Giải pháp cho các tuyên bố về lãnh thổ, lãnh hải và vùng thềm lục địa mở rộng chỉ có thể đạt được bởi một quyết định chính trị ở cấp cao nhất giữa Bắc Kinh và Hà Nội - Gs. Carl Thayer viết cho Tuần Việt Nam. Tuần Việt Nam ghi lại ý kiến của một nhà Việt Nam học quen thuộc, GS Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Australia như một góc nhìn riêng cần tham chiếu.
Bài viết cùng chủ đề:
Dân tộc hoá cuộc đấu tranh giữ chủ quyền biển đảo
Quan hệ Việt - Trung thời khủng hoảng kinh tế
Việt - Trung: Điểm tựa là niềm tin và ý chí nhân dân
Việt - Trung: Niềm tin có điều kiện
Người giám hộ ghen tuông
Ngay từ khi Công ước luật Biển của Liên Hợp Quốc (UNCLOS) được thông qua năm 1982 và trở thành luật quốc tế thì nó đã trở thành chủ đề của hợp tác và tranh cãi. Quan niệm về vùng đặc quyền kinh tế EEZ 200 hải lý đã trở thành nguyên nhân tạo ra những vùng chồng lấn trong các tuyên bố của các nước tại biển Đông.
"Mỹ có lợi ích to lớn trong việc duy trì ổn định, quyền tự do hàng hải và quyền hoạt động thương mại theo luật quốc tế ở các tuyến hàng hải ở Đông Á... Chúng tôi chống lại bất cứ hành động nào đe dọa các công ty của Mỹ". - Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, ông Scot Marciel.
Khi UNCLOS đi vào thực hiện, các quốc gia ven biển bắt đầu tăng cường khả năng thực hiện quyền kiểm soát với các vùng đặc quyền kinh tế bằng việc phát triển các tàu tuần tra trên biển và các máy bay do thám. Một số quốc gia ven biển cũng chiếm đóng các đảo đá và một số khu vực khác ở biển Đông.
Chưa từng xảy ra trường hợp nào hai quốc gia có tuyên bố chủ quyền chồng lấn đưa tranh chấp ra tòa án quốc tế để tìm giải pháp bởi điều này đồng nghĩa với việc sẽ phải chấp nhận một giải pháp có tất cả hoặc không có gì. Do đó, mỗi quốc gia trở thành một người giám hộ đầy ghen tuông với chủ quyền của quốc gia mình.
Nó cũng dẫn tới các vụ va chạm và tình trạng căng thẳng về ngoại giao liên tục diễn ra khi một quốc gia phản ứng với cái được cho là sự xâm phạm chủ quyền quốc gia của một quốc gia khác.
Ủy ban Ranh giới thềm lục địa của Liên Hợp Quốc UNCLCS đã quyết định ngày 13/5/2009 là thời hạn cho các quốc gia ven biển gửi đăng kí tuyên bố về thềm lục địa mở rộng dựa trên các tiêu chuẩn kĩ thuật cụ thể. Việc đệ trình lên UNCLCS không tác động tới tuyên bố về chủ quyền.
Ảnh: Tuổi trẻ
Hành động phản đối báo cáo chung của Việt Nam và Malaysia cũng như báo cáo riêng rẽ của Việt Nam của Trung Quốc chỉ có thể ngăn giải pháp của UNCLCS cho vấn đề này. Nói cách khác, tình hình biển Đông vẫn tiếp tục giữ nguyên trạng.
Sẽ là không thực tế nếu Việt Nam trông đợi vào một bên thứ ba, ngay cả khi đó là một bên thứ ba độc lập như UNCLCS có thể xử lý vấn đề tranh chấp chủ quyền trên biển Đông một cách rõ ràng. Giải pháp cho các tuyên bố về lãnh thổ, lãnh hải và vùng thềm lục địa mở rộng chỉ có thể đạt được bởi một quyết định chính trị ở cấp cao nhất giữa Bắc Kinh và Hà Nội (và các bên liên quan khác) để giải quyết vấn đề thông qua đối thoại.
Hành động đơn phương của Trung Quốc
Căng thẳng ở biển Đông có vẻ tăng lên kể từ năm 2007. Tình trạng căng thẳng này chủ yếu thuộc trách nhiệm của Trung Quốc với các hành động đơn phương của nước này.
Cuối năm 2007, Trung Quốc đã điều động lực lượng hải quân mang tính khiêu khích ở hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa: xây dựng cơ quan hành chính Tam Sa. Tiếp đó, Trung Quốc sử dụng áp lực chính trị đối với hãng dầu khí BP của Anh và Exxon Mobile của Mỹ nhằm buộc các công ty này chấm dứt hoạt động thăm dò khai thác với Việt Nam.
Năm 2009, các tàu hải quân Trung Quốc đã đối đầu với tàu hải quân Mỹ, UNSS Impeccable trong vùng biển ngoài khơi đảo Hải Nam. Chỉ thời gian ngắn sau đó, một tàu ngầm Trung Quốc đang quan sát hoạt động diễn tập hải quân đa phương ở vùng biển ngoài khơi Philippines đã va chạm với hệ thống thiết bị thăm dò hoạt động của tàu ngầm được gắn với tàu khu trục của Mỹ, tàu John S.McCain.
Trung Quốc tuyên bố USNS Impeccable của Mỹ đã hoạt động bất hợp pháp trên vùng đặc quyền kinh tế của nước này. Trong khi đó, Mỹ xem vùng đặc quyền kinh tế là vùng biển quốc tế.
Mối quan tâm của nước Mỹ
Hành động của Trung Quốc đã dẫn tới việc chính quyền Obama đưa ra những lời lẽ cảnh báo cẩn trọng tới Trung Quốc rằng Mỹ sẽ không để bị đe dọa.
Tháng 5/2009, Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, ông Scot Marciel đã tuyên bố thẳng thừng rằng Mỹ “có lợi ích to lớn trong việc duy trì ổn định, quyền tự do hàng hải và quyền hoạt động thương mại theo luật quốc tế ở các tuyến hàng hải ở Đông Á”.
Mỹ đã ngay lập tức phủ nhận các tuyên bố của Trung Quốc liên quan đến vùng lãnh hải và vùng biển nào không dựa trên cơ sở vùng đất có chủ quyền trên đất liền. “Những tuyên bố liên quan đến vùng biển như vậy không phù hợp với luật quốc tế”, ông Marciel nói.
Và quan trọng hơn, ông Marciel tuyên bố “chúng tôi - Mỹ chống lại bất cứ hành động nào đe dọa các công ty của Mỹ".
Một thông điệp mạnh hơn được Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, ông Robert Scher gửi tới Trung Quốc.
Trong tháng 5, ông này đưa ra chiến lược 4 điểm. Một là, Mỹ sẽ thể hiện “bằng ngôn ngữ và hành động” rằng Mỹ có ý định duy trì “lực lượng quân sự vượt trội ở khu vực”.
Hai là, hải quân Mỹ sẽ lưu ý khẳng định quyền tự do hàng hải bằng các hành động “cố ý và được cân nhắc kĩ” bằng việc tiếp tục hoạt động của Mỹ ở vùng đặc quyền kinh tế của Trung Quốc.
Ba là, Mỹ sẽ xây dựng “mối quan hệ an ninh chặt chẽ hơn với các đối tác ở khu vực, đặc biệt ở lĩnh vực an ninh hàng hải”.
Bốn là, Mỹ sẽ tăng cường cơ chế ngoại giao quân sự mà nước này đã tạo dựng với Trung Quốc để tăng cường liên lạc và giảm nhẹ những rủi ro của việc tính toán sai.
Chính quyền Obama đã nâng quan hệ Mỹ - Trung lên một mức độ mới bằng việc làm chủ nhà của cuộc đối thoại kinh tế và chiến lược ở Washington vào tháng 7/2009 ở cấp bộ trưởng đa phương. Tổng thống Obama cũng sẽ thăm Bắc Kinh vào cuối năm nay để dự Hội nghị thượng đỉnh APEC. Cuối cùng, Tổng tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ và Tổng tư lệnh lực lượng quốc phòng Australia đã đồng ý mời Trung Quốc tham gia vào diễn tập quân sự ba bên. Các cuộc diễn tập này có thể có sự tham gia của một lực lượng nhỏ đơn vị trên bộ và trên biển.
Những cuộc gặp cấp cao này sẽ tạo nền tảng cho chủ nghĩa lạc quan cẩn trọng rằng Mỹ và Trung Quốc có thể xử lý được một cách hoà bình sự khác biệt trong vấn đề biển ở biển Đông.
Việc Mỹ phản đối cơ sở luật pháp của các tuyên bố về biển của Trung Quốc là một tin vui cho Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với tham vọng của Trugn Quốc trong việc đe doạ các công ty Mỹ hợp tác với Việt Nam sẽ gặp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ Washington.
Lựa chọn nào cho Việt Nam?
Việt Nam phải tiếp tục hành xử ở cả ba cấp độ: song phương, khu vực và trong nước. Việt Nam và Trung Quốc đã có một cơ chế ngoại giao được xây dựng từ lâu, như Uỷ ban hỗn hợp ở cấp Bộ trưởng, và các cuộc trao đổi lãnh đạo cấp cao. Các quan chức Việt Nam phải thống nhất được một tầm nhìn dài hạn và kiên nhẫn hành động để giữ cho tình trạng căng thẳng và va chạm hiện nay không xấu hơn.
Nhưng quan trọng hơn, Việt Nam cần xác định rõ mục tiêu dài hạn của mình là gì.
Ở cấp độ khu vực, Việt Nam cần tiếp tục gia cường hợp tác và cộng tác với các quốc gia ven biển khác như Malaysia, Philippines, Brunei và Indonesia. Và Việt Nam cần phải đảm bảo sự đoàn kết trong ASEAN. Ngoại giao khu vực cần phải nhằm vào tạo áp lực bổ sung với Trung Quốc để thực hiện kiềm chế nước này. Hơn nữa, ngoại giao khu vực cũng cần nhằm đưa ra tuyên bố của các bên ở biển Đông về quy tắc ứng xử. Đó là mục tiêu dài hạn.
Chính sách mới của chính quyền Obama mang lại cơ hội cho Việt Nam để từng bước mở rộng quan hệ an ninh và quốc phòng với Mỹ. Hướng gió đã được hình thành. Các quan chức quân sự Việt Nam vừa qua đã thăm tàu khu trục của Mỹ và không quân hai nước đã có vòng đối thoại đầu tiên. Việt Nam cần xem xét đứng ra tổ chức các hoạt động diễn tập quân sự ở cấp thấp với Mỹ và các cường quốc khác.
Ở trong nước, Việt Nam cần đảm bảo sự đoàn kết trong nước bằng việc tiếp tục thông tin cho công chúng chính sách của Chính phủ trong vấn đề biển Đông và quan hệ với Trung Quốc.
Đó không phải là việc thúc đẩy thái độ chống Trung Quốc mà là xây dựng cơ sở luật pháp và lịch sử cho hành động của Việt Nam.
Năm ngoái, đã có dấu hiệu cho thấy truyền thông trong nước tích cực hơn trong việc nêu vấn đề. Nhìn chung, công chúng vẫn có xu hướng nhìn các vấn đề thuộc chính sách đối ngoại một cách đơn giản và đòi hỏi chính quyền phải hành động. Chính phủ cần giải thích tại sao những hành động như vậy có thể phản tác dụng và đạt được sự ủng hộ của dư luận thông qua sự cởi mở và minh bạch hơn.
----------
Hoàng Sa – tường trình 35 năm sau – Kỳ 2: Biển động (TTrẻ).
TT - Tác giả câu chuyện này là người đã có mặt trong cuộc hải chiến Hoàng Sa 35 năm trước: ông Lữ Công Bảy - quân nhân trên chiến hạm Trần Khánh Dư HQ-4. Sau ngày giải phóng 1975, ông Bảy vẫn ở lại VN, phục vụ trong lực lượng hải quân quân đội nhân dân VN. Hiện ông là nhân viên bảo vệ của Đài truyền hình VN tại TP.HCM.
- Hoàng Sa một thời tuổi trẻ (TPhong)
CNOOC gas field starts production in South China Sea.
Thần kinh suy liệt?
- Bó tay chấm com (blog NG.Q. Lập).
- Ngoan ngoan quá! (blog TS Phạm Duy Nghĩa).
- BÁO ĐIỆN TỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM ĐƯA TIN VỀ HẢI QUÂN TRUNG QUỐC…(blog P.V. Đào)
Trình đã kém lại hay nghi ngờ, (chê bauxitevn, anhbasam chê lại)
- Dòng sông và phát triển lãnh thổ (Tia Sáng). GS-TS Nguyễn Ngọc Trân.
Nội dung thẩm vấn của công an là Bauxite, Hoàng Sa Trường Sa---rfa
Như tin chúng tôi đã đưa thì hồi tuần rồi, chính quyền Hà Nội đã trả tự do cho nhà báo Phạm Đoan Trang và blogger Người Buôn Gió, Bùi Thanh Hiếu, sau hơn tuần lễ giam giữ họ để điều tra.
Gió đã đổi chiều trên Biển Đông?
Sau những vụ cảnh cáo, trấn áp phong trào bảo vệ chủ quyền của Việt Nam tại Biển Đông, đặc biệt tại hai quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa, kéo dài từ gần 2 năm qua của giới sinh viên, blogger, nhà báo, trí thức, nhân sĩ…, trong những ngày này chính quyền Việt Nam có vẻ như đã bật đèn xanh cho một phong trào cũng… bảo vệ chủ quyền biển đảo Việt Nam, hệt như phong trào mà họ đã từng khống chế và đàn áp.
Trong khi ông nguyên Trưởng ban Biên giới Lưu Văn Lợi kêu gọi “dân tộc hóa cuộc đấu tranh giữ chủ quyền biển đảo” trên Tuần Việt Nam thì cộng đồng mạng xôn xao và phẫn nộ về một bản tin đăng trên website Đảng Cộng sản Việt Nam (nay đã bị hạ xuống không một lời giải thích). Nếu gió tiếp tục thổi theo chiều này trên Biển Đông thì những chiếc áo màu xanh nõn chuối mà blogger Người Buôn Gió nhận là đã tự làm ra để “kiếm tiền nuôi vợ nuôi con thế thôi” sắp có chỗ trong Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, blogger Mẹ Nấm sắp từ cổng nhà tù bước ra với Huân chương Yêu nước gắn trên ngực, phóng viên Đoan Trang sắp kí hợp đồng làm việc tiếp theo với Tuần Việt Nam, và blogger Điếu Cày sắp được cấp màn chống muỗi trong trại giam gần Rừng U Minh.
Vì sao gió xoay chiều? Hướng suy đoán gần nhất: chuyến thăm Úc của TBT Nông Đức Mạnh.
- Bị cáo vụ đò sông Gianh kháng án (BBC).
- Kéo dài hỗ trợ lãi suất ngắn hạn: “Tôi không tán thành” (VNEconomy).
– Gói kích cầu: Đã hoàn thành sứ mạng giải cứu? (VNN)
Hà Nội: Thi công 5 năm không xong 1km đường
TTO - Một con đường dài hơn 1km nhưng làm 5 năm không xong, khắp nơi đều ngổn ngang và đó lại là con đường nằm trong danh mục những công trình kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội. Nhiều thành viên đoàn giám sát của HĐND TP Hà Nội đã bày tỏ sự bức xúc khi giám sát dự án đầu tư xây dựng đường Nguyễn Phong Sắc mở rộng (Q.Cầu Giấy) sáng 8-9.
Nguyên giám đốc công ty điện lực xin được hưởng án treo-- - VnExpress.net
Cho rằng thiệt hại của vụ án “điện kế điện tử” chỉ khoảng 300 triệu đồng và cấp sơ thẩm đã xử nặng, ông Lê Minh Hoàng đã xin tòa Phúc thẩm được hưởng án treo về tội “cố ý làm trái…”.
> Nguyên giám đốc công ty điện lực nhận 4 năm tù
> Nguyên giám đốc công ty điện lực nhận 4 năm tù
Thuế thu nhập cá nhân với bất động sản: Không nên tận thu
Chỉ còn 2 tuần nữa là thời hạn nộp thuế thu nhập cá nhân đối với bất động sản chính thức có hiệu lực. Thế nhưng, vẫn còn quá nhiều băn khoăn, tranh cãi, thậm chí là bất lợi cho người nộp thuế.
- Úc lo sợ nguồn tài nguyên bị nước ngoài kiểm soát (TTrẻ).
Năm chuyên gia độc lập của LHQ báo cáo về tình hình bắt trái luật ở VN --rfa
Ý kiến của Nhóm Làm việc Liên hiệp quốc về Tình hình Giam giữ Chấp định được công khai vào ngày hôm qua đưa ra kêu gọi Việt Nam trả tự do ngay lập tức cho nhà báo tự do Trương Minh Đức, người mà tình trạng sức khỏe đang suy kiệt do điều kiện giam giữ khắc nghiệt trong nhà tù Việt Nam.
Tìm về Minh Triết Việt Nam (BBC). TS Hoàng Ngọc Hiến.
Tự do ngôn luận: chungta
Bàn về sự trưởng thành. Báo chí cần làm gì cho nền kinh tế? chungta
- Niềm tin để tiếp tục đóng góp (TuanVN).
- Chính phủ mời người dân cùng rà soát thủ tục (VNN)
Cu Hưng không làm việc cho địch
Blog Người Buôn Gió không còn thuộc về blogger Người Buôn Gió
Blogger Người Buôn Gió, tức Bùi Thanh Hiếu (37 tuổi), đã được trả tự do sau hơn một tuần lễ bị giam giữ, điều tra vào ngày 05/09/2009. Trả lời phỏng vấn Đài Á Châu Tự Do RFA vào chiều ngày 08/09/2009, ông Bùi Thanh Hiếu nói: “Trong khi họ bắt tôi thì họ có trưng ra những chiếc áo in về bauxite, về Hoàng Sa – Trường Sa, và họ chỉ hỏi xoay quanh về vấn đề đấy thôi”.
Trả lời câu hỏi liệu ông có tiếp tục bày tỏ những ý kiến ở trên trang nhật ký cá nhân của ông như trước đây, ông Bùi Thanh Hiếu tiết lộ rằng hiện nay khi ông đăng nhập vào trang blog của mình, thì nhận được tin báo rằng sai password, nên ông không vào blog của mình được và ông cũng nói rằng có thể ông sẽ lập một cái blog khác để tham gia với mọi người ở trong cái mức độ ông có thể.
Ngoài ra ông Bùi Thanh Hiếu cũng thuật lại một số chi tiết trong những ngày ông bị giam giữ tại một bài viết trên BBC Tiếng Việt.
- Gìn giữ lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Bác (TNiên).
- Lễ tấn phong Giám mục giáo phận Phát Diệm (TTXVN)
- Nội dung thẩm vấn của công an là Bauxite, Hoàng Sa Trường Sa (RFA).
- Thường vụ Quốc hội thảo luận kín về chống tham nhũng (VNN).
Thường vụ Quốc hội thảo luận về phòng chống tham nhũng
(Dân trí) - Phiên họp thứ 23 của UB Thường vụ Quốc hội (từ ngày 9 - 18/9) sẽ xem xét, cho ý kiến về nhiều báo cáo, dự án luật quan trọng. Riêng về phòng chống tham nhũng, Thường vụ sẽ nghe một báo cáo của Chính phủ và thực hiện một giám sát chuyên đề. ...
Phiên họp 23 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội khoá XII khai mạc 9/9 Đài Tiếng Nói Việt Nam
Từ 9 – 19/9, UBTVQH sẽ tiến hành Phiên họp thứ 23 Báo Hoà Bình
-- Báo cáo Thủ tướng về sai phạm tại Bệnh viện Phú Lương
-- Thủ tướng: Xử lý nghiêm sai phạm tại bệnh viện Phú Lương (VNN).
- LÊ VĂN TÁM, ANH LÀ AI? (trannhuong.com).
Đến tận nhà dân làm chứng minh nhân dân
TT - Đại tá Lê Sơn Lâm - trưởng Phòng cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh Sóc Trăng - cho biết đã thành lập một tổ chuyên làm giấy chứng minh nhân dân miễn phí tại nhà.
Cát Bà: Khách du lịch “thất kinh” vì môi trường
Cát Bà: Khách du lịch “thất kinh” vì môi trường
(Toquoc)- Nhiều du khách đến Cát Bà phải “thất kinh” vì cảnh quan môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng.
Chậm tiến độ, chuyện thường ở “điện”
Chậm tiến độ, chuyện thường ở “điện”
(VietNamNet) - Theo thống kê của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, năm nay, nhu cầu bổ sung nguồn điện mới đã bị “hụt” mất hơn 1.000MW do việc "chậm tiến độ".
- Thực trạng đáng báo động của ngành mía đường Việt Nam (TNiên)
Đường ngoại “phá hoại” đường nội
(NLĐ)- Giá đường niên vụ 2009 - 2010 tại VN hiện vẫn ở mức cao (giá thị trường từ 17.000 đồng - 18.000 đồng/kg) do nhu cầu thế giới tăng mạnh
Xuất khẩu than: Mặt trái tấm huy chương .
TP - Sau khi Tiền Phong đăng loạt bài về những sai phạm trong ngành than, Tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn, Giám đốc Cty Năng lượng Sông Hồng - TKV, cho rằng, cái gốc của tham nhũng, tiêu cực trong ngành than là xuất khẩu than lậu, vì siêu lợi nhuận.
Không nên khai thác cát ở ĐBSCL
TT - Đó là kiến nghị của TS Trần Tân Văn - phó viện trưởng Viện Khoa học địa chất và khoáng sản (Bộ Tài nguyên - môi trường).
- Dự thảo quy chế quảng cáo ở HN: Trên thông dưới bó? (Stockbiz)
- Chơi đúng luật nên ăn thật (TPhong)
- Giáo dục Việt Nam – ‘cần tính toán lại’ (BBC).
Việt Nam trong TOP 12 chi cho công nghệ hiện đại--
Mặc dù chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu của Việt Nam năm nay tụt 5 bậc nhưng Việt Nam vẫn là quốc gia ở nửa trên bảng xếp hạng về sáng tạo. Hôm qua (8/9), tại thành phố Đại Liên (Trung Quốc), Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) đã công bố báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu (Global Competitiveness Report 2009-2010). Theo báo cáo này, Việt Nam xếp hạng 75 trong tổng số 133 nền kinh...- Tham vọng 5-10 năm nữa sẽ bắt kịp trình độ thế giới (TT&VH).
- Lần đầu tiên dàn nhạc cụ 47 tỷ đồng được sử dụng (PLTP)
- Rạp chiếu phim: Cung không đủ cầu (Lđộng)
Thân phận nữ công nhân sau ánh đèn khu công nghiệp (VNN 8-9-09)
Cư Pui còn lắm bùi ngùi (LĐ 8-9-09)
Shrimp Trade Cocktail (WSJ 8-9-09)
- Giá vàng chưa từng có: 22,15 triệu đồng/lượng (TTrẻ)
Các ngân hàng tiếp tục tăng lãi suất huy động VND và USD--- VOV News
Từ đầu tháng 9 đến nay, một số ngân hàng thương mại cổ phần trong nước đã đẩy lãi suất huy động USD lên khá cao và mức cao nhất hiện nay đã lên đến 4,15%.
- Kubota đầu tư 80 triệu USD sản xuất máy kéo ở VN (TTXVN). – Một nông dân ở Cà Mau tự chế lò sấy lúa.
- Thái độ thận trọng của giới ngân hàng và các doanh nghiệp cản trở tiến trình phục hồi kinh tế thế giới (RFI)
Ngày 15/9/2008 ngân hàng Lehman Brothers tuyên bố phá sản đánh dấu điểm khởi đầu của cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng nhất từ năm 1945. Một năm sau, giai đoạn suy thoái coi như đã kết thúc, nhưng các động cơ giúp kinh tế thế giới khởi sắc trở lại còn yếu kém
Việt Nam đã bắt đầu phục hồi sau cuộc khủng hỏang kinh tế ---rfa
Việt Nam đã ra khỏi khủng hoảng tương đối nhanh và gói kích cầu của chính phủ bước đầu đã hoàn thành sứ mệnh giải cứu nền kinh tế.
- Bùi Viện, người trí thức Việt Nam đầu tiên đi Mỹ (bauxite).
- Giáo sư Việt Nam trở thành thành viên Viện Hàn Lâm Thái Lan (RFA).
Người Việt trên khắp thế giới từng được đánh giá cao về những đóng góp của họ cho nước sở tại. Một trong những trí thức đó là Giáo Sư Châu Kim Quới, có tên Thái Lan là Thawi Swangpanyangkoon. Ông đến Thái từ năm 1946 tự nghiên cứu những văn bản cổ cùng nhiều mẫu tự của các tộc người thiểu số Thái Lan dẫn tới việc đảm nhận vai trò giáo sư thỉnh giảng về bộ môn văn học Việt Nam tại Đại Học Chulalongkorn.
“ Kiều bào là bộ phận không thể tách rời của dân tộc”
Nạn buôn trẻ em vẫn tồn tại ở Châu Á --rfa
Kết quả nghiên cứu mới rồi của Quĩ Nhi Đồng Liên Hiệp Quốc UNICEF cho thấy tại nhiều quốc gia Châu Á, trong đó có Việt Nam, tình trạng buôn bán trẻ vẫn tồi tệ bất chấp nổ lực của các chính phủ cũng như các tổ chức ngoài chính phủ trong việc giải quyết tệ nạn này.
RƠM RẠ DẠI KHỜ
Chọc cười bằng kiểu… nói tục (TTrẻ).
Anh kêu gọi VN lên tiếng về biến đổi khí hậu
TT (Hà Nội) - Ông Robin Gwynn, đặc phái viên của Anh về an ninh khí hậu cho các quốc gia dễ bị tổn thương, đang ở thăm Hà Nội để kêu gọi Chính phủ VN lên tiếng tại hội nghị các bên tham gia Hiệp ước về biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc lần thứ 15 tại ...
VN cần lên tiếng mạnh hơn về biến đổi khí hậu Thanh Niên
'VN cần lên tiếng mạnh mẽ hơn về biến đổi khí hậu' Báo Đất Việt
Phải tác động vào nhận thức của doanh nghiệp về biến đổi khí hậu Đài Tiếng Nói TPHCM
670 thanh niên Hà Nội tình nguyện nhập ngũ
TT - Ngày 8-9, TP Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước đã tổ chức tiễn thanh niên trong độ tuổi thực hiện Luật nghĩa vụ quân sự lên đường nhập ngũ đợt 2 năm 2009.
Liên tiếp 2 vụ tấn công khiến công an phải nhập viện
Liên tiếp 2 vụ tấn công khiến công an phải nhập viện
Tin từ Công an tỉnh Thái Nguyên ngày 8/9/2009 cho biết, trong 2 ngày qua, trên địa bàn huyện Phổ Yên liên tiếp xảy ra các vụ chống người thi hành công vụ gây hậu quả nghiêm trọng.
- 40 năm nữa, Việt Nam ‘thừa’ 4 triệu chú rể (VNN).
- Xâm nhập “tập đoàn” trại gấu ở Hạ Long (TTrẻ)
TT - Mang danh nghĩa điểm tham quan du lịch nhưng những trại gấu ở TP Hạ Long (Quảng Ninh) đều kín cổng cao tường; khách đều lọt vào ánh mắt dò xét, cái lắc đầu thẳng thừng và lạnh tanh của các nhân viên bảo vệ. Thật sự người ta đang làm gì trong đó? Câu trả lời không dễ dàng nếu không phải là đoàn khách du lịch nước ngoài đăng ký trước.
- 28 cán bộ Hải Hòa, Quảng Ninh hầu tòa (TT&VH).
Xét xử vụ tham nhũng đất đai tại Quảng Ninh
TT (Quảng Ninh) - Ngày 8-9, TAND tỉnh Quảng Ninh mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; lừa đảo chiếm đoạt tài sản; ...
Xét xử 28 quan tham “ăn đất” ở Quảng Ninh Hà Nội Mới
Xét xử vụ án đất đai tại Móng Cái: Tất cả bị cáo khai làm theo chỉ ...Thanh Niên
28 quan tham ở thị xã Móng Cái hầu tòa Sài gòn Giải Phóng
- Không nên khai thác cát ở ĐBSCL (TTrẻ).
Đưa tàu chạy sông ra cửa biển hút cát
Lao Động số 198, ra ngày 4.9 có bài "Dự án triệu USD nguy cơ trôi theo... cát", phản ánh các DN được UBND tỉnh BRVT cấp phép làm khu du lịch ở khu vực cửa biển Lộc An (huyện Đất Đỏ) phải kêu cứu khi Cty TNHH Phước Luân đưa nhiều tàu lớn vào hút cát.
- TP Hồ Chí Minh sắp hết đường lưu thông (TPhong).
Cuối tháng 9, vận hành trở lại nhà máy lọc dầu Dung Quất--- CafeF
Nhà máy Dung Quất có thể hoạt động trở lại vào khoảng cuối tháng 9.2009, theo báo cáo của tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
- Email Vụ trưởng Tài chính Giáo dục đầy hay rỗng? (VNN).
- Việt Nam giành bốn chứng chỉ nghề xuất sắc thế giới (ĐViệt)
- Giám định tư pháp cần tăng lực lượng lẫn chuyên môn (PLTP)
- Cấm quảng cáo thuốc bằng viết bài trên báo (SGTT).
Đình chỉ lưu hành viên nang hà thủ ô đen tóc
(Dân trí) - Cục Quản lý dược, Bộ Y tế vừa có văn bản gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trong cả nước, thông báo đình chỉ lưu hành trên toàn quốc thuốc viên nang hà thủ ô đen tóc .lô SX: 041008, HD: 10/2010, SĐK- 3987-05 do Công ty TNHH Dược phẩm Kim Hoàng Ân (thôn Hành Lạc, thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên) sản xuất.
Mở rộng mô hình khám sức khoẻ miễn phí tiền hôn nhân
(Dân trí) - Các cặp đôi chuẩn bị kết hôn tại 5 tỉnh tham gia dự án được khám sức khoẻ miễn phí, gồm xét nghiệm máu, khám viêm nhiễm đường sinh dục, bệnh lây qua đường tình dục... nhằm mục đích giảm thấp nhất tỉ lệ trẻ sinh ra dị tật do bố mẹ mang bệnh lý.
Ô xy già cũng có thể gây... ung thư
Sản phụ bị mổ 5 lần trong 3 tuần kiện bệnh viện
Hà Nội: Cây sưa đỏ thứ 10 bị chặt trộm
Mở rộng mô hình khám sức khoẻ miễn phí tiền hôn nhân
(Dân trí) - Các cặp đôi chuẩn bị kết hôn tại 5 tỉnh tham gia dự án được khám sức khoẻ miễn phí, gồm xét nghiệm máu, khám viêm nhiễm đường sinh dục, bệnh lây qua đường tình dục... nhằm mục đích giảm thấp nhất tỉ lệ trẻ sinh ra dị tật do bố mẹ mang bệnh lý.Ô xy già cũng có thể gây... ung thư
Trong mỗi hiệu thuốc, nhà thuốc nước ô xy già là loại thuốc không thể thiếu. Tuy nhiên chúng ta mới chỉ biết đến tác dụng sát khuẩn, làm sạch vết thương mà chưa khai thác hết công dụng của loại thuốc sát khuẩn này.
Sản phụ bị mổ 5 lần trong 3 tuần kiện bệnh viện
Ngày 8-9-2009, chị Nguyễn Thị Mùa (37 tuổi, ở khu phố Vạn Phước, thị trấn Sông Cầu, H.Sông Cầu, tỉnh Phú Yên) - sản phụ chịu 5 lần mổ chỉ trong 3 tuần - đã làm đơn khởi kiện dân sự Bệnh viện (BV) H. Sông Cầu ra TAND H. Sông Cầu yêu cầu bồi thường các khoản: chi phí điều trị, tổn thất tinh thần… với số tiền hơn 156 triệu đồng.
Hà Nội: Cây sưa đỏ thứ 10 bị chặt trộm
(SGGP).- Sau khi chặt trộm 2 cây sưa đỏ ở Công viên Thống Nhất (ngày 6 và 7-9) thì vào rạng sáng 8-9, bọn trộm lại chặt thêm một cây sưa đỏ nữa tại sân nhà tập thể K16-K17 Bách Khoa, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Ba thành phố Việt Nam vào 'top' tốt nhất châu Á
Ba thành phố Việt Nam vào 'top' tốt nhất châu Á
Tạp chí Du lịch trực tuyến Smart Travel Asia (trụ sở tại Hongkong, Trung Quốc) công bố kết quả bình chọn “Những lựa chọn du lịch hàng đầu châu Á”. Riêng Việt Nam có ba nơi lọt vào top 10 thành phố tốt nhất Châu Á là Hà Nội, TP HCM và phố cổ Hội An (Quảng Nam).
- Quốc tế hoan nghênh chỉ tiêu của Nhật Bản muốn giảm 25% khí thải gây hiệu ứng nhà kính (RFI)
- Trung Quốc: Nổ mỏ than, 35 người chết (PLPT).
- Tại Trung Quốc, những vụ bạo động phản đối nạn ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng hơn (RFI).
- Hàn Quốc yêu cầu Bắc Triều Tiên xin lỗi sau vụ xả đập thủy điện cuốn trôi 6 người (RFI)
- Hải quân Mỹ tiếp nhận máy bay huấn luyện tiên tiến T-6B (Vit)
- Malaysia đang chạy đua vũ trang ở châu Á? (Vit)
- Người Miến Điện lưu vong đòi TQ ngưng dự án ống dẫn dầu (VOA)
- Trung Quốc phái ’sứ giả hòa hợp’ tới Tân Cương (VNN).
Mỹ - Trung Quốc - Thương mại: As Cheaper Chinese Tires Roll In, Obama Faces an Early Trade Test (WP 8-9-09)
Trung Quốc: The stigma of wealth in China (Economist 3-9-09) -- TQ đang tranh cãi xem những người giàu nhất nuớc họ là làm giàu có hợp pháp không? Chừng nào dân VN mới được phép tranh cãi việc này?
Kinh tế học - Krugman: Is Krugman Too *Optimistic* About the Economics Discipline? (TNR 7-9-09) -- Noam Scheiber chimes in! (Larry Summers: "THERE ARE IDIOTS. Look around" Priceless!)
TRUNG QUỐC - Trung Quốc ban hành giới nghiêm tại Địch Hóa và chuẩn bị phá hủy 3 tòa nhà của nhà đối lập Kadeer---rfi
Theo Tân Hoa xã, lệnh giới nghiêm có hiệu lực từ 21 giờ đêm hôm qua đến 9 giờ sáng nay giờ địa phương. Trong khi đó, chính quyền Trung Quốc chuẩn bị phá hủy ba cơ sở thương mại của gia đình lãnh đạo Duy Ngô Nhĩ lưu vong, bà Rebya Kadeer
China backs efforts to break oil contracts
By Robert Cookson and Xi Chen in Hong Kong
Published: September 7 2009 18:24 | Last updated: September 7 2009 18:24
Published: September 7 2009 18:24 | Last updated: September 7 2009 18:24
China delivered a blow to some of the world’s biggest investment banks on Monday as it declared its support for legal efforts by some state-owned companies that want to break loss-making oil derivatives contracts with foreign institutions.
The state-owned Assets Supervision and Administration Commission of the State Council said it was investigating a number of derivatives deals and would help companies find ways to “minimise losses”. The move is the latest by Beijing to clamp down on the over-the-counter derivatives market after a number of state companies made disastrous bets on commodity prices and foreign exchange movements, losing billions of dollars.
Lần đầu tiên Trung Quốc phát hành trái phiếu đồng nhân dân tệ--- CafeF
Trung Quốc sẽ phát hành trái phiếu đồng nhân dân tệ dành cho nhà đầu tư nước ngoài. Đây là bước tiến quan trọng trong việc quốc tế hóa đồng nhân dân tệ.
Trung Quốc “ôm tham vọng” đầu tư vào bất động sản Mỹ
USD mất giá do kinh tế Mỹ phục hồi chậm
Trung Quốc “ôm tham vọng” đầu tư vào bất động sản Mỹ
VIT - Theo nguồn tin tiết lộ, Quỹ đầu tư quốc gia Trung Quốc đang tìm cách đầu tư vào bất động sản Mỹ, bao gồm khả năng sẽ thông qua một số kế hoạch của chính phủ Mỹ để mua lại chứng khoán cho vay thế chấp đang trong tình trạng khó khăn.
Trung Quốc vẫn để mắt vào Australia
Trung Quốc vẫn để mắt vào Australia
VIT - Theo như tin tức được cung cấp từ phía Australia, công ty phát triển công nghiệp hạt nhân của Trung Quốc (tên tiếng Anh là CGNPC URANIUM RESOURCES CO.LTD.) đã có kế hoạch mua lại 70% cổ phần của công ty quặng Energy Metals của Australia, với tổng giá trị lên đến 119, 460 triệu USD.
USD mất giá do kinh tế Mỹ phục hồi chậm
VIT - Đồng USD có xu hướng giảm giá so với các đơn vị tiền tệ khác, khiến những nhà đầu tư lạc quan tin rằng, nền kinh tế tại các khu vực khác thậm chí đang thoát ra khỏi khủng hoảng trước kinh tế Mỹ.
Mao ở đâu? Hay Trung Quốc đang viết lại lịch sử
Phạm Minh Ngọc dịch
http://www.talawas.de/talaDB/showFil...s=8165&rb=0402
Mùa thu năm nay, học sinh trung học Thượng Hải sẽ cảm thấy vô cùng bất ngờ khi mở những cuốn sách giáo khoa lịch sử mới. Trong cuốn sách giáo khoa chuẩn mới về lịch sử thế giới, các cuộc chiến tranh, các vương triều và các cuộc cách mạng cộng sản đã nhường chỗ cho những chương đầy màu sắc về kinh tế, công nghệ, phong tục xã hội và toàn cầu hóa.
Chủ nghĩa xã hội được thu vào trong một chương ngắn trong cuốn sách lịch sử dành cho học sinh lớp trên. Lịch sử Đảng Cộng sản Trung Quốc trước cuộc cải cách kinh tế năm 1979 được rút lại còn có một câu. Mao Trạch Đông chỉ được nhắc tới một lần – trong chương nói về đức dục.
Gần như chỉ sau một đêm, các trường học của thành phố thịnh vượng nhất Trung Hoa đã xếp xó những giáo điều Marxist, những giáo điều từng giữ vị trí chủ đạo trong các cuốn sách giáo khoa lịch sử từ những năm 1950. Theo lời các tác giả sách giáo khoa thì những thay đổi này đã được lãnh đạo cấp cao thông qua và là một phần của những cố gắng rộng lớn hơn nhằm khuyến khích một quan điểm ổn định hơn, ít bạo lực hơn về lịch sử Trung Quốc, phục vụ cho các mục đích chính trị và kinh tế hiện nay.
Những người ủng hộ cho rằng cải cách đòi hỏi những bài học lịch sử bắt buộc ở trường phổ thông phải sống động hơn và góp phần chuẩn bị tốt hơn cho học sinh khi bước vào đời. Các cuốn sách giáo khoa cũ, cũng giống như Đảng Cộng sản cầm quyền, đã chẳng thay đổi bao nhiêu trong suốt một phần tư thế kỉ cải cách kinh tế theo định hướng thị trường. Rõ ràng là chúng không phù hợp với hiện thực bên ngoài cánh cổng nhà trường.
Nhưng những người chỉ trích thì nói rằng đấy chẳng qua là thay giáo điều này bằng giáo điều khác mà thôi. Họ không viết lại lịch sử mà là làm giảm vai trò của nó. Chế độ độc đảng, đang từ bỏ hệ tư tưởng chính thức của mình, muốn dân chúng nghĩ nhiều đến tương lai chứ đừng nghĩ về quá khứ nữa.
Sách giáo khoa mới nhấn mạnh các tư tưởng và khái niệm đang thịnh hành trên các phương tiện truyền thông đại chúng do nhà nước quản lí: phát triển kinh tế, sáng kiến, ngọai thương, ổn định chính trị, tôn trọng tính đa dạng về văn hóa và hòa hợp xã hội.
J. P. Morgan, Bill Gates, thị trường tài chính New York, tàu con thoi và đường tàu cao tốc Nhật Bản giành được vị trí xứng đáng. Có hẳn một bài nói về chuyện chiếc cà-vạt đã trở thành một thứ thời trang như thế nào.
Cuộc cách mạng Pháp và Cách mạng Bolshevik, trước đây vẫn được coi là những bước ngoặt trong lịch sử thế giới, nay chiếm vị trí khiêm tốn hơn nhiều. Mao Trạch Đông, Vạn lí trường chinh, chế độ áp bức thuộc địa ở Trung Hoa và cuộc tàn sát dã man ở Nam Kinh chỉ được dạy trong chương trình rút gọn cho các lớp đầu của trường trung học.
“Quan điểm truyền thống của chúng ta về lịch sử thường nhấn mạnh đến hệ tư tưởng và bản sắc dân tộc”, ông Zhu Xueqin, nhà sử học thuộc trường Đại học Tổng hợp Thượng Hải nói như thế. “Quan điểm mới về lịch sử là đừng để hệ tư tưởng xen vào quá nhiều và điều này cũng phù hợp với nhiệm vụ chính trị hiện nay”, ông nói thêm.
Những cuốn sách giáo khoa mới, ít nhất trong giai đoạn đầu, chỉ được áp dụng ở Thượng Hải. Đô thị tiên tiến này được quyền thay đổi chương trình học và sách giáo khoa. Trong quá khứ, đây cũng là thành phố đầu tiên thực hiện các cải cách mà sau này chính phủ trung ương cho áp dụng vào các vùng khác trong nước.
Nhưng các cuốn sách giáo khoa mới cũng đã tạo ra những cuộc tranh luận sôi nổi trong giới sử học trước cả khi chúng được đem ra sử dụng tại Thượng Hải trong năm học mới. Năm ngoái, chỉ có một số trường ở Thượng Hải dùng thử các cuốn sách giáo khoa này mà thôi.
Nhiều học giả nói rằng họ không ân hận khi từ bỏ quan điểm Marxist trong việc soạn sách lịch sử. Học thuyết của Marx vẫn được dạy trong các chương trình bắt buộc về chính trị. Nhưng một số người lại phê phán rằng đây là cố gắng nhằm hạ thấp vai trò của lịch sử nói chung. Lịch sử Trung Quốc và lịch sử thế giới chỉ được dạy trong hai năm đầu trung học chứ không phải ba, còn trong các lớp trên thì chỉ học có một năm mà lại chỉ chú ý đến các vấn đề văn hóa, tư tưởng và các nền văn minh mà thôi.
“Trong sách giáo khoa dành cho lớp dưới, lịch sử đã bị thiến, còn ở lớp trên thì hoàn toàn vắng mặt”, một thầy giáo dạy sử ở Thượng Hải đã viết trong một cuộc thảo luận trên mạng như thế. Thầy giáo này đề nghị được không tiết lộ danh tính vì ông phê phán các cơ quan phụ trách giáo dục.
Ông Zhou Chunsheng, giáo sư tại trường Đại học Sư phạm Thượng Hải và là một trong những tác giả chính của bộ sách giáo khoa mới, nói rằng mục đích của ông là giải thoát lịch sử khỏi sự chú mục truyền thống vào các lãnh tụ và chiến tranh, đưa nhân dân và xã hội thành những vấn đề trung tâm của lịch sử.
“Lịch sử không phải là vấn đề riêng của các vua chúa và tướng lĩnh”, ông Zhou phát biểu trong một cuộc phỏng vấn. “Lịch sử là của quần chúng. Dĩ nhiên là phải một thời gian nữa thì một số người mới chấp nhận chuyện này, quá trình tương tự đã diễn ra ở châu Âu và ở Mĩ từ khá lâu rồi”
Giáo sư Zhou nói rằng các cuốn sách giáo khoa mới được viết theo tinh thần của nhà sử học người Pháp tên là Fernand Braudel. Braudel cho rằng “lịch sử toàn triệt” phải bao gồm cả văn hóa, tôn giáo, phong tục xã hội, kinh tế và tư tưởng. Quan điểm đó đã thịnh hành tại một số nước phương Tây từ hơn nửa thế kỉ nay.
Braudel coi trọng lịch sử hơn bất cứ hệ tư tưởng nào. Trung Quốc đang từng bước tách khỏi hệ tư tưởng cộng sản đương quyền, nhưng các cuốn sách giáo khoa ở Thượng Hải chỉ là bước kiểm tra đầu tiên hiện tượng đó, chứ không phải rao giảng nó như là một sự thật.
Chủ nghĩa xã hội vẫn được coi là có “một tương lai sáng chói”. Nhưng chủ nghĩa này cũng chỉ chiếm có một chương trong cuốn sách gồm 52 chương dành cho các lớp trên. Cách mạng xã hội chủ nghĩa chiếm vị trí khiêm tốn hơn so với cách mạng công nghiệp và cách mạng thông tin.
Tiểu sử của Mao, người vẫn chính thức được coi là cha đẻ của nước Trung Hoa hiện đại nhưng không còn nhiều ảnh hưởng đối với chính sách nữa, chỉ được dạy ở các lớp dưới. Trong cuốn sách dành cho học sinh lớp trên, tên ông chỉ được nhắc tới một cách sơ sài, trong bài nói về truyền thống treo cờ rủ khi có quốc tang, như đám tang của Mao năm 1976 mà thôi.
Đặng Tiểu Bình, người khởi xướng công cuộc cải cách thị trường ở Trung Quốc, được nhắc tới trong cả hai cuốn lịch sử, nhưng chính sách kinh tế của ông được nói tới nhiều hơn.
Gerald A. Postiglione, phó giáo sư về giáo dục của trường Đại học Tổng hợp Hồng Kông, nói rằng những người lãnh đạo ngành giáo dục của Trung Quốc lục địa đang tìm cách làm cho chương trình học tập phù hợp với thực tiễn.
“Người ta nhấn mạnh đến khả năng tư duy sáng tạo và chuẩn bị cho học sinh tham gia vào đời sống quốc tế”, ông nói. “Và rõ ràng là họ phải tự hỏi liệu cuốn sách giáo khoa nói quá nhiều về những đau khổ mà người Trung Hoa phải chịu đựng trong thời thuộc địa có tạo ra được những chuyên gia có tài mà Thượng Hải cần hay không”.
Nhưng như thế cũng không có nghĩa rằng lịch sử và chính trị đã “anh đi đường anh tôi đường tôi”. Đầu năm nay, Yuan Weishi, một nhà sử học nổi tiếng của Trung Quốc, đã viết một bài báo phê phán sách giáo khoa lịch sử Trung Quốc trong việc xoá trắng những hành động dã man đối với người ngoại quốc trong cuộc bạo loạn chống lại người ngoại quốc vào đầu thế kỉ XX. Ông kêu gọi phải phân tích một cách bình tĩnh hơn những lí do dẫn đến sự can thiệp của nước ngoài trong thời gian đó.
Sau đó, phụ trương của một trong những tờ báo có nhiều độc giả tên là Điểm đông đặc bị đình bản còn các biên tập viên thì bị cho thôi việc. Sau khi tục bản, Điểm đông đặc cho đăng ngay một bài phê phán Yuan, đây chính là chỉ dấu chứng tỏ nhiều đề tài lịch sử còn quá nhạy cảm, không cho phép thảo luận trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Các cuốn sách giáo khoa chỉnh lý ở Thượng Hải không chú ý đến sự quan tâm của nhiều người, trong và ngoài nước, về việc giảng dạy lịch sử cận - hiện đại một cách thiếu khách quan trong các trường học. Thí dụ, giống như các cuốn sách cũ, các cuốn sách mới vẫn lờ đi những sai lầm lịch sử và những hành động dã man trong Đại nhảy vọt, Cách mạng Văn hóa và vụ đàn áp các cuộc biểu tình đòi dân chủ vào năm 1989.
Cuốn sách giáo khoa dành cho học sinh lớp dưới vẫn sử dụng những từ ngữ quen thuộc để lên án cuộc xâm lược của Nhật trong những năm 1930 và nói rất ít về sự phát triển một cách hòa bình, dân chủ của Nhật trong giai đoạn hậu chiến. Điều này khó có thể làm giảm được mối lo lắng của Nhật về việc người Trung Quốc bị nhồi sọ lòng thù hận với Nhật ngay từ thuở ấu thơ. Nói một cách tổng quát, việc giảm thời lượng học lịch sử và việc đưa thêm các đề tài khác như văn học và công nghệ vào có nghĩa là lịch sử Trung Quốc đã bị cắt giảm một cách đáng kể. Trong sách giáo khoa mới, người ta đã bỏ đi một số mốc quan trọng thời cổ đại. Học sinh Thượng Hải sẽ không còn phải học sự kiện Tần Thủy Hoàng là người đầu tiên thống nhất Trung Quốc và ra lệnh đốt sách, chôn Nho nữa. Cuốn sách cũng bỏ qua những cuộc khởi nghĩa và những cuộc đảo chính làm rung chuyển hay lật đổ các vương triều như Chu, Tùy, Đường và Minh.
Cuốn sách cũng không nói đến cuộc chiến đấu của người Hán, sắc tộc chủ yếu của Trung Quốc, chống lại cuộc xâm lăng của Hốt Tất Liệt và việc thành lập nhà Nguyên nữa. Văn Thiên Tường (Wen Tianxiang), một thừa tướng người Hán từ bao đời nay vẫn được coi là biểu tượng của lòng trung thành và tinh thần yêu nước khi ông từ chối hợp tác với quân xâm lược Mông Cổ, cũng không được nhắc tới nữa. Thay cho các sự kiện và nhân vật lịch sử là phong tục và y phục cổ đại. Một số người đã phê phán, cho rằng việc giảng dạy lịch sử đã đi chệch hướng. “Vậy các vị muốn học sinh nhớ đến mấy bộ quần áo cổ hơn hay là chuyện Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Quốc vào năm 221 trước Tây lịch?” - một thầy giáo dạy sử đã viết trên diễn đàn trực tuyến của các nhà sử học như thế.
Một số người khác lại cho rằng những cuốn sách giáo khoa lịch sử ở Thượng Hải phản ánh quan điểm chính trị của các lãnh tụ Trung Quốc, trong đó có Giang Trạch Dân, cựu Chủ tịch nước và Tổng Bí thư của Đảng cũng như người kế vị ông là ông Hồ Cẩm Đào.
Thuyết “Ba đại diện” của họ Giang nhằm mục đích mở rộng quyền hạn của Đảng Cộng sản và giảm bớt tiêu chí đấu tranh giai cấp truyền thống. Còn ông Hồ được cho là đã phát minh ra mệnh đề “xã hội hài hoà” mà các nhà phân tích cho rằng có ý thuyết phục dân chúng trong việc xây dựng một xã hội ổn định, thịnh vượng, một nhà nước thống nhất dưới sự lãnh đạo của một đảng.
Một số nhà phê bình cho rằng: các tác giả của những cuốn sách giáo khoa mới không còn nói nhiều đến việc thay thế các vương triều, các cuộc khởi nghĩa nông dân, các cuộc xung đột sắc tộc và chiến tranh là vì lãnh đạo không muốn dân chúng coi đấy là những điều quan trọng. Các quan chức muốn tạo cảm giác rằng Trung Quốc, trong suốt tiến trình lịch sử của mình, đã quan tâm chủ yếu đến sáng kiến, công nghệ và quan hệ giao thương với các nước khác.
Ông Zhou, một người tham gia vào việc biên soạn sách giáo khoa, cho rằng cuốn sách lịch sử mới trình bày quá khứ của Trung Quốc một cách cân đối hơn. Nhưng theo ông, sự thay đổi không phải là do “khẩu hiệu chính trị của ai đó” mà phản ảnh sự thay đổi trong quan niệm về việc học sinh phải học cái gì.
“Chính phủ có vai trò quan trọng trong việc thông qua sách giáo khoa”, ông nói. “Nhưng mục đích của chúng tôi không phải là chính trị. Mục đích của chúng tôi là làm cho việc học lịch sử phù hợp với xu hướng chung và chuẩn bị cho học sinh đối diện với thời đại mới”.
Bản tiếng Việt © 2006 talawwas
Nguồn: Joseph Kahn, “Where’s Mao? Chinese revised history books”, The New York Times http://www.nytimes.com/2006/09/01/world/asia/01china.html?_r=1&oref=slogin
