-Son Tran
TƯỞNG NIỆM BIẾN CỐ THÁNG TƯ ĐEN
(Hình tuẫn tiết của anh hùng Nguyễn Văn Long, trung tá Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà trong ngày 30-4-1975 dưới chân tượng đài Thủy Quân Lục Chiến đối diện trụ sở Hạ Nghị ViênVNCH).
Dưới chân tượng đài của thủy quân lục chiến, xác một người cảnh sát nằm đó. Máu ở đầu ông ta chẩy ra tươi rói. Người sĩ quan cảnh sát đeo lon Trung tá. ông ta mặc đồng phục màu xanh. Nắp túi ngực in chữ Long. Trung tá cảnh sát Long đã tự sát ở đây Cộng sản để mặc ông ta nằm gối đầu trên vũng máu. Phóng viên truyền hình Pháp quay rất lâu cảnh này. Lúc tôi đến là 14 giờ 30. Dân chúng đứng mặc niệm trung tá Long, nước mắt đầm đìa. Những người không khóc thì mắt đỏ hoe, chớp nhanh.
Trung tá Long đã chọn đúng chỗ để tuẫn tiết.
Trung Tá Nguyễn Văn Long
-Chuyện Về Bức Tượng TQLC ở Sài Gòn - Tô Văn Cấp
(Xin gửi bài này như một món quà Giáng Sinh và năm mới đến tất cả quý vị đã một lần đứng ngắm bức tượng TQLC. Xin bái phục các Mũ Xanh đã góp công sức thực hiện và bảo vệ bức tượng, và cám ơn quý anh đã cung cấp tin tức để viết)
Saigon 1969 - Tượng TQLC trước Quốc Hội
“Lão Xit đẻ ở nước Nga, cớ sao sang đứng vườn hoa nước mình?”
Thằng cháu con ông anh ngâm xong câu thơ rồi quay sang hỏi tôi:
- Chú có thể cho cháu biết “lý lịch” của bức tượng hai người lính TQLC trước tòa nhà Quốc Hội ở Sài-Gòn được không?
- Ư, ư ! Tưởng cháu hỏi lý do lão Xít lão Mao tại sao lại bị gậy sang ăn mày nước ta thì chú sẽ giải thích cặn kẽ rõ ràng, còn hỏi về bức tượng TQLC đứng trước tòa nhà quốc hội thì quả thực chú không rành lắm, chú không biết!
- Chuyện lão Mao lão Xít muốn thịt dân ta thì tụi cháu cũng còn biết, huống chi là người lớn. Nhưng các chú thường hãnh diện là lính Mũ Xanh, đi hành quân từ Bến Hải đến mũi Cà Mau, từ Cao Nguyên xuống đầm lầy, có mặt khắp mọi miền đất nước, vậy mà ngay tại trung tâm thủ đô VNCH có bức tượng TQLC nổi tiếng mà chú không biết gì về lý lịch của bức tượng này thì lạ thật..!
Thằng cháu con ông anh bỏ lửng câu hỏi rồi mỉm cười khiến tôi nóng mặt. Nhưng sự thật là vậy thì biết phản ứng ra sao, thôi thì đành hứa với cháu là chú sẽ tìm hiểu rồi trả lời sau.
Nghĩ lại mà ngượng và buồn, gia đình tôi có ba anh em đều là lính và hiện tị nạn tại Little SG nên mỗi cuối tuần, anh em tôi luân phiên họp mặt cả ba gia đình với con cháu, nhân dịp này cha chú kể chuyện đời lính cho thế hệ sau nghe. Người em kể về đời lính Không Quân, ông anh Cảnh Sát nói chuyện đô thành, còn tôi TQLC nói về hành quân và lao tù CS, như vậy là đầy đủ những chuyện trên trời dưới đất và hỏa ngục. Vậy mà tôi lại mù tịt về bức tượng nổi danh của Binh Chủng sừng sững giữa trung tâm thủ đô! Buồn thật! Ta buồn ta đi hỏi.
Hỏi từ các anh cao đến em thấp trong binh chủng, hỏi trên diễn đàn TQLC, mỗi người cho một tin, góp một ý, tất cả đều do trí nhớ cách nay đã hơn 40 năm. Những ý kiến tương đối chính xác, nhưng rất tiếc không tìm được tài liệu trên giấy tờ để chứng minh cụ thể nên tôi chỉ xin ghi lại, xem như một giai thoại về bức tượng hơn là một “tài liệu” chính thức. Vì vậy nếu có những chi tiết không phù hợp với ý nghĩ của bất cứ ai thì xin miễn trách.
Năm 1966, Thủ Tướng Nguyễn Cao Kỳ giao cho mỗi đơn vị quân đội dựng một biểu tượng cho đơn vị mình tại các công viên hay công trường trong thành phố Saìgon và Chợ Lớn, những kiến trúc ấy như sau:
Hải Quân dựng tượng thánh tổ Trần Hưng Đạo tại bến Bạch Đằng.
Không Quân với “Tổ Quốc và Không Gian” trước tòa Đô Chính.
TQLC với bức tượng 2 người lính ở vườn hoa trước Quốc Hội.
Pháo Binh có biểu tượng trước hội trường Diên Hồng.
Truyền Tin với thánh tổ Trần Nguyên Hãn trước chợ Bến Thành.
Thiết Giáp là Phù Đổng Thiên Vương tại bùng binh ngã Sáu Saigon.
BĐQ có tượng 3 người lính tại ngã sáu Lý Thái Tổ.
Nhẩy Dù có biểu tượng đặt trước bệnh viện Sùng Chính.
Quân Nhu đặt biểu tượng trên đường Hồng Bàng Chợ Lớn.
Quân Cụ đặt biểu tượng trên đường Khổng Tử.
Cảnh Sát đặt hai nhân viên đứng thao diễn nghỉ trên đường Thành Thái v.v..
Cái lý do thủ tướng cho thiết lập các biểu tượng này là muốn thay đổi nét mặt của thủ đô đẹp hơn và cũng mang một dáng dấp “Nội Các Chiến Tranh”. Nhưng thời gian đó cũng có những cuộc biểu tình phản chiến thường tập trung tại những địa diểm này để phản đối chính phủ, đồng thời nhiều tin đồn là một số tu sĩ của tôn giáo nọ dự định chiếm các nơi này để dựng những “hình ảnh” tôn giáo với mục đích làm khó dễ chính phủ nên chính phủ phải ra tay trước (người viết xin nhắc lại đây chỉ là tin đồn, thực hư tùy người nghe), giao cho các đơn vị quân đội thực hiện biểu tượng của mình thật gấp với lý do để kịp khánh thành vào ngày kỷ niệm NCCT chấp chánh.
Vị trí cho từng đơn vị thì được bốc thăm (?) và chính phủ cấp cho mỗi đơn vị một ngân khoản rất hạn chế. Ngân khoản hạn chế, thơi gian gấp rút nên đa số các biểu tượng không được đúng với tiêu chuẩn nghệ thuật. Đẹp và có ý nghĩa nhất là tượng Phù Đổng Thiên Vương, Thánh Tổ Thiết Giáp (TTTG), Đức Trần Hưng Đạo (TTHQ), ĐứcTrần Nguyên Hãn (TTTrTin). Người viết không dám có ý kiến về các biểu tượng khác, nhưng riêng về biểu tượng của TQLC là hai người lính trước tòa nhà Quốc Hội thì nhiều người cho là có vị trí đẹp nhất. Nhưng với tôi, vị trí lý tưởng nhất là công viên trước tòa Đô Chính với biểu tượng “Tổ Quốc và Không Gian” của KQ, và tượng Đức Trần Hưng Đạo của HQ tại công trường Mê Linh, bến Bạch Đằng.
Nói về tượng TQLC, họa sĩ Lương Trường Thọ (TTHL/TQLC) góp ý:
- “Tượng TQLC đặt trước quốc hội là một vị trí đẹp nhất của đô thành Saigon, chính vì vậy mà được nhiều người biết đến. Đầu tiên là Thiếu Tá Huỳnh Huyền Đỏ, thuộc bộ TTM làm phác thảo mẫu tượng với ba người lính TQLC. Th/tá Đỏ là điêu khắc gia xuất thân trường Mỹ Thuật Gia Định, khi đang thực hiện công trình này thì vì một lý do nào đó ông không thể tiếp tục được nữa nên giao công việc đang còn dang dở cho TQLC.
Vì phải hoàn thành đúng thời hạn để kỷ niệm ngày chấp chánh nên TQLC giao cho Thiếu Úy Đinh Văn Thuộc tiếp tục công việc với sự góp ý và hường dẫn của Họa Sĩ Lê Chánh (BTL/TQLC) và HS Lương Trường Thọ (TTHL/TQLC).
Thiếu úy Đinh Văn Thuộc là đại đội trưởng đại đội Công Vụ TQLC. Tuy không là họa sĩ hay điêu khắc gia mà chỉ là tay ngang, tay súng vậy mà ông cùng anh em đại đội Công Vụ đã nhận lãnh trách nhiệm do trên giao, họ làm việc liên tục 24/24 và anh em đã hoàn thành nhiệm vụ.
Điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu đã tốn công tốn của và được phủ tồng thống yểm trợ tối đa nên mới hoàn thành được bức tượng “Tiếc Thương”, còn Thiếu Úy Đinh Văn Thuộc và anh em binh sĩ TQLC chỉ là tay ngang mà đắp được bức tượng đồ sộ như thế thì đáng khâm phục, không thể phê bình hay đòi hỏi gì hơn về nghệ thuật chuyên môn như của một điêu khắc gia được.
Nhưng bức tượng hai người lính TQLC lại là một bức tượng nổi tiếng, nhiều người biết đến do nhiều nguyên nhân, một trong những nguyên nhân đó có thể là do hướng súng đại liên, và nhất là trong ngày cuối cùng của VNCH, một vị anh hùng đã chọn chân tượng đài TQLC để tự sát, chết theo thành (phố).
Hai người lính TQLC ôm súng xung phong vào tòa nhà Quốc Hội?
Chi tiết này là nguyên do chính được nhiều người biết đến và cũng là lý do khiến bức tượng hai người lính này “vất vả” với các vị dân cử ngồi trong tòa nhà quyền lực cao nhất nước! Lính TQLC thật thì đang vất vả với súng đạn khói lửa, sống chết trong nháy mắt trên khắp chiến trường để bảo vệ chế độ. Khi họ đã hy sinh mạng sống, hồn thiêng về ngồi nghỉ bên bức tượng thì lại bị các vị dân cử trong Quốc Hội hỏi “giấy phép” và bắt đi chỗ khác chơi !
Tại sao? Vào thời điềm này thì các vị dân cử thường “mổ bò” thay vì bàn quốc sự, môt số dân cử trốn lính “trốn làm” quay sang đối lập với Nội Các Chiến Tranh nên tranh dành đủ thứ gây ra tình trạng hỗn loạn và rồi đổ thửa tại hai người lính TQLC hướng súng vào tòa nhà Quốc Hội khiến họ bị xúi quẩy!
Đồng thời một vị dân biểu bị ám sát chết (dân biểu Văn) nên một số vị dân cử càng tin “cuốc hội xui xẻo” vì cái họng súng đen ngòm kia! Dị đoan bói toán đã là một “yêu” điểm của các ông tai to mặt lon ở hậu phương nên các ông này chính thức lập phái đoàn để chất vấn TQLC về lý do tại sao lại cho lính ôm súng “xung phong vào quốc hội?”.
Thiếu Tá Lê Đình Bảo, Trưởng Phòng Chính Huấn BTL/TQLC nói:
- Một phái đoàn gồm nghị sĩ và dân biểu ( Th/Tá Bảo có nêu đích danh một số vị nhưng người viết xin miễn ghi, phí giấy) họp và thảo luận với BTL/TQLC về bức tượng với mục đích muốn dời tượng đi chỗ khác. Lý do là súng đại liên TQLC chĩa vào quốc hội? Nhưng một vị thuộc BTL xác định với phái đoàn như sau:
- “TQLC không hướng súng vào Quốc Hội mà là bảo vệ Quốc Hội, súng TQLC nhắm vào bên hông trái* QH, nơi có hang ổ của phản chiến và nội tuyến. Quý vị có thể ra tận nơi để xác định hướng súng. Hơn nữa, mỗi ngày có hằng trăm anh em chúng tôi hy sinh tại chiến trường trong khi ở hậu phương chỉ có một dân cử bị nạn mà quý vị đòi dẹp bỏ biểu tượng của TQLC chúng tôi!”
(* Xin mở dấu ngoặc ở đây để nói thêm về vị trí nhà hàng Givral và khách sạn Continental. Nếu chúng ta đứng dưới chân tượng TQLC nhìn về QH thì bên tay trái chúng ta, góc đường Lê Lợi và Tự Do là nhà hàng Givral, băng qua đường Tư Do là khách sạn Cotinental, cả hai nơi này là tụ điểm của những nhà báo và những tên tình báo thường xuyên lui tới để trao đồi tin tức, luận bàn tình hình chính trị và chiến trường thường có khuynh hướng bất lợi cho chế độ VNCH)
Thú thực khi được Th/tá TP/CH nhắc lại lời của cấp chỉ huy ngày trước, cách nay gần nửa thế kỷ, mà tôi cảm động đến nóng người, như trông thấy ông là “cây tùng trước bão”, trông thấy ông như bức tượng đồng trơ gan cùng “tuế nguyệt”. Tôi kính phục ông, kính phục ông, chỉ tiếc một điều là ông thiếu một cái nắm tay đập mạnh xuống mặt bàn, ngón tay chỉ ra cửa .. “get out”.
Rồi những con người “dị đoan” kia ra đứng dưới “chân” bức tượng để nhắm hướng và quả thực họ đã nhận thấy mũi súng của anh lính TQLC hướng thẳng vào ổ gián điệp, vào lũ phản chiến, một bọn luôn mong nền Đệ Nhị Cộng Hòa sụp đổ! Nhưng hai người lính TQLC vẫn sừng sững giữa thủ đô trong khi những người muốn đuổi họ đi chỗ khác thì đã cao bay xa chạy! Tụt quần mà chạy, bỏ lon bỏ chức mà chạy và họ đã cảm thấy an toàn hạnh phúc, thở phào nhẹ nhõm khi được chùm lên người một bộ áo giáp an toàn: “Thuốc DDT”, còn hai anh lính vẫn vững tay súng, họ chỉ sụp đổ sau khi chế độ đã bị giật sập!
Nhưng bức tượng hai anh lính TQLC không cô đơn, còn có một anh hùng khác cũng thác theo thành (phố) ngay bên cạnh các anh. Ông Phan Tấn Ngưu, THT Tổng Hội Cảnh Sát Quốc Gia VN Hải Ngoại xác nhận:
“Người tự sát dưới chân tượng đài TQLC là Trung Tá Cảnh Sát Nguyễn Văn Long, Ông là Chánh Sở Tư Pháp vùng I, mới vừa di tản về Saigòn. Trung Tá Cảnh Sát Nguyễn Văn long có biệt danh là .. “Long-Lý”.
Người ta gọi ông là Long-Lý, vì ông làm việc với phương châm “Pháp bất vị thân”. Thân sơ gì cũng không tha, một khi vi phạm luật pháp quốc Gia thì chỉ có nhẹ thì giam, nặng thì “trảm”. Dễ gì có được một “Bao Công” thời đại như ông, tôi xin kính cẩn cúi đầu lạy ông: Ông Long-Lý.
Hình tuẫn tiết của anh hùng Nguyễn Văn Long, trung tá Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà trong ngày 30-4-1975 dưới chân tượng đài Thủy Quân Lục Chiến đối diện trụ sở Hạ Nghị Viên VNCH.
Trở lại cây súng của hai anh linh TQLC, Tr/Tá Đoàn Trọng Cảo nói:
- Khi đặt bức tượng, các thẩm quyền TQLC cũng suy nghĩ nhiều lắm, không phải vì lý do phong thủy quỷ quái gì cả mà vì vấn đề tế nhị, không thể để hai cái mông hướng về các vị dân cử được, mà phải là hướng mặt về cơ quan quyền lực nhất nước. Nhưng phải xê dịch làm sao cho mũi súng chếch sang một bên, sang bên trái thì có ý nghĩa hơn. Continental là nơi bọn phá thối, bọn ăn cơm Quốc Gia thờ ma VC hay ngồi bàn chuyện “dại sự”, hãy hướng mũi súng về đó.
Chỉ huy là tiên liệu, cấp chỉ huy của chúng tôi đã tiên liệu và sự việc đã xảy ra đúng như dự đoán, các cấp chỉ huy của chúng tôi đã đi “bốt-đờ-sô” vào trong bụng mấy anh dân cử đối lập cuội nhưng phản chiến thực. Để kiểm chứng, tôi gọi cho cựu dân biểu Tô Đức H. đơn vị Lâm Đồng, hiện ở Alhambra:
- Ê H.. hồi đó có chuyện mấy tên dân cử đòi bứng tượng TQLC đi không?
- Có, nhưng họ bị hố, khi xem lại thì mới biết súng nhắm vào Continental.
Nội dung bức tượng hai người lính TQLC như vậy là tuyệt vời, đầy đủ ý nghĩa, nhưng hình thức thì .. với cái nhìn méo mó mắt trần của cá nhân tôi thì có một vài khuyết điểm, thí dụ như lòng cây súng đại liên ngắn quá. Còn cái mông của người lính thì ôi thôi.. đời lính hành quân chỉ nhá toàn cơm sấy với rau rừng, khô cá mối, thịnh soạn thì may ra có thêm thịt ba-lát ration C thì lấy gì tẩm bổ mà cái mông to thế! Nghe tôi phê bình nghệ thuật, mấy MX bên cạnh kê nhẹ một phát:
- “Anh không thích mông to nhưng nhiều người lại yêu nét duyên dáng ấy”
Thấy các tay súng này bắt đầu bàn ngang, bắn hoảng, hs Thọ vội giải thích:
- Một điêu khắc gia chính hiệu có khi ngồi hằng giờ chỉ để sửa lại một nét trên tác phẩm của họ, có khi sửa hôm nay, mai đục đi đắp lại, nghệ thuật mà, trong khi Th/Úy Thuộc và anh em thuộc Đ.Đ Công Vụ chỉ là tay ngang lại phải đắp tượng trong điều kiện “khắc nghiệt”, thời gian bị hạn chế, tự lo tìm vật liệu thì không có bất cứ một nhà điêu khắc nào làm hơn các anh được. Theo bản vẽ lúc đầu của điêu khắc gia Huỳnh Huyền Đỏ là ba người lính, nhưng khi toán Th/Uy Thuộc đắp thì chỉ có hai, có lẽ vì đắp lớn quá nên thiếu chỗ.
- Thực ra các với sự góp ý của họa sĩ Lê Chánh, các anh đắp cũng nghệ thuật lắm, nhưng vì toàn trọng lượng của bức tượng này quá nặng, phải dùng xe cần cẩu để đưa vào đúng vị trí, lại phải xê dịch nhiều lần theo ý của cấp trên sao cho hướng súng không “trực xạ” vào Quốc Hội, vì thế lòng súng bị cong và mông người lính bị nứt! Ngày khánh thành gần kề, không còn thời gian sửa chữa nên ông Thuộc cho cưa bớt phần cong lòng súng đi. Còn cái mông anh lính? Lại phải độn thêm, đắp thêm nhiều lớp đề che đi chỗ bị nứt và kết dính các bộ phận khác vào với nhau, đó cũng là một nghệ thuật.
Người viết lại tiểu sử bức tượng hai người lính TQLC trước tòa nhà QH/VNCH với sự góp ý khá chính xác của những nhân chứng sống, nhưng vẫn xin được xem như câu chuyện “bên lề” vì thiếu tài liệu chứng minh. Trong tương lai nếu có những góp ý khác tôi sẽ xin bổ sung sau, nhưng nếu ai chưa có tài liệu chính xác mà phản bác điều tôi ghi chép thì tôi xin miễn trả lời đúng sai.
Nhưng có một điều mà những ai có một tấm lòng của con người thì đều thấy sai, đó là hành động phá bỏ những tác phẩm nghệ thuật của bọn Taliban. Taliban chính hiệu lấy súng cà-nông bắn nát những bức tượng Phật, bọn taliban cu-mu-lít vixi thì !!! Bần tiện hơn, chúng đục đẽo bào gọt phá bỏ cả bảng tên kỷ niệm những nạn nhân hy sinh trên đường tìm tự do ở một hòn đảo hoang vu ngoài lãnh thổ VN thì chúng tha gì những hình ảnh của VNCH, dù là nghệ thuật.-Chuyện Về Bức Tượng TQLC ở Sài Gòn - Tô Văn Cấp
TƯỞNG NIỆM BIẾN CỐ THÁNG TƯ ĐEN
(Hình tuẫn tiết của anh hùng Nguyễn Văn Long, trung tá Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà trong ngày 30-4-1975 dưới chân tượng đài Thủy Quân Lục Chiến đối diện trụ sở Hạ Nghị ViênVNCH).
Dưới chân tượng đài của thủy quân lục chiến, xác một người cảnh sát nằm đó. Máu ở đầu ông ta chẩy ra tươi rói. Người sĩ quan cảnh sát đeo lon Trung tá. ông ta mặc đồng phục màu xanh. Nắp túi ngực in chữ Long. Trung tá cảnh sát Long đã tự sát ở đây Cộng sản để mặc ông ta nằm gối đầu trên vũng máu. Phóng viên truyền hình Pháp quay rất lâu cảnh này. Lúc tôi đến là 14 giờ 30. Dân chúng đứng mặc niệm trung tá Long, nước mắt đầm đìa. Những người không khóc thì mắt đỏ hoe, chớp nhanh.
Trung tá Long đã chọn đúng chỗ để tuẫn tiết.
Trung Tá Nguyễn Văn Long
Khi đề nghị chọn chủ đề cho Đặc San Phượng Hoàng 2010, chúng tôi cùng một vài anh em, đang tham dự Đại Hội Tổng Hội Cảnh Sát Quốc Gia kỳ 5 tại Nam California, gần như có một chủ đề đã nằm sẵn trong đầu mà chưa ai kịp nói ra.
Nói về những tấm gương anh hùng, nói về những chiến hữu đã một thời tận tụy cho nghiệp vụ, cho sự an bình của toàn dân miền Nam trong suốt thời gian của cuộc chiến trước 1975, hoặc giả nói về những ai đã từng nêu cao TỔ QUỐC- CÔNG MINH- LIÊM CHÍNH . . , trong số “những” người đó, chúng tôi không khó khăn để chọn ra một người, đó là Trung Tá Nguyễn Văn Long. Tên gọi “Nguyễn Văn Long”, ít nhứt trong một phần nhỏ bé nào đó của lịch sử cận đại, trong nhiệm vụ bảo vệ giang sơn gấm vóc, đã có một vị trí mà mọi người đều nhận rõ bên cạnh các anh hùng “Vị Quốc vong thân”, từ cấp lớn cho đến cấp nhỏ nhất, của Quân Cán Chính VNCH trước và sau tháng 4 oan nghiệt năm 1975. Sau khi sưu tập những tài liệu có sẵn, vì nhiều lý do khác nhau, chúng tôi chỉ được phép tóm lượt lại và đúc kết nên bài này, chỉ mong được trình đôi nét về người anh hùng này của Lực Lượng Cảnh Sát Quốc Gia…:
Đôi dòng….
Trung Tá Nguyễn Văn Long sinh năm 1919 tại làng Phú Hội thành phố Huế. Ông là một trong những viên chức kỳ cựu của Lực Lượng Cảnh Sát Quốc Gia. Ông đã từng giữ nhiều chức vụ qua nhiều thời kỳ đổi thay của ngành, từ Trưởng Phòng, Phó Ty, Trưởng Ty Công An, Trưởng Ty Cảnh Sát Quốc Gia…và chức vụ sau cùng là Chánh sở Tư Pháp thuộc Bộ Chỉ Huy Cảnh Sát Khu I . Suốt nhiều năm phục vụ trong ngành Đặc Biệt, ông đã lập được bao chiến công trong nhiệm vụ tiêu diệt cộng sản mà bọn chúng chỉ đang chờ chực cướp phá xóm làng, khủng bố lương dân. Trong lãnh vực Tư Pháp, ông là một sĩ quan có năng lực chuyên môn, tài giỏi, đặc biệt là đức tính Công minh và Cương trực. Ông không bao giờ lợi dụng chức quyền để thủ lợi, không khoan nhượng bất cứ một sự vi phạm pháp luật nào dù có sự can thiệp che chở của một thế lực, một phe nhóm hay một cấp chính quyền nào. Đó là lý do ông có biệt danh là “Long Lý”, cũng có nghĩa là Pháp bất vị Thân, vị Tình. Sự thanh liêm đó được chứng minh trong cuộc sống thanh bần của cá nhân và gia đình cho đến tháng 4 năm 1975.
Đã có vài lần chiến hữu Lê Xuân Nhuận (cựu Phụ Tá Đặc Biệt Khu I) viết về Trung Tá Nguyễn Văn Long, nhưng sau mỗi lần viết, khi đọc lại, thấy phải viết thêm hay viết lại, vì LXN cảm thấy mình chưa nói đủ hoặc chưa nói hết được những gì mà Trung Tá Long đã để lại cho người còn sống hôm nay cần phải biết về Ông cũng như những công việc mà Ông đã làm đối với đồng bạn, đối với ngành và đất nước… Cho đến bài sau cùng này (?) mà chúng tôi nhận được, LXN đã viết:
“…Anh Long là người cương trực tối đa. Bất cứ người nào mà vi phạm luật pháp, là anh ấy không tha. Tình hình tại Bộ Chỉ Huy Khu I sau hiệp định Paris 1973 và trước quốc biến 1975 thật là phức tạp. Bên ngoài thì áp lực Cộng Sản Bắc Việt, công khai đổ quân ào ạt để tăng viện và tấn công, bên trong thì sức phá hoại của các tổ chức xưng danh đối lập và tự do quá khích ngày càng gia tăng mức độ và cường độ hỗn loạn hầu làm suy thoái hóa các lực lượng Quốc Gia. Thật là khó khăn cho chúng ta khi phải đối phó với bọn Cộng sản, vừa chống đỡ các phần tử nhũng lạm, các phe nhóm chủ bại, gần như là sẵn sàng làm nội ứng cho giặc.Công việc trị an gặp rất nhiều khó khăn, vì hầu như bất cứ kẻ phạm pháp nào cũng nấp dưới danh nghĩa của một chính đảng hay được sự bao che của một đoàn thể hay của một vài nhân vật lãnh đạo nào đó của chính quyền. Ðụng vào họ, có thể là tự rước tai họa vào mình. Thế mà anh Long đã đứng thẳng, đã dám xúc tiến điều tra, lập hồ sơ truy tố nhiều nhân vật đáng sợ. Rất là nhiều vụ, mà vụ tôi thích nhất là vụ “tiền trợ cấp dân Quảng Trị tỵ nạn”. Ðại khái như sau :
Ðồng bào Quảng Trị di tản, được tạm cư tại Ðà Nẵng. Có người đi, có người ở lại tỉnh cũ. Nhiều người đã lập hồ sơ hưởng một lần nhiều món trợ cấp như: tiền, thực phẩm, áo quần, xi-măng, tôn lợp nhà v.v. . ., tại cả tỉnh cũ lẫn trại tạm cư mới, do ngân sách của Bộ Xã Hội đài thọ hàng tháng. Nhiều người còn lập hồ sơ làm dân tỵ nạn, từ xã bất an và xôi đậu đến định cư tại xã an ninh, thậm chí còn xưng là cơ sở ở vùng Việt Cộng kiểm soát, nay bỏ về với Quốc Gia, để được hưởng các loại trợ cấp do Bộ Chiêu Hồi cung cấp. Một số lại là nhân viên Chương Trình Áo Xanh, do một tổ chức Hoa Kỳ tài trợ, cung cấp việc làm cho người lao động thất nghiệp, một số cũng là hội viên Hội Cựu Chiến Binh và Dân Phế Binh, quy tụ lính cũ của thời Pháp thuộc, thời Nhật chiếm đóng, thời kháng Pháp . . . mà hồ sơ gốc thì không hề có. Do đó, một người lãnh trợ cấp với nhiều tư cách, trong nhiều hoàn cảnh, nhưng chỉ lãnh được một ít, còn thì nạp vào túi riêng của những người chứng gian, chứng dối, vừa lãng phí ngân sách, vừa phá hoại chính sách. Vụ án làm chấn động dư luận, liên quan đến nhiều cấp chức thuộc nhiều giới, nhiều ngành . . .”
Lê Xuân Nhuận viết tiếp:
“. . . Kỷ niệm tôi không bao giờ quên về anh Long, là vụ rút lui khỏi Ðà Nẵng, thành lũy cuối cùng của Quân Khu I. Lúc ấy, vào khoảng 8 giờ tối ngày 28 tháng 3 năm 1975, trên làn sóng vô tuyến của Cảnh Sát thị xã Ðà Nẵng, tôi được báo cáo là có nhiều người ăn mặc lộn xộn, có vũ khí, đang nép hai bên lề đường tiến vào thị xã. Tôi dùng làn sóng của Cảnh Sát Ðặc Biệt, ra lệnh cho Cảnh Sát Ðặc Biệt Khu I và Ðà Nẵng lo đối phó. Sau đó tôi gọi điện thoại đến Bộ Chỉ Huy Khu I để tường trình với Ðại Tá Lộc, đang cùng các Chánh Sở và một số Chỉ Huy Trưởng Cảnh Sát Quốc Gia Tỉnh tập trung tại đó. Liền sau đó, anh Long đến ngồi tại trung tâm truyền tin của Cảnh Sát Ðặc Biệt, để liên lạc thường xuyên với tôi hầu theo dõi tình hình bên ngoài. Ðến khoảng hơn 10 giờ, tổng đài Cảnh Sát Ðặc Biệt cho biết là Trung tá Long muốn mượn một máy bộ đàm của Cảnh Sát Ðặc Biệt, để liên lạc trực tiếp với tôi. Trong những lần liên lạc ấy, có lúc giọng anh run lên, không phải vì sợ mà vì tức giận. Anh cho biết là Ðại Tá Lộc bảo tất cả Chỉ Huy Trưởng Tỉnh và các Chánh Sở tại Bộ Chỉ Huy Khu I hãy lên xe đi theo mình, do Chỉ Huy Trưởng Ðà Nẵng hướng dẫn, ra bờ sông Hàn, xuống tàu tuần giang của Giang Cảnh, để ra biển Ðông. Anh Long có hỏi thì được biết là để di tản vào Saigon. Anh cho rằng, chưa chống lại địch đã bỏ rơi cấp dưới mà chạy là không xứng đáng, nên anh quay lui, về lại Bộ Chỉ Huy Khu, mời tôi đến để tổ chức mà tử thủ . . . .
. . . Trên đường đến Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn I, tôi thấy anh Long mặc bộ đồ Cảnh Sát Dã Chiến, mang súng M.16, lái xe chạy ngược chiều xe tôi, nhưng anh không thấy tôi vì xe để đèn pha. Tại Bộ Tư Lệnh Quân Ðoàn I, chỉ còn vài người lính ngơ ngác ở tại cổng ra vào. Tôi đến Tiểu đoàn Tiếp Liệu, thấy các tàu dầu của Quân Ðoàn đã bị binh sĩ và vợ con tràn lên, từ đây tôi gọi điện thoại đến Phòng 2, Phòng 3 Quân Ðoàn, Sở An Ninh Quân Ðội và vài nơi khác, nhưng không có ai trả lời. Sau đó, tôi hướng dẫn đoàn xe Cảnh Sát Ðặc Biệt và Thám Sát chạy qua Quận 3, bãi biển Sơn Trà, căn cứ Bộ Tư Lệnh Hải Quân Vùng I Duyên Hải.. . . để theo dõi tình hình. Khi tôi về lại Trung Tâm Ðà Nẵng, vào khoảng nửa đêm, thì hầu hết mọi loại xe đã mở hết tốc lực chen nhau qua cầu Trịnh minh Thế, hướng về bãi biển, trong đó, có cả xe của anh Long. Tôi thấy mặt anh đỏ gay, đầy vẻ tức giận và cương nghị . . .
. . . Từ đó, tôi không gặp lại anh Long nữa . . . Sau này, ở trường “cải tạo”, tôi được quen mấy người đã từng chạy vào Saigon trong những ngày cuối tháng 3 năm 1975 đó, cho biết là anh Long đã tự tử chết trước thềm Quốc Hội Việt Nam Cộng Hòa (Hạ Viện) sau lệnh đầu hàng của Dương văn Minh. Tôi không ngạc nhiên, vì bị trói tay thì làm sao đánh thắng được giặc. Nếu anh còn sống mà rủi bị bắt thì hẵn là ở trong các trại tập trung, anh sẽ bị hành hạ thảm não hơn đồng bạn, vốn đã điêu đứng đủ điều, nếu không, cũng có thể bị sát hại ở một xó rừng nào đó.
Cái chết của anh Long làm tôi suy nghĩ rất nhiều. Anh lớn tuổi hơn tôi, nhưng vẫn trẻ trung trong lối sống và trong công việc. Những người trẻ sau này, khó mà vượt qua nổi anh về phong cách và kinh nghiệm nghề nghiệp. Trước kia, tôi làm Cảnh Sát trật tự, anh làm Công an chính trị, sau nhiều đổi thay, tôi qua anh ninh thì anh về hình sự. Anh đã kết hợp và tiêu biểu đầy đủ cho mọi ngành trong các nhiệm vụ của người Cảnh Sát Quốc Gia. Trong lúc thành quả hoạt động của Cảnh Sát Quốc Gia nói chung, là đã hạ được khá nhiều Cộng sản, trên nhiều mặt trận khác nhau, mà người ngoài ít ai biết đến, ngay một số trong ngành Cảnh Sát Quốc Gia, cũng cho đó là việc riêng của Cảnh Sát Ðặc Biệt! Ngược lại, anh Long đã hòa mình vào mọi lãnh vực, mọi công tác của ngành, để cuối cùng, tự nhận lấy một phần trách nhiệm đối với sự hưng vong của Tổ Quốc! Cái chết của anh, đã chứng tỏ được cái khí tiết của riêng anh cũng như của rất nhiều nhân viên Cảnh Sát Quốc Gia, nói chung, và Cảnh Sát Ðặc Biệt, nói riêng, cùng với biết bao quân dân các cấp, ở khắp nơi, để khỏi bị rơi vào tay giặc, khi nước mất nhà tan. . . .
. . . Người chết không mong được đời nhắc tới, nhưng bổn phận của người sống là phải phát huy những tấm gương trí dũng ngời sáng ấy. Anh là một trong những tấm gương ngời sáng, để cho những ai còn thờ ơ với tiền đồ Tổ Quốc, hãy tự soi rọi lấy bản thân mình, có còn đáng được sống trước những hy sinh cao cả đó hay không.
Nguyễn Văn Long.! Tên anh đã được mọi nguyời nhắc đến với một sự thương yêu kính trọng. Anh đã ghi thêm một vết son trong Cảnh Sử với tư cách một trong những anh hùng của Lực Lượng Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hòa. . .”
Lê Xuân Nhuận là một trong những người còn ở với Nguyễn Văn Long, trước những giây phút phải di tản khỏi Quân Đoàn I và II. Đây là một trong những bài mà LXN đã viết về Trung Tá Nguyễn Văn Long.
Một người khác, cũng ở khu I, là người tiền nhiệm của Lê Xuân Nhuận trong chức vụ Phụ Tá Đặc Biệt Khu, sau được chọn lên làm Chỉ Huy Trưởng CSQG tỉnh Quảng Ngãi, đó là chiến hữu Hồ Anh Triết, đã viết:
“. . .Tôi về BCH / CSQG Khu 1 vào tháng 5/1971. Lúc đó Trung tá Long làm Chủ sụ phòng Tư Pháp BCH/ CSQG khu 1 (đầu năm 1972 đổi thành Chánh Sở Tư Pháp). Tuy cùng một bộ chỉ huy, nhưng hai lãnh vực hoạt động hoàn toàn khác nhau, không thường xuyên phối hợp, nên tôi không rỏ lắm về sự hoạt động trong lãnh vực tư pháp của Trung tá Long. Nhưng về phương diện “con người” thì tôi có những nhận định như sau:
- Một cấp chi huy rất đường hoàng, ăn nói nhỏ nhẹ nhưng không kém cương
- Một cấp chi huy rất đường hoàng, ăn nói nhỏ nhẹ nhưng không kém cương
quyết
- Đối với cấp trên, qua các buổi họp, tôi thấy lúc nào Trung Tá Long cũng ăn nói từ tốn, có sự kính trọng cấp chỉ huy nhưng không bao giờ có vẻ khúm núm hay ra vẻ nịnh bợ.
- Anh em trong bộ chỉ huy CSQG/ Khu 1 đều có thiện cảm và kính trọng Trung Tá Long. Tôi nghĩ sở dĩ Trung Tá Long nhận được sự kính trọng đó không phải vì Trung Tá Long lớn tuổi hay vì chức vụ của Ông ta mà vì tư cách và đạo đức của chính Ông ta. Trung tá Long là người đã phục vụ tại Bộ Chỉ Huy CSQG Khu I rất lâu, trước ngày tôi về phục vụ tại BCH nầy. Theo tôi, một cấp chỉ huy đã phục vụ một nơi nào từ 5 năm trở lên, mà vẫn giữ đuợc sự kính trọng của toàn thể anh em thì người đó phải là một người thật đường hoàng trong tư cách, Trung Tá Long là một người như vậy.
Tôi rời BCH/ CSQG Khu I tháng 9-1973 về Quảng-Ngãi và bị Cộng Sản bắt ngảy 24-3-1975 tại Chu-Lai. Tôi không nắm vững về “sinh hoạt” của BCH/ CSQG Khu I trong những ngày cuối cùng ở Đà-Nẳng (trong đó còn có Trung Tá Nguyễn văn Long, Chánh Sở Tư Pháp BCH/CSQG Khu I).
Năm 1988 tôi được về. Sau đó, anh em tới thăm, có nói cho tôi nghe việc Trung Tá Long đã tự sát trước tòa nhà Quốc-Hội VNCH ngày Miền Nam rơi vào tay Cộng Sản. Mấy tháng sau đó, khi đã tạm ổn định, tôi có đến nơi đó, (công viên trước tòa nhà Quốc Hội cũ) để tưởng nhớ đến một đồng nghiệp anh hùng, mà tôi đã quen biết và kính trọng từ ngày tôi về phục vụ tại BCH/CSQG Khu I. Tuy nhiên, nơi tôi đứng, có phải là chính nơi Trung tá Long đã nằm xuống hay không (?). . . quang cảnh đã hoàn toàn khác xưa. Nước mắt tôi đã rơi xuống cho ngưòi bạn anh hùng và cũng cho chính mình. Trong sâu thẳm tâm hồn lúc đó, tôi đã hỏi anh Long: Rồi đây, đất nước chúng ta và con cái chúng sẻ ra sao đây anh….?
- Đối với cấp trên, qua các buổi họp, tôi thấy lúc nào Trung Tá Long cũng ăn nói từ tốn, có sự kính trọng cấp chỉ huy nhưng không bao giờ có vẻ khúm núm hay ra vẻ nịnh bợ.
- Anh em trong bộ chỉ huy CSQG/ Khu 1 đều có thiện cảm và kính trọng Trung Tá Long. Tôi nghĩ sở dĩ Trung Tá Long nhận được sự kính trọng đó không phải vì Trung Tá Long lớn tuổi hay vì chức vụ của Ông ta mà vì tư cách và đạo đức của chính Ông ta. Trung tá Long là người đã phục vụ tại Bộ Chỉ Huy CSQG Khu I rất lâu, trước ngày tôi về phục vụ tại BCH nầy. Theo tôi, một cấp chỉ huy đã phục vụ một nơi nào từ 5 năm trở lên, mà vẫn giữ đuợc sự kính trọng của toàn thể anh em thì người đó phải là một người thật đường hoàng trong tư cách, Trung Tá Long là một người như vậy.
Tôi rời BCH/ CSQG Khu I tháng 9-1973 về Quảng-Ngãi và bị Cộng Sản bắt ngảy 24-3-1975 tại Chu-Lai. Tôi không nắm vững về “sinh hoạt” của BCH/ CSQG Khu I trong những ngày cuối cùng ở Đà-Nẳng (trong đó còn có Trung Tá Nguyễn văn Long, Chánh Sở Tư Pháp BCH/CSQG Khu I).
Năm 1988 tôi được về. Sau đó, anh em tới thăm, có nói cho tôi nghe việc Trung Tá Long đã tự sát trước tòa nhà Quốc-Hội VNCH ngày Miền Nam rơi vào tay Cộng Sản. Mấy tháng sau đó, khi đã tạm ổn định, tôi có đến nơi đó, (công viên trước tòa nhà Quốc Hội cũ) để tưởng nhớ đến một đồng nghiệp anh hùng, mà tôi đã quen biết và kính trọng từ ngày tôi về phục vụ tại BCH/CSQG Khu I. Tuy nhiên, nơi tôi đứng, có phải là chính nơi Trung tá Long đã nằm xuống hay không (?). . . quang cảnh đã hoàn toàn khác xưa. Nước mắt tôi đã rơi xuống cho ngưòi bạn anh hùng và cũng cho chính mình. Trong sâu thẳm tâm hồn lúc đó, tôi đã hỏi anh Long: Rồi đây, đất nước chúng ta và con cái chúng sẻ ra sao đây anh….?
Phần trên là của hai chiến hữu Cảnh Sát Quốc Gia, còn phần tiếp theo đây là những trích đoạn trong bài viết của một người ngoài ngành, một nhà văn khá nổi tiếng của miền Nam, cũng đã phải bị “cải tạo” trong các ngục tù của cộng sản sau 30-4-75. Nhà văn D.A đã viết trong bài “Máu Trung Tá Long đã đổ xuống lòng đất mẹ”, như sau:
“. . .Tôi không hiểu trong Dinh Ðộc Lập, Dương Văn Minh và bọn hàng thần lơ láo đến mức độ nào trước ống kính xấc xược của bọn phóng viên cộng sản và trước những câu hạch hỏi hỗn láo của bộ đội giải phóng cấp tá. Họ có nghe những tiếng súng danh dự, trách nhiệm, tổ quốc của lính văn nghệ diệt T.54 ở cầu Thị Nghè, của lính nhẩy dù cách cổng Dinh Ðộc Lập chẳng bao xa? Chúng tôi vào trung tâm thành phố, dân chúng đang bu kín công viên dựng tượng hai người chiến sĩ Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam, họng súng nhắm thẳng vào Hạ Viện. Những chiếc loa gắn trên cây cao đã oang oang giọng nói mới chào mừng giải phóng miền Nam. Bài hát… Tiến vào Saigòn ta quét sạch giặc thù … muốn rung chuyển thành phố. Nhưng trời vẫn thiếu nắng. Cộng sản đã tiếp thu đài phát thanh, bưu điện…. Giọng nói cầy cáo của Lý Quý Chung và ca khúc Nối Vòng Tay Lớn không còn nữa.
Chúng tôi lách đám đông. Dưới chân Tượng Ðài của Thủ Quân Lục Chiến, xác một người Cảnh Sát nằm đó. Máu ở đầu ông ta chảy ra tươi rói. Người sĩ quan Cảnh Sát đeo lon Trung Tá, ông ta mặc đồng phục màu xanh. Nắp túi ngực in chữ Long. Trung Tá Cảnh Sát Long đã tự sát ở đây, cộng sản để mặc ông ta nằm gối đầu trên vũng máu. Phóng viên truyền hình Pháp quay rất lâu cảnh này. Lúc tôi đến là 14 giờ 30. Dân chúng đứng mặc niệm Trung Tá Long, nước mắt đầm đìa. Những người không khóc thì mắt đỏ hoe, chớp nhanh. Tất cả im lặng, thây kệ những bài ca cách mạng, những lời hoan hô bộ đội giải phóng. . . .
. . . . Không có Hoàng Diệu, ở những trang lịch sử chó đẻ của thời đại chúng ta. Và trên những tiểu thuyết đấu tranh, những hồi ký chiến đấu của những con người tự nhởn sống hùng mọi hoàn cảnh, người ta không thấy một dòng nào viết về cái chết tuyệt vời của Trung Tá Cảnh Sát tên Long. Cộng sản đã chẳng ngu dại phong anh hùng, liệt sĩ cho quốc gia. Họ độc quyền anh hùng, liệt sĩ. Ở những cuộc đấu thầu anh hùng, liệt sĩ quốc gia tại hải ngoại, chưa thấy một nén tâm hương tưởng mộ Trung Tá Long. Có lẽ, liệt sĩ đích thật không lãi lớn bằng liệt sĩ giả vờ. Thế thì thời đại chúng ta đang sống là cái thời đại gì nhỉ? Nó không chịu, không thích vinh tôn cái thật, đã đành, nó còn nhận chìm cái thật và vấy bẩn lên cái thật một cách thô bạo, ẩn ý và lạnh lùng. Khi cái thật bị nhởn chìm, bị vấy bẩn, cái giả nổi bật, sáng giá và chói lọi, thơm tho. Như vậy, mọi giá trị về tinh thần, về đạo nghĩa bị nhởn chìm theo. Rốt cuộc, bọn giả hình sống với cái giả của chúng, huyễn hoặc mọi người bằng cái giả với bạo lực của quyền uy hợp pháp và cả quyền uy ảo tưởng hậu thuẩn. Và người công chính thụ động, buông xuôi. Cuối cùng, con cháu chúng ta sẽ chỉ biết liệt sĩ đất sét, anh hùng gian dối, vĩ nhân phường tuồng.
Tôi muốn biểu dương Trung Tá Long như Hoàng Diệu hôm nay, Hoàng Diệu của Sài gòn. Ông ta đã nằm kia, dưới chân tượng đài Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam anh dũng. Máu của Trung Tá Long đã thấm xuống lòng đất mẹ. Cái chết của Trung tá Long nếu chưa thức tỉnh được sự u mê của thế giới tự do thân cộng, của bọn phản chiến làm dáng, thì ít ra, nó cũng biểu lộ cái khí phách của một sĩ quan Việt Nam không biết hàng giặc. . . Chúng ta hãnh diện làm người Việt Nam lưu vong vì chúng ta còn có Trung Tá Long không đào ngũ, không đầu hàng giặc và biết chết cho danh dự miền Nam, danh dự của Tổ Quốc. . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
- Tôi chứng kiến tự phút đầu.
- Ông nói sao?
- Tôi nhìn rõ ông ta rút súng bắn vào thái dương mình.
- Thật chứ?
- Ðáng lẽ tôi phải nói dối.
- Tại sao?
- Vì nói thật lúc này không có lợi.
Tôi nghe hai người Sài-gòn nói chuyện, và tôi được nghe “huyền sử một người mang tên Long” do một trong hai người kể. Truyện như vầy:
“. . .10:30 sáng, Dương Văn Minh đọc lệnh đầu hàng, quân đội và cảnh sát tuân lệnh Tổng Thống, lột quần áo, giầy vớ, nón mũ, vất súng đạn bỏ chạy về nhà mình hay nhà của thân nhân mình. Một mình Trung Tá Long không lột chiến bào, không phi tang tích huân chương, không liệng súng đạn. Trung Tá Long từ nơi nào đến, chẳng ai rõ. Ông xuất hiện ở công viên trước Hạ Viện hồi 12 giờ. Ngồi trên ghế đá, ông ta trầm ngâm hút thuốc. Rồi ông ta nhìn trước nhìn sau, ngó ngang, ngó dọc. Rồi ông ta đưa tay ôm lấy đầu, cúi thấp. Khi ấy Sài-gòn đã ồn ào tiếng hoan hô cộng sản giải phóng. Bất chợt, ông ta đứng dậy, chậm rãi bước gần chân Tượng Ðài. Trung Tá Long đứng thẳng, ông ta ngẫng mặt. Thản nhiên ông ta rút khẩu súng Colt, kê họng súng vào thái dương mình bóp cò. Tiếng đạn nổ trùm lấp tiếng hoan hô cộng sản. Trung Tá Long đổ rạp…..
- Ðó, diễn tiến cái chết của Trung Tá Long.
- Ông có mặt ở đây trước lúc Trung Tá Long xuất hiện?
- Phải. Tôi tuyệt vọng, không thiết về nhà nữa!
- Rồi sao?
- Dân chúng bu quanh xác Trung Tá Long. Cộng sản chưa có thì giờ kéo xác ông ta đi. Phóng viên truyền hình Pháp thu cảnh này kỹ lắm. Chỉ tiếc họ đã không thu được cái oai phong lẫm liệt của Trung Tá Long. Họ đến quá chậm và họ chỉ quay phim một xác chết. Ông hãy nhìn cho kỹ. Trung Tá Long tuẩn tiết cùng chiến bào, cùng cấp bậc, cùng tên mình.!!
Tôi đã nhìn kỹ. Lịch sử của chúng ta đã có những vị anh hùng chỉ có tên mà không có họ. Như Ðô Ðốc Tuyết, Ðô Ðốc Long…. Hôm nay chúng ta có thêm Trung Tá Long. Những ai sẽ viết lịch sử? Và liệu sử gia đời sau có soi tỏ niềm u uẩn của Trung Tá Long, chảy máu mắt nhìn quê hương lạc vào tay quân thù mà bất lực cứu quê hương, mà chỉ biết đem cái chết tạ tội quê hương, dân tộc. Ðã hàng tỉ tỉ chữ viết về những chuyện khốn nạn, viết về những tên khốn kiếp, viết về những sự việc khốn cùng. Dòng chữ nào đã viết về Trung Tá Long? Người ta đã viết cả pho sách dày cộm để nguyền rủa xác chết. Người ta cũng đã viết cả pho sách dày cộm để suy tôn xác sống. Người ta ồn ào. Người ta vo ve. Dòng chữ nào đã viết về Trung Tá Long? Ai đã làm công việc sưu tầm lý lịch đầy đủ của vị liệt sĩ đích thực này? Than ôi, lịch sử đã hóa thành huyền sử. Cho nên người ta nhìn Quốc kỳ mà không cảm giác linh hồn Tổ Quốc phất phới bay. . . . . . Thời đại của chúng ta còn đòi đoạn ở chỗ, kẻ sĩ và kẻ vô lại đồng hóa trong “lý tưởng” nguyền rủa xác chết và suy tôn xác sống.
Xưa Vua Duy Tân đã hỏi quan Thượng Thư Nguyễn Hữu Bài và các cận thần:
- Tay bẩn lấy gì rửa?
Cận thần đáp:
- Nước.
Duy Tân hỏi thêm:
- Nước bẩn lấy gì rửa?
Cận thần ngơ ngác:
- Tâu bệ hạ, thần không hiểu.
Vua Duy Tân nói:
- Nước bẩn lấy máu mà rửa.
Trung tá Long đã lấy máu rửa vết ô nhục 30- 4. Lính nhẩy dù đã lấy máu rửa một vết ô nhục 30- 4. Lính văn nghệ đã lấy máu rửa một vết ô nhục 30- 4. Những kẻ tạo ra ô nhục lấy gì để rửa nhỉ? . . . .
. . . . Lịch sử lại thêm vài phụ trang chó đẻ.!
Giải phóng quân đã đổ đầy trước Hạ viện. Cỏ đuôi chó hoan hô tưng bừng. Dân chúng chiêm ngưỡng Trung Tá Long tản mạn. Trung Tá Long nằm nguyên chỗ ông ngã rạp cho máu rửa nhục Sài-gòn. Giã từ liệt sĩ. Vĩnh biệt liệt sĩ. Xin hãy phò hộ cho tôi kéo dài cuộc sống hèn để có ngày được viết vài dòng về Trung Tá. . . . . . . . .”
Vâng, anh đã được kéo dài thêm cuộc sống để viết cho Trung Tá Nguyễn Văn Long những gì mà chúng tôi được đọc ở đây. Và chúng tôi, cũng đã viết cho Trung Tá Long từ những buồn tủi trong thân phận của người mất nước. Khi hay tin, và được truyền cho nhau thật nhanh trong khoảng thời gian ngắn ngủi trước khi “sắp hàng vào tù”, anh em chúng tôi đã viết, viết thật nhiều bằng những giọt nước mắt của chính mình về một người Anh, một chiến hữu đã làm tròn bổn phận đối với Tổ Quốc và đã chứng tỏ được khí tiết của người Chiến Sĩ VNCH! Từ tấm gương sáng ngời đó của anh Long, chúng tôi nhận biết rất nhiều nghịch lý cho sự sống và sự chết, cũng như cho sự tồn tại của chính mình hôm nay, sau 35 năm đất nước bị mất vào tay kẻ bạo tàn.
Khi đúc kết hết những bài này, đến đây, chỉ mong anh linh của Trung Tá Long có lẫn khuất đâu đây, hãy phò hộ cho chúng tôi được tiếp nối làm những gì mà chúng ta trước kia chưa làm được hầu cứu lấy quê hương và cũng để chúng tôi được trả ơn những người anh hùng của Tổ Quốc, trong đó có Trung Tá Nguyễn Văn Long.
Một lần trong muôn lần, xin được nói lời vĩnh biệt!!
Phan Tấn Ngưu
(Xin gửi bài này như một món quà Giáng Sinh và năm mới đến tất cả quý vị đã một lần đứng ngắm bức tượng TQLC. Xin bái phục các Mũ Xanh đã góp công sức thực hiện và bảo vệ bức tượng, và cám ơn quý anh đã cung cấp tin tức để viết)
Saigon 1969 - Tượng TQLC trước Quốc Hội
“Lão Xit đẻ ở nước Nga, cớ sao sang đứng vườn hoa nước mình?”
Thằng cháu con ông anh ngâm xong câu thơ rồi quay sang hỏi tôi:
- Chú có thể cho cháu biết “lý lịch” của bức tượng hai người lính TQLC trước tòa nhà Quốc Hội ở Sài-Gòn được không?
- Ư, ư ! Tưởng cháu hỏi lý do lão Xít lão Mao tại sao lại bị gậy sang ăn mày nước ta thì chú sẽ giải thích cặn kẽ rõ ràng, còn hỏi về bức tượng TQLC đứng trước tòa nhà quốc hội thì quả thực chú không rành lắm, chú không biết!
- Chuyện lão Mao lão Xít muốn thịt dân ta thì tụi cháu cũng còn biết, huống chi là người lớn. Nhưng các chú thường hãnh diện là lính Mũ Xanh, đi hành quân từ Bến Hải đến mũi Cà Mau, từ Cao Nguyên xuống đầm lầy, có mặt khắp mọi miền đất nước, vậy mà ngay tại trung tâm thủ đô VNCH có bức tượng TQLC nổi tiếng mà chú không biết gì về lý lịch của bức tượng này thì lạ thật..!
Thằng cháu con ông anh bỏ lửng câu hỏi rồi mỉm cười khiến tôi nóng mặt. Nhưng sự thật là vậy thì biết phản ứng ra sao, thôi thì đành hứa với cháu là chú sẽ tìm hiểu rồi trả lời sau.
Nghĩ lại mà ngượng và buồn, gia đình tôi có ba anh em đều là lính và hiện tị nạn tại Little SG nên mỗi cuối tuần, anh em tôi luân phiên họp mặt cả ba gia đình với con cháu, nhân dịp này cha chú kể chuyện đời lính cho thế hệ sau nghe. Người em kể về đời lính Không Quân, ông anh Cảnh Sát nói chuyện đô thành, còn tôi TQLC nói về hành quân và lao tù CS, như vậy là đầy đủ những chuyện trên trời dưới đất và hỏa ngục. Vậy mà tôi lại mù tịt về bức tượng nổi danh của Binh Chủng sừng sững giữa trung tâm thủ đô! Buồn thật! Ta buồn ta đi hỏi.
Hỏi từ các anh cao đến em thấp trong binh chủng, hỏi trên diễn đàn TQLC, mỗi người cho một tin, góp một ý, tất cả đều do trí nhớ cách nay đã hơn 40 năm. Những ý kiến tương đối chính xác, nhưng rất tiếc không tìm được tài liệu trên giấy tờ để chứng minh cụ thể nên tôi chỉ xin ghi lại, xem như một giai thoại về bức tượng hơn là một “tài liệu” chính thức. Vì vậy nếu có những chi tiết không phù hợp với ý nghĩ của bất cứ ai thì xin miễn trách.
Năm 1966, Thủ Tướng Nguyễn Cao Kỳ giao cho mỗi đơn vị quân đội dựng một biểu tượng cho đơn vị mình tại các công viên hay công trường trong thành phố Saìgon và Chợ Lớn, những kiến trúc ấy như sau:
Hải Quân dựng tượng thánh tổ Trần Hưng Đạo tại bến Bạch Đằng.
Không Quân với “Tổ Quốc và Không Gian” trước tòa Đô Chính.
TQLC với bức tượng 2 người lính ở vườn hoa trước Quốc Hội.
Pháo Binh có biểu tượng trước hội trường Diên Hồng.
Truyền Tin với thánh tổ Trần Nguyên Hãn trước chợ Bến Thành.
Thiết Giáp là Phù Đổng Thiên Vương tại bùng binh ngã Sáu Saigon.
BĐQ có tượng 3 người lính tại ngã sáu Lý Thái Tổ.
Nhẩy Dù có biểu tượng đặt trước bệnh viện Sùng Chính.
Quân Nhu đặt biểu tượng trên đường Hồng Bàng Chợ Lớn.
Quân Cụ đặt biểu tượng trên đường Khổng Tử.
Cảnh Sát đặt hai nhân viên đứng thao diễn nghỉ trên đường Thành Thái v.v..
Cái lý do thủ tướng cho thiết lập các biểu tượng này là muốn thay đổi nét mặt của thủ đô đẹp hơn và cũng mang một dáng dấp “Nội Các Chiến Tranh”. Nhưng thời gian đó cũng có những cuộc biểu tình phản chiến thường tập trung tại những địa diểm này để phản đối chính phủ, đồng thời nhiều tin đồn là một số tu sĩ của tôn giáo nọ dự định chiếm các nơi này để dựng những “hình ảnh” tôn giáo với mục đích làm khó dễ chính phủ nên chính phủ phải ra tay trước (người viết xin nhắc lại đây chỉ là tin đồn, thực hư tùy người nghe), giao cho các đơn vị quân đội thực hiện biểu tượng của mình thật gấp với lý do để kịp khánh thành vào ngày kỷ niệm NCCT chấp chánh.
Vị trí cho từng đơn vị thì được bốc thăm (?) và chính phủ cấp cho mỗi đơn vị một ngân khoản rất hạn chế. Ngân khoản hạn chế, thơi gian gấp rút nên đa số các biểu tượng không được đúng với tiêu chuẩn nghệ thuật. Đẹp và có ý nghĩa nhất là tượng Phù Đổng Thiên Vương, Thánh Tổ Thiết Giáp (TTTG), Đức Trần Hưng Đạo (TTHQ), ĐứcTrần Nguyên Hãn (TTTrTin). Người viết không dám có ý kiến về các biểu tượng khác, nhưng riêng về biểu tượng của TQLC là hai người lính trước tòa nhà Quốc Hội thì nhiều người cho là có vị trí đẹp nhất. Nhưng với tôi, vị trí lý tưởng nhất là công viên trước tòa Đô Chính với biểu tượng “Tổ Quốc và Không Gian” của KQ, và tượng Đức Trần Hưng Đạo của HQ tại công trường Mê Linh, bến Bạch Đằng.
Nói về tượng TQLC, họa sĩ Lương Trường Thọ (TTHL/TQLC) góp ý:
- “Tượng TQLC đặt trước quốc hội là một vị trí đẹp nhất của đô thành Saigon, chính vì vậy mà được nhiều người biết đến. Đầu tiên là Thiếu Tá Huỳnh Huyền Đỏ, thuộc bộ TTM làm phác thảo mẫu tượng với ba người lính TQLC. Th/tá Đỏ là điêu khắc gia xuất thân trường Mỹ Thuật Gia Định, khi đang thực hiện công trình này thì vì một lý do nào đó ông không thể tiếp tục được nữa nên giao công việc đang còn dang dở cho TQLC.
Vì phải hoàn thành đúng thời hạn để kỷ niệm ngày chấp chánh nên TQLC giao cho Thiếu Úy Đinh Văn Thuộc tiếp tục công việc với sự góp ý và hường dẫn của Họa Sĩ Lê Chánh (BTL/TQLC) và HS Lương Trường Thọ (TTHL/TQLC).
Thiếu úy Đinh Văn Thuộc là đại đội trưởng đại đội Công Vụ TQLC. Tuy không là họa sĩ hay điêu khắc gia mà chỉ là tay ngang, tay súng vậy mà ông cùng anh em đại đội Công Vụ đã nhận lãnh trách nhiệm do trên giao, họ làm việc liên tục 24/24 và anh em đã hoàn thành nhiệm vụ.
Điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu đã tốn công tốn của và được phủ tồng thống yểm trợ tối đa nên mới hoàn thành được bức tượng “Tiếc Thương”, còn Thiếu Úy Đinh Văn Thuộc và anh em binh sĩ TQLC chỉ là tay ngang mà đắp được bức tượng đồ sộ như thế thì đáng khâm phục, không thể phê bình hay đòi hỏi gì hơn về nghệ thuật chuyên môn như của một điêu khắc gia được.
Nhưng bức tượng hai người lính TQLC lại là một bức tượng nổi tiếng, nhiều người biết đến do nhiều nguyên nhân, một trong những nguyên nhân đó có thể là do hướng súng đại liên, và nhất là trong ngày cuối cùng của VNCH, một vị anh hùng đã chọn chân tượng đài TQLC để tự sát, chết theo thành (phố).
Hai người lính TQLC ôm súng xung phong vào tòa nhà Quốc Hội?
Chi tiết này là nguyên do chính được nhiều người biết đến và cũng là lý do khiến bức tượng hai người lính này “vất vả” với các vị dân cử ngồi trong tòa nhà quyền lực cao nhất nước! Lính TQLC thật thì đang vất vả với súng đạn khói lửa, sống chết trong nháy mắt trên khắp chiến trường để bảo vệ chế độ. Khi họ đã hy sinh mạng sống, hồn thiêng về ngồi nghỉ bên bức tượng thì lại bị các vị dân cử trong Quốc Hội hỏi “giấy phép” và bắt đi chỗ khác chơi !
Tại sao? Vào thời điềm này thì các vị dân cử thường “mổ bò” thay vì bàn quốc sự, môt số dân cử trốn lính “trốn làm” quay sang đối lập với Nội Các Chiến Tranh nên tranh dành đủ thứ gây ra tình trạng hỗn loạn và rồi đổ thửa tại hai người lính TQLC hướng súng vào tòa nhà Quốc Hội khiến họ bị xúi quẩy!
Đồng thời một vị dân biểu bị ám sát chết (dân biểu Văn) nên một số vị dân cử càng tin “cuốc hội xui xẻo” vì cái họng súng đen ngòm kia! Dị đoan bói toán đã là một “yêu” điểm của các ông tai to mặt lon ở hậu phương nên các ông này chính thức lập phái đoàn để chất vấn TQLC về lý do tại sao lại cho lính ôm súng “xung phong vào quốc hội?”.
Thiếu Tá Lê Đình Bảo, Trưởng Phòng Chính Huấn BTL/TQLC nói:
- Một phái đoàn gồm nghị sĩ và dân biểu ( Th/Tá Bảo có nêu đích danh một số vị nhưng người viết xin miễn ghi, phí giấy) họp và thảo luận với BTL/TQLC về bức tượng với mục đích muốn dời tượng đi chỗ khác. Lý do là súng đại liên TQLC chĩa vào quốc hội? Nhưng một vị thuộc BTL xác định với phái đoàn như sau:
- “TQLC không hướng súng vào Quốc Hội mà là bảo vệ Quốc Hội, súng TQLC nhắm vào bên hông trái* QH, nơi có hang ổ của phản chiến và nội tuyến. Quý vị có thể ra tận nơi để xác định hướng súng. Hơn nữa, mỗi ngày có hằng trăm anh em chúng tôi hy sinh tại chiến trường trong khi ở hậu phương chỉ có một dân cử bị nạn mà quý vị đòi dẹp bỏ biểu tượng của TQLC chúng tôi!”
(* Xin mở dấu ngoặc ở đây để nói thêm về vị trí nhà hàng Givral và khách sạn Continental. Nếu chúng ta đứng dưới chân tượng TQLC nhìn về QH thì bên tay trái chúng ta, góc đường Lê Lợi và Tự Do là nhà hàng Givral, băng qua đường Tư Do là khách sạn Cotinental, cả hai nơi này là tụ điểm của những nhà báo và những tên tình báo thường xuyên lui tới để trao đồi tin tức, luận bàn tình hình chính trị và chiến trường thường có khuynh hướng bất lợi cho chế độ VNCH)
Thú thực khi được Th/tá TP/CH nhắc lại lời của cấp chỉ huy ngày trước, cách nay gần nửa thế kỷ, mà tôi cảm động đến nóng người, như trông thấy ông là “cây tùng trước bão”, trông thấy ông như bức tượng đồng trơ gan cùng “tuế nguyệt”. Tôi kính phục ông, kính phục ông, chỉ tiếc một điều là ông thiếu một cái nắm tay đập mạnh xuống mặt bàn, ngón tay chỉ ra cửa .. “get out”.
Rồi những con người “dị đoan” kia ra đứng dưới “chân” bức tượng để nhắm hướng và quả thực họ đã nhận thấy mũi súng của anh lính TQLC hướng thẳng vào ổ gián điệp, vào lũ phản chiến, một bọn luôn mong nền Đệ Nhị Cộng Hòa sụp đổ! Nhưng hai người lính TQLC vẫn sừng sững giữa thủ đô trong khi những người muốn đuổi họ đi chỗ khác thì đã cao bay xa chạy! Tụt quần mà chạy, bỏ lon bỏ chức mà chạy và họ đã cảm thấy an toàn hạnh phúc, thở phào nhẹ nhõm khi được chùm lên người một bộ áo giáp an toàn: “Thuốc DDT”, còn hai anh lính vẫn vững tay súng, họ chỉ sụp đổ sau khi chế độ đã bị giật sập!
Nhưng bức tượng hai anh lính TQLC không cô đơn, còn có một anh hùng khác cũng thác theo thành (phố) ngay bên cạnh các anh. Ông Phan Tấn Ngưu, THT Tổng Hội Cảnh Sát Quốc Gia VN Hải Ngoại xác nhận:
“Người tự sát dưới chân tượng đài TQLC là Trung Tá Cảnh Sát Nguyễn Văn Long, Ông là Chánh Sở Tư Pháp vùng I, mới vừa di tản về Saigòn. Trung Tá Cảnh Sát Nguyễn Văn long có biệt danh là .. “Long-Lý”.
Người ta gọi ông là Long-Lý, vì ông làm việc với phương châm “Pháp bất vị thân”. Thân sơ gì cũng không tha, một khi vi phạm luật pháp quốc Gia thì chỉ có nhẹ thì giam, nặng thì “trảm”. Dễ gì có được một “Bao Công” thời đại như ông, tôi xin kính cẩn cúi đầu lạy ông: Ông Long-Lý.
Hình tuẫn tiết của anh hùng Nguyễn Văn Long, trung tá Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà trong ngày 30-4-1975 dưới chân tượng đài Thủy Quân Lục Chiến đối diện trụ sở Hạ Nghị Viên VNCH.
Trở lại cây súng của hai anh linh TQLC, Tr/Tá Đoàn Trọng Cảo nói:
- Khi đặt bức tượng, các thẩm quyền TQLC cũng suy nghĩ nhiều lắm, không phải vì lý do phong thủy quỷ quái gì cả mà vì vấn đề tế nhị, không thể để hai cái mông hướng về các vị dân cử được, mà phải là hướng mặt về cơ quan quyền lực nhất nước. Nhưng phải xê dịch làm sao cho mũi súng chếch sang một bên, sang bên trái thì có ý nghĩa hơn. Continental là nơi bọn phá thối, bọn ăn cơm Quốc Gia thờ ma VC hay ngồi bàn chuyện “dại sự”, hãy hướng mũi súng về đó.
Chỉ huy là tiên liệu, cấp chỉ huy của chúng tôi đã tiên liệu và sự việc đã xảy ra đúng như dự đoán, các cấp chỉ huy của chúng tôi đã đi “bốt-đờ-sô” vào trong bụng mấy anh dân cử đối lập cuội nhưng phản chiến thực. Để kiểm chứng, tôi gọi cho cựu dân biểu Tô Đức H. đơn vị Lâm Đồng, hiện ở Alhambra:
- Ê H.. hồi đó có chuyện mấy tên dân cử đòi bứng tượng TQLC đi không?
- Có, nhưng họ bị hố, khi xem lại thì mới biết súng nhắm vào Continental.
Nội dung bức tượng hai người lính TQLC như vậy là tuyệt vời, đầy đủ ý nghĩa, nhưng hình thức thì .. với cái nhìn méo mó mắt trần của cá nhân tôi thì có một vài khuyết điểm, thí dụ như lòng cây súng đại liên ngắn quá. Còn cái mông của người lính thì ôi thôi.. đời lính hành quân chỉ nhá toàn cơm sấy với rau rừng, khô cá mối, thịnh soạn thì may ra có thêm thịt ba-lát ration C thì lấy gì tẩm bổ mà cái mông to thế! Nghe tôi phê bình nghệ thuật, mấy MX bên cạnh kê nhẹ một phát:
- “Anh không thích mông to nhưng nhiều người lại yêu nét duyên dáng ấy”
Thấy các tay súng này bắt đầu bàn ngang, bắn hoảng, hs Thọ vội giải thích:
- Một điêu khắc gia chính hiệu có khi ngồi hằng giờ chỉ để sửa lại một nét trên tác phẩm của họ, có khi sửa hôm nay, mai đục đi đắp lại, nghệ thuật mà, trong khi Th/Úy Thuộc và anh em thuộc Đ.Đ Công Vụ chỉ là tay ngang lại phải đắp tượng trong điều kiện “khắc nghiệt”, thời gian bị hạn chế, tự lo tìm vật liệu thì không có bất cứ một nhà điêu khắc nào làm hơn các anh được. Theo bản vẽ lúc đầu của điêu khắc gia Huỳnh Huyền Đỏ là ba người lính, nhưng khi toán Th/Uy Thuộc đắp thì chỉ có hai, có lẽ vì đắp lớn quá nên thiếu chỗ.
- Thực ra các với sự góp ý của họa sĩ Lê Chánh, các anh đắp cũng nghệ thuật lắm, nhưng vì toàn trọng lượng của bức tượng này quá nặng, phải dùng xe cần cẩu để đưa vào đúng vị trí, lại phải xê dịch nhiều lần theo ý của cấp trên sao cho hướng súng không “trực xạ” vào Quốc Hội, vì thế lòng súng bị cong và mông người lính bị nứt! Ngày khánh thành gần kề, không còn thời gian sửa chữa nên ông Thuộc cho cưa bớt phần cong lòng súng đi. Còn cái mông anh lính? Lại phải độn thêm, đắp thêm nhiều lớp đề che đi chỗ bị nứt và kết dính các bộ phận khác vào với nhau, đó cũng là một nghệ thuật.
Người viết lại tiểu sử bức tượng hai người lính TQLC trước tòa nhà QH/VNCH với sự góp ý khá chính xác của những nhân chứng sống, nhưng vẫn xin được xem như câu chuyện “bên lề” vì thiếu tài liệu chứng minh. Trong tương lai nếu có những góp ý khác tôi sẽ xin bổ sung sau, nhưng nếu ai chưa có tài liệu chính xác mà phản bác điều tôi ghi chép thì tôi xin miễn trả lời đúng sai.
Nhưng có một điều mà những ai có một tấm lòng của con người thì đều thấy sai, đó là hành động phá bỏ những tác phẩm nghệ thuật của bọn Taliban. Taliban chính hiệu lấy súng cà-nông bắn nát những bức tượng Phật, bọn taliban cu-mu-lít vixi thì !!! Bần tiện hơn, chúng đục đẽo bào gọt phá bỏ cả bảng tên kỷ niệm những nạn nhân hy sinh trên đường tìm tự do ở một hòn đảo hoang vu ngoài lãnh thổ VN thì chúng tha gì những hình ảnh của VNCH, dù là nghệ thuật.-Chuyện Về Bức Tượng TQLC ở Sài Gòn - Tô Văn Cấp