Ngày 19/1/2013 các bạn trẻ ở Hà Nội đã thả xuống Sông Hồng
74 ngọn hoa đăng để tưởng nhớ các liệt sĩ trận hải chiến Hoàng Sa.
74 ngọn hoa đăng để tưởng nhớ các liệt sĩ trận hải chiến Hoàng Sa.
.
Mười chín tháng Giêng
Ngày này ba mươi chín năm về trước
Bảy mươi tư người đã hy sinh vì nước
Ngày này ba mươi chín năm về trước
Bảy mươi tư người đã hy sinh vì nước
Những anh hùng bảo vệ Hoàng Sa.
Ngày này năm nay
Chúng em kết bảy mươi tư đóa hoa
Mang bảy mươi tư ngọn lửa,
Dẫu biết rằng các anh không còn nữa
Chúng em vẫn thả xuống sông Hồng,
Sông Hồng sẽ mang chúng ra Biển Đông
Gửi đến vong hồn liệt sĩ.
Tên các anh còn mãi ngàn sau
Lòng chúng em còn mãi nỗi đau.
-Hoàng Sa 39 năm bị chiếm đóng trái phép.Quần đảo Hoàng Sa, phần lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc Việt Nam, được nhiều đời cha ông ta gìn giữ, quản lý. Nhưng cách đây đúng 39 năm, Hoàng Sa đã bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép bằng vũ lực.
Bản đồ Hải chiến Hoàng Sa 1974. Các chiến hạm VNCH (ảnh nhỏ). Đồ họa: Hồng Sơn .
Hoàng Sa thời điểm đó đang do Chính phủ Việt Nam Cộng hòa - VNCH quản lý. Hành động chiếm đóng phi pháp bằng vũ lực đó đã vấp phải sự kháng cự mãnh liệt của người Việt Nam và sự lên án mạnh mẽ của thế giới.Hải chiến năm 1974
Trận hải chiến Hoàng Sa diễn ra trong khoảng 30 phút vào ngày 19/1/1974, nhưng trước đó nhiều ngày, Trung Quốc đã bắt đầu những chuyển động.
Ngày 10/1, tàu Trung Quốc bắt đầu xuất hiện trong khu vực cụm tây quần đảo Hoàng Sa.
Sau đó một ngày, Bộ Ngoại giao nước này phát đi từ Bắc Kinh tuyên bố rằng Hoàng Sa và Trường Sa là của Trung Quốc và VNCH đang chiếm đóng phi pháp. Ngay lập tức, Tổng trưởng Ngoại giao Vương Văn Bắc của chính quyền Sài Gòn đã bác bỏ luận điệu ngang ngược này và lên án hành động xâm lăng gây hấn của Trung Quốc.
Bốn tàu của VNCH bị thiệt hại khi tham chiến. Ảnh: TL.
Lúc bấy giờ, về mặt quân sự, phía Việt Nam chỉ có một trung đội địa phương quân thuộc Chi khu Hòa Vang trú đóng trên đảo Hoàng Sa. Để tăng cường sức mạnh bảo vệ biển đảo, Tư lệnh Hải quân Vùng 1 Duyên hải vào ngày 15/1 đã ra lệnh cho tuần dương hạm Lý Thường Kiệt (HQ-16), do trung tá Lê Văn Thự làm hạm trưởng, trực chỉ Hoàng Sa.
Tiếp theo, khu trục hạm Trần Khánh Dư (HQ-4) do trung tá Vũ Hữu San chỉ huy đang tuần tra vùng biển ngoài khơi Quảng Ngãi cũng được lệnh tức tốc tới bảo vệ Hoàng Sa. Sau đó, do diễn biến phức tạp, tuần dương hạm Trần Bình Trọng (HQ-5) và hộ tống hạm Nhật Tảo (HQ-10) cũng đã được điều động. HQ-5 là soái hạm, với hạm trưởng là trung tá Phạm Trọng Quỳnh; còn HQ-10 do thiếu tá - Hạm trưởng Ngụy Văn Thà chỉ huy. Ban Chỉ huy công tác trên biển của chiến dịch bảo vệ Hoàng Sa được đặt trên tàu HQ-5, với đại tá Hà Văn Ngạc thừa lệnh Tư lệnh HQ Vùng 1 Duyên hải làm chỉ huy trưởng.
Tư liệu cho bài viết này được lấy từ Tài liệu Hải chiến Hoàng Sa (Vũ Hữu San, Trần Đỗ Cẩm), qua trao đổi với ông Vũ Hữu San và một số cựu quân nhân tham gia trận hải chiến cũng như tham khảo nhiều tài liệu khác.
Trong thời gian này, phía Trung Quốc đã cho tàu cá chở quân lính giả dạng ngư dân tiến chiếm một số đảo. Công điện 50.356 của Tư lệnh Hải quân Vùng 1 Duyên hải gửi HQ-4, HQ-5 và HQ-16 cho biết: “Trung Cộng đã bất thần tiến chiếm các đảo Robert (Cam Tuyền - NV), Duncan (Quang Hòa), Drummond (Duy Mộng) và Money (Vĩnh Lạc) thuộc quần đảo Hoàng Sa kể từ ngày 10/1/1974. Hiện có 2 tàu loại 100 tấn neo đậu tại đảo Robert... Trên đảo Duncan có 1 chòi quan sát... Tại đảo Money có 1 hầm còn mới...”. Công điện còn cho biết phi cơ của Sư đoàn 1 Không quân đang trực ở sân bay Đà Nẵng.
Nhiệm vụ được giao cho lực lượng bảo vệ Hoàng Sa là trước hết sử dụng đường lối ôn hòa, yêu cầu kẻ địch rút khỏi lãnh thổ Việt Nam, trong trường hợp địch khai hỏa thì “tập trung khả năng để tiêu diệt địch”, lệnh từ văn phòng chỉ huy ở Đà Nẵng truyền ra cho HQ-5 nêu rõ.
Lúc bấy giờ, lực lượng chiến đấu của phía Trung Quốc có 11 tàu, trong đó có 2 tàu chống ngầm Krondstadt, 2 tàu quét lôi, vài tiểu đoàn thủy quân lục chiến và một số tàu chở quân. Bên cạnh đó, Trung Quốc còn có một đội quân dự phòng ở Hải Nam, trong đó có nhiều tàu tên lửa Komar và Osa.
Giao chiến ác liệt
Sáng sớm 19/1, một toán Biệt hải từ HQ-4 và một đội Hải kích từ HQ-5 chia làm hai mũi dùng bè cao su đổ bộ lên tái chiếm đảo Quang Hòa. Một cuộc đọ súng xảy ra giữa quân VNCH và quân Trung Quốc đã chiếm đảo này từ trước cùng với số mới đổ bộ từ các chiến hạm gần đấy. Cuộc giao tranh này khiến 2 quân nhân VNCH tử thương và sau đó, do quân số ít hơn rất nhiều, hai toán đổ bộ của VNCH đã phải rời đảo, trở lại tàu.
Lúc này, các tàu chiến trên biển đã di chuyển theo đội hình chiến thuật, bộ chỉ huy trên soái hạm HQ-5 chỉ định mục tiêu cho từng chiến hạm thành viên để tiêu diệt. Theo đó, HQ-5 đối đầu tàu Krondstadt 274; HQ-4 đối đầu Krondstadt 271; HQ-10 đối đầu trục lôi hạm 396; HQ-16 đối đầu trục lôi hạm 389. Lúc 10 giờ 22 sáng 19/1/1974, lệnh tác xạ đồng loạt vào các chiến hạm Trung Quốc được ban hành từ HQ-5. Thông tin công khai trước đây cho rằng tàu Trung Quốc đã nổ súng trước.
Tuy nhiên, mới đây, nguyên Hạm trưởng HQ-4 Vũ Hữu San xác nhận rằng, lúc bấy giờ, tàu chiến của VNCH đã “chủ động khai hỏa”. Ngay trong những phút đầu, một chiếc Krondstadt đã bị trúng đạn bốc cháy. Sau đó, chiếc Krondstadt thứ hai cũng hư hại và phải ủi vào rạn san hô gần đó để khỏi chìm. Phía VNCH cũng chịu tổn thất khi HQ-4 và HQ-5 đều trúng đạn nhưng vẫn còn chiến đấu được; HQ-16 bị hư hại nặng hơn và phải dần rút khỏi vòng chiến. Riêng HQ-10, là tàu nhỏ nhất, bị bắn chìm và Hạm trưởng Ngụy Văn Thà tử trận.
Đến gần 11 giờ, có tín hiệu cho thấy Trung Quốc đang tăng viện với các tàu tên lửa Komar xuất hiện từ phía xa. Nhận thấy tình thế bất lợi, chỉ huy trưởng Hà Văn Ngạc đã ra lệnh cho toàn bộ lực lượng rời vùng giao tranh. Trong cuộc chiến này, theo con số thống kê chưa đầy đủ, 53 quân nhân VNCH thiệt mạng; một số quân nhân và nhân viên khí tượng bị bắt làm tù binh và đã được trao trả sau đó. Phía Trung Quốc có 4 tàu bị bắn hỏng và 18 binh sĩ chết.
Tuyên cáo của Bộ Ngoại giao VNCH số 015/BNG sau trận hải chiến 1974 đã vạch rõ: “Các hành động quân sự của Trung Cộng là hành vi xâm phạm trắng trợn vào lãnh thổ VNCH”.
Hành động dùng vũ lực để chiếm lãnh thổ của nước khác đi ngược lại với Hiến chương LHQ, và vì thế, dù cho đã chiếm đóng toàn bộ Hoàng Sa gần 40 năm qua, Trung Quốc mãi mãi vẫn không có được một tư cách hợp pháp đối với vùng lãnh thổ này.
Ngày 25-11-2011, trong phát biểu trước Quốc hội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đề cập tới hai thời điểm Trung Quốc xâm chiếm quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam: “Năm 1956, Trung Quốc đã đưa quân chiếm đóng các đảo phía đông của quần đảo Hoàng Sa. Đến năm 1974, Trung Quốc dùng vũ lực đánh chiếm toàn bộ quần đảo Hoàng Sa trong sự quản lý của chính quyền Sài Gòn, tức chính quyền Việt Nam Cộng hòa (VNCH). Chính quyền VNCH lúc đó đã phản đối, lên án việc làm này và đề nghị Liên Hiệp Quốc can thiệp. Chính phủ lâm thời cách mạng miền Nam Việt Nam lúc đó cũng ra tuyên bố phản đối hành vi chiếm đóng này”.
Thủ tướng cũng cho biết Chính phủ Việt Nam sẽ kiên trì đòi lại Hoàng Sa bằng biện pháp hòa bình.
Phát biểu của người đứng đầu Chính phủ của một đất nước Việt Nam thống nhất đã nhắc chúng ta nhớ tới một ngày bi tráng của 39 năm về trước, khi đất nước còn chia đôi. Đó là ngày 19/1/1974, Trung Quốc nổ súng cưỡng chiếm quần đảo Hoàng Sa.
- 19 tháng Giêng – Anh hùng tử khí hùng bất tử (DLB). – Bạn tôi viết (5): Những người anh hùng 39 năm trước (Anh Vũ). – Lê Khắc Anh Hào:HOÀNG SA ƠI ! HOÀNG SA ƠI ! (Tễu). – Hải Chiến Hoàng Sa 1974 – Nguỵ Văn Thà (LS qua hình ảnh). - – Thăm vợ liệt sĩ Ngụy Văn Thà (DLB).
- Đã quên nỗi nhục mất Hoàng Sa chưa? (Nguyễn Tường Thụy). . – Tưởng niệm và cầu nguyện cho 74 tử sĩ Hoàng Sa (Chuacuuthe).
- Hoàng Sa mãi thuộc chủ quyền Việt Nam (Sống mới).
- SGTT/ Infonet: Ngày này cách đây 39 năm, Hoàng Sa bị chiếm đóng trái phép. – Phỏng vấn ông Hà Văn Thịnh: Kỷ niệm 39 năm ngày mất Hoàng Sa (RFA).
- Trung Quốc xây dựng trái phép khu nghỉ mát trên quần đảo Hoàng Sa (GDVN).
- Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc tổ chức chiêu đãi nhân kỷ niệm 63 năm thiết lập quan hệ Ngoại giao Việt Nam-Trung Quốc (CRI).
- Đã quên nỗi nhục mất Hoàng Sa chưa? (Nguyễn Tường Thụy). . – Tưởng niệm và cầu nguyện cho 74 tử sĩ Hoàng Sa (Chuacuuthe).
- Hoàng Sa mãi thuộc chủ quyền Việt Nam (Sống mới).
- SGTT/ Infonet: Ngày này cách đây 39 năm, Hoàng Sa bị chiếm đóng trái phép. – Phỏng vấn ông Hà Văn Thịnh: Kỷ niệm 39 năm ngày mất Hoàng Sa (RFA).
- Trung Quốc xây dựng trái phép khu nghỉ mát trên quần đảo Hoàng Sa (GDVN).
- Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc tổ chức chiêu đãi nhân kỷ niệm 63 năm thiết lập quan hệ Ngoại giao Việt Nam-Trung Quốc (CRI).
--
- Về địa danh và vị trí VẠN LÝ TRƯỜNG SA – VẠN LÝ THẠCH ĐƯỜNG trên địa đồ hàng hải thời Minh ở Thư viện Đại học Oxford (BoxitVN).
- Triệu năm núi lửa Lý Sơn (TN). - Chiến sĩ đảo Sơn Ca luyện tập bắn máy bay (VNN). - Tận mắt “kỳ quan sống” trong lòng biển Trường Sa (KT).
Lý Đại Nguyên: Tầu, Nhật Ra Sức Chuẩn Bị Chiến Tranh – Nhưng Cuộc Đua Tiền Tệ Đã Bị Thua Đô La