Năm 2012, Mỹ tuyên bố "bắt đầu trở lại châu Á". Nói một cách cụ thể hơn, điều đó có nghĩa là Washington nỗ lực mở rộng hiện diện quân sự ở khu vực nam châu Á - Thái Bình Dương.
Ảnh: wordpress
Theo giới phân tích, đó là phản ứng của Mỹ trước việc Trung Quốc gia tăng các hoạt động quân sự ở các khu vực biển tranh chấp tại Biển Đông và Hoa Đông.
Mỹ sẽ sắp xếp lại lực lượng, điều chuyển tới 60% nguồn lực hải quân tới châu Á - Thái Bình Dương. Điều này sẽ khiến sự hiện diện quân sự Mỹ ở đây tăng gấp ba lần so với hiện tại.
Tính đến thời điểm này, khoảng 60-70 tàu chiến và 200-300 máy bay quân sự Mỹ có mặt thường xuyên ở những căn cứ hải quân Mỹ tại Nhật Bản và Hàn Quốc.
Bên cạnh đó, ít nhất hai tàu sân bay cũng không ngừng bám sát các diễn biến trong khu vực. Giờ đây, theo chỉ thị của Tổng thống Obama, lực lượng hải quân Mỹ đang tăng cường ở Australia, Singapore và Philippines.
Tại Australia, số lượng lính thủy quân lục chiến Mỹ sẽ tăng lên 10 lần và đạt 2.500 người. Bên cạnh đó, Mỹ sẽ mở rộng tiếp cận với căn cứ hải quân Australia bên bờ biển Ấn Độ Dương. 4 tàu hải quân Mỹ sẽ được triển khai gần bờ biển của Singapore.
Mỹ cũng có kế hoạch triển khai 500 quân nhân và các máy bay trinh sát ở Philippines, đồng thời thiết lập một trung tâm sửa chữa tàu hải quân Mỹ tại đây. Hơn thế nữa, Mỹ không bác bỏ đồn đoán rằng, Philippines có thể trở thành một trung tâm chỉ huy lực lượng Mỹ tại châu Á - Thái Bình Dương.
“Trước các diễn biến này, người Trung Quốc bắt đầu cảm thấy bị lực lượng Mỹ vây quanh mọi phía”, chuyên gia người Nga Yuri Tavrovsky nói. "Sau tất cả, Mỹ không giấu diếm lý do họ tăng cường hiện diện quân sự ở châu Á - Thái Bình Dương là vì Trung Quốc đang tăng dần ảnh hưởng ở đây".
“Đáp lại, Trung Quốc đang tích cực phát triển hải quân của mình", ông Tavrovsky tiếp tục cho biết. “Thật khó để phủ nhận rằng, chỉ trong ít năm qua, kinh tế Trung Quốc phát triển nhanh chóng, tạo điều kiện cho họ gia tăng sức mạnh quân sự. Có thể là cường điệu khi nói Trung Quốc ngày một gây hấn, nhưng rõ ràng mọi người bắt đầu hiểu rằng, họ đã đủ mạnh để đủ khả năng áp đặt ý chí của mình với các quốc gia khác".
Một chuyên gia Nga khác, Evgeny Kanaev, dự đoán, quan hệ Mỹ - Trung có thể trở nên trầm trọng hơn. “Tôi không nghĩ các nhà lãnh đạo Trung Quốc ngày nay muốn thỏa hiệp với Mỹ. Không chắc là Trung Quốc sẽ nhất trí tạo lập một lực lượng hải quân đang trỗi dậy để hài lòng Mỹ. Đổi lại, Mỹ cũng không muốn bị Trung Quốc hất cẳng khỏi vị thế vốn có ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Bên cạnh sự hiện diện quân sự, Mỹ cũng muốn duy trì sự kiểm soát đối với toàn bộ lộ trình vận chuyển trong khu vực, và Trung Quốc hiện nay đang trở thành một đối thủ của Mỹ nhìn từ phương diện này".
Nhiều chuyên gia lo ngại rằng, sự cạnh tranh ảnh hưởng giữa Mỹ và Trung Quốc có thể đẩy tình hình khu vực vào chỗ nguy hiểm.
Thái An (theo albanytribune)-Mỹ, TQ đua tranh làm 'vua biển cả' -
--Vũ Đức Khanh - Thế sự Biển Đông 2013: Hãy đặt cược vào phía Mỹ
Vũ Đức Khanh/Asia Sentinel
Lê Quốc Tuấn X CafeVN chuyển dịch Việt Ngữ
Khi năm mới bước sang, mối căng thẳng trên Biển Đông vẫn còn cao hơn bao giờ.
Chưa đầy hai tuần đầu của năm 2013, mọi con mắt vẫn chú ý dõi theo vùng Biển Đông, các tranh chấp hàng hải và phía Tây Thái Bình Dương.
Các tranh chấp vẫn còn là động lực dễ bốc hỏa trong khu vực. Mặc dù có thể giả định rằng một năm dương lịch mới dường như sẽ không ảnh hưởng gì đến vị trí của những bên khiếu nại, nhưng vẫn còn quá sớm để mọi người bàn luận về sự phát triển của các tranh chấp tại Biển Đông. Thật không may, chính trị và lòng ngạo mạn chứ không phải các nguồn lợi ích thực sự có vẻ đang là động lực của các cuộc tranh luận. Tình hình từng từng được báo lại rằng kẻ chiến thắng bất kỳ tranh chấpnào cũng sẽ không đạt được đủ năng lượng để hình thành bất kỳ khác biệt đáng kểnào cho nhu cầu năng lượng ngày càng tăng của các bên khiếu kiện. Và điều này đặc biệt đúng đối với phía Trung Quốc.
Tuy nhiên, Trung Quốc và khu vực Đông Nam Á vẫn còn năng động hơn bao giờ và tương lai của họ khá tươi sáng. Dù cho niềm hy vọng và sựlạc quan tiếp tục hiện diện trong khu vực, chẳng có gì nhiều để nói về Hoa Kỳ, nơi kinh tế đang phục hồi chậm và tương lai vẫn còn bất định.Một Quốc Hội rối loạn
Một năm mới ở Hoa Kỳ được mở ra dưới đám mây bất định khi Quốc hội đang phải đấu tranh để tìm một giải pháp cho nền tài chính trên bờ vực thẳm vốn đã trông thấy các vụ tăng thuế và cắt giảm chi tiêu có thể dẫn đất nước này vào một cuộc suy thoái khác. Tuy nhiên, một thỏa thuận vào phút chót đã đẩy lùi tai họa, ít nhất là cho thời điểm hiện tại.
Thay vì được thở phào nhẹ nhõm một lần nữa các chuyên gia và công chúng Mỹ lại phải giải quyết các diễn biến bất thường của Quốc hội mình. Đây là tình hình chính trị đảng phái tồi tệ nhất , với đảng tự do đổ lỗi cho Tổng thống Obama để đảng Cộng Hòa phá thủng lưới, trong khi chủ tịch Hạ viện Boehner đã bị phe bảo thủ chỉ trích là để thủng lưới cho Tổng thống và đảng Dân chủ. Kết quả của cuộc xoay sở vào phút chót là Luật giảm thuế cho người đóng thuế Mỹ năm 2012, một giải pháp có tính chữa cháy nền kinh tế của đất nước vốn chẳng thỏa mãn một ai.
Bốn năm sắp tới có thể chứng minh là những năm thử thách nhất đối với Tổng thống Obama, đòi hỏi ông (ít nhất là cho đến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ) phải đối phó với các khó khăn của các dân biểu tòa lập pháp. Câu thành ngữ "hãy thu xếp trật tự trong chính nhà mình" chưa bao giờ thích hợp hơn như lúc này.
Đối với tất cả các bi kịch trước cuộc thỏa thuận nửa đêm giữa Tổng thống và Chủ tịch Hạ viện về một nền tài chính bên bờ vực thẳm, một thách thức khác lù lù hiện ra trên đường chân trời - hoặc để nói rõ hơn là trong hai tháng- là vấn đề trần nợ (debt ceiling - mức giới hạn nợ cao nhất mà chính phủ được phép. chú thích của nd.) và việc cắt giảm chi tiêu (sequestration). Trong những gì vốn là một sự trì hoãn chính trị vô nghĩa hơn và cú bắt tay đau đớn phút cuối giữa Quốc hội và Nhà Trắng, trong đó công chúng Mỹ bị giữ làm con tin (điều này không phải lần đầu tiên xảy ra, và chắc chắn không phải là lần cuối cùng), người ta có thể bắt đầu hiểu ngay được các nhiệm vụ ưu tiên tức thời của Mỹ.
Không còn Tình yêu cho chính sách đối ngoại
Các vấn đề trong nước như kinh tế và công ăn việc việc làm đứng hàng đầu các mối quan tâm của Mỹ. Đối với các công dân Mỹ trung bình, việctrả nợ, dành dụm cho đời sống hưu trí và nhìn thấy con cái mình vào đại học có tỷ lệ chú ý lớn hơn so với một số hòn đảo tranh chấp ở phía bên kia thế giới. Biển Đông đủ xa để khuất khỏi tầm nhìn và tâm tưởng.
Trong một cuộc thăm dò do CBS /New York Times tiến hành trước cuộc tranh luận thứ ba của cuộc tranh cử tổng thống Mỹ, khi được hỏi vấn đề nào quan trọng nhất, chính sách đối ngoại chỉ thu hút được 4%, tương phản với tỉ lệ 62% cho nền kinh tế và công ăn việc làm.
Tuy nhiên, hơn cả thế, sự mệt mỏi của các cơ quan đại diện nước ngoài đã được hình thành một cách hiểu biết trong công chúng Mỹ. Nhiệm vụ hiện tại ở Afghanistan, cuộc rút quân gần đây từ Iraq, hoạt động hạn chế ở Libya trong thời gian mùa xuân Ả Rập, và những gì dường như là một cuộc xung đột gia tăng chống lại các chiến binh Hồi giáo ở Mali và trên khắp Châu Phi - tất cả chồng chất lên một nền kinh tế tụt hậu - khiến có ai băn khoăn gì khi Hoa Kỳ vẫn do dự trong việc liên hệ mình vào cuộc tranh chấp ở Biển Đông ?
Chi phí cuộc chiến ở Iraq ước tính nhiều hơn 3 nghìn tỷ USD, bao gồm vật liệu chiến tranh và chi phí điều trị các cựu chiến binh thương tật, không thể phủ nhận đấy chính là một phần khá đáng kể trong số nợ hiện nay của Mỹ, và tất nhiên, không thể quên hàng ngàn mạng sống đã mất đi. Vào lúc này, vị ngon của công chúng đối với các cuộc phiêu lưu ở ngoại quốc đã trở nên quá chán chê, và các nhà lãnh đạo Mỹ rất hiểu điều này, bằng chứng là sự tham gia hạn chế của Mỹ trong cuộc nổi dậy ở Libya.
Tuy nhiên, cuộc chuyển trục đến châu Á Thái Bình Dương của Mỹ không phải là một nỗ lực giới hạn hoặc ngắn hạn mà là một nỗ lực phối hợp lâu dài của việc tái cân bằng lực lượng Mỹ tới khu vực - một trong vài vấn đề đã thu hút sự hỗ trợ vững chắc của cả hai đảng.
Giữa hai, phải chọn lấy kẻ ít tệ hại hơn
Các nước như Việt Nam và Philippines từng là các đối thủ lớn tiếng nhất đối với đòi hỏi của Trung Quốc trong vùng Biển Đông. Việt Nam đã tìm cách quốc tế hóa cuộc tranh chấp lãnh thổ và hàng hải, hành động gây nhiều thất vọng cho Trung Quốc, vốn luôn nhìn cuộc tranh chấp như một vấn đề giữa mình và các nước nguyên đơn.
Trong thỏa thuận ngang bằng về mối quan tâm của họ về sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, và Indonesiacũng như các nước Đông Nam Á khác, xem việc chuyền trục của Hoa Kỳ như một nỗ lực để cân bằng lại sự bành trướng của Trung Quốc. Các nước này, là thành viên của một Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á quá chia rẽ, mong rằng Washington có thể làm đưọc những gì mà họ khôngthể - đó là ngăn cản Bắc Kinh. Mặc dù việc chuyển trục của Mỹ khá đúng là để đáp ứng với sự trỗi dậy của Trung Quốc, nhưng liệu Mỹ có bất kỳ kế hoạch nào để tham gia đầu với Trung Quốc hay không vẫn còn là một câu hỏi.
Trong cuộc tranh luận thứ ba năm ngoái giữa Tổng thống Obama và Thống đốc Romney, tổng thống nhận xét rằng Trung Quốc vừa là kẻ thù vừa là một đối tác tiềm năng. Ngôn ngữ được sử dụng ấy đã cho thấy một chỉ hướng rõ ràng. Mặc dù Mỹ và Trung Quốc tiếp tục nhìn nhau với sự nghi ngờ, họ vẫn quá phụ thuộc vào nhau hơn là việc đoạn tuyệt quan hệ.
Hiểu được điều này, bất kỳ nước ASEAN nào nói trên có thể mong đợi Mỹ ở trong vị trí chiến đấu của mình khi tình thế bắt buộc ? Nếu thỏa thuận giữa Washington và Bắc Kinh có thể là một cuộc tấn công, thì một cuộc thỏa hiệp, trong đó cả hai bên sẽ chỉ nhận những gì mình mong muốn, thì có lý do gì để khiến Mỹ phải tham gia vào các cuộc xung đột với Trung Quốc? Nếu Trung Quốc có thể thực hiện được một đối tác dễ chịu, thì Mỹlà một đối tác có khả năng hơn rất nhiều so với tất cả các nước ASEAN gộp lại.
Cái khó đối với nhiều nước ở Đông Nam Á, như Việt Nam và Philippines, việc tìm kiếm thế cân bằng chống lại sự bành trướng của Trung Quốc không phải là những gì Mỹ sẽ làm, nhưng liệu họ (các quốc gia dự phần vào việc chuyển trục tới khu vực của Mỹ) có thể một mình chống lại Trung Quốc. Câu trả lời rõ ràng, tất nhiên, là không.
Không thể chống lại Trung Quốc một mình, do đó các nước này phải hỗ trợ phía sau Mỹ, bất kể là niềm tin của họ vào Washington như thế nào. Mỹ có thể hứa hẹn gì và liệu Mỹ có thể thực hiện lời hứa của mình là điều kế tiếp sau những quan tâm tức thời về tính quyết đoán của Trung Quốc của các nước này. Họ xem ở Mỹ như lực lượng đối lập với tính quyết đoán này, và do đó có thể thấy rằng thật không có nhiều lựa chọn khi phải lựa đứng về phía nào giữa Mỹ và Trung Quốc.
Nguồn: Asia Sentinel
-Báo TQ chuẩn bị tâm lý chiến tranh? (VNN)
- - Phỏng vấn Cựu phó đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại, Tư lệnh Hải quân Vùng 1 Duyên hải: Vinh danh liệt sỹ Hoàng Sa (BBC). Nghe âm thanh: ‘Liệt sỹ Hoàng Sa vẫn chưa được vinhdanh’.- Xuân đến sớm nơi đảo xa (TN). - Quà xuân bạn đọc Tuổi Trẻ đã đến các nhà giàn (TT). - Thêm 14 tài liệu về Trung Quốc không có Trường Sa, Hoàng Sa (DV). - Vì sao TQ cố ý lờ đi những yêu cầu làm rõ ý nghĩa của đường lưỡi bò? (GDVN).
- ASEAN – Nhật: Đề cao quy tắc ứng xử trên Biển Đông DOC (SGTT). - ASEAN có thể bị tổn hại vì tranh chấp (TN). - Manila ủng hộ Brunei theo đuổi COC ở Biển Đông (TTXVN). - Tân Tổng tham mưu trưởng Philippines: Xây dựng thế trận mới (GDVN).
- 2013 và Biển Đông: Thời của ngoại giao kênh II? – ‘Trung Quốc đang xơi bữa trưa của hàng xóm’ (TVN). - Báo Trung Quốc đang chuẩn bị tâm lý chiến tranh? (TTXVN). - Trung Quốc đang đóng chín tàu tuần tra siêu trọng (TTXVN). - “Xới tung” kho chiến đấu cơ của Trung Quốc (Kiến thức).
- Vì sao Nhật Bản quan tâm Việt Nam? (BBC). – Việt-Nhật phản đối chiếm biển bằng vũ lực (BBC). – Nhật Bản kêu gọi tăng cường hợp tác an ninh với Việt Nam (VOA).
- Trung – Nhật kình nhau quyết liệt (NLĐ). - “Nếu Nhật bắn một phát đạn, Trung Quốc sẽ phản công” (TT). - Trung – Nhật dọa “ăn miếng trả miếng” trên biển Hoa Đông (DV). – Nhật – Trung: Cuộc chiến tranh tâm lý leo thang trên bầu trời Senkaku (Sống mới). – Senkaku/Điếu Ngư : Trung Quốc đấu dịu, Nhật Bản cứng rắn (RFI). – Chiến đấu cơ Trung Quốc tập trận, Nhật định lắp radar gần Senkaku (Sống mới). - Mỹ kêu gọi Nhật và Trung Quốc “bình tĩnh” trên vấn đề tranh chấp lãnh thổ (RFI). - Nguyên Thủ tướng Nhật sang Trung Quốc (PLTP). – Về tranh chấp quần đảo Điếu Ngư/Senkaku: Nhật không chấp nhận kêu gọi đàm phán của Trung Quốc (LĐ). - Thủ tướng Nhật Bản: Đòi hỏi của Trung Quốc là phi lý (TTXVN). - Nhật mở căn cứ F-15 mới gần Senkaku đối phó với máy bay Trung Quốc(GDVN). - Giải mã vụ tiêm kích Nhật bắn máy bay ném bom Liên Xô gần Senkaku (ANTĐ).
- Tàu Hải Tuần 21 của Trung Quốc khởi hành ra Tam Sa (VOA).
- Trung Quốc chi 2,5 tỷ nhân dân tệ đóng mới 9 tàu công vụ cỡ lớn (GDVN). - Thế giới 24h: Trung Quốc nhẹ giọng (VNN). – Thách thức lớn nhất với Trung Quốc đã tới? (Nguyễn Vĩnh). - Tống Văn Công: “Trỗi mà không thể nào dậy nổi!” (viet-studies).
- Nhật, Mỹ sửa hướng dẫn hợp tác quốc phòng (TP). - Mỹ, TQ đua tranh làm ‘vua biển cả’ (VNN).
- Hỏi đáp chính sách ngoại giao Mỹ (BBC). - Trung Quốc: Cải cách hay sụp đổ? (BBC). - Cay RadeMacher: Cơn bão trên Thiên An Môn (phần 2) (Phan Ba).
- Doanh nhân Miến Điện ‘đổi phe’ (BBC). – Đảng của Aung San Suu Kyi nhận tài trợ từ giới thân cận với tập đoàn quân sự (RFI). – Miến Điện cho phép hội Chữ Thập Ðỏ đi thăm tù nhân (VOA). – RSF thúc Miến Điện hủy các luật “triệt tiêu tự do báo chí” (RFI).
- Mỹ yêu cầu Lào bảo đảm an toàn cho nhà bảo vệ dân quyền mất tích (RFI).
