự lan ra”.

Tùng cho biết bãi xe bồn còn sử dụng một loại hóa chất nhằm tăng thêm độ nhạy (đánh lửa) của xăng. Đây là thứ hóa chất được nhập từ Trung Quốc, có khả năng phá hủy và ăn mòn sắt kim loại rất mạnh, được đựng trong thùng phuy nhựa xanh dày hơn một phân. Nếu để tay chạm vào hóa chất thì vùng da tiếp xúc sẽ bị dị ứng, ửng đỏ, nổi ngứa. Một ngày sau, vết thâm tím sẽ lan ra cả cánh tay và toàn thân. Một tác dụng khác của loại hóa chất này là làm xăng nở ra trong khoảng 2-3 ngày, vì thế có thể ăn bớt thêm số lượng.

“Loại chất cực độc này khi pha vào xăng sẽ ăn mòn bình xăng chính và bình xăng con, dẫn đến xăng chảy ra ngoài, gặp nhiệt độ cao khiến xe máy bốc cháy. Nhúng ngón tay vào trong bình xăng, nếu rút tay ra mà xăng trên ngón tay khô đều thì đó là xăng chính gốc. Còn nếu cảm thấy xăng trên ngón tay có màng, không khô đều và bị ngứa, chắc chắn là xăng có pha hóa chất” - Tùng giải thích.

Một khu vực pha chế trong bãi xăng dầu Trâu Điên -Ảnh: NHÓM PV TUỔI TRẺ

Hai hệ thống pha chế

Trong bãi pha chế xăng dầu Trâu Điên (kể cả khu vực bãi xe) có gần 50 người làm việc. Ở đây có nguyên tắc những người làm việc ở các bộ phận khác không được quyền tiếp cận khu vực pha chế. Ngay cả những người làm việc ở khu vực sửa xe, súc bồn cũng không được lại gần khu vực này.

Trong bãi xăng dầu có ba khu vực chuyên dùng để pha chế tất cả các loại xăng dầu. Khu vực lớn nhất nằm cạnh khu văn phòng (tòa nhà ngói đỏ), có hai hệ thống máy pha chế, luôn tấp nập xe bồn vào hút xăng dầu. Khu vực pha chế thứ hai cách đó khoảng 15m, trong đó cũng có máy trộn với những đường ống kích cỡ lớn. Khu vực pha chế thứ ba cách đó khoảng 70m, trong ngôi nhà tôn rộng khoảng 150m2, cạnh một con kênh.

Có hai công ty tổ chức pha chế xăng dầu ở đây là Công ty TNHH dịch vụ - vận tải Tiền Phương và Công ty TNHH thương mại - dịch vụ - vận tải Quốc Khánh. Người quản lý khu vực xăng dầu của Công ty Tiền Phương là ông Áo Đỏ (tức ông Phước, còn có tên khác là Quang, nhà riêng ở Q.Bình Tân). Con trai của ông Phước tên Thắng (thường gọi là A Xiềng), phụ trách việc trông coi các hoạt động trong bãi xăng.

Trước đây, ông Phước từng kinh doanh xăng dầu ở Q.Phú Nhuận. Khoảng năm 1997, ông Phước chuyển bãi xăng dầu đến khu vực P.Linh Đông (Q.Thủ Đức), tức bãi Trâu Điên. Có những thời điểm ông mua về hàng chục xe bồn để chuyên chở xăng dầu đi các tỉnh bỏ mối, kể cả ở miền Trung. Ông Phước được xem là mối xăng dầu lớn của các doanh nghiệp và cây xăng nhỏ lẻ.

Người quản lý bãi pha chế xăng dầu của Công ty Quốc Khánh là ông Quốc (em trai ông Phước). Nghề pha chế xăng dầu lậu lợi nhuận rất lớn nên nhiều anh em của ông Phước đua nhau mở bãi, bỏ mối ở khu vực ngoại thành.

Ngày 24-7, chủ một doanh nghiệp ở TP.HCM đến bãi xăng dầu của ông Phước đặt mua hàng. A Xiềng hỏi số lượng. Khi nghe chủ doanh nghiệp nói dự định mua hai xe loại 16.000 lít/tuần, A Xiềng cho biết: “Nếu giao với số lượng đó sẽ có hoa hồng cho anh. Đây là kho xăng dầu của gia đình, chất lượng luôn đảm bảo. Trong bãi có pha chế nhưng mà vừa phải, không phải pha để giết doanh nghiệp”.

Một khâu trong quy trình pha chế xăng dỏm ở bãi xăng dầu Trâu Điên - Ảnh: Nhóm PV Tuổi Trẻ

Nước + dầu cặn = dầu FO

Sáng 16-8, hai chiếc xe bồn đậu sẵn ở bãi pha chế để chờ lấy dầu. Bên trong nhà tôn, ba thanh niên hì hục pha chế dầu FO. Hàng ngàn lít nước được liên tục xả đầy vào thùng phuy sắt (loại 220 lít/thùng). Sau khi đong đủ lượng nước, một thanh niên cho vòi vào thùng phuy hút lên bồn đứng để pha với một loại dầu đen đặc quánh, đầy cặn. Máy sục hoạt động ầm ầm trong vòng khoảng 30 phút, rồi tạo ra một hỗn hợp gọi là dầu FO.

Tùy theo đơn đặt hàng của từng doanh nghiệp (mua dầu loại mấy chấm) mà các thợ pha chế sẽ cho thêm axit hoặc nhớt đặc vào. Đến khoảng 10g, hai xe bồn đầy ắp dầu FO ra khỏi bãi chạy về hướng Bình Dương. Cũng hôm đó, hàng được đặt nhiều nên công nhân pha chế làm việc gần như cả buổi trưa. Hàng chục chuyến xe bồn liên tục vào lấy hàng.

Loại axit mà bãi xăng dầu này dùng để pha chế được mua trôi nổi ngoài thị trường, mỗi can 30 lít có giá 70.000-100.000 đồng/can. Mỗi lần bãi Trâu Điên thường lấy 6-7 can, có người giao hàng tận nơi. Dầu đen cũng được thu mua trôi nổi ngoài thị trường với khoảng 15.800 đồng/lít. Tại khu pha chế số 1, trung bình mỗi ngày làm ra hơn 30 phuy sắt (loại 220 lít/phuy) dầu FO.

Một thợ pha chế lâu năm nói: công thức pha chế dầu FO loại bình thường nhất cũng phải thêm vào 800-1.000 lít nước đối với loại xe bồn 12.000 lít. Nếu doanh nghiệp có nhu cầu khác sẽ được pha chế theo yêu cầu, có thể nâng lên hoặc hạ xuống.

Hàng loạt loại hóa chất dùng pha chế xăng dầu nhập về trong bãi

Đang pha chế xăng dầu

Bên trong khu vực pha chế xăng dầu

Chế dầu DO từ dầu tái sinh Bãi Trâu Điên còn pha chế luôn cả loại dầu DO. Loại dầu DO được pha chế bằng cách trộn loại dầu tái sinh (nấu ra từ nhớt) với một loại dầu rẻ tiền. Người ta mua dầu máy bay về bơm thẳng lên bồn đứng để trộn lẫn với loại dầu tái sinh. Một thợ pha chế lâu năm thừa nhận: “Sau khi pha chế xong, loại dầu này được dùng để bán cho các công ty, cây xăng dầu”. Ngày 17-7, một chiếc xe bồn lớn chạy vào bãi. Bốn thanh niên tập trung bơm dầu DO lên bồn. Sau khi các khoang trong bồn đã đầy, hai thợ pha chế leo lên bồn dùng dây kẽm “niêm phong”. Công đoạn niêm phong này chỉ mất vài phút. Chiếc xe bồn chở dầu DO dỏm chạy vào khu vực Sóng Thần rồi quẹo qua quốc lộ 13 để giao hàng cho một số công ty ở Bình Dương.

>> Kỳ 2: Nấu dầu lậu trong rừng tràm

TT - Để có nguyên liệu pha chế, bãi xăng dầu Trâu Điên thu mua số lượng lớn dầu tái, dầu đỏ được nấu ra từ lốp xe và nhớt thải. Hiện loại nhớt thải được mua chỉ với giá khoảng 4.000 đồng/lít. Tuy nhiên, khi nấu ra dầu tái được bán với giá 18.400 đồng/lít (thời điểm hiện nay).

>> Kỳ 1: Vào lò xăng dỏm

Thợ nấu dầu tại cơ sở của ông Hùng - Ảnh: Nhóm pv Tuổi Trẻ

Ngày 23-8, chúng tôi bám theo chiếc xe biển số 76C-014.24 chuyên chở dầu tái cho bãi xăng dầu Trâu Điên. Nhìn bề ngoài là xe tải nhưng thực chất bên trong là xe chứa bồn loại 5.000 lít. Sau khi qua khu vực Q.12, chiếc xe tải chạy về phía H.Hóc Môn rồi phóng mất hút vào một khu rừng tràm thuộc ấp Tam Tân, xã Tân An Hội, H.Củ Chi (TP.HCM, giáp ranh với Long An).

Lò giữa rừng

Đón xem phim về pha chế xăng dầu dỏm Sau ba tháng điều tra, phóng viên truyền hình Tuổi Trẻ đã ghi nhận nhiều hình ảnh phơi bày những thủ đoạn pha chế xăng dầu từ thuốc nhuộm, nước lã và dầu cặn tại bãi xăng dầu Trâu Điên, thuộc phường Linh Đông, Thủ Đức, TP.HCM. Các phóng viên cũng thâm nhập các lò nấu dầu lậu nằm sâu trong rừng tràm ở Củ Chi (TP.HCM) và Đồng Nai, ghi nhận lại hoạt động của họ. Những chiêu thức pha chế xăng dầu dỏm này được chuyển tải trong hai tập phim Kinh hoàng pha chế xăng dầu, phát trên truyền hình Tuổi Trẻ (tv.tuoitre.vn) từ hôm nay 28-8. Truyền hình Tuổi Trẻ

Con đường đất quanh co dẫn vào điểm nấu dầu lậu nằm sâu hút trong khu rừng tràm. Mặt trước của cơ sở này chỉ được che tạm bợ bằng dãy tôn gỉ sét, ba phía còn lại được rừng tràm bao bọc, hai ống sắt cao vút nhả khói đen nghi ngút. Mùi dầu nhớt nồng nặc bốc lên. Bên trong khu nấu dầu lậu có đến hai hệ thống máy chưng cất dầu. Một máy có công suất lớn được xây dựng như một lò gạch đang hoạt động. Hàng loạt ống dẫn nhớt từ các thùng phuy được đấu nối chi chít đến khu nấu nhớt. Hàng trăm thùng phuy khác nằm ngổn ngang, nhớt đen đổ tràn xuống toàn bộ khu vực nấu dầu và cả các kênh rạch gần đó.

Gần 12 giờ trưa, sáu công nhân vẫn cặm cụi nấu dầu. Bên phải là hai nhà tôn dài. Đây là khu nấu và chưng cất nhớt. Ở giữa là hệ thống lò chưng cất và bên trái là một dãy nhà tôn dài dùng làm khu vực pha chế. Nhớt thải từ các thùng phuy được bơm vào các lò đốt, sau đó có một đường ống dẫn nhớt qua hệ thống chưng cất. Nhớt sau khi chưng cất sẽ cho ra loại dầu tái. Dầu tái được chuyển qua hệ thống làm lạnh trước khi chảy vào một thùng phuy sắt được chôn âm dưới mặt đất.

Dầu tái sau khi chưng cất có màu xanh đen, đặc quánh. Loại dầu tái này được các thợ pha chế ở đây gọi là dầu tươi. Tuy nhiên, để nước dầu đẹp và có màu trong hơn thường phải trải qua công đoạn pha chế, xử lý hóa chất. Theo đó, dầu tái tươi sẽ được hút lên hàng chục thùng nhựa gần đó để pha trộn với hóa chất. Lúc này một công nhân ngoài 30 tuổi cho vận hành bốn trục quay để trộn đều hóa chất. Loại trục quay này được cắm sâu vào trong các thùng nhựa lớn chứa dầu. Thấy dầu còn đục ngầu, đặc quánh, một thợ pha chế xả bồn cho thêm vào một ít chất vàng đục. “Muốn dầu loại nào cũng có, khách muốn dầu đẹp có dầu đẹp, muốn dầu tươi có dầu tươi” - thợ pha chế này cho biết.

Theo điều tra của chúng tôi, ông Hùng (nhà ở Gò Vấp, quê Quảng Ngãi) là chủ cơ sở nấu dầu tái này. Đây là cơ sở không có giấy phép. Hằng ngày ông Hùng cho nấu lậu dầu rồi vận chuyển bằng xe bồn (ngụy trang kiểu xe tải) đến các bãi xăng dầu để bán. Hiện cơ sở này cung cấp ra thị trường không dưới 5.000 lít dầu tái/ngày. Để vận hành hệ thống nấu dầu, ông Hùng thuê khoảng 10 công nhân làm việc.

Ông Hùng là người chuyên tổ chức nấu nhớt từ nhiều năm nay để cung cấp cho các bãi pha chế xăng dầu. Ngoài ông Hùng còn có nhiều người thân quen cũng làm nghề này và sẵn sàng liên kết cung ứng dầu tái với số lượng lớn. Trước đây, ông Hùng từng mở cơ sở nấu nhớt tại H.Hóc Môn, Long An... Ông Hùng cho biết: “Làm nghề này ở đâu cũng chỉ được một thời gian, phải thường xuyên di chuyển địa điểm để tránh mắt công an, cán bộ quản lý môi trường”.

Lốp xe nấu thành dầu đỏ

Kiểm tra “lò” Trâu Điên Sáng 27-8, ngay khi báoTuổi Trẻ khởi đăng loạt bài điều tra “Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu”, lãnh đạo Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM đã chỉ đạo Đội quản lý thị trường Q.Thủ Đức phối hợp với các cơ quan chức năng khẩn trương kiểm tra, xác minh thông tin về “lò” chế biến xăng dầu dỏm Trâu Điên (đường Tô Ngọc Vân, P.Linh Đông, Q.Thủ Đức). Lúc 9g cùng ngày, đoàn kiểm tra đã chia làm ba nhóm để tiến hành kiểm tra bãi xăng dầu trên. Đoàn đã tiến hành lấy mẫu xăng để phân tích có hay không pha chế nước lã, tạp chất trong xăng. (Đ.THANH - H.LỘC)

Ngày 24-8 chúng tôi tiếp cận lò nấu dầu đỏ từ lốp xe của ông Thanh, nằm trong một thung lũng hẻo lánh thuộc xã Hố Nai 3, H.Trảng Bom, Đồng Nai. Điểm nấu dầu này cách quốc lộ 1A gần 2km, xung quanh là các lò nấu nilông phế liệu. Mùi khét lốp xe nồng nặc, phát tán trên một khu vực rộng.

Tại khu vực nấu dầu, lốp xe và đế cao su chất cao từng đống. Cách đó khoảng 50m là hồ chứa carbon được thải ra trong quá trình nấu dầu. Loại lò của ông Thanh được nấu ở nhiệt độ 300OC, hơi bốc lên chiết xuất ra dầu, vòng kẽm trong lốp xe được lấy ra bán cho cơ sở thu mua sắt, phần cặn còn lại để khô đóng bao bán. Để có được một lít dầu đỏ (mà ông gọi là dầu FO-R), lò ông Thanh phải nấu gần 3,5kg nguyên liệu trong 8 tiếng. Dầu sau khi nấu chảy qua ống dẫn, đưa vào hệ thống làm mát rồi chảy vào bồn âm dưới đất, sau đó mới ra bồn chính. Lò này có 12 công nhân làm việc.

Lò nấu dầu đỏ của ông Thanh hoạt động được gần một năm nay. Lò nấu dầu này hiện có hai bồn, mỗi tháng cung cấp khoảng 100 tấn dầu đỏ. 80% loại dầu đỏ này đã được một điểm pha chế xăng dầu ở Đồng Nai mua, còn lại cung cấp cho các mối lẻ bên ngoài.

Ông Thanh chia sẻ: “Khu vực này trước đây có bốn lò nấu dầu hoạt động. Nấu dầu là phải xả khói đen và mùi hôi nên người dân phản ứng khiến ba lò xung quanh phải chuyển về Lâm Đồng, riêng lò của tôi vẫn hoạt động bình thường. Cách nấu dầu này là của mấy ông người Trung Quốc đem qua Việt Nam”.

Theo một thợ pha chế dầu, ngoài việc nấu dầu tái từ nhớt, dầu đỏ từ lốp xe, chủ các bãi xăng dầu còn có các chiêu nấu nhiều loại dầu khác. Sau khi mua nhớt tạp chất từ nhiều nguồn thải, các chủ lò có thể nấu thành nhớt mới để giao cho các bãi xe hoặc các cây xăng. Nhớt tạp chất được đổ vào thùng phuy sắt (loại 220 lít), nấu bằng củi hoặc bếp khè trong 12 tiếng, sau đó bỏ một loại hóa chất vào thì chúng tự phân thành hai phần: phần trên nổi lên thu được 140-150 lít nhớt sạch, phần tạp chất nặng hơn sẽ lắng xuống và được chuyển qua pha với dầu FO cùng một số hóa chất khác.

Một kiểu nấu khác là dầu FO “zin” mua từ kho xăng dầu có thể nấu ra được dầu diesel. Dầu FO pha với một loại hóa chất nhập từ Trung Quốc, nấu 8-10 giờ ở nhiệt độ 240-250OC sẽ tách ra ba lớp dầu: lớp đầu tiên trong vắt có mùi thơm như xăng, lớp thứ hai là dầu diesel ngả vàng, lớp thứ ba là tạp chất màu đen. Hai lớp đầu sẽ bán với giá dầu diesel, lớp thứ ba sẽ tiếp tục pha với dầu FO để bán ra thị trường. Tuy nhiên, cần phải xem mặt dầu FO trước khi nấu, nếu lẫn nhiều tạp chất thì sử dụng lượng hóa chất nhiều hơn và nấu ở nhiệt độ 280OC. Trung bình cứ 12m3 dầu FO thì nấu được 8m3 dầu diesel.

>> Kỳ 3: Đường đi của xăng dỏm

TT - Xăng dầu pha chế ở bãi Trâu Điên được bán cho nhiều cây xăng, công ty, xí nghiệp, tập trung chủ yếu ở các tỉnh Đông Nam bộ...

>> Kỳ 1: Vào lò xăng dỏm
>> Kỳ 2: Nấu dầu lậu trong rừng tràm

Tài xế xe bồn nhận tiền bán dầu tại một điểm tập kết trên quốc lộ 1A, đoạn qua thị xã Dĩ An, Bình Dương - Ảnh từ clip của PV Tuổi Trẻ

Xem video do Truyền hình Tuổi Trẻ thực hiện

Ngày 17-7, một xe bồn lớn (57K-6018) chạy vào bãi Trâu Điên. Bốn thợ pha chế tập trung bơm dầu DO lên bồn. Khi dầu gần đầy bồn, hai thợ pha chế cho thêm tạp chất màu vàng vào xe bồn. Ngay sau đó chiếc xe bồn chạy vào khu vực Sóng Thần rồi quẹo qua quốc lộ 13 giao hàng cho Công ty TNHH An Hưng Tường (ấp 3, xã Tân Định, huyện Bến Cát, Bình Dương). Hằng tuần bãi xăng dầu Trâu Điên cung ứng cho công ty này hàng chục ngàn lít dầu tự pha chế.

Nhộn nhịp mua bán

Ngày 8-8, xăng ở bãi Trâu Điên được bơm lên xe bồn biển số 57H-4338. Xe chạy về hướng Bình Dương, giao hàng cho Công ty TNHH sản xuất thương mại Kiên Hoàng (thuộc thị xã Thuận An, Bình Dương). Không chỉ cung ứng xăng dầu với số lượng lớn cho nhiều công ty ở Bình Dương, loại xăng dầu tự pha chế này còn được bán rộng rãi cho các công ty, cây xăng ở TP.HCM, Đồng Nai, Tây Ninh và các tỉnh miền Tây Nam bộ...

Ông Nguyễn Thanh Tùng (tổ trưởng tổ pha chế ở bãi xăng dầu Trâu Điên) và nhiều thợ pha chế khác cho biết: “Loại xăng A92 sau khi được rút ruột, chủ bãi xăng sẽ cho xe bồn chở đến cây xăng của công ty ở khu vực Q.9 (gần ngã ba Lê Văn Việt và Hoàng Hữu Nam) hoặc Bình Dương để bán. Còn các loại xăng pha chế thì chở đi giao cho khách hàng ở nơi xa như khu vực miền Trung và Đắk Lắk”.

Theo tìm hiểu, những mối hàng xa được bãi xăng dầu Trâu Điên ký hợp đồng với giá thấp. Có những ngày hàng chục chuyến xe bồn chở xăng dầu dỏm rời bãi đi giao hàng. “Ở khu vực TP.HCM hơi khó bán xăng loại này, chứ khu vực miền Đông Nam bộ và miền Trung xăng pha chế vẫn được coi là hàng xịn lấy từ tổng kho ra. Cũng có trường hợp doanh nghiệp phàn nàn nước quá nhiều trong dầu thì bãi Trâu Điên cho xe đến hút hàng về để đổi lại hàng khác” - một thợ pha chế ở đây tiết lộ.

Các tài xế xe bồn của bãi Trâu Điên thường ghé những bãi mua bán xăng dầu lậu để rút ruột xăng dầu và bán lại xăng dỏm được pha chế. Chẳng hạn chợ xăng dầu lậu trên quốc lộ 1A (đoạn từ khu du lịch Suối Tiên đến cầu Đồng Nai), nơi đây chuyên mua bán các loại xăng dầu dỏm diễn ra công khai từ nhiều năm nay. Đoạn đường chỉ dài khoảng 7km nhưng có hơn 20 điểm thu mua. Trên quốc lộ 1A còn rất nhiều bãi mua bán xăng dầu dỏm hoạt động rầm rộ và có liên quan đến bãi xăng dầu Trâu Điên như điểm mua của ông Tình (ngoài 50 tuổi, P.Bình Thắng, Dĩ An), điểm mua của ông Định (30 tuổi, ở P.Long Bình Tân, TP Biên Hòa, Đồng Nai), điểm mua của ông Mỹ (30 tuổi, P.Đông Hòa, Dĩ An, Bình Dương). Tại những nơi này người ta mua bán xăng dầu giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường được công bố ở cây xăng của các công ty lớn.

Xe bồn chở dầu pha chế từ bãi Trâu Điên bán cho Công ty An Hưng Tường  - Ảnh: Nhóm PV Tuổi Trẻ

Xăng A83 lên đời A92

Sẽ kiểm tra điểm nấu dầu lậu trong rừng tràm Ngày 28-8, ông Nguyễn Văn Mon, đội trưởng đội quản lý thị trường huyện Củ Chi, cho biết khi bài điều tra “Nấu dầu lậu trong rừng tràm” được đăng trên Tuổi Trẻ, đích thân ông đã xuống hiện trường khảo sát và xác nhận đúng là có một điểm nấu dầu lậu nằm sâu trong rừng tràm thuộc ấp Tam Tân, xã Tân An Hội. Ông Mon đã gửi văn bản lên Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM để xin ý kiến chỉ đạo xử lý vụ việc này. Bà Cao Thị Gái, phó chủ tịch UBND huyện Củ Chi, cho biết: “Qua phản ánh của Tuổi Trẻ, UBND huyện sẽ lập tức chỉ đạo UBND xã, phòng kinh tế, phòng tài nguyên môi trường vào cuộc kiểm tra giấy phép kinh doanh, chất lượng, quy trình sản xuất, xả thải... của cơ sở này để có hướng xử lý triệt để”. ĐỨC THANH

Hiện xăng A83 đã bị “khai tử” nhưng việc mua bán vẫn diễn ra công khai với nhiều đầu mối cung cấp. Loại xăng có trị số octan thấp này được cung cấp cho các bãi xe bồn, cửa hàng xăng dầu để phù phép thành xăng A92, A95. Ông Tùng tiết lộ: “Bãi tui mua xăng A83 pha với xăng A92, sau đó thêm một ít thuốc nhuộm màu xanh rồi dùng máy đánh đều khoảng 15 phút đem đi giao cho các mối”.

Ngày 24-8, chúng tôi gặp Định (30 tuổi, quê Bình Định, ngụ đường Nguyễn Ảnh Thủ, Q.12), người đã có thâm niên làm tài xế xe bồn hơn 10 năm trong bãi Trâu Điên. Định được Tùng giới thiệu là quen biết nhiều mối cung cấp xăng A83. Định cho hay: “Đường dây của tui có thể cung cấp số lượng lớn xăng A83. Lấy được xăng A83 không đơn giản vì bây giờ người ta đâu cho bán nữa. Tui có đường dây tuồn hàng từ trong kho ra. Lấy xăng A83 pha với A92 chắc chắn là lời một khúc”. Định còn nói: “Một người quen kinh doanh xăng dầu ở khu vực chợ Hóc Môn mời tôi về làm, lương 13 triệu đồng/tháng. Ở đây có pha trộn xăng A83 vào xăng A92 để bán ra thị trường”.

Ngày 26-8, lần theo thông tin từ bãi Trâu Điên, chúng tôi đến bãi xe bồn của bà Bé trên đường Nguyễn Thị Định (P.Thạnh Mỹ Lợi, Q.2) rộng hơn 1.000m2. Bãi xe bồn của bà Bé có gần 20 nhân viên làm việc. Gia đình bà Bé có tám xe bồn chở xăng dầu hoạt động liên tục, cung cấp cho các mối hàng chủ yếu là cây xăng ở các quận nội thành TP.HCM. Ngoài vận chuyển, kinh doanh xăng dầu, bà Bé còn thu mua dầu trôi nổi từ các xe bồn, xe tải để cung cấp cho các mối khác. Bà Bé nói: “Muốn mua xăng A83 bao nhiêu cũng có, anh cần bao nhiêu thì lấy bấy nhiêu nhưng phải dặn trước một ngày. Các cây xăng thường lấy xăng A83 lên đời thành xăng A92 để lời thêm 500 đồng mỗi lít”.

Theo điều tra, xăng A83 bà Bé lấy trực tiếp từ các kho lớn, giá bán rẻ hơn giá chính thức 200 đồng/lít. “Vẫn là hàng chất lượng thôi, nhưng do không có phiếu nên rẻ hơn giá chính thức” - bà Bé nói.

Ông Tiến (Q.Tân Bình) cũng là một đầu nậu chuyên bán xăng A83. Văn phòng kinh doanh của ông Tiến ở Q.1, được nhiều công ty xăng dầu tư nhân lấy hàng từ đây, trong đó có bãi Trâu Điên. Với đường dây của ông Tiến, khách hàng chỉ cần báo trước qua điện thoại, đặt cọc 50%. Cũng như bà Bé, đường dây của ông Tiến giảm 200 đồng/lít xăng A83 nếu lấy “hàng lụi”.

Bãi đáp rút ruột xe bồn Trưa 15-8, xe bồn biển số 60C-035.98 chạy hướng từ TP.HCM về cầu Đồng Nai, khi đến con đường nhựa (bên hông cây xăng Hiệp Phú 2, P.Bình Thắng, TX Dĩ An, Bình Dương) thì đánh xinhan rẽ phải. Ngay lập tức, một thanh niên khoảng 30 tuổi xách hai can nhựa loại 30 lít chạy theo xe. Tài xế đội nón cối xanh nhanh chóng mở cửa xe, leo lên phía miệng bồn mở nắp để chuẩn bị rút ruột. Một ống nhựa lớn màu đen được chuyển lên cho tài xế xe cắm sâu vào bồn. Chưa đầy 10 phút, chiếc xe bồn bị rút ruột hơn 60 lít. Xăng dầu sau khi rút ruột được tập kết về chiếc xe tải biển số 61H-6625 đậu trước cổng Khu công nghiệp dệt may Bình An (TX Dĩ An). 15 phút sau, xe đầu kéo container màu vàng biển số 57L-6060, rồi xe bồn biển số 60M-5778, 57L-7011... liên tục vào bãi đáp. Như quy luật, phụ xe và tài xế mở cửa leo thẳng lên bồn hút xăng dầu. Công đoạn mở niêm phong chì và ăn cắp xăng diễn ra nhanh chóng. Theo tìm hiểu, tất cả bãi đáp này đều có bán loại “niêm phong chì”. Các tài xế đến bán xăng dầu cứ thoải mái cắt bỏ niêm phong để rút ruột xăng dầu, sau đó thay bằng loại niêm phong khác rất dễ dàng. Cách bãi đáp này khoảng 200m là bãi mua xăng dầu của ông Hùng (khoảng 43 tuổi, TX Dĩ An). Bãi này có đến hàng chục thùng phuy, can nhựa, sắt dựng ngay cạnh quốc lộ 1A. Hằng ngày bãi này tấp nập xe bồn đến rút ruột xăng dầu và có đến cả chục thanh niên chia nhau hút dầu.

>> Kỳ 4: Chân dung “đầu nậu” xăng dỏm

TT - Hai ông chủ pha chế trong bãi xăng dầu Trâu Điên (P.Linh Đông, Q.Thủ Đức, TP.HCM) là ông Phước và ông Quốc đều thực hiện công thức pha chế giống nhau. Những chiêu trò pha chế này được thực hiện trong thời gian dài nhưng không hề bị phát hiện.

>> Kỳ 1: Vào lò xăng dỏm
>> Kỳ 2: Nấu dầu lậu trong rừng tràm
>> Kỳ 3: Đường đi của xăng dỏm

Cơ quan quản lý thị trường quận Thủ Đức, TP.HCM kiểm tra bãi xăng dầu Trâu Điên ngày 28-8, sau khi báo Tuổi Trẻ đăng loạt bài “Biến nước lã, tạp chất thành xăng dầu” - Ảnh trích từ clip của nhóm PV Tuổi Trẻ

Tùng, quản lý tổ pha chế bãi Trâu Điên, tiết lộ: “Khi dư luận râm ran về các vụ xe cháy nổ, ông chủ có giảm bớt pha chế xăng chứ lúc trước rầm rộ lắm. Không chỉ làm bãi này, mấy ổng còn mở nhiều bãi xăng dầu khác, như ở Sóng Thần (thị xã Dĩ An, Bình Dương) cũng có một bãi”.

Hai công ty, cùng một chiêu

Trong bãi xăng dầu Trâu Điên, khu pha chế số 3 (nằm cạnh mương nước) là của Công ty TNHH dịch vụ - vận tải Tiền Phương. Ông chủ quản lý khu vực xăng dầu của công ty này là ông Áo Đỏ (tức ông Phước, còn một tên khác là Quang).

Ông Phước đã có hàng chục năm kinh doanh xăng dầu. Một thợ pha chế xăng dầu cho biết: “Trước đây, ông chủ Áo Đỏ còn mở lò nấu dầu bên Q.9. Nấu dầu cũng có lời lắm nhưng quen biết phải mạnh mới tồn tại được. Gần đây, ổng còn thử nghiệm một loại hợp chất mới cung ứng cho các lò đốt, dự tính làm ở Trà Vinh”.

Còn ông Huy, một tài xế xe bồn, kể: “Trước đây tui cũng được cử qua trực bên lò nấu dầu. Có lần trong quá trình nấu gặp sự cố khiến ổng bị thương nhẹ. Sau đó, một thời gian ổng bỏ lò nấu dầu chuyển qua tập trung làm ở bãi Trâu Điên”.

Ăn nên làm ra, mối mang xăng dầu của ông Phước rải nhiều tỉnh thành. Nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư Đài Loan, Trung Quốc thường tìm đến bãi xăng dầu Trâu Điên để ký hợp đồng cung ứng nhiên liệu. “Ông chủ còn có mấy cây xăng ở Bình Dương, TP.HCM. Dầu nguyên chất sau khi được lấy từ các kho về thì bơm ra các bồn dự trữ, còn dầu pha chế thì chở đi giao. Công ty nào khắt khe quá hoặc quá trình giao hàng người ta phát hiện chất lượng kém thì ông chủ mới cho chở hàng “zin” (tức hàng nguyên chất) đi giao” - một tài xế tiết lộ.

Trước đây, có thời gian ông Phước thuê bãi kinh doanh xăng dầu ở khu vực nội thành TP.HCM. Sau đó, ông này chuyển bãi xăng dầu tới khu vực Linh Đông (Q.Thủ Đức). Có những thời điểm ông Phước hợp tác mua về hàng chục xe bồn để chuyên chở xăng dầu đi các tỉnh thành bỏ mối, kể cả khu vực miền Trung.

Nhiều anh em và người thân của ông Phước cũng đua nhau lập công ty kiêm pha chế xăng dầu. Con trai của ông Phước tên Thắng (thường gọi là A Xiềng) phụ trách việc trông coi hoạt động trong bãi xăng dầu. Nếu các doanh nghiệp đến đặt mua xăng dầu, A Xiềng thường cùng với thợ đi xem máy móc của nhà máy, từ đó về chế ra các loại dầu tương ứng để chạy các động cơ.

Tuy nhiên, tại bãi xăng dầu Trâu Điên, khu vực pha chế kinh hoàng nhất là của Công ty TNHH thương mại - dịch vụ - vận tải Quốc Khánh. Ông Quốc (em ông Phước) quản lý toàn bộ khu vực pha chế này. Cũng như ông Phước, ông Quốc có nhiều mối cung ứng xăng dầu ở nhiều tỉnh thành khu vực Đông Nam bộ. Có thời điểm xe bồn tập trung về bãi của ông ta lên đến hàng chục chiếc.

Người làm việc lâu nhất và hiện phụ trách nhóm pha chế của bãi Trâu Điên là Nguyễn Thanh Tùng. Làm một thời gian, Tùng đưa chú Sáu (thường gọi Sáu “què”) vào bãi làm thủ kho và pha chế dầu ở khu vực số 3. Lương hằng tháng của Tùng lên đến hàng chục triệu đồng. Lương công nhân khác ở bãi pha chế này cũng rất khá. Ngay cả công nhân làm bộ phận lau rửa xe, chắt ống (tức lấy dầu còn sót lại trong xe sau khi giao hàng) cũng đã khoảng 10 triệu đồng/tháng.

Ông Huy, công nhân chắt ống, cho hay: “Trước đây làm tài xế ăn ngon lắm. Cứ chạy xe là có cọc tiền bỏ túi. Sau lần bị tai nạn về làm chắt ống cũng kiếm kha khá”. Ông Lát, bảo vệ bãi xăng dầu Trâu Điên, cho biết: “Công an hay ngành chức năng vào kiểm tra là dứt khoát lắc tay không cho vào. Chủ ở đây thế mạnh lắm”.

Xăng trắng, mua là có

Theo các thợ pha chế trong bãi xăng dầu Trâu Điên, nguyên liệu pha chế còn có cả xăng máy bay (thường gọi là xăng trắng). Bãi xăng dầu Trâu Điên có mối vận chuyển loại xăng này khá lớn, chỉ cần gọi điện là có hàng. Một thợ pha chế cho hay: “Loại hàng này thường vận chuyển vào ban đêm chứ không chở ban ngày”.

Ngày 6-6, chúng tôi đến khu vực P.Tân Phong, TP Biên Hòa (Đồng Nai). Tại đây, một số điểm thu mua nhỏ lẻ ngoài các loại xăng A92, dầu FO, dầu DO còn xuất hiện loại xăng trắng. “Loại này là xăng trắng, được thu gom về bán nhưng do đây là hàng hiếm nên dễ bị phát hiện. Người đi thu mua thường khai là rượu để tránh bị kiểm tra” - ông Ngạn, một người thu mua xăng dầu, cho biết.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, sau khi mua xăng trắng từ các điểm thu mua nhỏ lẻ, ông Ngạn chở loại xăng này nhập cho các đầu mối thu mua xăng dầu dọc quốc lộ 1A (đoạn qua TP Biên Hòa). Loại xăng trắng này không buôn bán ngoài thị trường mà thường được “cấp riêng” cho các sân bay. Vì thế khi loại xăng này tuồn ra thị trường muốn bán được phải có giá thấp hơn các loại xăng khác. Hầu hết các điểm thu mua này sẽ thực hiện thủ thuật pha chế xăng sang các loại xăng khác.

Cụ thể, tại bãi xăng dầu Trâu Điên, sau khi rút ruột xăng A92, các thợ pha chế sẽ lấy xăng máy bay rẻ tiền bù vào cho đủ số lượng. Loại xăng máy bay được các bãi xăng dầu Trâu Điên mua với giá chỉ khoảng 18.200 đồng/lít (tùy theo thời điểm). Chỉ với vài thao tác pha trộn, chủ bãi xăng này có thể lời đến khoảng 3.000 đồng/lít xăng.

Sáng 29-8, chúng tôi quay trở lại khu vực P.Tân Phong, tuy nhiên nhiều điểm thu mua xăng dầu ở đây cho biết vài ngày nay báo đăng “xăng dỏm” nên bị động, không có hàng. Bà Lan, một người chuyên mua xăng trắng, tiết lộ: “Có xăng trắng nhưng không phải ngày nào cũng có hàng. Khi nào có hàng người ta sẽ báo mình đến lấy. Nếu muốn mua số lượng lớn thì một tuần nữa quay lại sẽ có”.

Dù giá nhập khẩu cao hơn các loại xăng khác nhưng sau khi bị rút ruột xăng máy bay được bán ra thị trường với giá khá thấp. Một thợ pha chế xăng dầu thừa nhận: “Việc pha xăng máy bay với xăng A92, 95 là rất nguy hiểm. Một phần vì xăng máy bay tạo nhiệt lớn, giữ nhiệt lâu. Nếu trộn với số lượng lớn loại xăng này có thể khiến động cơ xe nóng, gây tình trạng cháy nổ”.

Các bãi pha chế xăng dầu ngưng hoạt động Sáng 29-8, đoàn kiểm tra liên ngành gồm: Đội quản lý thị trường, Phòng tài nguyên - môi trường, Phòng kinh tế, đại diện văn phòng UBND H.Củ Chi (TP.HCM) đã có buổi kiểm tra cơ sở sản xuất dầu lậu của ông Hùng (quê Quảng Ngãi) ở khu rừng tràm thuộc ấp Tâm Tân, xã Tân An Hội, H.Củ Chi. Tại thời điểm kiểm tra cơ sở này không hoạt động, chủ cơ sở vắng mặt, không xuất trình được giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Đến trưa cùng ngày, các công nhân ở đây vẫn đang phá dỡ lò nấu dưới sự giám sát của lực lượng liên ngành. Theo đại diện Phòng tài nguyên - môi trường H.Củ Chi, cơ sở này ký hợp đồng thuê đất với khu đô thị Tây Bắc Củ Chi. Tháng 7-2011, Phòng tài nguyên - môi trường đã kiểm tra cơ sở nấu dầu này và phát hiện cơ sở hoạt động “chui”, xả thải ra môi trường nên đã đề nghị UBND H.Củ Chi ra quyết định đình chỉ hoạt động và xử phạt hành chính. Tháng 7-2012, Phòng tài nguyên - môi trường phối hợp cùng ban quản lý khu đô thị Tây Bắc tiếp tục kiểm tra thì phát hiện cơ sở này vẫn đang hoạt động. Sau đó, UBND H.Củ Chi đã ra quyết định xử phạt hành chính 25 triệu đồng về hành vi xả thải ra môi trường, đình chỉ hoạt động của cơ sở. Chủ cơ sở đã nộp phạt, tuy nhiên sau một thời gian vẫn hoạt động trở lại. Theo ghi nhận của chúng tôi, đến ngày 29-8 bãi xăng dầu Trâu Điên (Q.Thủ Đức) đã ngừng hoạt động. Tuy nhiên, nguồn tin của Tuổi Trẻ cho biết chủ bãi xăng dầu đang sửa các hóa đơn chứng từ để đối phó. Chuyện chưa kể về phóng sự điều tra xăng dầu dỏm

Tự ý đào đồi lấy khoáng sản (31/08)

Thủy điện Sông Tranh 2 ứng phó thảm họa vỡ đập (30/08)

Đường dở dang vì đơn vị thi công… nghỉ (30/08)

Hoàn thành mở rộng đường Hoàng Sa và Trường Sa (31/08)

Khai trương báo Nhân Dân điện tử tiếng Trung (31/08)